Morgunblaðið - 14.03.1997, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 14. MARZ 1997 47
I
1
I
1
I
i
i
i
i
i
i
i
(
(
(
(
(
(
I
(
I
I
j
i
_______________BRÉF TIL BLAÐSIIMS
Vont er ykkar ranglæti,
enn verra ykkar réttlæti
Frá Guðmundi Jóhannssyni:
MÉR finnst þessi yfirskrift við
hæfi og eiga vel við þegar rætt er
um aðfarir stjórnvalda að hinum
öldruðu undanfarin ár þar sem þau
hafa fundið upp hinar ótrúlegustu
reiknikúnstir til að reyta fjaðrirnar
af þeim og herða sultaról þeirra.
Þótt af mörgu sé að taka, verður
eitt atriði fremur öðru gert hér að
umræðuefni, en það er aftengingin
á greiðslu frá Tryggingastofnun
ríkisins við almenna launaþróun í
landinu. Á fundi sem Framsóknar-
flokkurinn stóð fyrir með öldruðum
á Hótel Borg 21. febrúar lýsti heil-
brigðisráðherra Ingibjörg Pálma-
dóttir því yfir að þegar samningar
væru komnir í höfn hjá launastétt-
unum yrðu laun aldraðra tekin til
endurskoðunar og samræmd öðrum
launum. Nokkrum dögum síðar
heyrði ég fjármálaráðherra Friðrik
Sophusson lýsa úr ræðustól Alþing-
is mjög áþekkri afstöðu. Fjármála-
ráðherra lét okkur aldraða hins
vegar vita það að búið væri að
greiða okkur 2% frá áramótum og
það væri meira en nokkur annar
hefði fengið og var hann býsna
drýldinn yfír því örlæti.
Frá Ólafi Oddssyni:
EFTIR það sem á undan er gengið
í umræðum um stóriðjuhugmyndir
stjórnvalda á Grundartanga og
gagnrýni á störf Hollustuverndar
ríkisins, sér framkvæmdastjórinn sig
knúinn til að réttlæta stefnu stofn-
unarinnar í blaðagrein í Morgunblað-
inu 7. mars undir yfirskriftinni
„Vakning í umhverfismálum og hlut-
verk Hollustuverndar ríkisins".
I greininni gerir hann mjög lítið
úr sjónarmiðum mótmælenda stór-
iðjuuppbyggingar á Grundartanga
og það svo að undrun sætir sem
ábyrgur opinber starfsmaður.
Misskilningur
Hermann byijar á að vitna í gaml-
an bandarískan kennara sinn sem
hann virðist hafa misskilið hrapal-
lega, þegar hann hefur eftir honum
„að alla þætti umhverfísmála þyrfti
að setja á mælistiku og helst af öllu
verðleggja í tengslum við mat á
umhverfisáhrifum". Hermann dreg-
ur þá ályktun að mótmælendur ál-
vers á Grundartanga séu eingöngu
að hugsa um „eiginhagsmuni í formi
skaðabóta". Þetta er ekki rétt. Odd-
Nú er það hér um bil víst að verð-
andi kjarasamningar sem nú eru yfir-
standandi koma til með að gilda, frá
því að fyrri samningar féllu úr gildi,
þ.e.a.s. frá síðustu áramótum, þannig
að ég fæ ekki séð, að örlæti ráðherr-
ans skipti öllu máli, hvort greiðslum-
ar komi 2 mánuðum fyrr eða seinna.
Þegar umræddir kjarasamningar eru
í höfn kemur að ráðherranum að
standa við yfirlýsingar sínar og að
óreyndu vil ég trúa því að þeir standi
við orð sín. Gangi það eftir er mér
spum í huga; hver var tilgangur
stjórnvalda með þessari aftengingu?
Hvers vegna - til hvers?
