Morgunblaðið - 14.05.1997, Page 46

46 MIÐVIKUDAGUR 14. MAÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Tommi og Jenni
600P NEW5, 5IR..THE
PRINCIPAL ASKEPTHE
CU5TODIAN TO CLIMB VP, ANP
FlKTHE LEAKINTHE ROOF..
H0WEVEK,Y0U MAY HAVE TO
IVAIT A WHILE L0N6ER...
Góðar fréttir, herra... skóia- Þú gætir samt þurft að bíða dálít- Umsjónarmaðurinn datt ofan af
stjórinn bað umsjónarmanninn að ið lengur ... þakinu!
klifra upp og gera við þaklek-
ann...
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Að standa báðum
fótum í jötu (etu)
ar fram en þeir sem þar eru innan
dyra, ef svo má að orði komast?
Hlutverk ritstjóra blaða og tímarita
er fyrst og fremst að taka við efni
sem berst og birta það, sem bita-
stætt kann að teljast. En þeir eiga
ekki að nota málgögn þau, sem þeir
ritstýra, fyrst og fremst sem stökk-
pall fyrir sig og sínar skoðanir. Með
því móti auka þeir að vísu tekjur
sínar og fá nafnið sitt oftar birt.
En e_r þetta góð þjónusta við lesend-
ur? Ég held varla.
Stofnuð hafa verið bókaforlög,
sem greinilega hafa haft það fyrst
og fremst að markmiði að koma rit-
verkum vissra höfunda á framfæri.
Hætt er við, að ef þessara útgáfufyr-
irtækja hefði ei notið við, hefðu
færri ritverk fyrrgreindra höfunda
komist á markað. Einokun hijómar
illa í munni íslendinga alla tíð síðan
danskir kaupmenn einokuðu versl-
unina fyrr á öidum. Andleg einokun
er ekki betri. Og hvað má segja um
útvarp og sjónvarp? Þar er sífellt
verið að tala við sama fólkið. Þegar
bók kemur út eftir höfund í náðinni
er rokið upp til handa og fóta til að
eiga við hann viðtal. Þarna er í raun
og veru verið að veita viðkomandi
ókeypis auglýsingu. Á aðra er hins
vegar ekki minnst. Þarna er þögnin
sterk og máttug.
Ekki meira að sinni, en ef til vill
getur hugsast, að ég geri nánar
grein fyrir þeim skoðunum, sem hér
hafa verið reifaðar.
AUÐUNN BRAGI SVEINSSON,
Hjarðarhaga 28, Reykjavík.
Frá Auðuni Braga Sveinssyni:
NÝLEGA blaðaði ég í ritinu íslenskt
orðtakasafn, 3. útgáfu aukinni og
endurskoðaðri, er dr. Halldór Hall-
dórsson samdi. Almenna bókafélagið
gaf út, 1991. Þetta er mikið rit, 569
bls. að stærð. Að einu orðtaki leitaði
ég, en fann ekki; það er að standa
báðum fótum íjötu. Hringdi til Hall-
dórs Halldórssonar og spurðist fyrir
um orðtakið, sem ég ekki fann. Þá
sagði hann mér, að notað væri orðið
eta í staðinn fyrir jata, en það er
hin óklofna mynd orðsins jata. Orð-
takið er þá þannig: að standa báðum
fótum í etu.
Nú er það oft þannig að heimfæra
má gömul orðtök upp á nútímann.
Aðstaða manna til að hygla sjálfum
sér, umfram þörf og alla sanngirni,
er mismunandi. Sumir hafa beinlínis
enga aðstöðu til að skara eld að sinni
köku. Mannskepnan er nú einu sinni
þannig gerð, að hún er eigingjörn
og ágjörn, ef því er að skipta. Sagt
hefur verið að ágirndin sé rót alls
ills. Er það ekki einmitt ágirndin,
sem veldur því, að haldið er út í
blóðugar styijaldir? Sagðist ekki
Hitler þurfa aukið lífsrúm fyrir þjóð
sína, og því skyldi náð með illu, ef
ekki með góðu?
En ágirnd þarf ekki endilega að
birtast í formi þess að girnast áþreif-
anlega hluti. Hún er víðar á ferð-
inni, jafnvel á andlega sviðinu. Hvað
er hægt að segja um yfirráð fjöl-
miðla, sem eru eins og kunnugt er
í formi prentaðs máls og svonefndra
ljósvakamiðla? Hveijir koma þar oft-
A
A að hengja bakara
fyrir smið?
Frá Eyrúnu Ingadóttur:
Á ALÞINGI liggur nú fyrir frumvarp
um lækkun vörugjalds af ökutækjum,
sem eru yfír 5 tonn að leyfílegri heild-
arþyngd, úr 30% í 15% og er ekkert
nema gott um það að segja. Hins
vegar er lagt fram annað frumvarp
þar sem tekjutapi vegna þessarar
breytingar er mætt með því að hækka
hámarksfjárhæð á bifreiðagjaldi og
mun gjald bifreiða, sem eru yfir 3,7
tonn að eigin þyngd, hækka um 40
prósent.
Að mati sendibílstjóra er þessi
aukna skattheimta afar óeðlileg og
það er ljóst að þessi hækkun bifreiða-
gjalds mun leggjast þungt á öll öku-
tæki í atvinnurekstri.
Þeir aðilar sem standa að þessu
frumvarpi virðast ekki gera sér ljóst
að innflutningur bifreiða muni auk-
ast, að það verði svokölluð margfeld-
isáhrif. Þeir gerðu ráð fyrir að tekj-
utap ríkissjóðs yrði um 118 milljónir
króna en þar sem meðalaldur at-
vinnubifreiða er orðinn mjög hár má
fastlega gera ráð fyrir að innflutning-
ur aukist verulega með lækkun vöru-
gjalds.
Ef bæði frumvörpin verða sam-
þykkt á Alþingi munu tekjur ríkis-
sjóðs aukast umtalsvert og atvinnu-
bílstjórar munu borga brúsann. Það
er ljóst að þröngur hópur manna mun
njóta þessarar lækkunar vörugjalds
á kostnað heildarinnar. Þeir sem hafa
keypt bíla á undanfömum árum hafa
þurft að greiða 30% vörugjald og
þurfa nú, auk þess sem bílar þeirra
lækka hlutfallslega í verði, að bera
þessar byrðar fyrir aðra. Þrátt fyrir
að komið sé í frumvarpið þau ákvæði
að þeir sem hafa keypt bíla á síðustu
12 mánuðum fái endurgreiddan 76
af vörugjaldi þá hjálpar það ekki hin-
um sem eftir sitja. Kílóagjald er í
sjálfu sér óréttlát skattheimta sem
átti einungis að vera tímabundin í
upphafi. I dag greiða allir þeir sem
eru með bíla yfír 3,7 tonn 37.830 kr.
á ári en munu eftir breytingu greiða
53.500 kr. Alþingismenn verða að
gera sér grein fyrir því að atvinnubíl-
stjórastéttin er ekki ótæmandi auð-
lind fyrir ríkissjóð. Það er ekki hægt
að láta heildina greiða fyrir nokkra
útvalda. Það er í sjálfu sér góðra
gjalda vert - og tímabært - að lækka
vörugjöld af ökutækjum, en að fara
þessa leið er ólíðandi. Sendibílstjórar
munu mótmæla þessu kröftuglega.
EYRÚN INGADÓTTIR,
framkvæmdastjóri Trausta, félags
sendibifreiðastjóra.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.