Morgunblaðið - 30.12.1998, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Öllum starfsmönnum rækjuverksmiðju Samherja á Daivik sagt upp
Mikill samdráttur í rækju-
veiði ástæða uppsagnar
ÚTGERÐARFYRIRTÆKIÐ
Samherji hf. á Akureyri hefur sagt
upp öllum starfsmönnum sínum í
rækjuverksmiðju félagsins á Dal-
vík. Starfsmenn verksmiðjunnar
ei'u 32 talsins og taka uppsagnir
þeiira gildi um næstu áramót, en
eru með þriggja mánaða fyrirvara.
Astæða uppsagnarinnar er mikill
samdráttur í rækjuveiði.
Aðalsteinn Helgason, fram-
kvæmdastjóri landvinnslu Sam-
herja, segii- að minnkandi rækju-
veiði hafi leitt til fækkunar starfs-
fólks í rækjuvinnslu víða um land,
en frá janúar til nóvember á þessu
ári minnkaði landaður rækjuafli um
BÚIÐ er að koma upp full-
kominni vinnuaðstöðu fyrir
nemendur á öðru og þriðja ári
við tölvunarfræðiskor Háskóla
Islands og meistaranema í tölv-
unarfræðum fyrir framlög frá
14 íslenskum fyrirtækjum, sem
sameinuðust um að gefa skor-
inni tölvur og fé til tölvukaupa
fyrir alls um 7 milljónir króna.
Vinnuaðstaðan var formlega
opnuð í gær á neðri hæð í húsi
Endurmenntunarstofnunar að
Dunhaga 7 og er um að ræða
þrjár vinnustofur búnar 40 tölv-
16 þúsund tonn, úr 75 þúsund tonn-
um á sama tímabili í fyrra í 59 þús-
und tonn í ár. Einkum hefur orðið
mikill samdráttur í veiði í haust.
Helsti veiðitíminn
framundan
Samherji hefur rekið tvær
rækjuverksmiðjur, á Dalvík og
Akureyri, en þar starfa 35 manns.
Gert er ráð fyrir að starfsemi verk-
smiðjunnar á Akureyri verði með
óbreyttu sniði. Aðalsteinn segir fé-
lagið hafa sótt á innlend og erlend
rækjumið en erfiðlega hafi gengið
að afla hráefnis fyrir báðar verk-
smiðjumar. A síðari helmingi þessa
um. Nemendur í tölvunarfræð-
um við Háskólann eru nú á
þriðja hundrað og þar af eru
um eitt hundrað á 2. og 3. ári. I
meistaranámi, sem hófst í fyrsta
skipti í haust, eni 10 nemendur.
Til þessa hafa nemendurnir ein-
ungis haft örfáar tölvur fyrir
sig til heimanáms og verkefna-
vinnu og hefur tölvunar-
fræðiskor ekki haft neina sérað-
stöðu til kennslu.
Fyrii’tækin, sem gáfu nemend-
unum og Háskólanum gjafirnar
eru Opin ker-fi hf., SKYRR hf.,
árs hafi borist 2.800 tonn af hráefni
til rækjuverksmiðja Samherja en á
sama tímabili í fyrra nam magnið
4.600 tonnum.
Mikið áfall
Samherji áætlar að vinna úr
4.800 tonnum af hráefni á næsta ári
en það samsvarar til 55% af árlegu
meðaltali hráefnis undanfarinna
ára. „I febrúar fer í hönd helsti
veiðitíminn á rækju og ef veiðin
verður góð kemur í ljós hvort hægt
verður að halda starfsemi verk-
smiðjunnar á Dalvík áfram,“ sagði
Aðalsteinn.
Björn Snæbjörnsson, fonnaður
verkalýðsfélagsins Einingar við
Eyjafjörð, sagði uppsagnirnar mik-
ið áfall enda væri rækjuverksmiðj-
an annar fjölmennasti vinnustaður
bæjarins.
Rögnvaidur Skíði Friðbjörns-
son, bæjarstjóri Dalvíkur, sagðist
vonast til þess að Samherji sæi
möguleika á að halda rekstri verk-
smiðjunnar áfram. Hann sagði að
gott atvinnuástand hefði verið í
bænum, talsverð eftirspurn eftir
starfsfólki og því ekki útilokað að
önnur fyrirtæki gætu tekið við ein-
hverju af því starfsfólki sem sagt
hefur verið upp störfum í rækju-
verksmiðjunni.
