Morgunblaðið - 11.12.1996, Blaðsíða 57

i
-I
<
i
<
<
I
<
I
f
i
I
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 1996 57
BREF TIL BLAÐSIIMS
Hugleiðing um „gyðingaljós“
Frá Kr. Björgu Kristjánsdóttur:
NÚ ER aðventan gengin í garð
og líkt og undanfarin ár stíga fróð-
ir menn og konur á stokk í fjölmiðl-
um og amast út í rafmagnsljós
með sjö kertum sem fólk setur
gjarnan út í glugga í desember og
kallar „aðventuljós". Vísa menn til
þess að sjöljósa kertastjaki er tákn
í gyðingatrú og er þá gjarnan sagt
frá því í leiðinni að útlendingar og
heimsborgarar sem heimsækja
okkur í jólamánuðinum séu furðu
lostnir yfir því að hér búi gyðingar
í öðru hveiju húsi.
En hvað er það sem veldur þess-
um fróðu mönnum og konum hug-
arangri? Eru þau hrædd um að
við séum að misbjóða trúuðum
gyðingum með því að stilla sjö-
ljósa rafmagnskertum út í glugga
eða mislíkar þeim að útlendingar
haldi að hér búi fjölmargir gyðing-
ar? Sinn er siðurinn í landi hveiju.
Ýmis tákn koma fyrir í ólíkum
menningar- og trúarsamfélögum
og geta haft sömu eða sitthvora
merkinguna. Fyrir utanaðkomandi
áhrif hefur brúðarskart íslenskra
kvenna breyst úr því að vera stáss-
föt þess tíma í það að vera hvítur
brúðarkjóll. Lítum við nú á hvítan
kjól sem tákn gleði og hamingju.
En hjá Kínveijum er hvítt litur
sorgarinnar. Dettur þá nokkrum í
hug að segja að íslenskar konur
eigi ekki að klæðast hvítu á ham-
ingjustundum? Er ekki verið að
misbjóða árþúsunda gamalli menn-
ingu þessarar fjölmennu austrænu
þjóðar ? Nei, það held ég varla.
Sama gildir um hátíðir sem hald-
ið er upp á með ýmsum hætti hjá
þjóðum sem standa okkur þó nær
en Kínveijar. Hjá Suður-Evrópu-
þjóðum eru jól haldin hátíðleg með
því að sletta ærlega úr klaufunum
á aðfangadagskvöldi, eyða jóladegi
í faðmi fjölskyldunnar og fara í
búðarráp á annan í jólum. Ekki
hafa íslendingar séð ástæðu til að
mótmæla þessu athæfi enda er
sinn siðurinn í iandi hveiju og gild-
ir það hvort sem hann er rótgróinn
eður ei.
Við þurfum því ekki að líta á
það sem siðlaust athæfi eða ein-
hvers konar „trúvillu" að vera með
sjöljósa kertastjaka eða rafmagns-
ljós. Ég held ekki að að baki þess-
ari „aðventuljósaútstillingu“ liggi
önnur hugsun en sú að lýsa upp
skammdegið og undirstrika hátíð-
leika jólamánaðarins. Og gildir þá
einu hvort ljósin eru sjö, færri eða
fleiri. En ef menn þurfa afsökun
fyrir því að kveikja á sjö ljósum,
má benda á að talan sjö hefur
þýðingu í kristindómi ekkert síður
en í gyðingdómi. Heimurinn er
skapaður á sjö dögum í kristinni
trú líkt og í gyðingatrú enda er
kristin trú sprottin upp úr gyðinga-
trú og Gamla Testamentið hluti
af þeim báðum.
Við skulum því hætta að ergja
okkur á þessum „gyðingaljósum“
og leyfa fólki að lýsa upp skamm-
degið og undirstrika sérstöðu og
hátíðleika þessa tíma fram að jól-
um, hveiju á sinn hátt.
Opið bréf til
forráðamanna Þjóðar-
bókhlöðunnar
Frá Sveini Benediktssyni:
