Morgunblaðið - 21.06.1997, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 21. JÚNÍ 1997 43
IVIINNINGAR
+ Óli Hermanns-
son fæddist á
Bakka á Tjörnesi
18. september
1914. Hann lést á
hjúkrunarheimil-
inu Skjóli í Reykja-
vík 7. júní síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Hermann
Stefánsson, f. 24.7.
1887, d. 7.10. 1957,
og Friðný Óladótt-
ir, f. 9.1. 1889, d.
1.2. 1964.
Útför Óla hefur
farið fram í kyrr-
Þey.
Óli Hermannsson er dáinn.
Hann var borinn til grafar og jarð-
sunginn nú í miðri vikunni í kyrr-
þey. Hann lifði einnig í kyrrþey
síðustu áratugi ævinnar á heimili
Öryrkjabandalagsins í Hátúni,
þangað kominn örkumla upp úr
ólæknandi meinsemd sem svipti
hann öðrum fæti. Óli var á áttug-
asta og þriðja ári þegar hann lést
í Skjóli 7. þessa mánaðar - fædd-
ur á Bakka á Tjömesi haustið
1914. Hann varð fluglæs af
sjálfsdáðum á barnsaldri og
snemma nefndur bókaormur á
Húsavík - eru Suður-Þingeyingar
þó ýmsu vanir í þeim efnum með
lestrarfélög og bókasöfn í hverri
sveit. Barnaskólinn var Óla leikur
einn og fór pilturinn því að tefla
til að drepa tímann. Við Skjálf-
andaflóa hafa menn löngum kunn-
að mannganginn, og þegar Óli var
á fermingaraldri þótti bændum að
þar væri komið efni í skákmeist-
ara. En einmitt þá
komst unglingurinn að
þeirri niðurstöðu að
skáklistin væri of
tímafrek, kvaddi því
kóng og drottningu og
þeirra hirð og tók að
stokka bridsspil í stað-
inn - átti þá stundar-
korn afiögu í fram-
haldsnám. Þar varð
Óli brátt sprettharð-
astur í stóði latínu-
grána og var nú heldur
en ekki slegið undir
nára og þeyst gegnum
fimmta og sjötta bekk
á einum vetri og beint í stúdents-
próf upp á fyrstu einkunn eins og
að drekka vatn. Lögfræðin tekin
með sömu sveiflu í Háskóla íslands
og stúdentinn á fyrstu einkunn
þaðan á fullri ferð út á kandjúrisa-
markaðinn.
Mitt í öllum þessum vísindum
hafði Óli Hermannsson kynnst
Valgerði Árnadóttur afgreiðslu-
stúlku í Sundhöll okkar Reykvík-
inga við Barónsstíg, og fylgdi
henni heim úr vinnunni niður á
Bergstaðastræti 14. Fjölgaði þess-
um göngutúrum úr Höllinni yfir
Skólavörðuholt í takt við tímann,
og eins og vænta mátti gekk allt
upp í brúðkaupi á þriðju hæð á
14. Hófu ungu hjónin síðan búskap
hinum megin við götuna á Berg-
staðastræti 13, í litla hvítkalkaða
hornhúsinu sem afi brúðarinnar,
Jónas steinsmiður Guðbrandsson,
hafði sjálfur höggvið úr gijóti af
Skólavörðu- og Þingholtum og
reist á öldinni sem leið yfir sig og
brúði sína, Guðríði Jónsdóttur í
Brennu.
Á næstu tíu árum varð Óla og
Völu Árna sjö barna auðið. Elsti
strákurinn, Árni, starfsmaður í
Stálsmiðjunni, - var í heiminn
borinn 1942 og hinn yngsti, Hrólf-
ur prentari, 1952, en hin systkinin
með reglulegu millibili út áratug-
inn í réttri röð: Margrét húsfreyja
og sjúkraliði, Ragnheiður Helga í
öldrunarþjónustu, Hermann með-
ferðarfulltrúi í Svíþjóð, Bijánn
Ámi sjómaður, og Guðrún Krist-
jana skrifstofustjóri og varafor-
maður Sóknar.
Það var því líf og fjör heima hjá
Brennukrökkunum og háreysti
nokkur þegar við bættist
kunningjaskarinn af Hallveigarstíg
og Spítalastíg og grenndinni.
