Morgunblaðið - 22.06.1999, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Kristján Ragnarsson hættir sem framkvæmdastj óri LÍÚ
„Tímabært
að breyta til“
. . .1 i r i r i «iii,, I ! \ ! I \ 1 !
ÞAÐ þarf enginn að láta sér detta í hug að hér sé eitthvert kraftaverk á ferðinni,
nýi sjávarútvegsráðherrann verður ekki látinn vera munaðarlaus lengi.
Rífandi veiði
um allar jarðir
ÞAÐ heyrist varla þessa dagana að
hérlend laxveiðiá sé opnuð fyrir
veiðiskap og aflabrögðin valdi von-
brigðum. Síðustu daga hafa æ fleiri
ár „verið opnaðar“ og alls staðar hef-
ur verið lifleg veiði.
„Við opnuðum eftir hádegi á
sunnudaginn og á hádegi í dag erum
við komnir með 15 laxa. Fyrsta vakt-
in gaf ellefu físka og það er ótrúlegt
gas á laxinum. Sá fyrsti veiddist fyr-
ir neðan Stekkjarfoss, sem er 45
kílómetra frá sjó. Það var grálúsug-
ur fiskur. Sjö laxar af ellefu veiddust
í hyljum fyrir ofan Flóð og svo fjórir
í Hnausastreng. Þetta er eiginlega
saga til næsta bæjar, en skilyrði
virðast vera laxinum hvetjandi til að
drífa sig upp. í morgun fengust svo
fjórir fiskar, þar af fjórir fyrir ofan
Flóð, einn þeirra fremst í Alku og
hinir á efsta svæðinu. „Þetta eru allt
12 til 15 punda laxar, sérlega falleg-
ir,“ sagði Pétur Pétursson, leigutaki
Vatnsdalsár, í samtali við Morgun-
blaðið í gærdag.
Góð byijun í Miðfjarðará
Fyrsta hollið í Miðfjarðará veiddi
39 laxa og voru menn hæstánægðir
með það. Áin var vatnsmikil og á
stundum erfið, en kom ekki að sök.
Þetta voru allt 9 til 16 punda laxar
og veiddust í öllum ánum, Núpsá,
Vesturá og Austurá, en ekki Mið-
fjarðará sjálfri.
Sama sagan í Haffjarðará
„Þetta er mjög góð byrjun, sér-
staklega þegar að er gáð hve áin var
vatnsmikil og erfið er við opnuðum á
laugardaginn. Hún var heilan metra
yfir meðalvatni. A hádegi í dag eru
komnir 15 laxar á land og það er
mun betri byrjun en við höfum feng-
ið áður, mest verið með 9 fiska eftir
jafnlangan tíma. Þó stundum við
ekki veiðiskapinn stíft,“ sagði Einar
Sigfússon við Haffjarðará í gærdag.
Aðeins tveir laxar voru smáir, hinir
allir boltafiskar. Allir veiddust neðan
Kvarnar, í Kvöminni, Beygjunni og
Sauðhyl. Lax hefur þó sést ofar, t.d.
við Garðinn.
Hítará líka ...
,Ain var eins og Mississippi á
laugardaginn þegar við opnuðum, en
svo sjatnaði í henni og þá fóru menn
strax að fá’ann. Þeir lönduðu 4 löx-
um og misstu þrjá til viðbótar.
Fengu og slatta af mjög vænni
bleikju,“ sagði Stefán Viðarsson,
kokkur í Lundi við Hítará, í samtali
við Morgunblaðið i gærdag.
Stór úr Stóru
„Það kom rúmlega 20 punda
hængur á land úr Stóru Laxá á þjóð-
hátíðardaginn, laxinn veiddist á
Hólmabreiðu og tók fluguna Hairy
Mary númer 10 og veiðimaðurinn,
Hlöðver Már Brynjarsson, var hálfa
aðra klukkustund að landa laxinum
sem var 101 sentímetri. Það veiddust
fjórir á sama stað þann daginn, 12,
14 og 15 punda,“ sagði Bergur Stein-
grímsson, framkvæmdastjóri SVFR,
í gærdag.

Full búð af nýjum vörum
Tilbúnir eldhústaukappar frá kr. 650 metrinn.
Falleg stofuefni frá kr. 980 metrinn.
Tilbúnir felldir stofutaukappar
frá kr. 1.790 metrinn.
Nýkomið mikið úrval af vaxdúkum.
Einnig undirlagsdúkur í metratali.
Z-brautír & gluggatjjöld,
Faxafení 14,
símar 533 5333/533 5334.

Alþjóðasamtökin SOS 50 ára
Um 3.000 Islend-
ingar eru
styrktarforeldrar
SOS-alþjóðasamtök-
in eru fimmtíu ára
á þessu ári og
SOS-barnaþorpin á ís-
landi eiga tíu ára starfs-
afmæli um þessar mund-
ir. Ulla Magnússon er
formaður samtakanna
hér á landi.
