Morgunblaðið - 11.12.1996, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 1996 19
VIÐSKIPTI
Hólmadrangur hf. býður út nýtt
hlutafé fýrir 15 milljónir króna
Tæplega 30 millj-
óna tap fyrstu
átta mánuðina
HÓLMADRANGUR hf. á Hólma-
vík hefur boðið út nýtt hlutafé að
nafnvirði 15 milljónir króna. Hlut-
hafar félagsins keyptu um helming
hlutafjárins á forkaupsréttartíma-
bili sem lauk sl. mánudag og verða
um 7,5 milljónir boðnar til sölu á
almennum markaði fram til ára-
móta. Gengi bréfanna er 4,50 og
nemur söluandvirði útboðins því
um 67,5 milljónum króna. Hinu
nýja fjármagni er ætlað að styrkja
eiginfjárstöðu fyrirtækisins vegna
fjárfestinga á liðnum mánuðum.
Hólmadrangur varð alhliða
sjávarútvegsfyrirtæki í ársbyijun
1995 þegar fiskvinnsla á vegum
Kaupfélags Steingrímsfjarðar og
Hraðfrystihúss Drangsness hf. var
sameinuð Hólmadrangi hf. Fyrir-
tækið starfrækir tvö frystihús,
annað á Hólmavík og hitt á
Drangsnesi, frystitogarann
Hólmadrang ST og togveiðiskipið
Víkurnes. Frystihúsin hafa nær
eingöngu byggt afkomu sína á
rækjuvinnslu og þá fyrst og fremst
innfjarðarrækju úr Húnaflóa.
Frystitogarinn er með vinnsluleyfi
og hefur verið á rækjuveiðum á
Flæmska hattinum og þorskveið-
um í Smugunni auk hefðbundinna
veiða á heimamiðum. Víkurnesið
var keypt á síðasta ári og er fyrst
og fremst ætlað til rækjuveiða til
að tryggja hráefni fyrir vinnsluna.
Kvótaeign Hólmadrangs hf. nem-
ur um 2.900 þorskígildistonnum,
að því er fram kemur í útboðslýs-
ingu.
Frystihúsið á Hólmavík
endurnýjað
Framkvæmdir hafa staðið yfir
á þessu ári við endurnýjun frysti-
hússins á Hólmavík og lauk því
verki nýverið. Það er nú í hópi
fullkomnustu rækjuvinnsluhúsa
landsins og uppfyllir allar kröfur
um útflutning á vörum til Evrópu
og annarra markaða fyrir hágæða-
rækju. í frystihúsinu á Drangsnesi
er hins vegar gert ráð fyrir fjöl-
breyttari vinnslu m.a. innfjarðar-
rækju af Húnaflóa.
Tæplega 30 milljóna tap varð
hjá Hólmadrangi fyrstu átta mán-
uði ársins, borið saman við um 56
milljóna hagnað á öllu síðastliðnu
ári. Fram kemur í útboðslýsing-
unni að slök afkoma fyrstu 8
mánuðina stafar einkum af verð-
falli á rækjuafurðum á mörkuðum
á þessu ári. Brugðist hefur verið
við þessu verðfalli með því að end-
urnýja samninga við rækjubáta
og færa niður verðmæti birgða.
Framkvæmdirnar við rækju-
vinnslu á Hólmavík og frystihús á
Drangsnesi hafa einnig íþyngt
rekstrinum í ár. Kostnaður vegna
þeirra nemur um 80 milljónum og
þurfti að loka vinnslunni á Hólma-
vík í hálfan þriðja mánuð nú í
haust af þeim sökum. Þá hefur
rekstur frystitogarans Hólmadr-
angs ST valdið nokkrum vonbrigð-
um, en úthafsveiðar hans hafa
ekki skilað því sem vonast var til
á þessu ári. Einkum voru ferðir í
Smuguna í sumar rýrar. Fyrirsjá-
anlegt er að nokkurt tap verður á
þessu ári á rekstri Hólmadrangs
hf. en aðgerðir undanfarinna mán-
aða miða að því að tryggja rekstr-
argrundvöll félagsins í framtíðinni.