Höfðu Brennuhjónin því í mörgu
að snúast, einkum húsfreyjan, er
við barnalánið bættust góðvinir
Óla sem þurftu á gestrisni að halda
- einkum þeir sem ekki voru í
ævilöngu bindindi fremur en hús-
bóndinn. Hann garfaði framan af
í lögfræðinni, fyrst fulltrúi hjá
Sigurgeiri Siguijónssyni hæsta-
réttarlögmanni og síðan Lárusi
Jóhannessyni alþingismanni. En
upp frá því bara á eigin vegum ef
í nauðir rak, og greip til hennar
án nokkurra króka þegar þurfti
að lækka rostann í leigusölum og
skuldheimtumönnum - mælti þá í
yfirveguðu kæruleysi: Hægan karl-
inn, maður er nú ekki lögfræðingur
fyrir ekki neitt. Slíkt var hans fas,
og einu sinni í samkvæmislífinu
síðar á ævinni þegar spurt var: -
Þekkir þú ekki, Óli, hana Völu
Árna? - kom svarið úr sömu átt:
- Jú, jú, við Valgerður erum góðir
kunningjar.
Þá var lögfræðingurinn löngu
kominn á kaf í þýðingar, einkum
afþreyingabókmennta af betri
sortinni úr mannlífinu til sjós og
lands í stríði og friði, allt frá dýpstu
hafsbotnum til Himalajatinda, og
þaðan út í geiminn í framtíðarferð-
um stjömuspámanna, en sögumar
á ýmsum tungum í bókum Oppen-
heims, Kiellands, Engstrands,
Monsarrats, Mark Twains, Sven
Hazels og Arthurs Clark svo
nokkrir séu nefndir. Hafa ekki
aðrir þýtt meira af mögnuðustu
sjiennusögum aldarinnar og skarar
Óli fram úr flestum hinna í faginu.
Á námsárunum starfaði ðli á
hinum almenna vinnumarkaði. Þar
kynntumst við og entist kunnings-
skapurinn úr því, og breytti þar
engu hjónaskilnaður í Brennu í
fyllingu tímans. Hins ber að geta
að ekki stóð hugur Óla Hermanns-
sonar til líkamlegra afreka, hvort
heldur var með haka og skóflu í
skurðum og húsgrunnum, eða síld-
argaffli í lestum og neti á þilfari
sfldarbáta norður í höfum. Kom
þar tvennt til: meðfædd værð í
vöðvum, og heimspeki erfiðis-
vinnunnar í þágu kapítalsins. Óli
var kommúnisti og hafði stofnað
klíku um kenningar Búkaríns, og
voru þeir félagarnir tveir einir í
flokknum hér á landi, og svo var
eftir einn þegar Búkarín játaði á
sig skemmdarverk og föðurlands-
svik í Moskvuréttarhöldunum 1937
og gerður höfðinu styttri fyrir
bragðið. Óli og Búkarín sögðu það
fáránlega heimsku verkamanna að
keppast við í streðinu á launum
kapítalistanna, slíkt athæfi færði
auðjöfrunum enn betri tök á þræl-
dómsfjötrunum. Þessi boðskapur
sakaði svo sem ekki á þurru landi,
en gat orðið lífshættulegur úti á
sjó. Hann gerði því litla lukku hjá
premíukörlunum síldarsumarið
mikla á aflaskipinu Sigríði, og enn
minni hjá kafteininum Birni gamla
í Ánanaustum sem stefndi á nýtt
met eins og hans var vandi. Búkar-
ínistinn lét sig það engu varða og
boðaði kredduna af fullkomnu til-
litsleysi í samræmi við vinnutempó
sitt, og fór ekki lítið í taugarnar á
skipshöfninni, einkum þó mági sín-
um sem bograði þarna bullp.ndi
sveittur upp á býti kapítalistanna
eftir hinni kenningunni vinsælu:
einu sinni sjómaður alltaf sjómað-
ur.
Óli Hermannsson var hinn reffi-
legasti piltur, karlmannlega vax-
inn, ljós yfirlitum og þótti fríður
sýnum. Hann var hæglátur, jafn-
an fámáll og hljóður, sennilega
af þeirri gerð sem nefnd er einfar-
ar. Ekki fer sögum af söng hans
og dansi, þó hafa vitni borið að
einu sinni í tilhugalífinu hafi hann
boðið Völu upp á stúdentaballi,
en enginn minnist þess að hafa
heyrt hann taka lagið. En hann
var margfróður og vissi allt um
klassísku meistarana, og mun
músík hafa verið honum hugstæð
þótt Armstrong og Ellington
kæmu þar lítt við sögu. En í orð-
gnótt var honum einskis vant, og
efldist við þýðingar ár og daga
og endalaust, og kom sér vel þeg-
ar hann gerðist á miðjum aldri
einn afkastamesti krossgátuhöf-
undur blaða og tímarita. Þar hafði
hann kappnóg að gera, og gráðug-
ustu krossfiskar hámuðu í sig
orðaflækjur hans og fengu aldrei
nægju sína. Með aldrinum fór
hann í einsemd hjólastólsins að
smíða sér allskonar formúlur úr
sérviskulegum fantasíum, einkum
til að andmæla grunnmúruðum
maxímum höfuðsnillinga, Ein-
steins og Arkímedesar, Sólons Is-
landusar og þeirra nóta á eðli og
tilveru hlutanna.
