Morgunblaðið - 23.07.1998, Blaðsíða 36

>36 FIMMTUDAGUR 23. JÚLÍ 1998
HESTAR
MORGUNBLAÐIÐ
MorgunblaðiðA'’aldimar Kristinsson
HNÖKRALAUS falleg sýning er það sem stefna ber að en ekki endalaus þolreið sem breyst getur í afskræm-
ingu fegurðar þegar þrek hrossanna er að endimörkum komið. Hans F. Kjerúlf og hestur hans Laufi frá
Kolluleiru komust vel frá mótinu þótt ekki hlytu þeir gull að þessu sinni.
Að loknu landsmóti
Omur brekkunnar
HESTAR
Landsmót á
Melgerðisinelum
DÓMAR OG KEPPNI
í SPENNANDI keppni þar sem
hart er barist og ekkert gefið eftir
eins og til dæmis á landsmótinu
skapast fjörleg umræða um dóma
•-Ug röðun keppenda og sýnist sitt
hverjum eins og venja er til. Oftar
en ekki verða dómarar þar fyrir
barðinu. Að loknu móti er það eink-
um tvennt sem hinn fjölskrúðugi
hópur brekkudómara veltir vöng-
um yfir; hvort rétt hafi verið dæmt
og hitt hvort reglurnar séu réttar.
A landsmótinu komu upp atvik sem
þörf er að vekja máls á því keppnin
og umgjörð hennar er í stöðugri
þróun.
Fyrst er að nefna dóma á tölti í
gæðingakeppninni þar sem fyrir
kom að gefið var yfir átta fyrir
skeiðtölt. Samkvæmt vinnureglum
dómara eiga hestar sem fara á
blendnum gangi ekki að fá hærra
>en 7,5 fyrir þá gangtegund sem um
ræðir hverju sinni. Finna má dæmi
um hesta á mótinu sem voru meira
og minna á skeiðtöltstakti en fengu
einkunn yfir 8,0 og jafnvel upp í 8,5.
Lægst er farið í 7,6 þar sem ætla
má að 7,5 hefði átt að vera há-
markseinkunn samkvæmt reglum.
Ef litið er á niðurstöðu forkeppn-
innar kemur í ljós að af 69 A-
flokkshestum hlutu aðeins fimm
þeirra undir átta fyrir tölt hjá ein-
stökum dómurum, þar af hljóta þrír
þeirra einkunn undir átta hjá að-
eins einum dómara. Eftir stendur
sú spurning hvort ástandið hvað
varðar tölt sé svo gott eða hitt
hvort ekki sé tekið á skeiðtölti sem
^skyldi?
Engin ástæða er til að fjölyrða
um röð einstakra hesta í þessari
J
umræðu því dómur er fallinn og
honum verður ekki breytt. Eigi að
síður er nauðsynlegt að leggja
áherslu á hreinleika gangtegund-
anna í dómum og þá ekki síst
töltsins, sem er hornsteinn í fjöl-
hæfni og vinsældum íslenska
hestsins. Þar gegna dómarar lykil-
hlutverki.
Þá verður töltkeppni mótsins
lengi í minnum höfð vegna um-
deilds atviks þar sem dómararnir
léku aðalhlutverkið. Eitt hross-
anna í A-úrslitum fór í brokk á svo
til heilli langhlið og þar fyrir utan
meira og minna í ójafnvægi á yfir-
ferðinni. Dómarar gáfu einkunnir
frá 7,5 upp í 9,1. Samkvæmt upp-
lýsingum frá yfirdómara keppn-
innar ber að draga minnst 2,0 frá
fullri einkunn þegar upp koma at-
vik sem þessi og þykir sýnt að að-
eins einn dómaranna hafi sýnt til-
burði í þá átt. Heimilt er að láta
keppendur ríða allt að þrjá hringi
upp á hvora hönd og fullyrðir yfir-
dómari að hringjafjöldinn hafi ver-
ið innan þeirra marka. Spurningar
vakna eftir þetta atvik, sem marg-
ir segja að hafi gert töltkeppnina
að skrípaleik. Taka reglurnar af-
gerandi á því hversu mikið eigi að
draga af keppanda í einkunn fari
hestur á aðra gangtegund en ríða
skal?