Heyrt hef ég þá skýringu af vör-
um ráðherra, að ekki hafi þótt rétt
að greiðslur frá Tryggingastofnun
kæmu „átomatískt" til hinna öldr-
uðu, það er að þær fylgdu launaþró-
un í landinu. Eg spyr hvers vegna
ekki? Við höfum engan samnings-
rétt og því engin vopn til að berj-
ast með til varnar okkar kjömm,
annað en atkvæði okkar og orðsins
brand. Ég furða mig á blindni og
ósvífni stjórnvalda að ætla að
skammta þessum hópi skít úr hnefa,
eða hluta af því sem samið er um
vita Kjósarhrepps voru boðnar bætur
á fundi með umhverfísnefnd Alþing-
is en hann hafnaði þeim staðfast-
lega. Þeir sem em meðmæltir álver-
inu hugsa um peninginn. T.d. upp-
lýsti bæjarstjóri Akraness á sama
fundi að hann vænti þess að ríkið
mundi kosta gerð nýs vatnsbóls fyr-
ir Akurnesinga enda væri núverandi
vatnsból vart nothæft vegna meng-
unar frá Járnblendinu. Þá er oddviti
Hvalfjarðarstrandarhrepps eigandi
þess lands sem ætlunin var að setja
álverið niður. Hann hefur fengið 18
millj. króna fyrir skikann.
Þín stofnun, Hermann, ætti að
taka upp þau vinnubrögð að meta
afleiðingar af staðsetningu stóriðju
í miðju landbúnaðar-, útivistar- og
ferðaþjónustusvæði. Það er eflaust
það sem kennari þinn hefur átt við.
Óðruvísi er ekki hægt að vinna. Þú
verður að vita hveiju er fórnað og
fyrir hvað. Þess vegna verður þú að
skoða Hvalfjörðinn í heild, ekki bara
næst Grundartanga.
Önnur vandamál
Það er á þér að skilja að við sem
mótmælum stóriðju höfum ekki
©
á hinum almenna markaði, eins og
þeir hafa gert að undanfömu, er
það ákveðið markmið stjórnvalda
að svipta aldraða almennum mann-
réttindum? Nei, ágætu landsfeður,
beinið spjótum ykkar og valdi eitt-
hvert annað en á lítilmagnann, því
þar er ekki breiðu bökin að finna.
Skattar
í því samningaferli sem nú stend-
ur yfir um kjör launafólks, hefur
Alþýðusambandsforustan gert til-
lögu um að sett verði á tvö skatt-
þrep, þessu hefur ríkisstjómin tekið
þunglega og telur því allt til for-
áttu, því spyr sá sem ekki veit,
hveijir eru aðalþröskuldarnir þar í
vegi? Á þeirri tækni- og tölvuöld
getur það varla verið stórt mál að
búa til „prógramm" þar sem hafr-
arnir eru síaðir frá sauðunum. Hin-
ir almennu skattar snerta líka aldr-
aða, að ónefndum hinum illræmdu
jaðarsköttum. Ég teldi það verðugt
verkefni löggjafans að smíða
skattalög sem tækju tillit til efna-
hags og ástæðu einstaklingsins.
GUÐMUNDUR JÓHANNSSON,
eftirlaunamaður.
áhyggjur af öðmm umhverfisvanda-
málum. Þú ert greinilega að óska
eftir stuðningi, en um leið ertu að
benda á að fyrst það sé fullt af öðr-
um vandamálum, sé í lagi að bæta
við fleiri vandamálum - meiri meng-
un.
Þá gefur þú það í skyn að við
séum tilbúin til að hverfa til fornra
búskaparhátta, af því að við viljum
ekki stóriðju á Grundartanga. Ég
hef nú ekki heyrt fornlegri sjónar-
mið lengi. Þú ættir að kynna þér
sjálfbæran rekstur í landbúnaði og
ferðamannaiðnaði í nágrannalönd-
unum og nútíma umhverfissjónar-
mið. Þá mundir þú e.t.v. skilja af
hveiju við mótmælum.
Það kallast ekki atvinna í þínum
augum að stunda búskap, ferða-
mennsku, tijárækt og uppeldisstörf
eins og gert er við Hvalfjörð. í stað
þess viltu að íslendingar séu áfram
„stórtækir og miskunnarlausir í
samskiptum við náttúru landsins til
að ná sem bestum lífskjörum“, eins
og þú segir sjálfur. Er það ekki óholl-
ustuvernd?
