Morgunblaðið - 04.04.1998, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 4. APRÍL 1998
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Póstur og sími hf. skilaði tæplega 2 milljarða króna hagnaði á eina starfsári sínu
Starfshópur skipaður
til að fjalla um einka-
væðingu Landssímans
Póstur og sími hf. skilaði 1.955 milljóna kr.
✓
haffliaði á síðasta ári. A aðalfundi Lands-
símans hf. í gær sagði stjórnarformaðurinn
að mikilvæfflistu verkefni þess sneru
að skipulagsmálum og hvort, hvernig
og hvenær eignarhaldi yrði breytt. Sam-
gönguráðherra skipaði í gær starfshóp
til að meta áhrif eignarhalds ríkisins
á stöðu og möfflileika Landssímans
off hvort æskilegt sé að ríkið selji
af eignarhluta sínum í fyrirtækinu.
ARIÐ 1997 var eina starfsár
Pósts og síma hf. Hlutafé-
lagið var stofnað um
rekstur Póst- og síma-
málastofnunarinnar og hóf starf-
semi 1. janúar 1997. Starfsemi þess
lauk um síðustu áramót er því var
skipt í tvö félög, Landssímann hf.
og Islandspóst hf.
Félagið skilaði 1.955 milljóna
króna hagnaði á síðastliðnu ári,
samanborið við 2.083 milljóna króna
hagnað árið áður. í fyrra greiddi
fyrirtækið í fyrsta sinn tekju- og
eignarskatta samkvæmt almennum
reglum og skýrir það lakari afkomu.
Ekki er mögulegt að bera rekstur
Pósts og síma hf. í fyrra saman við
rekstur Póst- og símamálastofnun-
arinnar árið 1996 með beinum
hætti. A árinu 1996 voru gerðar
ýmsar breytingar á framsetningu
rekstrarreiknings Póst- og síma-
málastofnunar sem torveldar sam-
anburð milli ára, bæði hvað varðar
rekstrartekjur og rekstrargjöld. í
fyrra námu rekstrartekjur 14.132
milljónum króna og rekstrargjöld
9.466 miUjónum. Árið 1996 námu
rekstrartekjur stofnunarinnar
13.090 milljónum en rekstrargjöld
11.129 milljónum.
Rekstrartekjur fyrirtækisins án
fjármunatekna voru 14.132 miUjónir
króna. Af því voru tekjur af síma-
þjónustu 10.748 milljónir króna eða
76% og tekjur af póstþjónustu 3.348
milljónir eða 24%. Rekstrargjöld,
eftir afskriftir en án fjármagns-
gjalda, námu 11.155 milljónum
króna. Launagjöld námu 4.172
milljónum og önnur rekstrargjöld
ásamt afskriftum voru 6.983 millj-
ónir. Meðalfjöldi starfsmanna á ár-
inu voru 2.345. Eigið fé fyrirtækis-
ins var 12.956 milljónir króna um
áramót og arðsemi eigin fjár var
17%.
Guðmundur Björnsson, forstjóri
Pósts og síma hf., lýsti yfir ánægju
með rekstur fyrirtækisins á síðasta
ári á aðalfundi þess í gær. Þakkaði
hann árangurinn einkum sterkri
stöðu fjarskiptanna. „GSM farsíma-
þjónustan hefur fengið sérstaklega
góðar viðtökur, bæði hjá fyrirtækj-
um og einstaklingum. I almenna
símkerfinu er einnig jafn og stöðug-
ur vöxtur, hvort heldur er í símtöl-
um til útlanda eða innanlands."
Póstþjónustan hefur verið rekin
með tapi á undanfömum árum.
Sagði Guðmundur að afkoma henn-
ar hefði verið óviðunandi en með
markvissum aðgerðum á síðasta ári
hefði tekist að snúa þróuninni til
betri vegar. „Samkvæmt uppgjör-
inu er rekstrarafkoma póstþjónust-
unnar fyrir skatta neikvæð um 93
milljónir króna sem er verulega
betri niðurstaða en verið hefur
mörg undanfarin ár. Helstu ástæð-
ur þessarar breyttu afkomu eru
gjaldskrárbreytingar sem áttu sér
stað á árinu og aðhald og hagræð-
ing í rekstri. Með bættri rekstrar-
stöðu og sterkum efnahag eftir
skiptinguna er ríkjandi bjartsýni
um afkomu og möguleika Islands-
pósts hf. í framtíðinni."
Póstur og sími hf. fjárfesti í fjar-
skiptabúnaði fyrir 2.023 milljónir
króna á síðasta ári og var einkunr
fjárfest í jarðsímalögnum, fjölsím-
um og sjálfvirkum símstöðvum.
Fjárfestingar í farsímakerfum
námu 180 milljónum króna og þar af
nam hluti nýs GSM kerfís, GSM-
1800, um nítján milljónum króna en
það verður tekið í notkun síðar á
þessu ári.
