Morgunblaðið - 30.08.1998, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„ Morgunblaðið/Júlíus
BANDARIKJAMAÐURINN Gary Wescott og svissnesk kona hans, Monika, við sérsmíðaða bifreið sína sem er
í senn heimili og fararskjóti á ferðalögum þeirra um heiminn.
Island í bandarískri sjónvarpsmyndaröð um ævintýraferðir
/
Islenskir fjallvegir
í aðalhlutverki
HEIMILDARMYND um
óbyggðaferð á íslandi verður sú
fyrsta í bandarískri heimildar-
myndaröð sem nefnist „Passport
to Adventure". Tökulið frá kvik-
myndafyrirtækinu Global Villa-
ge Communications kemur hing-
að til lands í dag og munu tökur
standa yfir næstu tíu daga.
Undanfamar tvær vikur hafa
hjónin Monika og Gary Wescott
dvalið hér á landi við efnisöflun
en myndin mun fjalla um kynni
þeirra af íslenskum Qallvegum,
fólki, menningu og veðráttu.
Wescott-hjónin em blaðamenn
frá Kaliforníu sem í tvo áratugi
hafa ferðast um víða veröld og
unnið heimildarefni fyrir tímarit
og sjónvarp um ferðir sínar. Þau
fara um á sérsmíðuðum Ford F-
350 fjórhjóladrifnum húsbíl sem
þau kalla Turtle IV og njóta
styrkja frá ýmsum þekktum fyr-
irtækjum á sviði bflaiðnaðar.
Heimildarmyndin um Islands-
ferðina verður að mestu tekin
upp í kringum Mýrdalsjökul og
víðar á Suðurlandi en hjónin
hafa ekið vítt og breitt um mið-
hálendið síðan þau komu hingað
með Norrænu um miðjan ágúst.
„Við stundum alls ekki akstur
utan vega heldur reynum við að
takast á við afskekkta og erfíða
vegi til þess að svara væntingum
Iesenda okkar og áhorfenda,"
útskýra hjónin sem aldrei ferð-
ast án GPS-staðsetningarbúnað-
ar og gæta að sögn ávallt ýtr-
ustu varkárni.
íslandsmyndin
ræður framhaldinu
Wescott-hjónin framleiða
myndir um eigin ferðir undir
nafninu Tortuga Film Product-
ions en fá til liðs við sig tökufólk
frá Global Village Commun-
ications sem sérhæfír sig í gerð
Morgunblaðið/Gunnlaugur Amason
Ásmundur
Jóga gegn kvíða
með Ásmundi Gunnlaugssyni.
Uppbyggjandi námskeið fyrir þá sem eiga við
kvíða og fælni að stríða og/eða eru að ganga í
gegnum miklar breytingar í lífinu. Kenndar verða
leiðir til þess að slaka á og öðlast aukið frelsi og
lífsgleði. Engin reynsla eða þekking á jóga
nauðsynleg.
Þri. og fim. kl. 20.00. Hefst 15. sept.
Y0GA#>
STUDIO
★ Opnir jógatímar
★ Pólunarmeðferð
Auðbrekku 14, Kópavogi,
sími 544 5560.

heimildarmynda. „Við höfum í
hyggju að gera röð mynda undir
heitinu „Passport to Adventure“
og verður heimildarmyndin um
ísland sú fyrsta,“ segja Monika
og Gary. „Viðbrögð áhorfenda
við henni munu ráða miklu um
framhaldið, til dæmis hvort eða
hvernig breyta þurfi áherslum
við gerð næstu mynda.“
íslandsmyndin verður sýnd á
bandarísku sjónvarpsstöðinni
ESPN og Wescott-hjónin eru
þegar farin að undirbúa mynd
númer tvö. „Hún mun heita
Silkivegurinn en við ætlum okk-
ur að feta í fótspor Marco Polo
frá Ítalíu til Kína í fylgd kvik-
myndagerðarfólks. Við reynum
að standa við titil myndaraðar-
innar, að veita áhorfendum inn-
sýn í ævintýraheim,“ segja Mon-
ika og Gary Wescott brosandi og
grúfa sig áhugasöm yfir íslands-
kortið sitt.
