Morgunblaðið - 23.07.1998, Blaðsíða 4

FIMMTUDAGUR 23. JULI1998
MORGUNBLAÐIÐ

FRÉTTIR
Einar K. Guðfínnsson þingmaður Vestfjarða í grein um auðlindagjaldtöku
Auðlindagjald renni að
hluta til sveitarfélaga
EINAR K. Guðfinnsson, fyrsti
þingmaður Vestfjarða, segir í grein
í nýjasta tölublaði Vesturlands,
blaði vestfirskra sjálfstæðismanna,
að það sé sín skoðun að verði mynd-
aður einhver gjaldstofn fyrir auð-
lindagjaldtöku í sjávarútvegi, orku-
iðnaði eða hjá handhöfum aflaheim-
ilda, sé eðlilegt að tekjumar renni
til sveitarfélaganna, a.m.k. að ein-
hverju leyti, til þess að standa und-
ir þjónustu sveitarfélaganna við
sjávarútveginn. „I því sambandi er
nærtækt að horfa til hafnarmál-
anna. Með þeim hætti njóti sveitar-
félögin í einhverri mynd þeirrar
gjaldheimtu sem verður til hjá at-
vinnulífinu," segir Einar í grein
sinni.
)HAuðlindamálið er sannarlega
örðugt viðfangs," segir Einar K.
Guðfinnsson í greininni. „En þar
standa menn einfaldlega frammi
fyrir því að það gengur ekki til
lengdar, að um þau mál sé stöðugur
ófriður. Slíkt ástand stórspillir fyrir
vexti og viðgangi atvinnugreina
eins og sjávarútvegs og eykur á
úlfúð í okkar litla þjóðfélagi sem
þarf á öllu öðru fremur að halda.“
Síðan segir hann að meginástæða
þess að krafa um auðlindagjald fær
byr undir báða vængi sé sú gífur-
lega hækkun sem orðið hefur á
verðmæti veiðiheimilda.
Strangan greinarmun
Einar K. Guðfinnsson segir að
menn verði að kunna að gera
strangan greinarmun á nauðsyn
þess að búa sjávarútveginum hag-
stætt rekstrarumhverfi og því að
skoða hvernig eigi að fara með þá
milljarða „eignamyndun" sem hef-
ur sprottið af nýtingarréttinum yfir
auðlindinni. „Það er verkefni dags-
ins,“ segir þingmaðurinn. „Við-
fangsefni af þessum toga er ótví-
rætt skattalegs eðlis og vissulega
flókið sem slíkt. Mönnum svíður út
um allt land þegar þessi verðmæti
streyma út úr atvinnugreininni;
verðmæti sem ekki hafa orðið til
vegna rekstrarárangurs heldur
vegna þess að viðkomandi voru
handhafar aflaheimildanna þegar
þær hækkuðu margfalt í verði. Við
þessu verða menn að bregðast og
finna skynsamlegar lausnir."
Bann við afskriftum
mikilvægt skref
Þá segir að núverandi ríkisstjórn
og meirihluti Alþingis hafi stigið af-
ar mikilvægt skref, með samþykki
nýrra laga sem bönnuðu afskriftir á
kvótaeign. „Þar með er ljóst að
söluhagnaður sem verður til vegna
veiðiheimilda verður skattlagður.
Þetta mun hafa áhrif þegar á þessu
ári og þeirra áhrifa mun gæta enn
meir á næstunni. Ætla má að ýms-
ar þær kvótasölur og skipasölur,
sem átt hafa sér stað á árinu, verði
skattlagðar samkvæmt nýju lögun-
um. Kannski er þetta ein stærsta
breytingin sem gerð hefur verið í
þessu auðlindaumhverfi, þó merki-
lega lítil umræða hafi átt sér stað
um þetta atriði á opinberum vett-
vangi,“ segir í grein þingmannsins,
sem birtist undir íyrirsögninni „Al-
þingi skipaði níu manna nefnd til
þess að fjalla um það hvernig af-
rakstur auðlindanna skili sér best
til þeirra sem hagsmuna hafa að
gæta: Alvörumál tekið fóstum tök-
um“.
