Morgunblaðið - 10.07.1999, Page 60
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1,103 REYKJAVIK, SÍMIBW1100, SÍMBRÉF5691181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KA UPVANGSSTRÆTI1
LAUGARDAGUR 10. JÚLÍ 1999
VERÐ í LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK
Flugslys skammt undan Stokksnesi við Hornafjörð
Bjargað úr sjónum
FLUGVÉL af gerðinni Gulfstream
AA-5A fórst við Stokksnes við
Hornafjörð, skammt undan landi,
"r—-tim sjöleytið í gærkvöldi. Tvær
breskar konur voru um borð í vélinni
og sluppu þær báðar ómeiddar. Önn-
ur kvennanna, flugmaðurinn, komst í
land af eigin rammleik en hinni var
bjargað um borð í vélbátinn Gústa í
Papey tveimur tímum síðar; þá vai-
hún nálægt Hafnartanga inni í Lóns-
víkinni. Konurnar voru báðar í flot-
göllum og að sögn þeirra sem að
björguninni stóðu hefur það ugg-
laust bjargað lífí þeirra.
Brotlentu vélinni
á sjónum
Talið er að drepist hafí á mótorn-
um er vélin var skammt undan landi
og að konumar hafi tekið þann kost-
-N^pn að brotlenda á sjónum fremur en
að reyna lendingu á landi en mjög
stórgrýtt er á þessu svæði. Konurnar
hafa komið nokkrum sinnum til ís-
lands og eru kunnugar staðháttum.
Flugvélin lagði af stað frá
Skotlandi kl. hálfþrjú í gær og var
áætlað að lenda í Færeyjum til að
taka eldsneyti, en það var ófært
vegna veðurs. Vélinni var því haldið
áfram til Homafjarðar og var áætl-
aður lendingartími hennar á Horna-
firði kl. rúmlega sjö. Hún átti
skammt ófarið þegar samband henn-
ar við flugturn rofnaði skyndilega.
Þegar var lýst yfir neyðarástandi
og neyðaraðgerðir hafnar, lögregla
og björgunarsveitir kallaðar út auk
þyrlu Landhelgisgæslunnar TF-
Sifjar, þyrlu varnarliðsins og
kafbátaflugvélar. 'Flugvél flugmála-
stjórnar var ræst út til miðunar á
neyðarsendi sem fór fljótlega í gang
eftir að samband við vélina rofnaði,
en þegar flugvélin var komin á svæð-
ið, rétt fyrir átta, var slokknað á
honum, enda vélin sokkin.
Furðuhress miðað
við aðstæður
Að sögn Þorvarðar Helgasonar,
sjómanns og eiganda bátsins Gústa í
Papey frá Hornafirði, var konan
mjög köld. Þorvarður og félagi hans
hlúðu að henni og spjölluðu við hana
og var hún, að sögn Þorvarðar,
furðuvel á sig komin miðað við að-
stæður. Siglingin inn til Hafnar tók
45 mínútur og var konan strax sett í
læknisskoðun.
Þorvarður segir að vegna bræiu
og lélegs skyggnis hafi verið fremur
erfitt fýrir bátana, sem sendir vom
út, að athafna sig. Þeir hafi þó fljót-
lega áttað sig á hvar konan gæti ver-
ið miðað við síðustu upplýsingar frá
vélinni áður en samband við hana
rofnaði.
Fangi á Litla-Hrauni sveik fé
úr bönkum í gegnum fangasíma
Millifærði fé
af reikningum
FANGI á Litla-Hrauni er gmnaður
um að hafa haft að minnsta kosti
hálfa milljón króna út úr fyrirtæki
hérlendis með því að millifæra fé af
reikningi þess inn á reikning á eigin
vegum og samverkamanns utan
múranna, sem tók síðan féð út.
Gmnur leikur á að um háar upphæð-
ir kunni að vera að ræða.
Maðurinn, sem komist hefur í kast
við lögin vegna auðgunarbrota og
margs konar annarra afbrota, mun
hafa notað peningasíma, sem fangar
á Litla-Hrauni hafa til afnota, við
svikin. Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins er vitorðsmannsins nú
leitað.
