Morgunblaðið - 25.01.1997, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 25. JANÚAR 1997 17
___________________ERLEIMT________
Major aldrei nær því
að útiloka EMU-aðild
Sir Leon Brittan segir ótta
íhaldsmanna fáránlegan
London. Reuter.
JOHN Major, forsætisráðherra
Bretlands, hefur hér um bil útilok-
að þátttöku Breta í Efnahags- og
myntbandalagi Evrópu (EMU)
þegar því verður hleypt af stokk-
unum í ársbyijun 1999. Major seg-
ir nú að Bretland verði ekki með
nema skilyrði Maastricht-sáttmál-
ans fyrir þátttöku í myntbandalag-
inu verði túlkuð bókstaflega og
önnur aðildarríki Evrópusam-
bandsins horfist í augu við þau.
„Það er mjög ólíklegt, en þó
ekki útilokað, að sjálfur sameigin-
legi gjaldmiðillinn hefji göngu sína
af öryggi hinn 1. janúar 1999,“
sagði Major í þingræðu. „En ef
honum verður hleypt af stokkun-
um án traustra efnahagslegra for-
sendna verðum við að sjálfsögðu
ekki aðilar að honum.“
Flestir gera ráð fyrir að fá aðild-
arríki ESB muni uppfylla inntöku-
skilyrðin í öllum atriðum á þessu
ári. Þess vegna verði tekin pólitísk
ákvörðun um að þau ríki, sem fari
nálægt því að uppfylla skilyrðin,
fái aðild að EMU. )
Engin EMU-frumvörp
Það þykir renna stoðum undir
að Major hafi útilokað þátttöku
Bretlands í EMU - að minnsta
kosti í byijun - að ríkisstjórn hans
ákvað á fimmtudag að leggja eng-
in frumvörp til laga, sem sam-
þykkja verður áður en til EMU-
aðildar getur komið, fyrir löggjaf-
arþingið 1997-1998, verði íhalds-
flokkurinn áfram við völd. Því
þingi lýkur á miðju ári 1998, að-
eins nokkrum mánuðum fyrir
gildistöku Efnahags- og mynt-
bandalagsins. Þá verður afar
skammur tími til stefnu að sam-
þykkja t.d. lög um sjálfstæði Eng-
landsbanka, sem er skilyrði fyrir
þátttöku í EMU.
Kenneth Clarke fjármálaráð-
herra, sem ,hefur verið einna
hlynntastur EMU-aðild af ráðherr-
um íhaldsflokksins, sagði eftir
ríkisstjómarfund á fimmtudag að
ekkert hefði verið útilokað og Bret-
ar myndu ákveða „á réttum tíma“
hvort þeir yrðu með í EMU eður ei.
Malcolm Rifkind utanríkisráð-
herra sagði hins vegar „afar ólík-
legt“ að Bretland yrði þátttakandi
í myntbandalaginu árið 1999.
EMU í samræmi við stefnu
íhaldsmanna, segir Brittan
Andstæðingar ESB-aðildar
Bretlands í íhaldsflokknum fögn-
uðu því, sem þeir kölluðu fyrsta
skrefið í stefnubreytingu ríkis-
stjórnar Majors. Sir Leon Brittan,
fyrrverandi ráðherra í ríkisstjórn
íhaldsflokksins sem nú situr í
framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins, sagði hins vegar að ótti
íhaldsmanna við EMU væri fárán-
legur. „Þetta snýst ekki um að
afhenda „strákunum í Brussel“
völdin,“ sagði Brittan í útvarpsvið-
tali. „Málið snýst um sjálfstæðan
seðlabanka [Evrópu] sem strák-
arnir í Brussel gætu ekki með
neinu móti stýrt.“
Hann bætti við: „Mér finnst
hlægilegt að hafna hlut, sem er
mjög í samræmi við efnahags-
stefnu íhaldsflokksins, bara vegna
þess að hann kemur frá Bruss-
el ...Þetta er ekki eitthvert van-
hugsað stökk í átt til evrópsks
sambandsríkis. Þetta er í raun
sérstakt verkefni, sem mun auka
atvinnu og lækka vexti."
Ný skýrsla fram-
kvæmdastjórnar ESB
Frelsi í fjar-
skiptum sagt
auka atvinnu
Brussel. Reuter.
INNLEIÐING frjálsrar samkeppni í
fjarskiptum getur á næstu átta
árum tryggt 1,3 milljónir starfa,
sem ella hefðu glatazt eða ekki orð-
ið til í ríkjum Evrópusambandsins.
Þetta kemur fram í nýrri skýrslu
franska ráðgjafarfyrirtækisins
BIPE, sem unnin var fyrir fram-
kvæmdastjóm ESB.
Evrópusambandið stefnir að því
að afnema ríkiseinokun í fjarskipt-
um frá og með næsta ári. Afnám
einokunar er talið munu hafa í för
með sér að allt að 286.000 starfs-
menn ríkisrekinna símafyrirtækja
muni missa vinnuna. Hins vegar
telur ráðgjafarfyrirtækið að frelsi
og samkeppni muni skapa 389.000
ný störf í fjarskiptageiranum,
93.000 fleiri en þau, sem gætu tap-
azt.
