Morgunblaðið - 06.10.1996, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 1996 19
þar að auki er ekki hægt að segja
um einstök lífskjaraatriði hversu
mikilvæg þau eru innbyrðis. Hvort
skiptir til dæmis meira máli fyrir
lífsgæðin að búa í góðu húsnæði
eða hafa miklar frístundir? Hvort
skiptir meira máli fyrir lífsgæðin
að hafa meiri kaupmátt til einka-
neyslu eða að lifa lengur? Hvort
skiptir meira máli fyrir lífsgæðin
að hafa hærra kaup eða minna
atvinnuleysi? Hvort skiptir meira
máli fyrir lífsgæðin að hafa hærra
menntastig þjóðar eða minni lau-
namun milli þjóðfélagshópa?
Vörutalningaraðferð lífskjara-
samanburðar eða hefðbundnar
lífskjarakannanir geta aldrei sagt
okkur neitt óyggjandi um þetta,
því svörin við slíkum spurningum
eru ólík frá einum einstaklingi til
annars. Þau eru háð gildismati
einstaklinganna. Þau eru með öðr-
um orðum háð skilningi manna á
því hvað ætti að felast í „hinu
góða lífi“.
En hvemig á þá að meta lífs-
gæði þjóðanna, ef ekki dugir að
kortleggja árangur á
einstökum hlutlægum
sviðum efnalegra, fé-
lagslegra og heilsufars-
legra lífskjaraþátta og
leggja síðan allt saman
í eina niðurstöðu, eins
konar „lífskjarastig á
mann“, á svipaðan hátt og hugtak-
ið „þjóðarframleiðsla á mann“ er
notað? Ef til vill er rökréttasta
leiðin út úr þessari klemmu sú,
að spyija um heildarútkomuna
eins og einstaklingarnir sjálfir
meta hana, fyrst gildismat þeirra
er það sem til grundvallar liggur.
Til álita hlýtur því að koma að
spyija um mat einstaklinganna
sjálfra á lífi sínu. Eru þeir ánægð-
ir eða óánægðir með líf sitt þegar
á heildina er litið, og eru þeir
ánægðir eða óánægðir með ein-
staka þætti lífs síns og lífshátta?
Hér er komið að annarri tegund
velferðarrannsókna, sem
mætti best kalla lífs-
gæðarannsóknir, til að-
greiningar frá lífskjara-
rannsóknum eins og
þeim sem hér hefur verið
vísað til. Hvað segja slík-
ar rannsóknir um sam-
anburð á lífsgæðum íslendinga og
annarra þjóða?
Lífsgæði fimmtán
nútímaþjóða: Samanburður
Á myndum 1 til 4 má sjá niður-
stöður úr mati á lífsgæðum sem
koma úr fjölþjóðlegri rannsókn er
gerð var árið 1990." Svarendur í
hveiju landanna sem þátt tóku
voru beðnir um að meta „ánægju
sína með lífið almennt þessa dag-
ana“ með því að merkja við á
kvarða frá 0 til 10, þar sem 0
þýddi „mjög óánægður“, en 10
þýddi „mjög ánægður". Hlutlausir
eða þeir sem ekki gátu gert upp
hug sinn um það hvort þeir væru
frekar ánægðir eða óánægðir gátu
þá merkt sig á miðju kvarðans
(þ.e. nálægt 5 á kvarðanum). Út
úr slíkum svörum einstaklinga frá
hveiju landanna má svo reikna
meðalstig ánægju með lífið í
hveiju landanna fyrir sig og bera
saman milli þjóða. Þar með er
kominn efniviður í víðtæka mæl-
ingu á almennum lífsgæðum
þjóða, því ætla má að yfirlýst
ánægja þjóðar með líf sitt sé góð
vísbending um heildarmat fólks á
lífskjörum sínum og lífsskilyrðum,
almennt séð. Þetta er ein leið til
að svara spurningunni um það,
hversu góð lífsgæðin eru hjá einni
þjóð í samanburði við aðrar.
BREIÐHOLT
VIÐTALSTÍMI
Mánudagur 7. okt.
kl. 17 -19
Álfabakki l4a (Mjódd)
ÁRNI SIGFÚSSON
&
GEIRH. HAARDE
V
VERÐIÐ!
Léttir og meðfærilegir
Ræstivagnar
• Mikið úrval ræstivagna.
• Margar tegundir moppa.
• Atvöru JJ moppuvagnar.
• Góð verð og þjónusta
Besta ehf., Nýbýlavegi 18,
Kópavogi. Sími 564 1988
Útibú Suðurnesjum:
Brekkustíg 39, Njarðvík, sími 421 4313
- kjarni málsins!
Hjá okkur ei^flugvallarskatturinn innifalinn í verðinu!
Verð pr. mannfrá kr:
A HOSPITALITYINN
Takmarkað sœtaframboð (örfá sœti laus.)
í haust hafa 800 manns
bókað sig til Newcastle.
Innifalið: Flug, Jlugv.skattar og gisting (2ja m. herb. 3 nœtur.
Brottför: 14 október
Vegna mikillar eftirspurnar og sölu, höfum
við fengið viðbótar sœti 17. okt.
-ÞRJAR NÆTUR!
Á HOSPITALITY
Verð pr.
mann kr:
Innifalið:
Flug, flugv.skattar og gisting
(2ja m. herb.3. nætur.Brottför: 17. okt.
Fliyr oggisting pr. mann.
'lugv.skattar innif.
FlugfPpýj? Gisting í VETRARSÓLINA Á KANARÍ
0 A AA A Verbiö miðast við gistingu í 11 daga /1 ® 1 W L. [”
j'/.olHI.- 214.0U.J.
Flug og gisting pr. mann.
Flugv.skattar innif.
Verðiö miðast við
gistingu í 11 daga
á Aguacates 4. jan.
2 fullorðnir og
2 börn 2-11 ára.
Nánari upplýsingar hjá
sölumönnum.
OPIÐ
Á LAUGARDÖGUM
kl.: 10-14
Farþegar PLÚSferða fljúga
eingöngu með Flugleiðum.
FERÐIR
Faxafeni 5 108 Reykjavík. Sími: 568 2277 Fax: 568 2274
Ólíkirein-
staklingar
skilgreina
lífsgæðin með
ólíkum hætti.