Það vill svo til að ég tíni ávexti
af mfnum tijám í Kjósinni og hef
mikla ánægju af og vil alls ekki
þurfa að efast um að þeir séu ómeng-
aðir. Þess vegna þarf ég ekki stór-
iðju til að „lifa mannsæmandi lffi“
eins og þú álítur að þjóðin þurfi.
ÓLAFUR ODDS8ÓN,
uppeldisráðgjafi og ræktandi í Kjós.
© ®
„Ohollustuvernd
ríkisins“
Misrétti
Frá Jóni Hafsteini Jónssyni:
AF HVERJU þurfa þeir, sem eru
utan trúfélaga að gjalda Háskóla
íslands skatt umfram þá sem til-
heyra einhveijum trúarsöfnuði?
Ég vil hér með beina spurning-
unni hér að ofan til löggjafarvalds-
ins og annarra sem láta sig jafn-
rétti þegnanna einhveiju varða. Ég
hef þegar borið þessa spurningu
upp við umboðsmann alþingis og
fengið það svar að honum beri ekki
að leggja mat á réttmæti þessa
ákvæðis. Hins vegar sendi hann í
svari sínu útskrift úr stjórnarskrá
og stjórnarskipunarlögum íslands,
og þar á meðal er þetta.
„Öllum er fijálst að standa utan
trúfélaga. Enginn er skyldur til að
inna af hendi persónuleg gjöld til
trúfélags, sem hann á ekki aðild
að. Nú er maður utan trúfélaga og
greiðir hann þá til Háskóla íslands
gjöld þau, sem honum hefði ella
borið að greiða til trúfélags síns.
Breyta má þessu með lögum.“
í spurningunni minni felst m.a.
undrun yfír því að gæluverkefni
Háskóla íslands skuli fremur eiga
að vera á framfæri trúleysingja en
trúaðra. Ég vil benda á að í Há-
skóla íslands er guðfræðideild og
starfslið hennar hefur sitt að segja
við ráðstöfun þessara gjalda. Skrít-
in tillitssemi við gjaldendurna!
Hvers eiga þeir að gjalda sem af-
neita trúarbrögðum? Ég er ekki að
kvarta yfir þeim gjöldum sem á
mig eru lögð, heldur einungis að
fara fram á að fá - rétt eins og
þeir trúuðu - íhlutunarrétt um til
hvaða starfsemi „sóknargjöldum"
mínum er varið. Skyldi ekki fleirum
en mér finnast hér skorta á jafn-
rétti þegnanna?
JÓN HAFSTEINN JÓNSSON,
fyrrv. menntaskólakennari,
Stangarholti 7.
Gallabuxur
str. 44-58
Tllboðsverð
5.500,
föstud., laugard. og mánud.
STÚRI-LISTINN
Baldursgötu 32, sími 562 2335
Aðrir söluaðilar
Akureyri: Versl. Camela,
Ráðhústorgi 9-
Egilsstaðir: Versl. Gríma,
Bjarkarhlíð 6.
Stykkishólmi: Versl. Ella,
Borgarbraut1.
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrnpflugvelli
og Rábhústorginu
-kjarni málsins!
Bæjarhrauni 14, Hafnarfirði
Sími 565 3900 * "*
Kr. 49d. -
Frábær listi fullur af glæsilegum vorfatnaói
Afgreióslutími frá aóeins 3 dögum!
Erum að taka upp nýjar vðrur
Seljum á næstu dögum eldri vörur með ótrúlegum
afslætti; Dragtir, úlpur, kjóla o.fl.
m hil
Kortatimaw
JOSS
Laugavegi 20, sími 562 6062.
Opið laugardag
kl. 10-16
-k
dcjŒi
tctuorur
'Uertu
fíyrir atui
vióó um c^œcíin
k
innu-ocj ahucjaljoómLjndara
(ioómundara !
Heimilistæki hf
-- SÆTÚNI 8 SÍMI 569 15 OO _