Urðu þau fræði Óla Hermanns-
sonar yndislega geggjuð; hefur
maður haft af þeim óborganlegar
gleðistundir og skylt að þakka það
allt. Svo sendir maður öllum hans
nánustu samúðarkveðjur, þar með
Völu systur og krökkunum henn-
ar, sem og hálfbræðrum systkin-
anna Oddi lögfræðingi og Guðna
stýrimanni, og óteljandi barna-
börnum og barnabarnabörnum og
þakkar föðurmyndinni þeirra sam-
veruna.
Jón Múli Árnason.
OLI
HERMANNSSON
KRISTJANA
| KRISTINSDÓTTIR
+ Kristjana Krist-
insdóttir fædd-
ist í Sandgerði 26.
desember 1946.
Hún lést á Sjúkra-
húsi Reykjavíkur
16. júní síðastliðinn
| og fór útför hennar
! fram frá Fossvogs-
kirkju 20. júní.
Augað mitt og augað þitt
ó þá fögru steina.
Mitt var þitt og þitt var mitt
þú veist hvað ég meina.
Mamma mín er
dáin. Hún þarf ekki lengur að beij-
ast við krabbamein eða þjást af
| völdum þess.
Mamma var yndislegasta
I mamma sem hægt var að hugsa
| sér. Hún sá um okkur systkinin
alla tíð og sýndi alltaf mikinn
áhuga á því sem við tókum okkur
fyrir hendur. Skemmst er fyrir
mig að minnast dvalar minnar í
Danmörku og alls sem mamma
gerði fyrir mig meðan á henni
stóð. Ég fékk alltaf pakka sendan
með reglulegu millibili, piparkök-
| ur um jólin og svo þegar vinkona
i mömmu var á ferðalagi í sama
g bæ og ég var í kom hún klyfjuð
■ af alls konar góðgæti og dóti frá
elsku mömmu. í nóvember á síð-
asta ári hringdu mamma og pabbi
til mín í herbergið mitt úti frá
Trier. Þangað höfðu þau ákveðið
að fara til að halda upp á silfur-
brúðkaupsafmæli sitt og að
mamma var að fara í síðustu
sprautuna í meðferðinni vegna
ristilkrabbans. En það var ekki
sami gleðitónninn í röddum þeirra
og við var að búast. Það hafði
nefnilega fundist eitthvað í lifrinni
> mömmu og ekki víst hvað það
var. Að sjálfsögðu
trúði maður engu
öðru en að þetta væri
ekkert alvarlegt og
hélt bara áfram með
sitt. Það var svo ekki
fyrr en ég kom heim
í jólafrí og pabbi sagði
mér að horfurnar
væru ekki góðar að
ég áttaði mig al-
mennilega á þessu.
Því ákvað ég fljótlega
eftir að ég fór út aftur
að ég skyldi drífa mig
aftur heim til þess að
njóta þess að vera
með mömmu ef ske kynni að hún
myndi, eins og hún orðaði það,
fara að fíflast til að deyja. Mamma
var afskaplega veik alveg frá jól-
um og það var mjög erfitt að sjá
hana, sem hefur varla fengið vott
af kvefi frá því að ég man eftir
henni alla vega, verða veikari og
máttfarnari með hveijum mánuð-
inum og hveijum deginum undir
það síðasta.
Ég á eftir að sakna mömmu
eins lengi og ég mun lifa og ég
vona að hún hafi vitað hversu
þakklátur ég er fyrir að hafa feng-
ið að njóta nærveru hennar og
kærleika í tæp tuttugu og tvö ár.
En ég mun aldrei skilja hvers
vegna kona sem gerði ekki flugu
mein alla sína ævi, leysti úr öllum
deilumálum sem hún gat og gerði
ekkert annað en gott fyrir okkur
hin skuli hafa verið tekin frá okk-
ur þegar það eina sem hún átti
eftir var að njóta lífsins með
manninum sínum og verða yndis-
legasta amma sem nokkur gæti
hugsað sér.
Elsku pabbi, Steinunn og Erla
Hrönn, reynum að veita hveiju
öðru styrk í þessum mikla söknuði
og lifum lífinu eins og mamma
kenndi okkur.
Pálmi Freyr.
Þegar ég vaknaði um morgun-
inn hinn 16. júní leið mér mjög
vel. Og þegar vinkona mín hringdi
í mig og sagði mér að hún væri
komin frá Vestmannaeyjum þá
leið mér enn betur og komst í
svakastuð. En þegar mamma
sagði mér að Sjana væri dáin þá
datt ég allt í einu úr öllu stuði og
var allt í einu komin í annan heim.