Fjórðungur þjóðarinnar
með farsima
A fundinum kom fram að notend-
um GSM farsíma fjölgaði á síðasta
ári um meira en 70%. Heildarfjöldi
farsímanotenda er nú orðinn 70.200
sem svarar til þess að rúmlega
fjórðungur landsmanna eigi far-
síma.
Þórarinn V. Þórarinsson, formað-
ur stjórnar Landssíma Islands hf.,
sagðist telja að þessi þróun héldi
áfram og sagði að áætlanir Lands-
símans miðuðust við að vaxandi
hluti af talsímaumferð færðist yfír í
þráðlaus sambönd á næstu árum.
Með GSM-1800 farsímakerfinu
myndi Landssíminn annast rekstur
þriggja farsímakerfa og væri við
það miðað að sá rekstur ykist enn
að umfangi.
Þórarinn sagði að góð arðsemi
fyrirtækisins byggðist hvorki á há-
um né hækkandi þjónustugjöldum
og þvert á móti staðfestu saman-
burðarkannanir OECD og Evrópu-
samtaka atvinnurekenda að síma-
kostnaður væri hvað minnstur hér-
lendis. „Það á því tæpast að vera
ágreiningsefni að kostnaður við
símaþjónustu er lágur hér á landi,
raunar svo lágur að erlendir sér-
fræðingar telja vafasamt að önnur
símafyrirtæki sjái arðsemi í að
keppa hér á landi. Sú staða varir
auðvitað ekki deginum lengur ef lát
verður á framleiðniþróun hjá Sím-
anum. Þar hefur tekist vel til síð-
ustu árin sem m.a. sést á því að síð-
ustu þrjú ár hefur þjónustan innan-
lands að meðaltali lækkað um 3% á
ári að raungildi en símtöl til útlanda
Framkvæmdastjóraskipti
framundan hjá Kreditkorti
GUNNAR R. Bæringsson, sem
verið hefur framkvæmdastjóri
Kreditkorts hf. (EUROPAY ís-
land) í nærri tvo áratugi, hefur
ákveðið að hætta því starfi á næst-
unni. Hann mun þó áfram gegna
starfí framkvæmdastjóra dóttur-
fyrirtækis Kreditkorts, DB-hug-
búnaðar ehf.
Þessi ákvörðun tengist nýrri
stefnumótun sem stjórn félagsins
hefur samþykkt. Gunnar hafði
hugsað sér að snúa sér að öðrum
verkefnum í kringum fimmtugsaf-
mæli sitt á næsta ári enda yrði
hann þá búinn að vera í sama
starfinu í 20 ár. Það varð hins veg-
ar að samkomulagi milli hans og
stjórnar fyrirtækisins að réttara
væri að framkvæmdastjóraskiptin
yrðu núna þegar vinna samkvæmt
nýrri stefnumótun er að hefjast.
„Maður hugsar oft þegar maður
hefur verið 20 ár í sama erilsama
starfinu hvort tími sé kom-
inn til að breyta til,“ sagði
Gunnar í gær. „Það hefði
ekki verið eðlilegt að sá
sem ætti eftir að vera stutt-
an tíma tæki þátt í framtíð-
arskipulagi."
í samræmi við stefnu-
mótunina verða ýmsar
breytingar gerðar á verk-
efnum og hlutverki dóttur-
fyrirtækisins DB-hugbúnað-
ar og hefur Gunnar sam-
þykkt að stýra þeim áfram.
Eins og að fara frá barni
Gunnar var frumkvöðull í korta-
viðskiptum á íslandi ásamt félögum
sínum árið 1980 og hann sagði að
við þessa ákvörðun liði sér eins og
hann væri að fara frá barninu sínu
enda hefði gengið á ýmsu á þessum
tæplega 20 árum.
„Það má segja að margt hafi
komið á óvart,“ sagði
hann. „Við reiknuðum með
að ná miklu flugi í upphafi
en það voru margir þrösk-
uldar þegar við byrjuðum.
Það var ekki fyrr en Versl-
unarbankinn og Útvegs-
bankinn tóku við sér árið
1982 að hjólin fóru að snú-
ast fyrir alvöru og fólk al-
mennt fór að fá sér kort.
Síðan varð önnur bylting
þegar debet-kortin komu
1994 og 1995. En ég hefði ekki
sagt fyrir um það árið 1980 að yfir
80% af færslum á neytendamark-
aði yrðu á rafrænan hátt og ávís-
anir nánast horfnar."
Gunnar sagðist ekki geta verið
annað en sáttur þegar hann færi frá
borði og fyrirtækið væri vel statt
fjárhagslega: „Markaðshlutur okk-
ar er milli 26 og 27% og arðsemi af
fyrirtækinu góð.“
Gunnar R.