„Upprunalega voru
SOS-samtökin stofnuð í
Imst í Austurríki árið
1949. Það var Hermann
Gmeiner sem átti frum-
kvæðið að stofnun þeirra
en hann gaf læknanám
sitt upp á bátinn eftir
stríðið og ákvað að nota
krafta sína í uppbygg-
ingu þorpa fyrir munað-
arlaus börn. Hann hafði
ekki trú á að munaðar-
leysingjaheimili væru
lausnin fyrir börn sem
hefðu misst foreldra sína en
hann hafði sjálfur misst móður
sína ungur að aldri. Hann vildi
byggja upp þorp með nokkrum
húsum. í hverju húsi ættu nokk-
ur börn heima og ein móðir sem
þau gætu alltaf leitað til. Börnin
áttu að eiga systkini og ef blóð-
systkini komu í þorpin átti ekki
að skilja þau að. Hermann taldi
mikilvægt að börnin fengju að
alast upp í sinni menningu og í
sínu landi. Þessar grundvallar-
hugmyndir Hennanns hafa síð-
an verið undirstaðan í starfi
SOS í hálfa öld.“
Ulla segir að eftir stríð hafi
ekki verið mikið um peninga hjá
fjölskyldum og því var það tak-
mark Hermanns að safna litlum
fjárhæðum hjá eins mörgum og
hægt væri en ekki að fá stórar
upphæðir frá fáum einstakling-
um. Árið 1949 gat Hermann svo
reist fyrsta þorpið í Imst í Aust-
urríki.
-Hver hefur þróunin verið í
þessi 50 ár?
,Árið 1960 urðu SOS alþjóða-
samtök því þá var fyrsta barna-
þorpið utan Austurríkis stofnað.
Árið 1963 var fyrsta barnaþorp-
ið stofnað utan Evrópu í S-
Kóreu og í S-Ameríku.
Núna hefur þetta fyrirkomu-
lag náð mikilli útbreiðslu og 385
þorp eru starfandi í heiminum í
dag í 130 löndum. Þar af er 31
barnaþorp í smíðum á þessu
ári.“ Ulla segir að nýlega hafi
verið gerður samstarfssamning-
ur við Mongólíu en í Ulan Bator
eru nú 700 munaðarlaus börn á
götum úti og þar stendur tU að
reisa þorp. Ennfremur er búið
að semja við stjórnvöld í Tíbet
um að þorp verði reist í Lhasa.
„Það sem gerir að verkum að
SOS hafa náð samningum við
lönd eins og Tíbet og
Mongólíu er að þetta
eru sjálfstæð, frjáls
félagasamtök sem
hvorki blanda sér í _______
stjórnmál né trúmál.“
-Hversu margir Islendingar
eru styrktarforeldrar hjá SOS?
„Þeir eru um 3.000 einstak-
lingarnir sem styrkja börn og
þorp. Auk þess höfum við safn-
að barnavinum og hollvinum. Þá
styrkir fólk okkur með frjálsum
framlögum þegar það vill.“
Ulla segir að það kosti 1.400
krónur á mánuði að greiða með
einu barni og sú upphæð segir
hún að fari óskert til barna-
þorpsins þar sem barnið býr.
„Styrktarforeldrarnir fylgjast
Ulla Magnússon
►Ulla Magnússon er fædd í
Kaupmannahöfn árið 1940.
Hún lauk námi í útflutnings-
og markaðsfræðum (merk-
onomi) frá Árósum. Hún hefur
starfað við inn- og útflutning
m.a. hjá Innkaupastofnun
Reykjavíkurborgar og hjá Inn-
kaupastofnun ríksins. Hún
starfaði í 14 ár hjá Álafossi og
vann þjá útgáfufélaginu Fróða
um skeið. Ulla hóf störf hjá
SOS þegar samtökin tóku til
starfa hér á landi fyrir tíu ár-
um og hefur verið formaður
félagsins og framkvæmdasljóri
þess frá upphafí.
Eiginmaður hennar er Guð-
jón Guðjónsson flugsljóri og á
hún einn son.
385 þorp
starfandi í
130 löndum
með barninu, fá myndir og upp-
lýsingar um það og geta skrifast
á við það. Það er í raun trygging
íyrir því að fjárhæðirnar sem
verið er að borga fari á réttan
stað.“
- Getur fólk valið sér barn frá
ákveðnu landi til að styrkja?
„Já, það er mögulegt að koma
með óskir þar að lútandi og
einnig hvort styrkja á dreng eða
stúlku.“ Ulla segir að flestir ís-
lendingar eigi fósturbarn á Ind-
landi enda eru 36 þorp þar. Þá
styrkja einnig margir Islending-
ar börn í S-Ameríku. Ulla segir
mörg dæmi um að Islendingar
hafi farið og hitt bömin sín. Ný-
lega hafi til dæmis eldri hjón frá
Skagafirði farið til Nepal þar
sem þau styrkja tvö börn.
- Ætlið þið að halda upp á af-
mæli samtakanna?
„Já við héldum nýlega
skemmti- og fræðsludagskrá í
Ráðhúsi Reykjavíkur. Þangað
var styrktarforeldrum boðið að
koma og hittast. Þá
fengum við í heim-
sókn þijú ungmenni
sem hafa alist upp í
_________ SOS-þorpi. Þau
sögðu frá reynslu
sinni, hvernig það er að alast
upp sem SOS-barn.“ Ulla segir
að í haust sé von á fram-
kvæmdastjóra SOS til landsins.
Hún segist á þessum tímamót-
um vilja þakka öllum stuðnings-
foreldrum ómetanlega aðstoð
við SOS-börn og einnig þeim
sem með frjálsum framlögum
hafa stutt við starfsemi samtak-
anna. „íslenskir styrktarfor-
eldrar eru flestir sé miðað við
höfðatölu og það er góður ár-
angur á tíu árum.“