Hagnaður á næsta ári
Gert er ráð fyrir að um 30 millj-
óna tap verði á rekstri Hólma-
drangs á þessu ári. Áætlanir gera
hins vegar ráð fyrir verulega
bættri afkomu strax á næsta ári
þannig að hagnaður af rekstri
verði 40-50 milljónir. Þessi um-
skipti má einkum rekja til hag-
kvæmari vinnslu og betri vöru úr
hinum breyttu húsum á Hólmavík
og Drangsnesi. Stefnt verður á
að nýta frystitogarann Hólmadr-
ang ST meira í íslenskri landhelgi
og leggja minni áherslu á úthafs-
veiðar en á þessu ári. Ljóst þykir
að aðgerðir þessa árs, ásamt veru-
legri aukningu hlutafjár, treysta
mjög rekstrargrundvöll félagsins
og því þykir ekki óeðlilegt að
áætla að reksturinn geti skilað
50-60 milljóna hagnaði eftir
næsta ár miðað við núverandi for-
sendur.
Stærstu hluthafar Hólmadr-
angs eru Kaupfélag Steingríms-
fjarðar með 45,1% hlut, Hrað-
frystihús Drangsness með 17,4%,
Hólmavíkurhreppur með 10%, VÍS
með 6,4%, Útvegsfélag samvinnu-
manna 5,7% og Olíufélagið með
4,2%.
ERLENT
Hólmadrangur hf.
Þróun nokkurra rekstrarstærða árin 1993-1996
Rekstrartekjur
Milljónir 829^6
króna
Hagnaður 56,o
n
1993 1994 1995 1996
Eigið fé Milljónir króna
1993 1994 1995 1996
Milijönir
króna
1/1-31/8
I 1993 1994 SSm 1996 I
í
Veltufé frá rekstri
Milljðnir
króna
55,8
-154,2
1993 1994 1995
31/8
1996
■7,2
Reuter
Krefjast ógreiddra launa
STARFSMENN rússneskra
kjarnorkuvera efndu til mót-
mæla við fjármálaráðuneytið í
Moskvu í gær og kröfðust van-
goldinna launa. Er líkt á komið
með þeim og hundruð þúsunda
opinberra launþega i Rússlandi
sem eiga margra mánaða laun
inni hjá vinnuveitendum sínum.
Á skiltinu lengst til vinstri
stendur: „Rússlandi til skammar
að vísindamaður - eðlisfræðing-
ur svelti.“ Víktor Tsjernomýrd-
ín forsætisráðherra hét því í
gær, að allar launaskuldir ríkis-
ins yrðu gerðar upp í þessum
mánuði, nema við hermenn.
Krónprinsessa Japans
gagnrýnir fjölmiðla
Tókýó. The Daily Telegraph.
MASAKO krónprinsessa í Japan
gagnrýndi íjölmiðla í landinu fyrir
að gefa ranga mynd af lífi sínu í
keisarahöllinni í viðtali, sem birtist
á mánudag.
„í heildina hættir þeim til að
leggja það mikla áherslu á einn þátt
eða atriði að það virðist koma fyrir
að þeir vitna í dæmi, sem ekki eru
sönn, og draga öfgakenndar álykt-
anir,“ sagði Masako í viðtali við jap-
anska blaðamenn. Viðtalið er það
fyrsta, sem hún veitir frá því að hún
kvæntist Naruhito krónprinsi fyrir
þremur árum, og veitti útvöldum
japönskum blaða- og fréttamönnum
einstakt tækifæri til að spyrjast fyr-
ir um einkalíf keisarafjölskyldunnar.
Það var veitt á föstudag til birtingar
á mánudag af tilefni 33 ára afmælis
Masako.
Er hefðin að láta undan?
Hefð er fyrir því að japanskir
íjölmiðlar láti keisarafjölskylduna í
friði og sýni henni virðingu, en upp
á síðkastið hefur gætt tilhneigingar
fjölmiðlamanna til að feta í fótspor
starfssystkina sinna á Bretlandseyj-
um. Hefur sviðsljós þeirra beinst að
Masako og virðist mestur áhugi vera
á því hvort barn sé í vændum.
Þegar Naruhito krónprins gekk
að eiga Masako Owada, „alþýðu-
stúlku", sem gekk í Harvard og
Oxford og var á framabraut í utan-
ríkisráðuneytinu, bjuggust margir
við því að fersku lofti yrði hieypt inn
í japönsku hirðina. En Masako hefui'
haldið sig til hlés frá því að hún
varð prinsessa, brosir blítt og geng-
ur nokkrum skrefum á eftir manni
sínum þegar þau sjást opinberlega.
