Morgunblaðið - 22.12.1996, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 22. DESEMBER 1996
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Tíu ára afmælissýning
Gallerís AllraHanda
Þiýátíu og níu lista-
menn taka þátt
ÞRJÁTÍU og níu listamenn sýna
verk sín á afmælissýningu Gallerís
AliraHanda sem nú stendur yfír í
sal gallerísins að Gleráreyrum, svo-
nefndu Hekluhúsi. Yfir 60 málverk
eru á sýningunni, einnig vefnaður,
og um 100 listmunir, m.a. leirlist.
Gallerí AllraHanda hóf starfsemi
í byijun desember fyrir 10 árum
og má rekja til félagsins Nytjalistar
sem stofnað var af nytjalistar- og
handverksfólki árið 1985. Frá upp-
hafi hefur verið lögð áhersla á að
kynna íslenska listmuni í galleríinu
og fljótt var einnig efnt til kynninga
á grafík, leirlist og myndvefnaði og
síðar bættist hið hefðbundna mál-
verk í hóp þeirra listgreina sem
áttu sér samastað í húsakynnum
gallerísins. Fyrst í stað var það
rekið að Brekkugötu 5 en undanfar-
in 5 ár hefur það verið til húsa í
Grófargili þar em eitt sinn var
mjólkurbúð Mjólkursamlags KEA.
Alls hafa verið haldnar 24 einka-
sýningar í Gallerí AllraHanda í
Grófargili. Á síðasta áratug hafa
verk um 80 listamanna, víðs vegar
að af landinu auk nokkurra út-
lendra verið kynnt í galleriinu.
Þórey Eyþórsdóttir og Kristján
Baldursson eigendur Gallerís Allra-
Handa hafa einnig staðið fyrir h'st-
sýningum í húsnæði sínu að Glerár-
eyrum og þá reka þau að sumarlagi
kaffihúsið Hótel Hjalteyri.
„Þetta er mjög Ijölbreytt sýning,
listaverkin eru af ýmsu tagi, leir-
list, málverk, vefnaður, útsaumur
og myndvefnaður um rekalög.
Listamennirnir sem þátt taka í sýn-
ingunni eru margir, bæði ungir og
eldri, margir Akureyringar og
Norðlendingar eru í þeim hópi en
aðrir koma lengra að,“ segir Þórey.
„Við höfum fengið mjög jákvæð
viðbrögð, enda margt afar glæsi-
legra verka á sýningunni. Það hefur
verið ótrúlega mikil vinna við að
setja þessa sýningu upp og í raun-
inni munu viðbrögðin við henni
verða prófsteinn á hvort við höldum
áfram með galleríið, en nú eru 10
ár frá því ég sagði starfi mínu á
fræðsluskrifstofunni lausri til að
sinna þessu áhugamáli mínu.“
Morgunblaðið/Kristjá
ÞOREY Eyþórsdóttir við eitt verka Kristins G. Jóhannssonar á
sýningunni í Heklusal Gallerís AllraHanda.
Tímarit
• TANNHEILSA 1. tbl. I. ár-
gangs er komið út. Meðal efnis í
þessu fyrsta blaði er Leikhúsgervi
þar sem birtast myndir af þekktum
leikurum sem hafa fengið tanngervi
hjá Finnboga Helgasyni tannsmið;
Sitthvað sem gagnlegt er að vita
um gervitennur; Lausar gervitenn-
ur og Innlegg úr plasti. í ávarpi
segir ritstjórinn íris Bryndís
Guðnadóttir: „Þegar Tannsmiða-
félag Islands var stofnað 19. apríl
1941 voru starfandi tannsmiðir á
landinu þrettán. í dag er fjöldi tann-
smiða rúmlega hundrað í tveimur
félögum, Tannsmiðafélagi íslands
og Sambandi verkstæðiseig-
enda. “
Blaðið erfagtímarít tannsmiða
oggefið útaf Tannsmiðafélagi ís-
iands.
GullfalUg liataverkabók um gjöf
Ávgríma Jóuvvonar Liatmálara til ívlerutka ríkutuu.
