Morgunblaðið - 22.02.2000, Blaðsíða 59
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 22. FEBRÚAR 2000 59
BRÉF TIL BLAÐSINS
«0
v.
<U
Nettoá^
ELDHÚS - BAÐ - FATASKÁPAR
t.
Helgarferð til
Prag
24. mars
kr. 29 ■ 990
Heimsferðir bjóða nú einstakt tækifæri til að kynnast þessari
ótrúlegu borg með beinu flugi til Prag, föstudaginn 24. mars. í
boði eru góð 3 og 4 stjömu hótel og spennandi kynnisferðir um
kastalann og gamla bæinn með íslenskum fararstjórum Heims-
ferða. Þar kynnist þú alveg ótrúlega heillandi mannlífí á milli
þess sem þú eltir óendanlega rangala gamla bæjarins. Bókaðu
strax og tryggðu þér sæti meðan enn er laust.
Verð kr. 29.990
Flugsæti með sköttum.
Verð kr. 37 »990
M.v. 2 í herbergi, Quality ***
með sköttum og morgunmat.
Austurstræti 17, 2. hæð, sími
595 1000. www.heimsferdir.is
Nýbýlave
Les allar tegundir greiöslukorta
sem notuö eru á íslandi.
Er meö lesara fyrir
snjallkort og segulrandarkort.
Hraðvirkur hljóðlátur prentari.
Textílkjallariiw
Hvers vegna
ökum við hratt?
Barónsstfg 59
A 551 3584
Frá ungum
ökumönnum:
VIÐ erum tveir hópar
sem sóttu umferðar-
skóla Sjóvár-Almennra
fyrir unga ökumenn í
janúar. Við veltum íyrir
okkur mikilvægum
þætti er snertir örýggi
okkar í umferðinni.
Hraðakstri.
Við teljum að eitt af
stærri vandamálum í
umferðinni sé umferðar-
hraðinn. Við teljum að
lækka þurfí hraðann til
að fækka umferðarslys-
um. Til að það náist, þurfum við að
hafa í huga af hverju við ökum hratt.
Mörg okkar eru að flýta sér, og
auðvitað þurfum við að flýta okkur
meira en hinir í umferðinni. Stund-
um er þetta stundargáleysi. Stund-
um vitum við ekki af því að við erum
komin á of mikinn hraða, erum sleg-
in hraðablindu. Sum okkar vilja geta
séð hve hratt bíllinn kemst.
Kannske teljum við að við séum
fljótari á milli staða en kannske er-
um við bara að spara nokkrar sek-
úndur, ef þær fara þá bara ekki í bið
á umferðarljósum. Við teljum jafnvel
að spennan við hraðaksturinn hafi
góð áhrif á okkur. Sumir nota hrað-
akstur til að sýna sig. Þeir eru jafn-
vel með minnimáttarkennd.
Erum við kannske að nota um-
ferðina til að vinna upp tíma? Er það
kannske til að geta sofið nokkrum
mínútum lengur á morgnana?
En hvað er til ráða?
Við teljum að hugarfarsbreyting
þurfi að verða hjá okkur ökumönn-
um. Við erum nefnilega ekki ein í
heiminum og við erum að auka á
hættu samferðarmanna okkar sem
við gætum lent í samstuði við. Því
meiri hraði, því stærra tjón og meiri
líkur á að fólk slasist.
Hvernig væri að setja hraðatak-
markara í fleiri bíla, hækka sektir
verulega og auka eftirlit lögreglu á
vegum.
Við erum nefnilega á ferðinni og
viljum ekki fá einhvern glanna fram-
an á bílinn okkar.
Hve oft ekur þú yfír hámarkshraða? Daglega
kannske? Þú eykur verulega áhættu þína í
umferðinni með því. Þú gætir þurft að skipta
um fararskjóta.
Með kveðju frá ungum ökumönn-
um í ökuskóla Sjóvár-Almennra í
Reykjavík í janúar.
EINAR GUÐMUNDSSON,
forvarnafulltrúi Sjóvár-Almennra.
f miklu úrvali
■rriform
HATUNI6A (I húsn. Fönix) SIMI: 552 4420
HERBALIFE
SJALFSTÆÐUR DREIFINGARAÐILI
895 8225 ^
Þrjú frábær fyrirtæki
1. Mjög þekkt og rótgróin prentvinnustofa til sölu. Er með tölvu-
vinnslu, Ijósritun og smáprent. Mikið af föstum viðskiptavinum
og mikið af góðum tækjum. Fyrirtæki sem er í góðum gír og á mikla
framtíð fyrir duglega aðila. Flytur inn hráefni sjálfur.
Tölvuskóli til sölu sem er í fullum gangi og býður upp á mikla
möguleika. Er staðsettur á stór-Reykjavíkursvæðinu og því tilvalið
fyrir aðra skóla í Reykjavík að eignast þarna útibú. Frábær aðstaða
og góð sambönd, bæði innlend sem erlend. Gott tækifæri fyrir
sniðuga tölvusnillinga að eignast sitt eigið fyrirtæki og framkvæma
sínar hugmyndir. Framtíðarfyrirtæki sem býður upp á óteljandi
möguleika.
3. Verktakafyrirtæki til sölu sem tekur að sér háþrýstihreinsun og
ryðhreinsun. Þrýstingurinn er svo öflugur að hann brýtur jafnvel
steypu. Góð og fullkomin tæki. Elstir í faginu. Sami eigandi í 10
ár. Fastir viðskiptavinir. Mikil vinna framundan. Gefur vel af sér.
Mikið af stórum fyrirtækjum á skrá.
Upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
SUÐURVE R I
SlMAR 581 2040 OG 581 4755, REYNIR ÞORGRÍMSSON.