Lést í
bílslysi
DRENGURINN sem lést í
bílslysi á Snæfellsnesi sl.
sunnudag heitir Guðmundur
Isar Agústsson, til heimilis að
Jörfa, Lágholtsvegi 11 í
Reykjavík.
Skemmd-
arverk á
spenni-
stöðvum
SPENNISTÖÐ Rafmagnsveitu
Reykjavíkur við Rofabæ var
sprengd í gærkvöldi, en við það
urðu 52 íbúðir rafmagnslausar.
Skemmdir urðu óverulegar og
komst rafmagn á eftir um klukku-
stund.
I fyrrakvöld varð alvarlegin bilun
þegar spennistöð í Seljahverfi var
sprengd. Þá duttu 56 hús í fjórum
götum út. Langan tíma tók að gera
við bilunina. Tjón Rafmagnsveit-
unnar var verulegt og óþægindi raf-
magnsnotenda umtalsvert.
Ekki er vitað hverjir voru að
verki.
Fullkomin vinnu-
aðstaða tölvunar-
fræðinema opnuð
Morgunblaðið/Þorkell
KENNARAR tölvunarfræðiskorar ásamt háskólarektor og fulltrúum
hugbúnaðarfyrirtækjanna, sem gáfu tölvunarfræðiskor gjafirnar, við
opnun hinnar nýju vinnuaðstöðu tölvunarfræðinemenda í gær.
Tæknival hf., EJS., Friðrik
Skúlason ehf., Kögun lif., Reikni-
stofa bankanna., Hugbúnaður hf.,
Hugur - forritaþróun, Strengur
hf., TölvuMyndir hf., Teymi hf.,
Hugvit hf., og Nota Bene hf.
Kostaði 20 þús. að
aka á 64 km hraða
Hagfræðingur ASI segir að láglaunafólk þurfí að gera
ráðstafanir til að aukinn lífeyrissparnaður nýtist því
Lífeyrissparnaðurinn gæti
tapast í tekjutengingunni
HÉRAÐSDÓMUR Reykjaness
hefur dæmt karlmann til að greiða
20 þúsund krónur í sekt fyrir að
hafa ekið á allt að 64 km hraða á
klukkustund vestur Amamesveg
við Hegranes í Garðabæ, þar sem
hámarkshraði er 30 km á klst.
Þess var krafist að ákærði yrði
dæmdur til refsingar og sviptingar
ökuréttar, en af hálfu ákærða var
þess krafist að hann yrði ekki
sviptur ökurétti. Verjandi ákærða
byggði mál sitt á því að ósann-
gjarnt væri að ákærði sætti öku-
réttindasviptingu í 1 mánuð þar
sem hann hafi verið alveg granda-
laus um það að hann væri farinn að
aka svo hátt yfir lögleyfðan hraða
eins og raun bar vitni.
Máli sínu til stuðnings benti verj-
andi ákærða á að hraðalækkun er
illa merkt, þar sem umferðarmerk-
ið sé hálfsnúið á vegkantinum og
áður en komið er að umræddu
merki er lögleyfður hraði 60
km/klst.
EDDA Rós Karlsdóttir, hagfræð-
ingur ASÍ, segir að vegna tekju-
tengingar í almannatryggingakerf-
inu sé ekki ávinningur fyrir tekju-
lágt fólk að auka greiðslur í lífeyr-
issjóð í þeim tilgangi að hækka líf-
eyrisgreiðslur sínar eftir að taka
iífeyris hefst. Hjá þessu geti fólk
þó komist með því að taka lífeyris-
sparnaðinn út áður en það kemst á
lífeyrisaldur.
Um áramót taka gildi breytingar
á lögum um tekju- og eignaskatt.