Bókina prýöa uni 200 nvyndir af verkum
Ávgrínui og eru flevtar fjeirra í lit.
LISTASAFN ÍSLANDS- SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Fríkirkjuvegi 7 sími 562 1000
Bókin fævt einnig í öllum heUtu bókavervlunum Reykjavíkur
BÓKIN afhent forseta íslands. Guðrún Katrín Þorbergsdóttir,
Ólafur Ragnar Grímsson, Hafsteinn Hafsteinsson, Helgi Hall-
varðsson og Guðjón Arngrímsson.
Nýjar bækur
Svipmyndir úr
sögu Landhelgis-
gæslunnar
LANDHELGISGÆSLA íslands
1926-1996. Svipmyndir úr 70 ára
sögu nefnist nýútkomin bók. Höf-
undur texta er Guðjón Arngrímsson.
Hafsteinn Hafsteinsson, forstjóri
Landhelgisgæslunnar, ritar inngang
og skrifar m. a. „Hlutverk Landhelg-
isgæslunnap er löggæsla á hafinu
umhverfís ísland, að veita hjálp við
björgun úr sjávarháska eða á landi,
annast aðkallandi sjúkraflutninga
og veita afskekktum stöðum eða
byggðarlögum nauðsynlega hjálp
þegar eðlilegar samgöngur bregðast
af ófyrirsjáanlegum orsökum vegna
náttúruhamfara". í bókinni er einnig
ávarp Þorsteins Pálssonar dóms-
málaráðherra.
Bókin sem er 109 síður í stóru
broti og ríkulega myndskreytt skipt-
ist í eftirfarandi kafla:_ Ýtt úr vör,
Veiðar útlendinga við ísland fyrr á
öldum, Fyrstu ár Landhelgisgæsl-
unnar, Skip og flugvélar og þyriur
Landhelgisgæslunnar 1926-1996,
Mótunarár, Fyrsta þorskastríðið,
Stund milli stríða, Annað þorska-
stríðið, Þriðja þorskastríðið, Starf-
semi Landhelgisgæslunnar, Merk
ártöl í sögu Landhelgisgæslunnar
og Árnaðaróskir.
Útgefandi er Landheigisgæsla ís-
lands. Ritnefnd: Helgi Hallvarðsson,
Stefán Melsted og María Sólbergs-
dóttir. Umsjón: Athygli ehf. Hönn-
un: Hrönn Magnúsdóttir og Valgerð-
ur Gunnarsdóttir. Sagnfræðileg ráð-
gjöf: Sigurgeir Guðjónsson. Oddi
prentaði.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ljóð og
djass á
Ommu í
Réttarholti
Á ÞOR-
LÁKS-
MESSU-
KVÖLD kl.
21 mun
djasstríó
Árna Heið-
ars spila á
kaffihúsinu
Ömmu í Réttarholti.
Auk þess mun metsölu-
skáldið Ándri Snær Magna-
son lesa upp úr nýútkomnum
bókum sínum, Engar smá
sögur og Bónusljóð.
Aðgangur er ókeypis.
Málverkasýn-
ing á Pizza 67
GUNNÝ heldur þessa dagana
sína fjórðu málverkasýningu
á Pizza 67 Reykjavíkurvegi
60 Hafnarfirði.
Veldur ekki straumhvörfum
BÆKUR
Lækningar
LÆKNINGAMÁTTUR
LÍKAMANS
eftir Andrew Well. Þýðandi Þor-
steinn Njálsson dr.med. Prentun,
umbrot, filmuvinna og bókband
Prentsmiðjan Oddi hf. Utgefandi
Setberg 1996.
