Morgunblaðið - 23.07.1996, Blaðsíða 32

- 32 ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
VIKTORÍA
MARKÚSDÓTTIR
+ Viktoría Mark-
úsdóttir var
fædd í Hákoti í
Þykkvabæ 2. ágúst
1912. Hún lést á
Sjúkrahúsi Reykja-
víkur í Fossvogi 13.
júli síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Markús
Sveinsson (f. 1879,
^ d. 1966) og Katrín
Guðmundsdóttir (f.
1883, d. 1957). Þau
hjón eignuðust 15
börn og var Vikt-
oría áttunda í röð-
inni. Af þeim 13 sem komust
upp, lifa þrjú systur sína, þau
Anna (f. 1913), Kristinn (f.
1918) og Ingibjörg (f. 1924).
Viktoría vann sem barn og
unglingur við bú foreldra
sinna í Dísukoti en um tvítugt
fór hún að fara til Reykjavíkur
yfir vetrartímann þar sem hún
var vinnukona. Arið 1939 fór
hún til Akraness á heimili Árna
B. Sigurðssonar (f. 23.7.1895,
d. 19.6.1968) sem seinna varð
eiginmaður hennar, en hann
hafði þá misst fyrri eiginkonu
sína frá átta börnum, því
yngsta aðeins nokkurra mán-
aða. Böm Áma og Þóm Einars-
dóttur (f. 1898, d. 1939): Einar
(f. 1921), Sigurður (f. 1923),
Þuríður (f. 1925, d. 1989), Geir-
laugur Kristján (f. 1926, d.
1981), Ámi Þór (f. 1930),
Hreinn (f. 1931), Hallgrímur
Viðar (f. 1936) og
Rut (f. 1939).
Viktoría og Árni
bjuggu á Akranesi
til ársins 1958 er
þau fluttust til
Reykjavíkur þar
sem Árni endur-
byggði húsið á
Hverfisgötu 69.
Þar bjó Viktoría til
ársins 1994, en þá
flutti hún ásamt
yngstu dóttur
sinni, Fjólu Krist-
ínu, á Háteigsveg
8. Dætur Viktoríu
og Árna eru: 1) Margrét Ósk
(f. 1944), gift Bjarna Geirssyni
(f. 1939). Synir þeirra: Þröstur
(f. 1975) og Viktor Már (f.
1978). Dóttir Margrétar er
Árný Margrét Eiríksdóttir (f.
1968). 2) Svanhvít (f. 1947),
gift Garðari Jóhannssyni (f.
1943). Börn þeirra: a) Katrín
(f. 1967), gift Halldóri Bald-
vinssyni (f. 1965), b) Hrafnhild-
ur Viktoría (f. 1970), gift Kristj-
áni M. Guðjónssyni (f. 1970, d.
1992). Dóttir Hrafnhildar er
Viktoría Kristín (f. 1994), c)
Ami Jóhann (f. 1973), og d)
Kristín Ólafía (f. 1979). 3) Fjóla
Kristín (f. 1956), gift Kalmani
le Sage de Fontenay (f. 1961).
Sonur þeirra: Alexander Jean
(f. 1991).
Viktoría verður jarðsungin
frá Fíladelfíukirkjunni í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Mér er það bæði ljúft og skylt
að minnast Viktoríu Markúsdóttur
sem var seinni kona tengdaföður
míns. Þessi fáu orð sem ég festi á
blað eru aðeins lítið brot af því sem
hægt væri að segja um svo mæta
konu. Mér er í fersku minni, þegar
ég tengdist þessari fjölskyldu,
hvernig mér var tekið opnum örm-
um og hvað virðing mín fyrir þess-
ari glæsilegu konu var mikil. En
hún hafði þá fyrir átta árum tekið
að sér heimili tengdaföður míns,
sem misst hafði konu sína frá átta
bömum. Maðurinn minn Geirlaugur
Ámason, sem er látinn, var þá ný-
lega 13 ára og fékk hann að njóta
umhyggju Viktoríu í ríkum mæli.