Bæringsson
Morgunblaðið/Halldór
ÞÓRARINN V. Þórarinsson, stjórnarformaður Landssímans, segir að
myndun viðskiptablokka í símaþjónustu kunni að kalla á nána sam-
vinnu við eitt eða fleiri erlend símafyrirtæki.
um nær 11%. Þessi þróun mun
halda áfram og einingarverð í síma-
þjónustu mun lækka og þá ekki síst
millilandaþjónusta.“
Erlend eignaraðild ekki útilokuð
Þórarinn sagði að mikilvægustu
verkefni Landssímans sneru að
skipulagsmálum og því að fá niður-
stöðu um það hvort, hvernig og
hvenær eignarhaldi fyrirtækisins
yrði breytt. „Hvað varðar umræðu
um eignarhald leyni ég því ekki að
frá sjónarmiði fyrirtækisins væri
æskilegt að sem flestir af viðskipta-
mönnum þess væru jafnframt eig-
endur sem létu sig hag þess varða.
Eg vil líka láta koma fram að mynd-
un viðskiptablokka í símaþjónustu
kann að kalla á nánari samvinnu við
eitt eða fleiri erlend símafyrirtæki.
Þótt ég sé sjálfur sannfærður um
mikilvægi þess að tryggja stöðu ís-
lensks símafyrirtækis, þá hygg ég
að óvarlegt sé að útiloka sölu á litl-
um hluta til erlends samstarfsaðila.
Það gæti einmitt verið liður í því að
tryggja stöðu og sjálfstæði Lands-
símans og aðgang hans að nýjung-
um í tækni og þjónustu þegar á
frumstigi. Allt hlýtur þetta að vera
til skoðunar á þessu ári með það
skýra markmið að leiðarljósi að
teysta og efla Landssímann."
Ekki rétt að skipta
Landssímanum í tvennt
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra fjallaði um þá skoðun að rétt
væri að skipta Landssímanum í tvö
fyrirtæki, grunnnetsfyrirtæki og
þjónustufyrirtæki. I skýrslu sér-
fræðinganefndar samgönguráðu-
neytisins, sem kynnt var í vikunni,
var komist að þeirri niðurstöðu að
hætta væri á að slík skipting tor-
veldaði uppbyggingu grunnnetsins í
framtíðinni. Enn fremur sé rétt að
hafa í huga að skipting af þessu tagi
hafi ekki verið framkvæmd í öðrum
löndum. ,;Það er afar mikilvægt fyr-
ir okkur Islendinga að hér á landi sé
öflugt fjarskiptafyrirtæki til þess að
við getum fylgst með í alheimsþró-
uninni og haft bolmagn til að taka
þátt í flóknum og viðamiklum al-
þjóðaverkefnum. Skipting Lands-
símans í tvö meginfyrirtæki myndi
draga úr þrótti hans og minnka lík-
ur á að hann gæti staðið óstuddur í
framtíðinni."
Hugað að einkavæðingu
Halldór sagði að hugmyndir
nefndarinnar um einkavæðingu
Landssímans og sölu hlutafjárins í
þrem áfóngum væru mjög athyglis-
verðar. Kominn væri tími til að um-
ræður um einkavæðingu fyrirtækis-
ins yrðu skarpari og einbeittari svo
niðurstöður gætu legið fyrir. „Af
þeim sökum hef ég í dag skipað
starfshóp til að meta áhrif eignar-
halds ríkisins á stöðu og möguleika
Landssíma íslands og hvort æski-
legt sé að ríkið selji af eignarhluta
sínum í fyrirtækinu. Starfshópurinn
á að gaumgæfa sérstaklega hvaða
áhrif breytt eignarhald geti haft á
hagsmuni fyrirtækisins, viðskipta-
manna þess og starfsmanna."
Gert er ráð fyrir að starfshópur-
inn skili samgönguráðherra áliti sínu
og tillögum fyrir 15. september 1998.
Dow Jones
í yfir 9000
punkta
New York. Reuters.
DOW JONES hlutabréfavísital-
an hækkaði í yfir 9000 punkta í
fyrsta skipti í gær, tæpum níu
mánuðum eftir að hún komst yfir
8000 punkta
Skömmu eftir opnun í Wall
Street hafði Dow hækkað um
13,71 punkt í 9000,59. Vísitalan
komst yfir 8000 punkta 1. júlí
1997.
GO býður ódýrt
flug til Rómar
London. Reuters.
„GO“, hið nýja flugfélag British
Airways sem býður ódýr far-
gjöld, hefur tilkynnt að áætlun-
arflug félagsins milli London og
Rómar muni hefjast í næsta
mánuði og fargjaldið verði 100
pund.
Það er lægra verð en í boði er
hjá Debonair, eina evrópska
flugfélaginu sem býður afslátt á
þessari leið og einum harð-
skeyttasta andstæðingi nýja fé-
lagsins.
VW hækkar
tilboð í
Rolls-Royce
Frankfurt. Reuters.
HLUTABRÉF í þýzka bíla-
framleiðandanum Volkswagen
snarhækkuðu í verði í gær þeg-
ar fyrirtækið staðfesti að það
hefði hækkað tilboð sitt í Rolls
Royce.
Bréfin hækkuðu bæði vegna
sterks dollars og bollalegginga
um að hækkað tilboð VW geti
slegið út 340 milljóna punda til-
boð BMW, sem móðurfyrirtæki
Rolls-Royce, Vickers, hafði
samþykkt til bráðabirgða.