Ný sund-
laug en
vatnið
vantar
Stykkishólmi. Morgunblaðið.
BÚIÐ er að setja upp nýja sund-
laug í Stykkishólmi og er hún við
hliðina á íþróttamiðstöðinni. Laug-
in er keypt frá Ítalíu og komu
menn frá framleiðanda til að setja
hana upp. Það verk gekk fljótt og
vel og lítur hún glæsilega út.
Hólmarar líta eftirvæntingar-
augum til laugarinnar. En vanda-
málið er að heita vatnið sem á að
nota í laugina er ekki komið í bæ-
inn. Vatnið kemur frá borholu í
Hofsstaðalandi í Helgafellssveit.
Nú er unnið að því að leggja að-
veitulögnina til bæjarins og eins er
verið að hefja byggingu varma-
skiptistöðvar í Stykkishólmi.
Varmaskiptistöðin verður við
íþróttavöllinn og verður þak henn-
ar notað sem áhorfendastúka fyrir
íþróttavöllinn. Það verður því bið
fram á næsta ár á að bæjarbúar
geti synt í nýju lauginni.
Vefjagigtarnámskeið hjá Gigtarfélaginu
Um 90% vefja-
gigtar sj úklinga
eru konur
Sigrún Baldursdóttir
IGTARFÉLAG ís-
lands heldur kvöld-
námskeið um vefja-
gigt fyrsta, annan og þriðja
þriðjudag í september.
Námskeiðið er frá kl. 20-22
á kvöldin og mun Sigrún
Baldursdóttir sjúkraþjálf-
ari fjalla um vefjagigt og
leiðir til bættrar heilsu.
Fyrsta kvöldið er gert ráð
fyrir að maki, aðstandandi
eða vinur sæki námskeiðið
með viðkomandi einstak-
lingi. Annað kvöldið verður
fjallað um mataræði og
næringu og leiðir til sjálfs-
hjálpar og síðasta kvöldið
verður meðal annars talað
um vítamín, bætiefni,
sjálfshjálp og slökun. Gigt-
arfélagið hefur haldið nám-
skeið af þessu tagi undan-
farin ár og hafa þau öll verið fjöl-
sótt að sögn aðstandenda. Skrán-
ing fer fram á skrifstofu félagsins
sem einnig veitir nánari upplýs-
ingar.
- Hvað er vefjagigt?
„Vefjagigt er heiti yfir langvar-
andi sjúkdóm sem einkennist af
útbreiddum verkjum í stoðkerfi
ásamt fjölda annarra líkamlegra
og andlegra einkenna. Til líkam-
legra einkenna teljast verkir í
vöðvum, stirðleiki, yfirþyrmandi
þreyta og svefntruflanir. Að auki
getur fólk haft einkenni frá hinum
ýmsu líffærakerfum, svo sem
ristli, þvagblöðru og taugakerfi.
Það getur líka fundið fyrir augn-
þurrki, munnþurrki, dauðum
fingrum, pirringi í fótum og við-
kvæmni fyrir kulda, svo eitthvað
sé nefnt. Andleg einkenni geta
verið kvíði, depurð, skortur á ein-
beitingu og minnisleysi.“
- Hvað með vöðvabólgu?
Hvernig tengist hún þessu?
„Vöðvabólga er allt annað. Fólk
getur haft vöðvabólgu eina og sér
en hún getur líka verið hluti af
vefjagigtinni. Þeir sem þjást af
vefjagigt finna hins vegar fyrir
verkjum í öllu stoðkerfinu."
- Hverja hrjáir vefjagigt?
„Ekki hefur verið fundin ein or-
sök fyrir sjúkdómnum en margar
kenningar eru uppi, bæði um líf-
fræðilegar og lífeðlisfræðilegar or-
sakir. Vitað er að vefjagigt liggur í
ættum þvi fólk virðist erfa ákveð-
inn veikleika. Það sem síðan kem-
ur sjúkdómnum af stað er ein-
hvers konar sársauki, hvort sem
er andlegur eða líkamlegur. Nefna
má sem dæmi fólk sem hefur lent í
miklum andlegum sársauka, til
dæmis vegna ofbeldis, sifjaspella
eða alkóhólisma. Einnig geta or-
sakimar verið af öðrum toga, svo
sem hálsáverkar, grindargliðnun á
meðgöngu eða annar langvarandi
sársauki. Þá sér maður dæmi um
fólk sem hefur hreinlega yfirkeyrt
sig þannig að greinilegt er að
margir álagsþættir
geta hrint þessu sjúk-
dómsferli af stað.“
- Leggst vefjagigt
bæði á karla og konur?