Hann mat hana mikils öll árin sem
þau áttu samleið. Þegar Viktoría
lést 13. þm. voru nákvæmlega 15
ár frá því að maðurinn minn lést,
fyrstur stjúpbama hennar. Andlát
þeirra bar brátt að en það var þeim
báðum sameiginlegt að eiga bjarg-
fasta trú á frelsarann og von um
góða heimkomu.
Minningarnar hrannast upp, en
efst í huga mér er þakklæti, fyrir
alla umhyggjuna sem hún bar til
barnanna minna og barnabama.
Alltaf var rúm fyrir nýjan íjöl-
skyldumeðlim í hjarta hennar, eng-
um var gleymt. Þá var líka ógleym-
anlegt hvað hún annaðist tengda-
föður minn vel, þegar hann var
farinn að heilsu. Það var allri fjöl-
skyldunni mikið þakkarefni. Þegar
leiðir skilja, vilja börnin mín, Inga
Þóra, Kári, Hörður, Þuríður, Laufey
og Geirlaug og fjölskyldur þeirra,
þakka allar ljúfu og góðu minning-
arnar, frá fyrstu tíð og allt sem þau
nutu frá henni, bæði á sorgar- og
gleðistundum í lífi þeirra. Margréti,
Svanhvíti og Fjólu og fjölskyldum
þeirra, biðjum Guðs blessunar við
fráfall góðrar móður.
Jesús segir: Sannlega, sannlega
segi ég yður, sá sem varðveitir
mitt orð skal aldrei að eilífu deyja.
I þeirri trú lifði Viktoría og í þeirri
trú kvaddi hún þennan heim. Fjöl-
skyldan öll blessar minningu henn-
ar.
Sveinbjörg H.
Arnmundsdóttir.
ErfidtyMjw
Safnaðarheimili
Háteigskirkju t
Símí: JiS y 1Z|
|| 551 1399 | 1
Guð blessi þig. Þessi orð var
amma vön að segja þegar hún
kvaddi mig og nú segi ég þau við
hana á kveðjustundu með söknuði
en jafnframt þakklæti. Guð blessi
þig, elsku amma mín.
Amma var ein sú besta kona sem
ég hef kynnst. Hún var alltaf tilbú-
in að hjálpa öðrum á þann hátt sem
hún gat. Hún talaði aldrei illa um
fólk og reyndi alltaf að finna góðu
hliðarnar. Aldrei vísaði hún nokkr-
um manni frá dyrum, það voru all-
ir alltaf velkomnir, stórir sem smá-
ir. Amma var höfðingi heim að
sækja, stolt, heiðarleg, hjartahlý og
sannkristin kona. Og þannig dó
hún. Hún hélt sinni fullu reisn og
fegurð - amma var einstaklega
falleg kona.
Amma kenndi mér margt, hún
kenndi mér að bera virðingu fyrir
náunganum hVernig sem hann væri.
Hún hafði einstaklega góð áhrif á
mig og sótti ég mikið til hennar.
Það voru ófá skiptin sem ég fékk
að sofa hjá henni á Hverfisgötunni,
hún var mitt skjól ef á bjátaði.
Kæmi það fyrir að mér mislíkaði
eitt og annað, tók ég bara næsta
strætisvagn og flúði til ömmu og
alltaf tók hún mér opnum örmum
og ræddi við mig fram og aftur.
Ég sakna þess mest að hafa misst
mitt trausta skjól, en ég veit að þó
að hún sé ekki lengur á meðal okk-
ar, þá hittumst við aftur og þá verða
fagnaðarfundir.
Það voru líka ófáar ferðirnar sem
ég á seinni árum keyrði hana í
bankann og þegar hún hafði sinnt
þeim erindum og kom aftur í bílinn
og ég spurði hana hvort hún þyrfti
ekki að fara eitthvað annað sagði
hún yfirleitt: Æ, ég vil nú ekki
vera að tefja þig, en mig langar
nú svplítið að fara niður á Lauga-
veg. Átti hún þá við fatabúðirnar
sem hún hafði gaman af að koma
í og skoða og máta, en ósjaldan fór
hún með eítthvað heim í poka. Hún
var alltaf ákaflega vel til höfð og
smekklega klædd svo eftir var tek-
ið og í augum okkar var hún alltaf
eins og drottning.
