Morgunblaðið - 23.07.1996, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 1996 13
VIÐSKIPTI
ÚR VERIIMU
Evrópsk bréf lækka
vegna lækkunar
í Wall Street
London. Reuter.
EVRÓPSK verðbréf snarlækkuðu
í verði í gær vegna lækkunar í
Wall Street og uggs um að næsta
skref Bandaríkjamanna og Japana
verði að hækka vexti.
Verð í evrópskum kauphöllum
virðist fara lækkandi eftir
óstöðugleikann í Wall Street í síð-
ustu viku þegar Dow Jones kaup-
hallavísitalan lækkaði um 84
punkta. Verðið lækkaði jafnvel
ennþá meir eftir opnun í Wall
Street þegar Dow lækkaði um 50
punkta í viðbót.
A gjaldeyrismörkuðum virtist
dollar varnarlaus á sama tíma og
bandarísk hlutabréf lækkuðu í
verði.
Vangaveltur um vaxtalækkun í
Þýzkalandi í þessari viku hafði
treyst stöðu dollars gegn marki
um morguninn, en ekkert gat kom-
ið í veg fyrir lækkun síðdegis þeg-
ar gengi hans var skráð á talsvert
innan við 1,49 mörk miðað við
1,4943 mörk þegar gengi hans var
hæst um daginn.
Ýmis ummæli starfsmanna
þýzka seðlabankans og innan við
10% aukning peningamagns ýttu
undir getgátur um hagstæðari
lánakjör í Þýzkalandi eftir fund í
stjórn þýzka seðlabankans á
fimmtudag, síðasta fund hennar
fyrir sumarleyfi.
í Bandaríkjunum er beðið eftir
fundi í valdamikilli alríkisnefnd 20.
ágúst þegar hugsanlegt er talið
að vaxtahækkun verði ákveðin. í
Japan hefur embættismönnum
ekki tekizt að eyða ugg um hækk-
unforvaxta.
í London varð framhald á fyrri
lækkunum og lækkaði FTSE 100
vísitalan um tæplega 30 punkta í
innan við 3700.
Verð þýzkra hlutabréfa snar-
lækkaði og hélt áfram að lækka í
viðskiptum á alnetinu eftir hina
slæma byijun í Wall Street.
Hagnaður Norsk Hydro
minni en vænzt var
Ósló. Reuter.
NORSK Hydro hefur skýrt frá
hreinum hagnaði á fyrra árshelm-
ingi upp á 3.28 milljarða norskra
króna, sem er 20% lækkun miðað
við sama tíma í fyrra og minna
en búizt hafði verið við.
Fyrirtækið segir að hagnaður
af olíu, gasi og gróðuráburði hafi
ekki aukizt nógu mikið til að vega
á móti verulega minni tekjum af
léttum málmum, jarðolíu og jarðg-
asi.
Hreinar tekjur minnkuðu úr
4.11 miiljörum norskra króna á
fyrra árshelmingi 1995. Hreinar
rekstrartekjur minnkuðu um 3,5%
í 5.75 milljarða.
„Þannig er ástatt fyrir Hydro
að á móti góðum tekjum af olíu
og gasi koma sveiflur sem valda
minni hagnaði af áli og efnun unn-
um úr jarðolíu og jarðgasi," segir
í blaði fyrirtækisins, Pvofile.
Nettóhagnaður á öðrum árs-
fjórðungin minnkaði um 27% í 1.41
milljarð norskra króna miðað við
1.95 milljarða á sama tíma í fyrra.
Ástæðan var minni rafmagnsfram-
leiðsla og hærri skattar vegna hlut-
fallslega meiri tekna af olíu og
gasumsvifum.
Hydro sagði að skattahækkunin
væri skýringin á því að hagnaður
á hlutabréf á öðrum ársijórðungi
hefði minnkað um 28% í 6,10
norskar krónur úr 8,50 krónum á
sama tíma í fyrra.
Verð hlutabréfa í Hydro lækkaði
um 2,55% í 286 krónur, en síðan
batnaði staðan nokkuð.
Sumitomo borgar
skuldir Hamanaka
Tókýó. Reuter.
SUMITOMO fyrirtækið mun
endurgreiða bandarísk bankalán
upp á nokkur hundruð milljóna
dollara, sem aðalkoparsali þess,
Yasuo Hamanaka, notaði til að
ijármagna koparviðskipti sín sam-
kvæmt heimildum í Tókýó.
Skuldirnar voru hluti 1.8 millj-
arða dollara upphæðar, sem Sumi-
tomo tapaði á 10 áratímabili vegna
óleyfilegra kopai’viðskipta Haman-
aka að sögn starfsmanns Sumi-
tomo.