Lenti í neð-
ansjávar-
sprengingu
á Kýpur
FIMM kafarar, þar af einn íslend-
ingur, voru fluttir á sjúkrahús í
Lamaca á Kýpur í gærmorgun eftir
að sprengja sprakk í sjónum
skammt frá þeim stað þar sem þeir
voru við köfun. Mennimir reyndust
minna slasaðir en upphaflega var
ætlað en vom hafðir í afþrýstiklefa
um stund á spítalanum. Samkvæmt
heimildum Reuters-fréttastofunnar
sprungu hljóðhimnur í mönnunum
við sprenginguna.
Auk Islendingsins vom kafarar
frá Svíþjóð, Finnlandi og Dan-
mörku auk líbansks leiðbeinanda á
um 20 metra dýpi í sjónum þegar
sprengingin varð. Lögreglan í
Lamaca hafði eftir vitnum að pallbíl
hefði verið ekið frá staðnum í mikl-
um flýti strax eftir sprenginguna.
Lögreglan telur líklegast að óprút-
tnir aðilar hafi ætlað að næla sér í
eitthvað í soðið með því að sprengja
dínamít í sjónum en við það drepst
fiskurinn og flýtur upp á yfirborðið.
Morgunblaðið/Kristinn
SÉÐ yfir Klettsvíkina eftir að biiið var að koma kvínni fyrir en htín er tvöfalt stærri en nauðsyn krefur.
Sjókví Keikós
komin í Klettsvík
EFRI hluti kvíarinnar sem smíðuð hefur verið fyrir
hvalinn Keikó var flutt út í Klettsvík í gær. Páll
Marvin Jónsson, forstöðumaður Rannsóknarseturs
Háskólans í Vestmannaeyjum, segir að flutningur-
inn hafi gengið vel í alla staði.
Fjórir bátar tóku þátt í að ýta og draga kvína á
réttan stað og tók flutningurinn alls einn og hálfan
tíma. Fjöldi fólks fyigdist með af útsýnispalli yfir
Kiettsvík, úr fjörunni og af bryggjunni.
Sjókvíin er sexköntuð og samsett úr svörtum
hita- og kuldaþolnum plaströrum. Hægt er að
ganga allan hringinn í kringum kvína og eru gui
plasthandrið til stuðnings. I miðri kvínni er svoköll-
uð læknalyfta. „Hún virkar þannig að sjó er pump-
að inn í hyiki, og þá sekkur iyftan, þegar honum er
pumpað út lyftist hún. Þannig er hægt að taka hval-
inn upp og huga að honum,“ segir Páll.
Teygjur haida kvínni stöðugri
„Það skemmtilegasta við kvína eru akkerisfesting-
arnar, þær eru snilldarlega útfærðar. Kvíin er fest
niður á tíu stöðum með svoköliuðum siflex-gúmmí-
teygjum sem hafa þann eiginleika að geta tvöfaldað
lengd sína. Þær verða festar í efri hluta sjókvíarinnar
á háfjöru, og eftir að flæðir að strekkist á þeim.
Teygjumar munu því alltaf halda kvínni stöðugri og
þær þola fimm metra ölduhæð.“
Páll segir að búnaður af þessu tagi sé notaður í sjó-
kvíum í fiskeldi í Alaska. „Bandaríkjamennirnir
nefndu dæmi af aðstæðum þar sem raunur milli flóðs
og fjöru er þrjátíu metrar, en hér er hámarksmunur-
inn þrír metrar. Aðstæður hér era því hinar ákjósan-
legustu."
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
ÞEGAR búið var að koma kvínni fyrir í
Klettsvíkinni var boðið upp á hressingu.
Páll segir að kvíin sé tvöfalt stærri en nauðsyn beri
til fyrir Keikó. „Tilgangurinn er sá að hann geti
sprett dálítið úr spori og hitað sig upp, þannig að
hann verði tilbúinn ef af því verður að honum verði
sleppt út í náttúruna.“
Sumarbústöð-
um fjölgar veru-
lega á milli ára
ÞEIM sumarbústaðaeigendum,
sem Landssamband sumarbústaða-
eigenda sendir fréttabréf reglulega
til, hefur fjölgað um 714 frá því í
fyrra.