Ég veit að það gladdi hana mik-
ið að fá litla nöfnu. Hún ætlaði
vart að trúa mér þegar ég sagðist
vera búin að ákveða nafnið á litlu
dóttur mína, hún var svo ánægð.
Þeim auðnaðist að kynnast hvor
annarri tvö fyrstu og tvö síðustu
æviárin sín. Þó að Viktoría Kristín
komi ekki til með að muna eftir
langömmu sinni, þá mun ég sýna
henni myndirnar af henni og segja
henni frá og halda þannig minning-
unni við.
Amma kenndi mér að trúa á Guð
og hið góða. Þær voru líka ófáar
bænirnar sem hún kenndi mér og
hafði yfir með mér á kvöldin, áður
en ég sofnaði þegar ég gisti hjá
henni. Þessi bæn var með þeim
fyrstu sem ég lærði og minnir mig
ávallt á stundirnar okkar saman
þegar ég rifja hana upp:
Vertu nú yfir og allt um kring,
Með eilífri blessun þinni.
Sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Elsku amma mín, það er með
sárum söknuði sem ég kveð þig,
en ég veit að þú ert komin á stað-
inn sem þú vissir alltaf að þú færir
á, heim til Jesú, og ég veit að þar
líður þér vel og við munum hittast
aftur seinna. Hafðu þökk fyrir allt
og allt. Hvíl í friði, elsku besta
amma mín.
Þín,
Hrafnhlldur Viktoría.
Ég get ekki látið hjá líða að skrifa
nokkrar línur til að minnast heiðurs-
konunnar Viktoríu Markúsdóttur.
Hún var seinni kona föðurafa míns
Árna B. Sigurðssonar sem lést
1968.
Afí og Viktoría bjuggu í Þórs-
mörk við Skólabraut á Akranesi
mín bernskuár. Ég var tíður gestur
á heimili þeirra, sem helgaðist ekki
síst af því að þau áttu dóttur, Svan-
hvíti, á svipuðu reki og ég, sem
varð eftirsóknarverður félagsskap-
ur fyrir mig, jafnframt því sem mér
var ætíð tekið með kostum og kynj-
um hjá afa og Viktoríu. Stærstu
hátíðisstundir í bernsku minni voru
að fá að gista hjá þeim. Afi rak
sælgætisverslun á neðri hæð húss-
ins. Þaðan lagði ilm af ísformum
sem hann bakaði sjálfur, og bland-
aðist lykt af alls kyns góðgæti sem
lá vel raðað í hillum og glerborði
og var ævintýraheimur út af fyrir
sig. Og oft var á boðstólum „útlits-
gallað“ sælgæti sem gladdi bragð-
lauka okkar barnanna.
Á efri hæðinni réð Viktoría ríkj-
um og gætti bús og barna og tók
á móti gestum og gangandi, því hjá
þeim var ávallt gestkvæmt, enda
fjölskyldan stór. Þessi fasmikla,
stolta, glæsilega kona kom inn í líf
afa míns, þegar hann hafði misst
fyrri konu sína frá átta börnum.
Hún tók að sér erfitt hlutverk, en
gekk að því verki með einurð og
myndarskap. Það hefur áreiðanlega
ekki verið létt fyrir unga konu að
taka að sér heimili með átta börnum
frá eins árs aldri til sextán ára og
reyna að gera öllum til hæfis. Ég
hef oft á seinni árum dáðst að kjarki
þeirra kvenna, sem tóku slíkt hlut-
verk að sér og var alls ekki svo
óalgengt á fyrri hluta aldarinnar.