Ég er ekkert feimin að segja að
þó svo að Sjana hafi ekkert verið
skyld mér grét ég alveg ofsalega
mikið því Sjana var mér alveg
eins og frænka. Það var alltaf
jafn gaman að fara í heimsókn til
Dadda og Sjönu því þau voru allt-
af í svo góðu skapi. En ég vona
samt að það verði ennþá jafn gam-
an að heimsækja Dadda því ég
held að hann sé mjög sterkur og
haldi áfram að vera æðislegur
frændi.
Elsku Daddi, Steinunn Ýr, Erla
Hrönn og Pálmi Freyr, ég sendi
mínar bestu samúðarkveðjur.
Ykkar frænka,
Sigrún Steinlaug.
Kveðja frá
Lionsklúbbnum Eik
Við kveðjum félaga okkar,
Kristjönu Kristinsdóttur, með
þakklæti og söknuði. Hún var ein
af stofnfélögum klúbbsins okkar,
fyrst sem Lionessa og síðar Lions,
ein þeirra sem alltaf eru til staðar
hvar og hvenær sem er. Það var
gott að vinna með Kristjönu. Hún
vann hljóðlega en var rösk og
vandvirk, alltaf jákvæð, glaðlynd
og hlý í viðmóti, þannig að öllum
leið vel í návist hennar. Jafnvel í
bardaganum við meinið miskunn-
arlausa sagði hún „bara allt gott“
er af henni bráði, enda ætlaði hún
að vinna bardagann í rólegheitun-
um. Við þökkum henni samfylgd-
ina og allt sem hún gaf okkur og
gerði fyrir okkur og söknum vinar
í stað. Okkur þótti öllum vænt um
hana af því hún var svo góð mann-
eskja. Við sendum eiginmanni
hennar, börnum þeirra og öðrum
aðstandendum innilegar samúðar-
kveðjur og biðjum góðan Guð að
leiða þau og styðja í gegnum sorg-
ina.
Hvíl þú í friði, elsku Kristjana
mín.
F.h. Lionsklúbbsins Eikar,
Iðunn G. Gísladóttir, ritari.
í dag kveðjum við Kristjönu
Kristjánsdóttur. Kristjana kom til
starfa í Hofsstaðaskóla haustið
1994 og var starfsmaður í skólaat-
hvarfi nemenda. Kristjana var
okkur í skólanum að góðu kunn
því börn hennar höfðu verið í skóla
hjá okkur.
Þessi elskulega og vandaða
kona féll öllum vel í geð og já-
kvæðir eiginleikar hennar nýttust
sérstaklega vel í starfi hennar með
börnunum í Hofsstaðaskóla. Hún
átti sinn þátt í því að gera athvarf-
ið hjá okkur að hlýlegum og góð-
um viðverustað fyrir börnin.
Kristjana var mikil útivistar-
kona og gott dæmi um „heilbrigða
sál í hraustum líkama“. Það varð
okkur samstarfsmönnum hennar
því mikið áfall þegar í ljós kom
að hún var með illvígan sjúkdóm
og lengi vel trúðum við því að
henni tækist að sigrast á honum.
Þrátt fyrir mikið álag við meðferð
sjúkdómsins stundaði Kristjana
vinnuna af alúð og kostgæfni
meðan kraftar leyfðu. Hún hélt
sínu striki og gerði sem allra
minnst úr veikindum sínum.
Síðasta vinnudag fyrir jólafrí
kvaddi hún nemendur og sam-
starfsfólk eðlileg og hress, en um
nóttina var hún flutt fársjúk á
sjúkrahús.
Nú er þessi hugrakka kona fall-
in í valinn fyrir þessum skæða
vágesti, krabbameininu. Ég sendi
Randver eiginmanni hennar, sem
studdi hana á aðdáunarverðan
hátt, börnum hennar og fjölskyldu
mínar innilegustu samúðarkveðju.
Hilmar Ingóifsson,
skólastjóri.
Sérfræðingar
í blómaskreytinguni
við öll tækifæri
I Tni blómaverkstæði I
| IIinna” I
Skóla\(»rðuslig 12.
á horni Bergstaðastrætis.
sími 551 909(1
Skilafrestur minningargreina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnudags-
blaði ef útför er á mánudegi);
er skilafrestur sem hér segir: 1
sunnudags- og þriðjudagsblað
þarf grein að berast fyrir há-
degi á föstudag. í miðviku-
dags-, fimmtudags-, föstudags-
og laugardagsblað þarf greinin
að berast fyrir hádegi tveimur
virkum dögum fyrir birtingar-
dag. Berist grein eftir að skila-
frestur er útrunninn eða eftir
að útför hefur farið fram, er
ekki unnt að lofa ákveðnum
birtingardegi.