„Yfir 90% þeirra sem
þjást af vefjagigt eru
konur og algengasti aldurinn er
20-40 ára. Fólk getur hins vegar
fengið vefjagigt á öllum aldri og
þeir yngstu sem ég hef fengið til
mín eru 8-9 ára börn með byrjun-
areinkenni á borð við mjög mikla
spennu, þreytu og svefntruflanir.
Eitt aðaleinkenni vefjagigtar er
hins vegar yfirþyrmandi þreyta.“
- Þannig að ekki er hætta á að
fólk rugli saman vöðvabólgu og
vefjagigt?
► Sigrún Baldursdóttir fæddist
í Reykjavík árið 1961. Hún lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólan-
um í Hamrahlíð árið 1982 og
BS-prófí í sjúkraþjálfun frá Há-
skóla Islands árið 1988. Að því
loknu starfaði hún á gigtardeild
Landspítalans í eitt ár en hóf
síðan sjúkraþjálfun hjá Mætti
árið 1990. Hún hefur líka sinnt
hópþjálfun og fræðslu hjá Gigt-
arfélagi íslands siðastliðin ár og
er sem stendur í meistaranámi
við St. Augustin-háskóla í
Flórída í Bandaríkjunum. Sig-
rún er gift Gunnbirni Marinós-
syni deildarstjóra tölvudeildar
Reykjavíkurhafnar og eiga þau
tvö börn.
„Nei, þetta fólk kemst varla
framúr á morgnana og er þreytt
allan daginn. Þarna á milli er
langur vegur. Margir hafa hins
vegar byrjunareinkenni á borð við
vöðvabólgu og streitu. Þeir fá síð-
an verki, byrja að sofa illa og
lenda svo í þessum vítahring."
- Hvað kennir þú fólki á nám-
skeiði Gigtarfélagsins?
„Fyrst og fremst fræði ég það
um sjúkdóminn, um það að það sé
haldið sjúkdómi en ekki hugsýki
af einhverju tagi því einkenni
vefjagigtar eru öll mjög huglæg.
Fyrsta daginn nota ég líka til
þess að fræða aðstandendur þar
sem sjúkdómurinn er illskiljan-
legur, bæði fyrir þá sem eru í
námunda við viðkomandi einstak-
ling og vinnuveitendur. Um leið
fræði ég fólk um það hvað það
geti gert til þess að bæta líðan
sína. Sjúkdómurinn er langvinnur
en þegar fólk vaknar til vitundar
um hann heldur það oft að hann
muni hverfa ef það gerir viðeig-
andi ráðstafanir. Vefjagigtin er
hins vegar komin til þess að vera.
Ef viðkomandi fer eftir öllum
leiðbeiningum liggur hún oft í
dvala en gerir hins vegar vart við
sig um leið komi eitthvað upp á
hjá viðkomandi ein-
staklingi.“
- Hvers konar leið-
beiningar fær fólk á
námskeiðinu?
„Ég reyni að kenna
fólki að lifa með sjúk-
dómnum og þar sem hann ræðst á
líkamann í heild sinni verður að
taka á mörgum þáttum í meðferð-
inni. Eitt dæmi er að bæta svefn-
venjur því svefntruflanir og svefn-
leysi eru einn aðalþátturinn í því
að viðhalda sjúkdómnum. Grund-
völlur betri líðanar er auðvitað
fræðsla og þá er lykilatriði að fólk
haldi áfram að lesa sér til og fara
eftir ráðleggingum. Líka eftir að
námskeiðinu lýkur.“
Eitt aðalein-
kennið er yfir-
þyrmandi
þreyta