Morgunblaðið - 15.03.1997, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 15. MARZ 1997 33
AÐSENDAR GREINAR
FERMINGAR SUNNUDAGINN 16. MARZ
Fatlaðir
nemendur
í grunnskóla
ÁHYGGJUR for-
eldra af því hvemig
fötluðu barni sínu
muni reiða af í skólan-
um gera snemma vart
við sig. Margir hafa
sagt frá því að skólinn
sé eitt af því fyrsta
sem komið hafi upp í
huga þeirra við fæð-
ingu fatlaðs bams. Við
verðum öll að vera
meðvituð um það, að
breytingar og áfangar
lífsins vekja fleiri
spurningar og meiri
ótta hjá fötluðum og
aðstandendum þeirra
en öðmm, því mikil
óvissa fylgir jafnan fötluðum um
hvernig samfélagið bregst við sér-
þörfum þeirra hveiju sinni. Þegar
grunnskólinn gengur í gegn um
breytingar, eins og þær sem fylgja
yfirfærslu til sveitarfélaganna, er
ekki að undra að efasemda gæti
Réttur fatlaðs nemanda
til kennslu við hæfí, seg-
ir Birgir Þór Guð-
mundsson, er nátengd-
ur möguleikum hans á
að fá viðurkennda
greiningu.
meðal aðstandenda fatlaðra bama.
Er breytingin til góðs eða ekki?
Flutningur gmnnskólans yfír til
sveitarfélaganna hefur kallað á sér-
stakar ráðstafanir vegna fatlaðra
nemenda. Um sérkennslu fatlaðra
bama hefur verið sett reglugerð,
sem gerir ráð fyrir að jöfnunarsjóð-
ur sveitarfélaga skuli greiða fram-
lög til sveitarfélaga utan Reykjavík-
ur, vegna nemenda á gmnnskóla-
aldri sem falla undir lög um mál-
efni fatlaðra. Þó að þessi reglugerð
snerti ekki nærri því alla fatlaða
nemendur, em í henni nýmæli sem
vert er að skoða.
Nemandi með alvarlega fötlun í
fámennum skóla í fátæku sveitar-
félagi fengi mjög líklega minni þjón-
ustu ef einstaklingsréttur hans til
sérkennslu væri ekki tryggður með
greiðslu úr sameiginlegum sjóði.
Með reglugerðinni er greinilega
reynt að bæta slíkan aðstöðumun.
í raun ætti hún að styðja aðstand-
endur almennt í að gera kröfur á
sinn heimaskóla um sérkennslu,
óháð stærð skólans og burðum
sveitarfélagsins. Einnig verður
flutningur milli skólasvæða mögu-
legur, án þess að röskun í sér-
kennslu valdi vanda. Þetta kann að
vera ögran við þá sem vilja fá að
stjóma dreifíngu og meðferð sér-
kennslukvótanna, en er þetta ekki
réttarbót fyrir hinn fatlaða nem-
anda?
Það er visst öryggi veitt með
þessari ráðstöfun, en spyija má
hvort verið sé að skapa fordæmi í
að taka af öll tvímæli um rétt hins
fatlaða til þjónustu? Venjan er sú
að setja í lög og reglugerðir ákvæði
um þjónustu af ýmsu
tagi sem hinn fatlaði
eigi rétt á, án þess að
tryggja fjármagn til
framkvæmda eða setja
hinu opinbera ákveðnar
skyldur um lágmarks-
þjónustu. Þannig er t.d.
með rétt hins fatlaða
til liðveislu. Fjármagn-
ið má skammta og
skera niður að vild og
eftir „aðstæðum"
hveiju sinni. Ægivald
fjárhagsáætlana og
niðurskurðar skyggir
um of á faglegan þátt
þjónustu við fatlaða.
Framtíðarsýn þess fatl-
aða litast af óvissu um stöðu mála
að morgni. Það væri bylting ef
hægt væri að segja við aðstandanda
fatlaðs barns að því muni fylgja
réttur til nauðsynlegra stuðningsúr-
ræða, lágmarks fjármagn sem búið
væri að taka frá með reglugerðar-
ákvæði.
Það mætti að mínu mati vera
ákvæði í þessari reglugerð sem tek-
ur af allan vafa um einstaklings-
bundinn rétt hins fatlaða til þjón-
ustunnar sem fæst fyrir þessa fjár-
muni. Þeim á að skila til hins fatl-
aða í formi þeirrar þjónustu sem
gerir hann að hamingjusamari og
sjálfstæðari einstakling. Þess eru
mörg dæmi að forræðishyggja
ráðamanna og sérfræðinga hafi
leitt af sér öfgakenndar útfærslur
í skólastarfi, einhliða blöndun í
bekki eða einhliða sérdeildarúrræði
sem eru oft á kostnað velferðar
hins fatlaða nemanda.