Ekki beðið um leyninúmer
Það fé sem um ræðir í þessu til-
viki, hálf milljón króna, tengist milli-
færslu frá einu fyrirtæki, en sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
hefur lögreglan fleiri sambærileg til-
vik til rannsóknar. Bæði mun vera
um að ræða misheppnaðar tilraunir
mannsins til að millifæra fé með
þessum hætti og tilraunir sem hugs-
anlega báru árangur. Um fleiri en
eina bankastofnun er að ræða og í
þeim tilvikum sem honum tókst að
ná fé út af reikningum, virðast mis-
tök hafa verið gerð með þeim hætti
að ekki hafi verið beðið um leyni-
númer eða kenniorð á reikningi við-
komandi fyrirtækis.
Athygli vekur að maðurinn bar sig
að með nánast sama hætti og erlend-
ir aðilar sem reyndu í maímánuði að
svíkja fé út úr nokkrum íslenskum
fyrirtækjum. Mun hann hafa aflað
sér kennitalna fyrirtækja og númera
á bankareikningum þeirra með því
að fá reikninga og önnur gögn utan
múranna og hringt að því búnu í
bankastofnanir skömmu fýrir lokun,
og óskað eftir því að fé yrði millifært
af reikningum fýrirtækjanna yfir á
reikning sem hann eða einhver á
hans vegum hafði stofnað. Þegar upp
um þetta athæfi komst var bæði
grennslast fyrir um stofnanda reikn-
ingsins og það nafn sem maðurinn
hafði gefið upp, og munu böndin hafa
borist að honum í kjölfarið.
Vitorðsmanns leitað
Vitorðsmanns og/eða -manna sem
sóttu féð á reikninginn er nú leitað
og mun m.a. vera um unga konu að
ræða, samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins.
Jón Hlöðver Hrafnsson, yfirmaður
rannsóknardeildar lögreglunnar á
Selfossi, staðfesti í samtali við Morg-
unblaðið að þetta mál væri til rann-
sóknar hjá lögreglunni og að fanginn
sem um ræðir ætti langan feril að
baki í margvíslegum afbrotum. Málið
hefði komið til kasta lögreglu í byrj-
un júní og verið til rannsóknar síðan.
Um erfiða og viðkvæma rannsókn
væri að ræða, sem örðugt væri að tjá
sig um á þessu stigi málsins. Meðal
annars væri verið að rannnsaka
hversu mikið manninum hefði tekist
að millifæra með þessum hætti, en
það væri ekki fullkomlega ljóst enn
sem komið væri. „Ég get ekki tjáð
mig um hvaða upphæðir er um að
ræða eða hvaða bankar eiga í hlut og
ítreka að þetta mál er á mjög við-
kvæmu stigi. Við erum önnum kafnir
við rannsókn málsins,“ segir hann.
Aðspurður segir Jón Hlöðver lík-
indi með þessu máli og áðurnefndum
tilraunum erlendra aðila til að hafa
fé af íslenskum fyrirtækjum, en hins
vegar sé ekki hægt að fullyrða að
fanginn hafi sótt fyrirmyndina til
þeirra. „Það getur verið að menn
hafi látið slag standa þegar þeir
heyrðu fréttaflutning af þessum til-
raunum, en það er þó ekki sann-
gjarnt að tengja þessi mál saman á
einn eða annan hátt. Menn fá hug-
myndir víða að, en við rannsökum
þetta sem einstakt tilvik," segir Jón
Hlöðver.
Ekki tókst að ná í Valtý Sigurðs-
son, settan fangelsismálastjóra ríks-
ins, vegna þessa máls í gærkvöldi.
Réðst á
konu í
Fossvogi
MAÐUR um tvítugt réðst með
hrottafengnum hætti á tæplega
fertuga konu, sem var á gangi í
Fossvogsdal með barnakerru
og tveggja ára barn meðferðis,
um hádegi á fimmtudaginn var.
Hann viðhafði nauðgunarhótan-
ir en konan slapp frá honum og
gat gefið lögreglunni í Reykja-
vík lýsingu á honum. Lögreglan
leitar hans nú.
Samkvæmt lýsingu konunnar
var maðurinn 17 til 23 ára, um
180 sentímetrar á hæð, sterk-
lega vaxinn, þrekinn en ekki þó
feitlaginn, búlduleitur í andliti,
stuttklipptur og með áberandi
ljóst hár, þó ekki aflitað. Hann
var klæddur í dökkbláa eða
svarta úlpu og dökkar buxur.