ÞEGAR líða fer að jólum þreytir
margur menntamaðurinn próf.
Sumir hafa það fyrir sið að stunda
lestur fyrir prófin á Þjóðarbókhlöð-
inni.
Einhver spekingurinn sagði að
best væri að byggja fyrst upp og
rífa síðan niður (eða var það öfugt).
Því finnst mér sjálfsagt að hrósa
starfsfólki og stjórnendum Þjóðar-
bókhlöðunnar fyrir að gera svo
mörgum nemendum kleift að læra
þar þessa prófdaga. Það er mikil
og góð viðleitni að hafa hana opna
fram eftir kvöldi. En það er galli á
gjöf Njarðar. Nú eru mörg hundruð
manns á hveijum degi við nám og
lestur þar. Öll þurfum við orku og
það er aðeins um tvennt að velja.
Annars vegar að staldra við á kaffi-
stofu staðarins sem sögð er vera
með veitingar á hagstæðu verði.
Ekki veit ég hvaða hagfræðingur
fékk það út en ég er fátækur náms-
maður og finnst full dýrt að versla
þar. Hinn kosturinn er aldagamall,
það er að smyija sér nesti. Þetta
hefur sparnað í för með sér og stuðl-
ar að sjálfsbjargarviðleitni. En nú
spyr ég: Hvar á ég að borða nestið
mitt? Eini staðurinn sem virðist
ekki vera heilagur í húsi þessu er
anddyrið. Mörgum myndi ekki
finnast það slæmur kostur en þar
sem nú ríkir vetur er hitastigið þar
um frostmark. Mér finnst nefnilega
óþægilegt og jafnframt leiðinlegt
að þurfa að mumla á brauðinu og
drekka kókómjólkina með frosnar
hendurnar og kalinn rassinn.
Bið ég ykkur, stjómendur staðar-
ins, að finna bót á máli þessu hið
fyrsta. Við höfum ekki öll efni á
að skipta við kaffistofu ykkar svo
vinsamlegast reynið að koma til
móts við alla.
f.h. nestiskalla,
SVEINN BENEDIKTSSON,
Blönduhlíð 20, Reykjavík.
KR. BJÖRG KRISTJÁNSDÓTTiR,
Öldugötu 28, Reykjavík.
VÖNDUÐ BÓK FRÁ ORMSTUNGU
þessi kona
svikahrappur,
eða heilög Guðsmóðir
endurborin?
Töfrandi frásögn og óvenjulegt efni gera þessa
skemmtilegu og spennandi bók ógleymanlega - allt
getur gerst og höfundurinn kemur lesandanum stöðugt
á óvart.
„Þetta er saga sem vekur áhuga og forvitni frá fyrstu
síðu og hér eru margar vel unnar lýsingar...Ég ætla
ekki að eyðileggja upplifun væntanlegra lesenda
með því að deila með þeim eigin hugleiðingum um
boðskap bókar sem er bæði sérstæð og spennandi.
Finni hver út fyrir sig. Ég ætla þó að leyfa mér að
spá því að fáir verði sviknir af lestrinum.“
RKOM A
Sigríður Albertsdóttir, DV
ORMSTUNGA

VÖNDUÐ BÓK FRA ORMSTUNGU
f hverlu . ... _
Líheitlrðu lakofo,,
drtu ár Biblíunni?
Óliilur Haukur Símomii'soi)
með köflum
Ólnfur Hntikur
S í in o n n r s o n

Stórskemmtileg skáldsaga sem segir af dvöl
ReykjavíkurpiIts í sveitinni á árunum kringum
1960. Spennandi og Ijúfsár í senn.
„... frásögnin er bráðskemmtileg og meinlega
fyndin oft á tíðum. Persónur eru bráðlifandi og
eiga alla athygli lesandans."
Oddgeir Eysteinsson, Helgarpóstinum
„Mér finnst textinn hnitmiðaðri og fyilri en áður.
Það er eins og dýrara sé hvert orð.“
Skafti Þ. Halldórsson, Morgunblaóinu
vffiaj - %
mm
ORMSTUNGA
BÓKAÚTGÁFA