BIPE telur að fijálsræði í fjar-
skiptum muni stuðla að hraðari
dreifingu þjónustu og verðlækkun,
sem muni hafa jákvæð á allt hag-
kerfi Evrópusambandsins og skapa
atvinnu í öðrum greinum en fjar-
skiptaþjónustu.
Reuter
Rætt um stækkun til austurs
HANS van den Broek, varafor-
seti framkvæmdastjórnar Evr-
ópusambandsins, tekur í hægri
hönd Vaclav Klaus, forsætis-
ráðherra Tékklands, og horfir
á þá vinstri, sem brotnaði í
skíðaferð.
Van den Broek kom til Prag
til að ræða við tékkneska ráða-
menn um stækkun ESB til aust-
urs. Yfirlýsingar framkvæmda-
stjórnarinnar fyrr í vikunni, um
að fyrstu nýju aðildarríkin verði
tekin inn í ESB árið 2002, hafa
valdið ráðamönnum í A-Evrópu-
ríkjum vonbrigðum. Van den
Broek sagði að dagsetningin
ætti ekki að koma á óvart; allir
vissu hversu erfiðar viðræður
væru framundan.
Danir minnast aldar-
fjórðungs ESB-aðildar
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
UM LEIÐ og danska stjórnin þarf
að horfast í augu við að umræður
í Evrópusambandinu um sveigjan-
leika enda líklega með því að Danir
lenda til hliðar við Evrópusamrun-
ann minnast þeir þess áð 25 ár eru
liðin síðan Jens Otto Krag þáver-
andi forsætisráðherra undirskrifaði
aðildarsamning Dana við Efnahags-
bandalag Evrópu. Um haustið sam-
þykktu Danir aðildina í þjóðarat-
kvæðagreiðslu, 63,3 prósent með,
36,3 prósent á móti. Árið 1992
höfnuðu danskir kjósendur Ma-
astricht-sáttmálanum, en fengu svo
undanþágur til að geta verið með.
Það rennur hins vegar æ betur upp
fyrir þeim að þar með eru þeir enn
með, en án áhrifa þar sem undan-
þágurnar gilda.
Þó pólitískir undirtónar EB 1972
væru greinilegir var aðaláherslan á
verslunar-, tolla- og efnahagssam-
vinnu og leiðtogar Dana fullvissuðu
þá um að þannig yrði þetta áfram.
En á 25 ára afmæli samningsins
er hinn pólitíski undirtónn orðinn
yfirgnæfandi leiðarstef í ESB og
Danir eiga æ erfiðara með að sætta
sig við að stefnan hefur ekki orðið
sú sem dönsku stjórnmálamennirnir
lofuðu fyrir 25 árum og lengi síðan.
Danir nettógreiðendur
í sjóði ESB
Fyrir 25 árum styrkti það líka
jákvæði danskra kjósenda að dansk-
ur landbúnaður naut góðs af
styrkjakerfinu og þannig hefur
þetta verið fram til þessa.
Á þessu ári snýst dæmið líklega
við og á næsta ári munu Danir
væntanlega greiða meira til ESB
en þeir fá þaðan. Danskir stjórn-
málamenn hliðhollir ESB keppast
því við að undirstrika hið stjórn-
málalega mikilvægi Evrópusamrun-
ans, en það er einmitt það, sem
danskir kjósendur vilja helst ekkert
vita af.
Línudans dönsku stjórnarinnar í
Evrópumálum verður því erfiður
næstu árin, bæði heima og heiman.
í Brussel þurfa Danir að sannfæra
hin 14 ESB-löndin um að þeir vilji
vera með og heima þurfa þeir að
sýna löndum sínum að þeir taki til-
lit til undanþáganna.
BANG
á íslandi
Heimsfyrirtækið A.C. Bang í Kaupmannahöfn heldur glæsilega sölusýningu
á pelsum og loðflíkum á Grand Hótel, Reykjavík, á morgun.
A.G. Bang er þekkt um allan heim fyrir óviðjafnanleg gæði. Þrátt fyrir ört hækkandi
heimsmarkaðsverð mun einnig það verð, sem er í boði, vera óviðjafnanlegt.
Verðdœmi: Venjulegt Verð nú Verðdœmi: Venjulegt Verð nú
3 minkastykki, kápur 222.000 138.800 1 Scanblack minkur, kápa 650.000 380.000
3 fenjubjórar, kápur 130.000 86.800 3 Bísam jakkar 220.000 130.000
1 Grænlandsselur „Swinger' ■ 41.800 26.800 5 kápur m. skinnfóðri „Bibcrette“ 48.900 29.800
5 bjórlömb „Ozelot“ kápur 148.000 89.800 3 mokkakápur 79.800 58.900
4 grárefur, kápur 298.000 180.000 O.m.fl.
Opið:
• Laugardaginn 25. janúar frá kl. 11-18
• Sunnudaginn 26. janúar frá kl. 12—18
• Mánudaginn 27. janúar frá kl. 11-18
(E) ŒB RAÐGREIÐSLUR
ftBANG
Kongelig Hofleverandor siden 1817
HOTEh
REYKJAVIK