Lögreglan í Reykjavík biður
þá sem geta veitt upplýsingar
um árásarmanninn að hafa
samband við lögregluna og/eða
árásarmanninn að gefa sig
fram við lögreglu.
Mannvirkjasjúður NATO samþykkir smíði viðbótarbúnaðar við íslenska loffcvarnakerfíð
Kostnaður áætlaður rúm-
ir tveir milljarðar króna
MANNVIRKJASJÓÐUR Atlantshafsbandalags-
ins samþykkti síðastliðinn þriðjudag að ráðist
verði í byggingu viðbótarbúnaðar, sem nefndur
hefur verið Link-16, við íslenska loftvarnakerfið.
Að sögn Halldórs Ásgrímssonar utanríkisráðherra
er áætlaður kostnaður við verkið um 28 milljónir
bandaríkjadala eða sem svarar til rúmlega tveggja
milljarða íslenskra króna. Gert er ráð fyrir að
undirbúningur, hönnun og uppsetning kerfisins
muni taka tvö og hálft til þrjú ár, að sögn Bjarna
Birgissonar, framkvæmdastjóra tæknimála hjá
Kögun hf., sem annast viðhald hugbúnaðar ís-
lenska loftvarnakerfisins.
„Þetta er mál sem hefur verið mjög lengi til um-
fjöllunar. Þetta er hluti af ratsjárkerfi íslands.
Það hefur verið andstaða gegn þessu á undanfom-
um árum en nú hefur þetta verið samþykkt. Gert
er ráð fyrir að undirbúningur framkvæmda geti
hafist fljótlega. Þessi tegund framkvæmda, sem
kostuð er af Mannvirkjasjóðnum, verður boðin
út,“ segir Halldór.
Bjarni sagði að um væri að ræða verulega viðbót
við núverandi fjarskiptakerfi varnarliðsins. Stæðu
vonir til að hægt yrði að setja verkefnið í útboð í
haust eða í byrjun næsta vetrar og að verktími geti
hafist snemma á næsta ári, að sögn hans.
íslendingar gætu tekið að sér
einstaka hluta verksins
Þetta verkefni hefur átt sér talsverðan aðdrag-
anda. Fyrstu hugmyndir að gerð þessarar viðbót-
ar við loftvarnakerfið komu upp um 1990, en var
þá frestað vegna niðurskurðar í ljósi þeirra breyt-
inga sem þá höfðu orðið í heimsmálunum. Málið
var tekið upp aftur fyrir um tveimur árum og það
borið upp í Mannvirkjasjóðnum íyrir um ári, en
því var þá frestað á nýjan leik. Unnið hefur verið í
þessu máli síðan og var það loks samþykkt á fundi
sjóðsins sl. þriðjudag, að sögn Bjarna.
„Þarna er um það að ræða að setja á upp teng-
ingu úr loftvarnakerfinu við næstu kynslóð sam-
skiptakerfa, þ.e.a.s. á milli þessa kerfis og flug-
véla, herskipa og annarra kerfa svipaðs eðlis.
Tengja á saman öll þessi kerfi, hvort sem þar er
um að ræða orrustuflugvélar, ratsjárflugvélar,
herskip eða annað,“ sagði hann.
Aðspurður hvort íslensk fyrirtæki byggju yfir
getu til að taka verkefnið að sér sagðist Bjarni
telja að ef horft væri raunsætt á málið gæti reynst
mjög erfitt að keppa við stór erlend fyrirtæki um
þetta verkefni. Hins vegar mætti gera ráð fyrir að
gerðir yrðu undirsamningar um einstaka þætti
sem mjög líklega gætu lent hjá innlendum aðilum.
Tengist ekki flugi Rússanna
Að sögn Michaels A. Hammer, talsmanns
þjóðaröryggisráðs Bandaríkjanna, eru engin
tengsl á milli samþykktar Nato og flugs rússnesku
vélanna tveggja yfir Island í síðustu viku. „Sam-
þykktir fjárveitinga í Nato taka mjög langan tíma.
Nato bregst ekki svo skjótt við að byggja ákvarð-
anir á atviki sem þessu. Það hefur engin breyting
orðið á stefnu Nato í kjölfar þess.“