„Sumitomo mun standa við
skuldbindingar sínar til að koma
í veg fyrir frekari óróa á kopar-
markaði,“ sagði starfsmaðurinn.
Viðskiptablaðið Wa.Il Street
Journal hafði hermt að stórlán frá
nokkrum bandarískum stórbönk-
um, sem notuð hefðu verið til að
fjármagna koparviðskipti fyrir-
tækisins, væru að falla í gjald-
daga.
Blaðið sagði að óvíst væri talið
að Sumitomo mundi greiða allar
skuldir sínar eftir hneykslið í síð-
asta mánuði.
Sumitomo mun skulda Chase
Manhattan 500 millijónir dollara
ogJ.P. Morgan & Co um 400 millj-
ónir dollara.
Airbus ímál við Boeing?
Pans. Reutcr.
AIRBUS Industrie, samtök evr-
ópskra flugiðnaðarfyrirtækja,
íhuga lögsókn gegn Boeing flug-
vélaverksmiðjunum fyrir niðrandi
ummæli í viðræðum við indverska
flugfélagið, Air-India.
Airbus kveðst inunu endur-
skoða afstöðu sína, ef Boeing dragi
ummæli sín til baka.
Talsmaður Airbus segir Boeing-
verksmiðjurnar hafa haldið -því
fram í viðræðunum að 707 þota
þeirra sé hraðfleygari en A340 vél
Airbus, þótt hraði þeirra sé sam-
bærilegur.
Kjarni málsins er að bæði fyrir-
tæki standa í viðræðum við Air-
India um sölu á nýjum véluin handa
félaginu. Sérfræðingar telja að
Air-India þurfi um tíu 200-400
farþega vélar til nota á lengri leið-
um.
Boeing býður nýjustu 777 vél
sína, en Airbus A340. Boeing selur
fleiri vélar en Airbus, sem reynir
að tryggja sér að minnsta kosti
50% markaðshlutdeild í heiminum.
Fyrstu sex mánuði 1996 fékk
Airbus 48% nýrra pantana í vélar,
sem taka fleiri en 100 farþega,
Boeing 49% og McDonnell Douglas
3%.
Morgunblaðið/ÓB
NÝTT hlutverk. Stúlkurnar úr Rækjuvinnslunni eru nú komnar í naglhreinsun vegna endurbóta á
verksmiðjunni.
Rækjuvinnslan endurnýjuð
Skagaströnd.
MIKLAR endurbætur standa nú
yfir hjá Rækjuvinnslunni á
Skagaströnd. Vinnslu var hætt
12. júlí og þá hafizt handa við
að rífa allar væelar úr verksmiðj-
unni. Gagngerar endurbætur á
að gera á vélakosti verksmiðjunn-
ar og húsnæði hennar. Allt verður
rifið innan úr vinnslusalnum og
hann klæddur upp á nýtt og
stækkaður. Nýjum pillunarvélum
verður komið fyrir og afköstin þar
með aukin til muna. Áætlað er
að verksmiðjan taki aftur til
starfa í lok ágúst eða byrjun sept-
ember. Þá veðrur byijað að
byggja nýja móttöku og er gert
ráð fyrir að hún verði komin í
gagnið um næstu áramót. Meðan
á endurbótunum stendur fer
starfsfólk Rækjuvinnslunnar í
sumarfrí, en hluti þess fær vinnu
við endurbæturnar. Þeir, sem ekki
fá vinnu, verða flestir að skrá sig
atvinnulausa því Rækjuvinnslan
er burðarás í atvinnulífinu og
ekki auðhlaupið í aðra vinnu.
Víetnamar efla útveginn
VÍETNAMAR fluttu út sjávarafurðir
fyrir tæplega 37 milljarða ísl. kr. á
síðasta ári og var greinin þá í þriðja
sæti á eftir olíu og hrísgijónum.
Áætlað er, að fiskafli úr sjó og eldi
hafi verið 1,34 millj. tonn 1995 og
hafi aukist um 20% frá 1993. Hefur
mikil þróun átt sér stað í víetnömsk-
um sjávarútvegi á síðustu árum,
bæði vegna aukinnar fyrirgreiðslu
ríkisins við greinina og vegna sam-
starfs við erlend fyrii'tæki.