Fjölþjóðanet tvi-
tyngdra skálda
Frá Tryggva V. Líndal:
SPAKUR maður skrifaði fyrir
nokkrum áratugum að heimurinn
allur væri að verða sem eitt þorp.
(Þetta var kanadíski fjölmiðla-
fræðingurinn Marshall Macluhan.)
Þó þótti mér sem ég grillti í enn
meira sannleiksgildi þessara orða
um daginn, þegar mér barst í pósti
ljóðabók frá írska skáldinu Gabriel
Rosenstock. Hafði hann fengið nafn
mitt úr alþjóðlegu uppsláttamti um
ljóðskáld, og var að efna til ljóða-
bókaskipta í þeim tilgangi að halda
alþjóðlega ljóðabókasýningu í Dyfl-
inni í tilefni árþúsundamótanna.
Hann yrkir á gelísku; til að við-
halda þessu þjóðlega tungumáli íra.
Ljóðin voru svo þýdd á ensku; al-
þjóðamálið. (Hefði reyndar mátt
ætla að hann hefði sjálfur getað þýtt
þau með nokkrum árangri; þar eð
hann hlýtur að hafa ensku sem sitt
daglega mál.)
En gáum að því sem er að gerast
hér: Sem ljóðskáld er hann bæði í
flokki hinna mest skapandi notenda
síns þjóðlega tungumáls; írsku gel-
ískunnar; og um leið fær um að
tengja það með virkum hætti við
enskuna sem sitt annað tungumál;
og þannig mynda hnattræn tengsl
við þá sem yrkja á aðrar tungur; sem
hafa enskuna sem sitt annað mál.
Þarna er semsagt verið að brjóta gat
á þann þjóðlega múr sem okkur Is-
lendingum þykir hvað einstakastur;
tungumálið.
Að vísu verður slíkt tæpast gert
með þjóðlegum hætti nema viðkom-
andi alist upp sem tvítyngdur hlutað-
eigandi að tveimur málsamfélögum.
En í nútímanum, með sinni vaxandi
blóðblöndun, býr vaxandi hluti
skálda að slíkum bakgrunni.
Reyndar má geta þess hér að Ros-
enstock virðist í raun vera þrítyngd-
ur; því hann virðist vera af þýsku
faðerni. Enda er víða í ljóðabókinni
hans skrifað kunnuglega um þýska
arfinn; ásamt með slettum úr þýsku!
Ég sendi honum á móti ljóðabók
mína An Icelandic poet. Var hún að
miklu leyti spegilmynd hans bókar:
Ég yrki á íslensku, en vegna þess að
ég átti móður frá enskumælandi
landi; og gekk svo í enskumælandi
háskóla (þótt ég væri fæddur og
uppalinn alveg á íslandi og ætti ís-
lenskan föður); hafði ég getað þýtt
mín eigin ljóð á ensku; sem hálfgild-
ings „móðurmál".
Fleira var sameiginlegt: Nokkur
ljóða minna skírskotuðu einnig til
uppruna míns erlenda foreldris. Við
sórum okkur báðir í ætt við ’68-kyn-
slóðina með hlýlegu viðhorfi okkar til
mjúkra mála sem og alþjóðamála.
Einnig í skírskotun okkar til fjar-
lægra menningarkima í ljóðum okk-
ar.
Mér sýnist í víðara samhengi; sem
mannfræðingi; að hér hafi orðið
tenging milli tveggja málsvæða:
Annars vegar hans; sem fulltrúa
keltneskra málsvæða (hann hefði al-
veg eins vegar getað verið frá Wales,
Skotlandi eða Bretagne), og milli
mín sem fulltrúa norður-germ-
anskra mála (ég hefði alveg eins get-
að verið frá Noregi, Svíþjóð eða Dan-
mörku). Og bæði málin geta líka
talist örþjóðamál sem þurfa vemd-
unar við.
Þetta er athyglisverð þróun: hún
sýnir hvernig þjóðlönd geta í senn
verið algerlega þjóðleg en jafnframt
með fjölþjóðlegt samband í gegnum
hinn allra þjóðlegasta kjarna sinn;
skáldskaparmálið.
Það hlýtur að vera í þessum
punkti sem þjóðlegustu samstöðuna
er að finna meðal þjóðlanda Evrópu-
sambandslandanna. Þetta eru tengsl
sem eru á þjóðlegra plani en verða
við venjulegri samskipti: svosem
heimsóknir til útlanda, tölvubréfa-
skipti eða með þýðingum eintyngdra
rithöfunda.
Þetta eru meiri tengsl en þau sem
Macluhan átti einkum við með hug-
taki sínu um heimsþorpið. En hann
hafði þá einkum í huga gagnvirk
áhrif fréttafiutnings sjónvarps og
hljóðvarps í beinni útsendingu um
heimsbyggðina.
Þó verður slíkt menningarnet
skálda ekki mögulegt nema skáldin
hafi fengið vestræna menntun. Slíku
er t.d. ekki til að dreifa meðal mikils
hluta íbúa þriðja heimsins; sem
sjónvarpsfréttirnar ná þó til þegar
almennari hlutir eru að gerast; svo-
sem náttúruhamfarir eða stríð.
Helsti lærdómurinn af þessu sýn-
ist mér því vera, að órofa samstaða
vestrænna menningarþjóða er stað-
reynd; ekki bara á hinum almennari
plönum, heldur líka á hinum allra
þjóðlegustu; á grundvelli sjálfrar
notkunar þjóðtungumáls hinna fjöl-
tyngdu skálda.
TRYGGVIV. LÍNDAL,
þjóðfélagsfræðingur og skáld í
Reykjavík.