Morgunblaðið - 11.12.1996, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 1996 33
AÐSENDAR GREINAR
Plastkort =
verðbréf
Kúgun
SÖGUSVIÐIÐ er sem fyrr sölu-
turn á íslandi árið 1996. Tvær ung-
ar stúlkur keyra upp að lúgunni.
Kaupmaðurinn: Góðan dag, get
ég aðstoðað?
Bílstjórinn: Við ætlum að fá tvær
pylsur. Önnur á að vera með öllu
en hin á að vera með tómat, sinn-
epi og steiktum.
Kaupmaðurinn: Gjörið svo vel,
eitthvað fleira?
Bílstjórinn: Bítur í aðra pylsuna.
Tvær gos í gleri.
Kaupmaðurinn: Á ég að opna?
Bílstjórinn: Já.
Kaupmaðurinn: Fleira?
Bílstjórinn: Fær sér sopa af gos-
inu. Já einn sígarettupakka.
Kaupmaðurinn: Gjörðu svo vel.
Skynsamir menn gera
bragarbót, segir Sig-
urður Lárusson, lítt
skynsamir þumbast
áfram.
Fleira?
Bílstjórinn: Nei takk.
Kaupmaðurinn: Það gera þá
692,- krónur.
Bílstjórinn: Hér er kortið mitt.
Kaupmaðurinn: Við tökum ekki
kort.
Bílstjórinn: Þetta er debet. Er
það ekki sama og staðgreiðsla?
Kaupmaðurinn: Nei, því miður.
Þetta er einungis verðbréf.
Bílstjórinn: Við eigum ekkert
annað!
Söknuður
Kæri Finnur: Ég sakna þess að
hafa ekki fengið svör frá þér varð-
andi þær spurningar sem ég lagði
fyrir þig í grein minni í Morgunblað-
inu þ. 27. nóv. sl. Ég sakna þess
að heyra ekkert frá þér um þann
lagalega grunn sem plastkprtanotk-
unin ætti að byggjast á. Ég sakna
þess að fá ekki málefnaleg svör frá
þér eða bankakerfinu. Ég sakna
þess að fá ekki rökstudda umræðu
um kostnað vegna verðbréfamiðl-
unar (plastkortanotkunar). Eða er
þetta óþægilegt umræðuefni og
eitthvað sem verður að fela?
Meiri þjónusta
Notkun plastkorta er vissulega
þægilegur greiðslumáti. Ég ber
ekkert á móti því og almenningur
vill nota þessa leið. Hitt er annað
að meirihluti almennings, trúi ég,
vill standa beinn í baki við notkun
þessa greiðslumiðils. Handhafi
kortsins er reiðubúinn til að greiða
sjálfur þann kostnað sem notkun-
inni fylgir. Hann vill standa fyrir
framan kaupmanninn án þess að
sú hugsun fylgi honum. Ég skal
versla við þig ef þú borgar þann
kostnað sem fylgir því að ná pening-
unum úr bankanum.
Handhafi kortsins vill
ekki að sú hugsun fylgi
honum að kostnaður
vegna kortanotkunar
lendi á þeim sem notar
ódýrari greiðslumiðil,
eins og t.d. reiðufé.
Krafan er að handhaf-
ar plastkorta greiði
sjálfir fyrir þá viðbót-
arþjónustu sem þeir
vilja fá.
Ábyrgð stjórnenda
Almenna reglan um
ábyrgð stjórnenda er
einhvern veginn á þá
leið að hún verður
meiri ef um ásetning eða meðvitað-
an vilja er að ræða. Það hvarflar
ekki að mér sú hugsun að meiri-
hluti stjórnenda í
starfsliði bankakerfis-
ins og greiðslukorta-
fyrirtækjanna geri sér
ekki grein fyrir þeim
veikleikum sem á
plastkortanotkuninni
hvílir. Nóg er af lög-
fræðingum, viðskipta-
fræðingum, hagfræð-
ingum og endurskoð-
endum innan banka-
kerfisins. Ábyrgð
þeirra er mikil. Ekki
er þó víst að allir þeir
sem ábyrgðina bera
hafi gert sér fulla
grein fyrir stöðu máls-
ins. Það eru tilmæli
mín til þeirra að þeir skoði mál
þetta frá grunni og endurmeti af-
stöðu sína.
* Þetta er ekki löglegt.
* Þetta er siðlaust.
* Þetta er ekki réttlátt.
Stofnanir í eigu opinberra aðila
eins og ríkisins eða sjálfseignar-
stofnanir i umsjá sveitarfélaga
hljóta að hlíta lögum og bera af
öðrum í réttlæti og siðferði.
Stjórnarmenn í þessum stofnun-
um hafa ríkar skyldur gagnvart
umbjóðendum sínum, almenningi.
Þeim ber skylda til að setja sig inn
í þessi mál og taka afstöðu. Betra
fyrr en seinna.
Orsök og afleiðing
Skynsamir menn viðurkenna
mistök sín og gera bragarbót. Lítt
skynsamir menn þumbast áfram og
fall þeirra verður mikið.
Höfundur er kaupmaður.
Sigurður
Lárusson