Launþegar geta þá aukið skatt-
frjálsar greiðslur í lífeyrissjóð um
2%. Jafnframt ákvað Alþingi fyrir
skömmu að fólk, sem nýtir sér
þennan sparnaðarkost, geti fengið
0,2% viðbótarframlag atvinnurek-
enda í lífeyrissjóð. Kostnaður at-
vinnurekenda hækkar ekki við
þetta því að almennt trygginga-
gjald lækkar á móti.
Gæti þurft að taka
sparnaðinn út fyrirfram
Edda Rós sagði að almennt
bæri að fagna því að stjórnvöld
reyndu að stuðla að auknum
sparnaði í þjóðfélaginu. Tekju-
tenging í almannatryggingakerf-
inu væri hins vegar vandamál sem
hefði áhrif á það hvort þessi
sparnaður nýttist fólki. Fólk gæti
sett sér tvenns konar markmið
með þessum sparnaði. Annars
vegar væri sá kostur að stytta
starfsævina og taka lífeyrissparn-
aðinn fyrirfram. Hinn kosturinn
væri að auka ráðstöfunartekjurn-
ar eftir að fólk væri farið á ellilíf-
eyri. í öllum tilvikum væri þetta
mjög góður kostur ef fólk vildi
stytta starfsævina.
„Ef fólk vill hins vegar auka líf-
eyrisspamaðinn til að auka tekj-
urnar í ellinni þá er tekjutengingin
vandamál. Mér sýnist að fólk í
mörgum hópum verði að taka þetta
út fyrirfram og endurfjárfesta ef
þetta á að nýtast því.“
Fyrir suma hagstæðara að
greiða í sameignarsjóð
Edda Rós sagði að útreikningar
sínir bentu til að fólk sem væri með
meðalævitekjur undir 120 þúsund-
um á mánuði lenti í því að sparnað-
urinn nýttist því ekki vegna tekju-
tengingar í almannatryggingakerf-
inu. Þorri kvenna, afgiæiðslufólk og
verkafólk væri því í þeirri stöðu að
þurfa að gera sérstakar ráðstafanir
til að lífeyrisspamaðurinn nýttist.
Edda Rós sagðist í þessum út-
reikningum miða við almanna-
tryggingakerfið eins og það liti út í
dag enda væri það eina forsendan
sem hægt væri að gefa sér. Hún
sagðist hins vegar vona að þetta
mál yrði til þess að auka þrýsting á
að almannatryggingakerfið yrði
endurskoðað.
Edda Rós sagði að fólk sem
komið væri yfir miðjan aldur og
væri með léleg lífeyrisréttindi ætti
ekki að láta tekjutenginguna verða
til þess að það hætti við að safna
meira í lífeyrissjóð. Þetta fólk
þyrfti hins vegar að skoða vel alla
kosti og kanna hvaða leið passaði
best fyrir það. Verkalýðshreyfingin
ætlaði sér að taka þátt í að leið-
beina fólki í þessu efni.
Greinilegt er að mikil samkeppni
verður um þennan viðbótarsparnað
landsmanna. Bankar, sparisjóðir,
lífeyrissjóðir og verðbréfafyrirtæki
auglýsa mikið þessa dagana og
halda mjög á lofti kostum séreigna-
lífeyrissjóða. Edda Rós sagði að
það væri ekki sjálfgefið að það
hentaði öllum að greiða þennan
viðbótarsparnað í séreignarsjóð.
Það gæti hentað mörgum sem
væru komnir yfir miðjan aldur að
auka greiðslur í þann sameignar-
sjóð sem þeir hafa greitt í vegna
þess að réttindaávinnsla flestallra
lífeyrissjóða væri jöfn yfir
starfsævina. Fólk sem væri að
Ijúka starfsævinni fengi því meiri
réttindi en það ætti að fá ef rétt-
indaávinnslan tæki mið af aldri.
Það sem hér skiptir máli er ávöxt-
unartími iðgjaldsins.
Edda Rós sagði að það væri al-
farið í valdi launþegans að ákveða
hvort hann nýtti sér ákvæði laga
um 0,2% viðbótargreiðslur vinnu-
veitanda í lífeyrissjóð.

KRINGL4N-
...opin á milli
jáia og nyáts.
lAppIýsingar um
afgreiðslutíma
5S3-998S
Opið í dag
10.00-18.30
KRINGMN
Gleðilega hátíð