Til að skapa festu í fyrirkomu-
lagi sérkennslu fatlaðra nemenda
grunnskólans þarf að huga að
mörgu öðm en fjármagninu. Réttur
fatlaðs nemanda til kennslu við
hæfí er nátengdur möguleikum
hans á að fá viðurkennda greiningu
og að sú greining liggi tímanlega
fyrir.
Á skólaskrifstofum er gmndvöll-
urinn að samstarfí greiningaraðila
og skipuleggjenda kennslunnar
lagður. Það verður eitt mikilvæg-
asta hlutverk sérfræðinga skóla-
skrifstofa að greina þroskafrávik
og skila nákvæmri úttekt á sérstöðu
hvers fatlaðs nemanda til kennar-
ans. Það verður líka að vera hægt
að treysta á samfellu í þessu sam-
starfí alla skólatíð nemandans.
Sálfræðingar hafa lagt til að al-
varlega fatlaðir nemendur njóti
undirbúnings skólagöngu sem hefj-
ist einu og hálfu ári fyrir skólabyij-
un og að á vori fyrir skólabyijun
liggi fullmótuð kennsluáætlun fyrir.
Þær skólaskrifstofur sem sinna
bæði gmnn- og leikskólastigi eru
afar vel settar til að framfylgja slíku
vinnuferli. Þær em einnig í lykilað-
stöðu til að tryggja tímanlega vand-
aða greiningu og að leggja þá grein-
ingu til gmndvallar farsælu skóla-
starfi. Heildstæð þjónusta við fötluð
börn sem og önnur böm, frá fæð-
ingu og allt upp að 18 ára aldri,
verður að komast á.
Höfundur er s&Ifræðingur
Skólaskrifstofu Akraness.
Birgir Þór
Guðmundsson
Brúðhjón
Allm borðlnínaðui Glæsilcij ijjaíavaia Bilíðaihjöna lisl.ii
VERSLUNIN
Ltmgavegi 52, s. 562 4244.
Fermingarbörn í Keflavíkur-
kirkju 16. mars 1997 kl. 10.30.
Andri Freyr Stefánsson,
Heiðarbóli 21.
Arnar Bjarki Arnoddsson,
Freyjuvöllum 15.
Bergur Örn Gunnarsson,
Kirkjuteigi 3.
Brynjar Ólafsson,
Skólavegi 36.
Dagbjört Ben Guðfinnsdóttir,
Kirkjuteig 5.
Daníel Freyr Rögnvaldsson,
Melteigi 20.
Elísabet Lára Guðmundsdóttir,
Sólvallagata 44 f.
Guðjón Kjartansson,
Freyjuvöllum 17.
Guðmundur Ingi Magnússon,
Smáratúni 48.
Guðrún Guðmundsdóttir,
Heiðarbraut 21.
Hafsteinn Ingvar Rúnarsson,
Freyjuvöllum 18.
Hafsteinn Þór Eymundsson,
Ásabraut 14.
Helga Auðunsdóttir,
Birkiteigi 30.
Helga Árný Hreiðarsdóttir,
Bjarnarvöllum 12.
Hildur Ósk Indriðadóttir,
Vallartúni 6.
Hulda María Einarsdóttir,
Miðtúni 7.
íris Ósk Jóhannsdóttir,
Hringbraut 136f.
Jóhann Pétursson,
Langholti 9.
Jóhanna Pálsdóttir,
Greniteigi 38.
Jón Frímann Smárason,
Nónvörðu 14 e.h.
Jónas Guðni Sævarsson,
Suðurvöllum 2.
Kristín Harðardóttir,
Bjamarvöllum 18.
Kristján Valur Gíslason,
Heiðarhvammi 2a.
Marsibil Lilly Guðlaugsdóttir,
Sólvöllum, Bergi.
Ragnheiður Valdimarsdóttir,
Heiðarbóli 63.
Sóley Margeirsdóttir,
Háaleiti 24.
Sverrir Vilhjálmur Hermannsson,
Birkiteigi 10.
Sædís Kristjánsdóttir,
Smáratúni 18.
Þómnn Katla Tómasdóttir,
Klapparstíg 9.
Fermingarbörn í Keflavíkur-
kirkju 16. mars 1997 kl. 14.
Amoddur Þór Jónsson,
Birkiteigi 12.
Ámi Jóhannsson,
Greniteigi 21.
Ásta Kristín Hólmkelsdóttir,
Freyjuvöllum 11.
Ásthildur Margrét Hjaltadóttir,
Heiðarbraut 31c.
Bára Þórðardóttir,
Sunnubraut 6.
Berglind Óskarsdóttir,
Tjarnargötu 28.
Birgitta Brynjúlfsdóttir,
Heiðarholti 8.
Björn Vilberg Jónsson,
Túngötu 17.
Elmar Örn Jónsson,
Brekkubraut 5.
Garðar Ámi Sigurðsson,
Suðurvöllum 8.
Guðný Petrína Þórðardóttir,
Greniteigi 22.
Haukur Hauksson,
Heiðarbraut lb.
Heiða Birna Guðlaugsdóttir,
Faxabraut 65.