Hún viðurkenndi í viðtalinu að
hafa átt erfitt með að aðlaga sig
nýjum lifnaðarháttum. „Ég á stund-
um í erfiðleikum með að ná jafn-
vægi milli þess að vera hin hefð-
bundna krónprinsessa og hvernig
mér líður sjálfri," sagði hún. „Senni-
lega blunda í mér bæði hinir hefð-
bundnu þættir og nýit' þættir og ég
held að ég verði að láta hvora um
sig ráða eftir því, sem við á.“
Japanskir fjölmiðlar láta hjónin
að mestu leyti í friði. Flestar fréttir
um Masako snúast um fatasmekk
hennar. Fréttaflutningi er að miklu
Reuter
NARUHITO krónprins Japans og Ma-
sako krónprinsessa á brúðkaupsdaginn
9. júní 1993.
leyti stjórnað af hirðinni og útvalinn
hópur blaðamanna, sem kalla mætti
hirðfréttaritara, er mataður á upp-
lýsingum. Þá hafa japanskir fjölmiðl-
ar ekki úr jafnmiklu að moða og
hinir bresku: japanska keisarafjöl-
skyldan nýtur ekki sama frelsis og
sú breska. Enginn úr keisarafjöl-
skyldunni fer hvorki neitt án fylgd-
ar, né fær að hitta vini án þess að
það hafi verið fyrirfram skipulagt.
Því hefur meira að segja verið hald-
ið fram að Masako hafi þurft að
láta ökuskírteini sitt af hendi þegar
hún giftist.
„Ýkjur“ og „tilhæfulausar
vangaveltur"
Masako gagnrýndi fjölmiðla fyrir
að ganga of langt.
„I einni frétt sagði að ég sæist
aðeins þegar ég sæti í lest eða bíl
og ég kæmi sjaldan fram opinber-
lega,“ sagði hún og virtist eiga við
skrif í bandarísku dagblaði. „Er
þetta satt? Eru þetta ekki fullmiklar
ýkjur?"
Hún beindi spjótum sínum einnig
að japönskum vikuritum, sem oft og
tíðum birta slúður um frægt fólk,
einkum og sér í lagi keisarafjölskyld-
una.
„Oftast virðast mér
blöðin halda hlutum
fram, sem reistir eru á
tilhæfulausum vanga-
veltum um keisarara-
fjölskylduna, skrifstofu
hennar og mig og birta
æsilegar fyrirsagnir,“
sagði hún.
Talið er að Masako
hafi þarna átt við skrif
um Akishino prins,
yngri bróður krónprins-
ins, sem hefur litla náð
hlotið fyrir augum fjöl-
miðla. I apríl komst á
kreik kvittur um að
Akishino, sem hefur
verið kvæntur í sex ár
og á tvær dætur, ætti
ástkonu í Tælandi eftir
að hann mætti ekki í
veislu, sem haldin var
til heiðurs Bili Clinton
Bandaríkjaforseta. Var
það skýrt með því að
Akishino væri að fylgjast með fiski-
sýningu í Tælandi.
Tælenskur fiskur eða
kvenfólk?
Vikuritið Shukan Shincho steig
skrefið til fulls í október og lýsti
yfir því að prinsinn hefði meiri áhuga
á tælensku kvenfólki, en tælenskum
fiski. Yfirumsjónarmaður skrifstofu
keisarafjölskyldunnar hélt á fund
ritstjóra blaðsins og krafðist þess
að þeir bæðust afsökunar.
Þegar Akishino átti afmæli í nóv-
ember gekk hann að vanda á fund
blaðamanna, en nú brá svo við að
hann sagði að þessar ásakanir væru
úr lausu lofti gripnar á meðan kona
hans Kiko stóð við hiið hans og brosti
daufu brosi. Það þótti marka tíma-
mót að hann prinsinn skyldi svara
áburði af þessu tagi.
Keisarafjölskyldunni er mjög í
mun að koma í veg fyrir að fjölmiðl-
ar fjalli um ríkisarfann og fjölskyldu
hans með þessum hætti. Orlög kon-
ungsfjölskyldunnar á Bretlandi og
skilnaður Karls Bretaprins og Díönu
eftir opinská viðtöl við fjölmiðla er
ein helsta ástæðan fyrir leyndar-
hyggju keisarafjölskyldunnar. Slíkt
verður að forðast í Japan.