Hvaða nútímakona mundi taka að
sér slíkt hlutverk? Viktoría ílentist
á heimilinu, giftist afa mínum og
eignaðist með honum þijár dætur,
Margréti Ósk, Svanhvíti og Fjólu
Kristínu.
Um það bil tíu árum áður en afi
dó fluttust þau búferlum til Reykja-
víkur, og var þá heilsu hans farið
að hraka. Hann endurbyggði þó
húsið á Hverfisgötu 69 af sinni al-
kunnu smekkvísi og vandvirkni, og
eignuðust þau hlýlegt og notalegt
heimili þar. Viktoría bjó þar eftir
að afi dó þangað til fyrir tæpum
tveimur árum að hún flutti í skjól
Fjólu dóttur sinnar.
Viktoría vann aldrei utan heimil-
is en drýgði tekjur heimilisins með
flatkökubakstri og saumaskap. Hún
var einstaklega vel verki farin, og
smekkleg. Afskaplega var notalegt
að tylla sér niður við eldhúsborðið
á Hverfisgötunni og þiggja kaffi
með heimabökuðum flatkökum,
vöfflum eða öðru góðgæti sem hún
töfraði fram. Viktoría fylgdist vel
með öllum stóra barnaskaranum
þeirra afa og tók virkan þátt í öllum
stórviðburðum í fjölskyldunni svo
framarlega sem heilsan leyfði.
Um síðustu áramót heimsóttum
við Viktoríu og þegar ég kvaddi
hana og sagðist ekki reikna með
að koma heim fyrr en eftir eitt og
hálft ár þá sagði hún kankvíslega:
„Ætli við sjáumst nokkuð meira
hérna megin?“ Ég svaraði að
bragði: „Þú ferð nú ekki að deyja
að okkur fjarverandi." Þá hló hún
við og sagði: „Þú veist nú jafnvel
og ég Inga mín, að það er bara
einn sem ræður því.“ Viktoría gat
ekki beðið eftir að við kæmum heim
til íslands. Hún er farin til fundar
við Drottin sinn, sem hún trúði svo
staðfastlega á, og þar vitum við að
hún á góða heimkomu.
Ég og fjölskylda mín söknum
Viktoríu, hún var ein af þessum
styrku stoðum í þjóðfélaginu, sem
skila sínu verki af trúmennsku við
Guð og menn. Guð blessi minningu
mætrar konu.
Inga Þóra Geirlaugsdóttir,
Gautaborg.
Við Halldór vorum stödd í Þýska-
landi ásamt Lilju og Baldvin
tengdaforeldum mínum þegar
mamma hringdi og tilkynnti okkur
þær sorgarfregnir að amma Viktor-
ía væri dáin. Ekki grunaði mig að
ég myndi ekki sjá elsku ömmu mína
aftur.
Elsku amma mín, ég finn ennþá
þitt hlýja faðmlag þegar ég kvaddi
þig nokkrum dögum fyrir ferðina.
Ennþá heyri ég þín fallegu orð til
okkar Dóra. Allar þínar fyrirbænir,
fallegar hugsanir, orð og hrós til
mín alla tíð þakka ég nú af öllu
hjarta.
Hugur minn hefur farið víða síð-
ustu daga, hugsanir sem spanna
allt frá mínum fyrstu minningum
til dagsins í dag. Hjá þér og afa
bjó ég ásamt mömmu og pabba
fyrstu mánuði ævi minnar. Auðvit-
að man ég það ekki, en myndir
sýna glöggt hve hlý og barngóð þú
varst. Þú hélst á mér, ruggaðir mér
í svefninn og huggaðir ef þess
þurfti. Þegar ég grét á nóttunni
tókst þú mig í fangið og fórst inn
í annað herbergi svo mamma og
pabbi gætu sofið.
Elsku amma mín, það varst þú
sem kenndir mér bænirnar. Þegar
ég fékk að gista hjá þér lágum við
saman uppi í rúminu þínu og báð-
um: „Vertu nú yfir og allt um kring,
með eilífri blessun þinni. Sitji Guðs
englar saman í hring, sænginni yfir
minni." Og að morgni næsta dags
báðum við. „Nú er ég klædd og
komin á ról, Kristur Jesús veri mitt
skjól. í Guðs ótta kenn þú mér, að
ganga í dag svo líkist ég þér.“ Þess-
ar bænir segja svo margt um þig.