Grundvallarreglan hlýtur að vera
sú að knapi hugsi um velferð hests-
ins umfram verðlaunasæti. Hann
gæti þess að hestinum verði ekki
misboðið í kröfum. Forgangsmark-
mið hlýtur alltaf að vera það að
koma hesti heilum og ósködduðum í
gegnum keppni og gildir þar einu
hvort um úthald eða hugsanlega
áverka er að ræða.
Stjómlaus reið
í úrslitum
Astæða er til að minnast á atvik
í úrslitakeppni í ungmennaflokki.
Þar var hestur eins keppandans
meira og minna í rokum mikinn
hluta keppninnar. I látunum reif
hesturinn skeifu undan sér og síð-
ar hófhlíf. Gert var hlé á keppninni
til að setja hlífina á og sama var
gert fyrir annan keppanda sem
einnig varð fyrir því að rífa skeifu
og hófhlíf undan. Það vakti undrun
og furðu margra að keppandi sem
hér um ræðir hafnaði í áttunda
sæti. Einn dómaranna setti kepp-
andann í þriðja sæti, annar í sjö-
unda og sá þriðji í níunda. Tveir
dómarar settu umræddan kepp-
anda í tíunda sæti. í verðlaunaf-
hendingu fékk keppandinn sérstök
verðlaun fyrir prúðmannlega reið-
mennsku utan sem innan vallar,
sem var í raun mjög taktlaust. Það
orkar tvímælis að verðlauna knapa
fyrir reiðmennsku þar sem hestur-
inn rýkur stjórnlaus að því til-
skildu að orsökiii sé ekki vegna
óeðlilegrar utanaðkomandi trufl-
unar.
Hér er ekki verið að vega að
knapanum, viljugir hestar geta
spennst upp við kringumstæður
sem þessar, en keppnin gengur út á
það hversu góðir hestarnir eru og
þjálir á því augnabliki sem keppnin
fer fram. Aldrei hefur þótt gott
þegar hestar fara á öðrum gangi og
hraðar en knapinn óskar og ekki
ástæða til að verðlauna slíkt sér-
staklega. Þá er líklegt að svona
rokureið spilli fyrir öðrum kepp-
endum.
Skeifa undan -
keppandi úr leik
Varðandi þessi tvö atvik i úrslit-
um ungmennaflokks vaknar sú
spurning hvort ekki sé tímabært að
setja inn í reglur að missi hestur
skeifu undan skuli knapinn draga
sig og hest sinn í hlé og þiggi
neðsta sætið ef um úrslitakeppni er
að ræða. Sömuleiðis að óheimilt
verði að setja hófhlífar undir í
miðri keppni og telji knapinn úti-
lokað að ríða hestinum á einni hóf-
hlíf dragi hann sig í hlé. Gera má
þá kröfu að knapinn þekki hest
sinn og takmörk hans og stilli kröf-
um til hans í samræmi við það. Vilji
hann taka áhættu veit hann hverj-
ar afleiðingarnar geta orðið. Ætla
má að slík ákvæði stuðli að sann-
gjarnari kröfum til hestanna.
Itrekað hafa áhorfendur á stórum
mótum mátt horfa upp á að farið sé
út á ystu nöf og lengra í kröfum til
hestanna og slíkt er í raun óviðun-
andi.
Þegar hestur rífur undan sér í
keppni er um nokkrar ástæður að
ræða. Of langt gengið á úthald eða
getu hestsins eða hesturinn stillir
háls og bak ekki rétt og er það lík-
lega algengasta ástæðan. Reynir þá
á hæfni knapans að skilgreina
vandamálið og gera bragarbót í
þjálfun og mótun hestsins. Þriðja
ástæðan getur verið röng járning
en algengast er að reynt sé að laga
vandamálin með breyttum járning-
um þótt ætla megi að sjaldnast sé
það grunnorsökin.