Eins og víðar er það rækjan, sem
er verðmætasta tegundin, en Víet-
Góða veðrið
fer illa með
loðnuna
REYTINGUR var á loðnumiðunum
í gær og um helgina en þurfa skipin
að hafa mun meira fyrir veiðini en
áður og taka mörg köst til að fylla
sig. Loðnan veiðist nú einkum á
kvöldin og á næturna og er dagveiði
nánast engin. Loðnan er orðin nán-
ast átulaus en geymist samt enn
mjög illa að sögn Hafþórs Sigurðs-
sonar, vinnslustjóra SR Mjöls á
Raufarhöfn. „Það er Mæjorkaveðrið
sem er alveg að fara með okkur
núna. Það er ekki nóg að losna við
átuna því það hefur verið 20-25
gráðu lofthiti hérna upp á hvern ein-
asta dag síðustu vikur og hitastigið
í hráefnistönkunum er um 5 gráður
þannig að loðnan geymist mjög tak-
markað. Það sem við vildum helst
fá núna er norðanátt og rigning,"
segir Hafþór.
Komin 200 þúsund tonn
Fjögur loðnuskip lönduðu á Rauf-
arhöfn um helgina 3.200 tonnum en
alls hefur verið landað þar 16.600
tonnum frá upphafi vertíðar. í gær
höfðu borist rétt tæp 200 þúsnd tonn
af loðnu á land á sumarvertíðinni,
mest hjá SR Mjöli á Siglufirði, rúm-
um 26 þúsund tonnum.
Ársafli um 1,4
millj. t. en rækjan
er verðmætust
namar hafa selt hana til 22 landa.
Eru Japanir stærstu kaupendurnir
en auk þess fer hún til Singapore,
Hong Kong og Tævans og nú upp
á síðkastið einnig til Bandaríkjanna
og Ástralíu.
Uppbygging í ólestri
Þótt margt hafi áunnist í ví-
etnömskum sjávarútvegi á hann erm
langt í land með að verða einn af
þeim stóru í Suðaustur-Asíu. Fyrir-
tækin eru illa búin og öll uppbygging
iðnaðarins veldur því, að hann stend-
ur höllum fæti í samkeppninni á al-
þjóðlegum markaði. Víetnamar sjálfir
gera sér fulla grein fyrir þessu og
sem dæmi er nefnt, að það getur
tekið fimm eða sex klukkustundir að
flytja fisk úr eldistjörnum í verksmiðj-
una. Er hann þá fluttur í opnum
körfum og þótt hann sé ísaður, þá
bráðnar ísinn fljótt í hitunum á þess-
um slóðum.
Geta Víetnama til að ijármagna
nauðsynlega endurnýjun er tak-
mörkuð og því hafa þeir leitað efth'
samstarfi við erlend fyrirtæki. Á
árunum 1981-’94 fjárfesti ríkið í
sjávarútvegi fyrir tæpa átta millj-
arða ísl. kr. og þar af voru um 67%
íjárins erlend lán. Ríkið sjálft lagði
aðeins fram 7-8% en hitt var önnur
innlend fjármögnun.
Stjórnvöld í Víetnam hafa ákveð-
ið, að á þessu ári verði byijað fyrir
alvöru á endurnýjun i sjávarútveg-
inum en landsmenn vonast til að
geta minnkað það lífsgæðabil, sem
er milli þeirra og ýmissa annarra
ríkja í Suðaustur-Asíu. I því skyni
hafa þeir meðal annars gerst aðilar
að Efnahagsbandalagi Suðaustur-
Asíuríkja, ASEAN.
21 samstarfssamningur
Víetnamar hafa gert 21 samstarfs-
samning við erlend sjávarútvegsfyrir-
tæki og eru þeir tveir stærstu við
Alúöarþakkir til þeirra sem sýndu mér hlýhug
og sóma á áttrœöisafmœli minu, 14. jú/í sl.
Guðmundur Ólafsson,
Kópavogsbraut 59.
Rússa. Snúast raunar níu stærstu
samningarnir um eldi og aðallega
rækjueldi. í Víetnam er eldið nú
stundað á 581.000 hekturum og
framleiðslan um 415.000 tonn á ári.
Víetnamar geta nú veitt allt að
1,4 millj. tonn árlega en bátaljöldinn
í landinu er um 68.000. Þó er talið,
að um nokkra ofveiði sé að ræða á
grunnmiðum og þess vegna er reynt
að beina sókninni meira á fjarlægari
mið.
§ TOPPMERKI í
KÆLISKÁPUM
Verð áður 79.990,-
NÚ AÐEINS 69.990,- st9r.
IFDniX
HÁT0NI6A REYKJAVÍK SÍMI 552 4420
10.000
KRÓNA AFSLÁTTUR
GRAM KF-355E kæliskápur
með lúxusinnréttingu
334 lítra 2ja hurða kæliskápur með
272 I. kæli og 62 I. frysti.
HxBxD = 174,2 x 59,5 x 60,1 cm.