Sem ung kona kaust þú að ganga
með Jesú. Þér var alla tíð tamt að
tala og vitna um hann á svo eðlileg-
an hátt að aldrei þótti mér þú ota
trúarskoðunum þínum að öðrum.
Það er því huggun harmi gegn að
nú veit ég að þú ert komin heim
til himins. Og þar hefur verið vel
tekið á móti þér.
Ég þakka Guði fyrir að hafa
notið samvista við þig, amma mín.
Þú varst svo falleg, góð og hlý.
Tignarleg varstu með hárið þitt svo
vel uppsett. Þú talaðir um að klippa
það stutt nú síðustu árin, sagðir
að það væri orðið_ þunnt og erfitt
að halda því við. Ég dró úr því og
við vorum reyndar sammála því að
hvorki þú né aðrir kynnu við þig
með stutt hár. Hárið er prýði kon-
unnar, sagðirðu oft. Það var svo
sannarlega þín prýði.
Á líkama og sál varstu ungleg.
Alltaf fín og vel til höfð. Þér fannst
gaman að punta þig en samt svo
hóflega. Þú notaðir ekki farða né
mikið skart, enda þurftirðu þess
ekki, fegurðin kom öll innan frá.
Um tíma vann ég við Laugaveg-
inn í verslun og kom alltaf til þín
í hádeginu. Þá varstu alltaf búin
að leggja á borð fyrir a.m.k. tvo
og elda hollan, góðan mat. Svo
náðirðu í teppi og púða og sagðir
mér að leggja mig smástund í sóf-
ann. Þú dekraðir við mig eins og
ég væri prinsessa.
Alltaf varstu með svuntuna á þér
því þú þurftir alltaf að fást við eitt-
hvað. Heimilið þitt alltaf ilmandi
af hreinlæti, blómin falleg og köku-
ilm lagði úr eldhúsinu. Þegar þú
bjóst við Hverfisgötuna var alltaf
líf og fjör. Það minnti eiginlega á
kaffihús því alltaf var heitt á könn-
unni nýbakaðar vöfflur, pönnsur og
jafnvel ömmukökur. Enginn bakar
eins góðar pönnukökur og þú. Þér
fannst þær varla boðlegar þessar
skræður. Stundum fékk ég að
hjálpa ykkur mömmu við að baka
ömmukökur sem voru stundum
seldar í nokkrum matvörubúðum.
Ömmukökur voru ómissandi í ferða-
lög og veiðitúra sem pabbi fór með
bræðrum mömmu.
Þó þú hafir ekki verið skólageng-
in lengi varstu vel að þér í þjóðmál-
um og last mikið. Þú hlustaðir mik-
ið á tónlist, aðallega klassík og trú-
arlega söngva. Það var auðsótt mál
að keyra þig það sem þú þurftir,
allir boðnir og búnir til þess en þú
vildir helst ekki láta aðra hafa mik-
ið fyrir þér.
Þegar Halldór kom í fjölskylduna
tókstu vel á móti honum. Síðastlið-
ið ár hefur hann verið mikið í burtu.
Alltaf spurðir þú: „Hvað er að frétta
af elsku Dóra mínum?“ Þetta sýnir
þinn hug til hans og hann var gagn-
kvæmur til þín. Þið gátuð talað og
hlegið saman og þú talaðir um bíla-
málin við hann. Þó hafðir þú aldrei
lært að aka bíl.
Elsku besta amma mín, þakka
þér fyrir samfylgdina og allt sem
þú kenndir mér, því mun ég aldrei
gleyma. Allar minningar um þig
geymi ég alla tíð.
Guð blessi minninguna um þig
og gefi öllum þínum ástvinum og
íjölskyldu styrk og kraft.
Þín,
Katrín. *