Þau atriði sem hér eru nefnd eru
sett fram til umhugsunar fyrir þá
er málið varðar, sem er býsna stór
hópur hestamanna, en ekki í því
augnamiði að lasta þá hesta eða
knapa sem hlut eiga að máli. Engin
nöfn eru nefnd hér, enda skiptir
slíkt ekki máli í málefnalegri um-
ræðu. Hér er verið að fjalla um
málefni en ekki frammistöðu ein-
stakra keppenda.
Valdimar Kristinsson
MINNINGAR
GUÐMUNDUR
JÓNSSON
Guðmundur
Jónsson fæddist
á Sólheimum í
Grindavík hinn 8.
maí 1935. Hann lést
í Landspítalanum
hinn 15. júlí síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Jón Sig-
urðsson sjómaður
og síðar trésmiður,
f. 25. des. 1895 í Gr-
indavík, dáinn 24.
mars 1987, og Guð-
ríður Þ. Einarsdótt-
ir, ljósmóðir í
Grindavík, f. 5.
sept. 1900 á Járngerðarstöðum
í Grindavík, d. 30. júní 1988.
Systkini hans eru Guðlaugur
Einar, loftskeytamaður, f. 24.
sept. 1922, d. 29. sept. 1985;
Guðjóna, hjúkrunarkona, f. 22.
feb. 1926; Guðjón Böðvar, kenn-
ari, f. 26. maí 1929; og Gunnar
Þór, prófessor, f. 19. júní 1942.
Eftirlifandi eiginkona Guð-
mundar er Lovísa Jóhannes-
dóttir, húsmóðir og verkakona,
f. 18. feb. 1936 í Reykjavík.
Börn þeirra eru: Hulda, f. 5.
Elsku pabbi og afi. Nú er
kveðjustundin komin. Ekki áttum
við von á því þegar Gummi Þór
kvaddi þig áður en hann fór í
sveitina og sagði: „Sjáumst aftur
þegar ég kem heim úr sveitinni,
afi.“
Ég og Gummi Þór minnumst með
gleði síðastliðins sumars þegar við
fórum norður á Akureyri og ferðuð-
umst þar. Þú, mamma, Gummi, ég
og Sindri keyrðum að Mývatni,
skoðuðum okkur um og fórum á
Sigló í mat til Einars.
Við huggum okkur við það að við
eigum margar góðar minningar og
að þú hefur fundið frið. Kæri pabbi,
apríl 1955, verka-
kona í Reykjavík;
Þórunn, f. 16. mars
1958, viðskipta-
fræðingur, búsett í
Svíþjóð; Einar, f.
27. maí 1959, stýri-
maður, búsettur á
Siglufirði; Jón Lár-
us, f. 1. ágúst 1963,
sjómaður, búsettur
á Þingeyri; Guð-
mundur, f. 26. júlí
1964, kranastjóri,
búsettur í Reykja-
vík; og Sindri, f. 7.
apríl 1967, mat-
reiðslumaður, búsettur í
Reykjavík.
Guðmundur bjó til átta ára
aldurs í Grindavík en fluttist þá
til Reykjavíkur með foreldrum
sínum og gekk þar í skóla. Eftir
skóla vann hann hin ýmsu störf,
meðal annars við rafvirkjun.
Síðast starfaði hann hjá Gísla J.
Jónssyni og Co, þar til hann
veiktist í nóvember 1990.
Útför __ Guðmundar verður
gerð frá Áskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
takk fyrir alla hjálpina með dreng-
inn minn.
Hulda og Guðmundur Þór.
I dag verður til moldar borinn
vinur minn og ástkær bróðir, Guð-
mundur Jónsson, raívirki, Skelja-
granda 5 í Reykjavík. Með Guð-
mundi er genginn enn einn hinna
fjölmörgu Islendinga þeirrar kyn-
slóðar sem ólust upp við kröpp kjör,
nutu ekki þeirra tækifæra sem nú
gefast í námi og starfi, en öfluðu sér
menntunar og viðsýni með lestri
bókmennta eigin þjóðar og annarra.