ÞEGAR hafizt var handa um að
kynna „Lækningamátt líkamans"
var blásið rækilega í lúðra, svo að
ekki færi fram hjá neinum tilvist
bókarinnar. Haldið var málþing um
óhefðbundnar lækningar í Þjóðleik-
húskjallaranum og fengnir til þess
valinkunnir sæmdarmenn. Eg sótti
reyndar ekki málþingið og get því
ekki metið hvað þar fór fram, en
hef hins vegar kynnt mér bókina
rækilega. Rétt er að vekja athygli
á þeim orðum höfundar sem fram
koma á bls. 100 að „sumt af því
áhugaleysi gagnvart líkama/hugar
samspili, sem ég er að kvarta um
er raunverulega sérstakt fyrir
Bandaríkin", orðum sem segja að
margt af því sem fjallað er um álíti
dr. Weil vera dæmigert fyrir banda-
rískt þjóðfélag. Á bls. 73 segir:
„Verra er, að þessi líffræðilega fyr-
irmynd vestrænna lækninga dregur
úr eða afskrifar algjörlega mikil-
vægi hugans, og leitar þess í stað
að hreinum líkamlegum ástæðum
fyrir breytingu á heilsu og sjúkdóm-
um.“ Á öðrum stað segir „að nú-
tímalæknar séu of uppteknir af
sjálfum sér og getu sinni til að
lækna, en gleymi eisntaklingnum
og hæfileikum líkama, hugar og
sálar til að ná bata.“ Mér finnst
þarna stórt upp í sig tekið og höf-
undur dragi ályktanir sem lítill rök-
stuðningur er að baki. Hvað sem
dr. Weil finnst um bandaríska
lækna held ég að flestir læknar sem
menntast hafa og nú starfa í þess-
um heimshluta, þar á meðal hér á
landi, hafi áhuga á því að fólk taki
ábyrgð á eigin heilsu go telji að það
geti haft áhrif á bata í mörgum
tilfellum.
Dr. Weil nefnir fyrsta hluta bók-
arinnar „Batakerfið", og lýsir þar
hvernig hann sér hæfileika líkama
og sálar til að batna sem skipulagt
kerfí, sem í bókinni kallast bata-
kerfi. í nokkrum köflum í fyrsta
hlutanum rekur hann sjúkrasögur,
í þeim flestum er um alvarleg veik-
indi að ræða og læknar eru sagðir
hafa álitið að ekki gæti orðið um
bata að ræða en sjúklingarnir þó
náð heilsu að nokkru eða öllu leyti.
Auðvitað vita flestir læknar um til-
vik þar sem sjúklingar komast yfir
alvarleg veikindi, en ti! þess að
skilja það þarf ekki kenningar um
„batakerfi“, heldur getur manni
nægt að dást að furðum náttúrunn-
ar og átta sig á þeim takmarkaða
skilningi sem við höfum í raun á
líkama og sál.
Dæmið í kafla sex er um Mari
Jean sem var með stresstengda
blóðþrýstingshækkun en undrun á
að sæta hjá lækni hennar að þrýst-
ingurinn lækki þegar hún hættir
að láta spennuna ráða lífi sínu. Eg
hélt að það væri öllum ljóst, bæði
lærðum og leikum, að spenna og
streita hafa mikil áhrif á líkamleg
einkenni fólks og líðan og að blóð-
þrýstingur sé meðal þess sem getur
breyzt.
í auglýsingum er látið að því
liggja að bókin „Lækningamáttur
líkamans" geti breytt lífi lesandans.
Víst er að margir þyrftu á slíkri
breytingu að halda í okkar stress-
þjóðfélagi, en ég sé ekki að þessi
bók muni valda straumhvörfum. I
henni eru þó forvitnilegir kaflar
inni á milli og má meðal annars
nefna átta vikna áætlun til að bæta
heilsuna, sem er til þess ætluð að
aðstoða lesandann við að breyta
lífsstíl sínum.
Þýðing mætti vera liprari þótt
þar séu góðir sprettir. En í minni
orðabók og málvitund er heilbrigði
kvenkynsorð. Þess vegna ætti bókin
fremur að miða að því að efla and-
lega og líkamlega heilbrigði (sjá
undirtitil bókarinnar: Að efla and-
legt og líkamlegt heilbrigði).
Katrín Fjeldsted
I
>
>
I
>
i
\
l
f
fe
I
I
I
fe
i
I
í
!
í
I
í
r.
8