Hulda María Jónsdóttir,
Óðinsvöllum 12.
Hörður Sveinsson,
Vesturgötu 9.
Ingi Hauksson,
Heiðarbraut lb.
íris María Eyjólfsdóttir,
Klapparstíg 3.
Jóhanna Katrín Svansdóttir,
U.S.A. p.t.a. Krossholti 3.
Jóhanna María Björnsdóttir,
U.S.A. p.t.a. Sunnubraut 6.
Katrín Aðalsteinsdóttir,
Smáratúni 43.
Kristín Holm,
Krossholti 3.
Margrét Ósk Magnúsdóttir,
Álsvöllum 2.
María Anna Guðmundsdóttir,
Bragavöllum 2.
Páll Kristinn Kristófersson,
Suðurgarði 12.
Rósa María Óskarsdóttir,
Hjallavegi 1.
Sigríður Kristín Ólafsdóttir,
Miðgarði 16.
Svala Jóhannesdóttir,
Fífumóa 4.
Tómas Már Pétursson,
Vesturgötu 12.
Tryggvi Ingason,
Faxabraut 73.
Þórdís Katla Sævarsdóttir,
Heiðarhvammi 5.
Fermingarböm í Ytri-Njarðvíkur-
kirkju 16. mars kl. 10.30.
Prestur: Baldur Rafn Sigurðsson.
Agnes Ósk Ragnarsdóttir,
Hjallavegi 5 K.
Anna Björg Geirsdóttir,
Holtsgötu 37.
Atli Geir Júlíusson,
Borgarvegi 16.
Bima Ýr Skúladóttir,
Fitjabraut 2.
Brynja Dröfn Eiríksdóttir,
Borgarvegi 3.
Ellen Osk Kristjánsdóttir,
Holtsgötu 32.
Elvar Þór Sturluson,
Þórustíg 8.
Fanney Rós Jónsdóttir,
Hólagötu 37.
Gunnar Jóhann Gunnarsson,
Akurbraut 4.
Gunnar Öm Einarsson,
Borgarvegi 20.
Halldór Vilberg Halldórsson,
Lyngmóum 15.
Inga Gestsdóttir,
Fífumóum 3d.
Jón Ólafur Guðjónsson,
Fífumóum 16.
Á
Kristín Snorradóttir,
Djúpavogi 11, Höfnum.
Lilja Dögg Friðriksdóttir,
Akurbraut 5.
Melissa Ástríður Emilsdóttir,
Þómstíg 12.
Rósa Jóhannsdóttir,
Reykjanesvegi 14.
Sigríður Magnea Albertsdóttir,
Lyngmóum 8.
Sigrún Lovísa Brynjarsdóttir,
Fífumóum 12.
Stefán Björnsson,
Brekkustíg 35a.
Sunneva Guðjónsdíttir,
Hlíðarvegi 11.
Sæunn Sæmundsdóttir, V
Hjallavegi ld.
Viggó Þorbjörn Sigfússon,
Reykjanesvegi 8.
Þórdís Rúnarsdóttir,
Brekkustíg 35a.
Ferming í Lágafellskirkju 16.
mars kl. 10.30. Prestur Sr. Jón
Þorsteinsson.
Elvar Þór Friðriksson,
Miðholti 11, Mosfellsbæ.
Eyjólfur Kolbeins,
Skeljatanga 3, Mosfellsbæ.
Gunnar Eiríksson,
Gmndartanga 23, Mosfellsbæ.
Helga Jónsdóttir,
Neðribraut 9, Mosfellsbæ.
íris Sigurðardóttir,
Grandartanga 31, Mosfellsbæ.
Jón Friðrik Garðarsson,
Hagalandi 16, Mosfellsbæ.
Kristín Lára Halldórsdóttir,
Leimtanga 33, Mosfellsbæ.
Ferming í Lágafellskirkju 16.
mars kl. 13:30.
Ama Rún Sesarsdóttir,
Víðiteigi 16, Mosfellsbæ.
Árni Gunnar Haraldsson,
Reykjabyggð 25, Mosfellsbæ.
Bergvin Öm Kristjánsson,
Markholti 11, Mosfellsbæ.
Gunnar Snær Gunnarsson,
Markholti 12, Mosfellsbæ.
Hanna Lára Pálsdóttir,
Lindarbyggð 15, Mosfellsbæ.
Helga Lind Kristinsdóttir,
Lindarbyggð 1, Mosfellsbæ.
Hjalti Brynjar Ámason,
Miðholti 7, Mosfellsbæ.
Jón Fannar Magnússon,
Aðaltúni 20, Mosfellsbæ.
Katrín Thelma Jónsdóttir,
Barrholti 15, Mosfellsbæ.
Magnús Sigurðsson,
Byggðarholti 49, Mosfellsbæ.
Sigurður Steinar Ásgeirsson,
Byggðarholti 55, Mosfellsbæ.
Thelma Baldursdóttir,
Efstu-Reykjum, Mosfellsbæ.