Guðmundur var fæddur í miðri
KOLBRUN MARIA
EINARSDÓTTIR
+ Kolbrún María
Einarsdóttir
fæddist í Reykjavík
3. september 1980.
Hún lést í Reykja-
vík 11. júlí síðastlið-
inn og fór útfór
hennar fram frá
Hallgrímskirkju 21.
júlí.
Kynni okkar hófust
er þú hófst nám í sama
bekk og dóttir okkar
haustið 1991. Þið urðuð
óaðskiljanlegar vinkon-
ur. Þið gistuð gjarnan
hvor hjá annarri og deilduð með
ykkur leyndarmálum eins og stúlk-
um er títt. Dóttir okkar naut heim-
spekilegi-a viðræðna við móður þína.
Þið kepptust um að hrósa matar-
gerð okkar mæðranna og nutuð
samvista við fjölskyldur hvor ann-
arrar. Á hugann leita ótal hlýjar
minningar. Þú varðst ekki aðeins
vinkona dóttur okkar heldur einnig
okkar hjóna, sona okkar, móður
minnar og yngri fjölskyldumeðlima,
sem dáðu þig. Hlýja þín dró alla að
sér. Þú varst sem ein af fjölskyld-
unni í afmælisboðum, jólaboðum,
ferðalögum og útilegum.
Er við hjónin og dóttir okkar
dvöldum í Edinborg veturinn 1992-
1993 komst þú út með syni okkar til
að halda upp á afmæli vinkonu þinn-
ar. Ógleymanlegar minningar eru
frá þeirri dvöl. Þú heimsóttir skól-
ann sem dóttir okkar gekk í, við fór-
um saman í ferðalag suður til Ripon
í Yorkshire en okkur hafði verið
sagt að þar væri stærsti rússíbani í
heimi. Gist var á vegahótelum. Ég
minnist kæti ykkar og eftirvænting-
ar er dóttir okkar tók upp afmælis-
pakkana að morgni afmælisdagsins
á hótelherbergi okkar. Sumarið 1993
fórstu með okkur í ferðalög út á land
ásamt skoskri vinkonu
dóttur okkar. I einu
þeirra var komið við í
Ólafsvík hjá systur
minni og mági þar sem
við dvöldum öll í góðu
yfirlæti og þið stelp-
urnar tókuð þátt í und-
irbúningi eins árs af-
mælis heimasætunnar.
Þú aðstoðaðir við und-
irbúning afmælis míns
sama sumar. Ég minn-
ist þess er þú og börnin
mín sátuð umhverfís
borðstofuborðið og út-
bjugguð ostapinna. Á
einn bakkann hafðir þú raðað
þannig að upphafstafur minn birtist.
Þegai- kom að fermingu ykkar
þui-fti að gæta þess að fermingardag-
inn ykkar bæri ekki upp á sama dag
því þið urðuð að fá að taka þátt í boði
hvor hjá annarri. Okkur hjónum var
einnig boðið til þín og móður þinni til
dóttur okkar. Ég minnist listilega
gerðrar blómaskreytingar og skraut-
ritaðra hamingjuóska sem móðir þín
hafði útbúið með gjöfinni. Þið dvölduð
einnig í sumarbústað með fjölskyldu
þinni á Jónsmessunni og sváfuð undir
berum himni á veröndinni.
Ógleymanlegt var að fylgjast með
ykkur er þið tókuð þátt í Lands-
bankahlaupi og komuð í mark, ör-
magna, en ákveðnar að ná settu
marki. Ég minnist þess er ég sótti
ykkur eitt sinn heim til Kristínar Is-
feld, kennarans ykkar, sem þið báð-
ar dáðuð. Þið sátuð í stofu í góðu yf-
irlæti og skemmtuð ykkur allar
þrjár. Ég fékk að njóta þess að taka
þátt í gleði ykkar og við nöfnur urð-
um sem skólastelpur á ný. Kyn-
slóðabil var ekki til.
Ánægjulegt var að fylgjast með
þér hvernig þú breyttist úr telpu í
unga stúlku. Þú blómstraðir og
varðst fögur sem nýútsprungin rós.