Sveinn Guðmundsson, lögfræð-
ingur samtakanna, segir aukning-
una verulega en bendir á að nýjum
sumarbústöðum hafi í raun fjölgað
mun meira því fjölmargir sumarbú-
staðaeigendur fái ekki upplýsingar
frá samtökunum. „Margir þeirra
hafa óskað eftir því við Tölvunefnd
að fá ekki sendan auglýsingapóst á
sitt nafn. Þar af leiðandi verða þeir
líka af upplýsingum frá Landssam-
bandi sumarbústaðaeigenda." Þá
segir hann að sumir hafi ekki til-
kynnt um nýbyggða sumarbústaði
á sínum vegum á þessu tímabili.
„Sumarbústöðum fjölgaði óveru-
lega í fyrra en nú hefur orðið hálf-
gerð sprenging. Ætli það megi ekki
segja að þetta margumtalaða góð-
æri eigi sinn þátt í allri þessari
aukningu."
Sveinn segir að skráðir sumarbú-
staðir á landinu séu um 9.800 og
skráðir eigendur 10.047. Felst
munurinn einkum í því að í sumum
tilvikum séu hjón bæði skráð fyrir
bústaðnum. „Við sendum fréttabréf
til 5.641 eigenda í íyrra en nú eru
þeir orðnir 6.355. Munurinn er 714
á milli ára.“
Nýir bústaðir
Sveinn segir að nýir sumarbú-
staðaeigendur búi einkum á Suð-
vesturlandi, eða á höfuðborgar-
svæðinu. „Ég geri ráð fyrir að
stærstur hluti þeirra séu einstak-
lingar, en eitthvað er um að fyrir-
tæki hafi lagt í byggingu sumarbú-
staða á þessu tímabili."
Ekki fengust upplýsingar hjá
Fasteignamati ríkisins um fjölgun
sumarbústaða á milli ára.
Upplýsingasími 118
kærður til Sam-
keppnisstofnunar
MIÐLUN ehf., sem rekur upplýs-
ingasímann, Gulu línuna, hefur far-
ið fram á það við Samkeppnisstofn-
un að símaupplýsingaþjónustu
Landssímans 118 verði bannað að
svara upplýsingum um umboð, vör-
ur og þjónustu. Að sögn Hrefnu
Ingólfsdóttur, upplýsingafulltrúa
Landssímans, eru starfsmenn hjá
118 þjálfaðir til að veita upplýsing-
ar um síma og heimilisföng við-
skiptavina.
I símaskránni kemur fram að
hlutverk 118 sé að veita nýjustu
upplýsingar um síma-, farsíma- og
faxnúmer svo og nöfn og heimilis-
föng þeirra sem eru með skráðan
síma. Einnig eru þar gefnar upp-
lýsingar um netföng og heima-
síður.
„Starfsmenn 118 eru ekki
þjálfaðir til annars en að veita upp-
lýsingar um síma og heimilisföng
viðskiptavina en eðlilega reyna
þeir að koma til móts við þá sem
hringja og hafa ekki fullkomnar
upplýsingar um húsnúmer eða fullt
nafn fyrirtækja," sagði hún. „Það
er þó ekki skipulagður þáttur í
starfsemi 118.“
Hrefna benti á að uppflettingar í
gagnagrunninum hjá 118 væru
milli 20-25 þús. á dag og að Lands-
símanum væri skylt að veita sím-
notendum þessar upplýsingar enda
væri greiður aðgangur að þeim
nauðsynlegur öryggisins vegna.
Sagði hún jafnframt að opið væri
allan sólarhringinn hjá 118 og að
um 100 starfsmenn ynnu við að
svara á Akureyri, Isafirði, Egils-
stöðum og í Reykjavík.
«
!
!
!
1

I

I
e
I
«