Morgunblaðið - 01.04.2000, Qupperneq 42

Morgunblaðið - 01.04.2000, Qupperneq 42
Associated Press í Bandaríkjunum færist í vöxt að MS-sjúklingar og fleiri fái kannabis en margir þeirra halda því fram að efnið lini þjáningar þeirra. Um þetta er þ<5 víða hart deilt. Á myndinni reykir bandarísk stúlka, Sandra Rocha, (t.v.) marijúana-pípu en hún þjáist af MS og hefur fengið sérstakt skír- teini afhent frá lögregluyfirvöldum í bænum Eureka í Kaliforníu sem staðfestir að henni sé heimilt að neyta efnisins. Stjórnvöld í Bretlandi Kannabis verði löglegt lyf Medical News Today. BRESK stjómvöld munu á næst- unni lögleiða notkun kannabis í læknisfræðilegum tilgangi. Fólki sem þjáist af MS og öðrum sjúkdóm- um sem valda miklum kvölum verður leyft að nota efnið. Endanlegt samþykki verður veitt í kjölfar tilrauna á fólki sem búist er við að staðfesti kosti kannabis. Rannsóknir á músum, sem gerðar voru við University College í Lond- on, leiddu í ljós að efnið getur dregið úr sumum af kvalafullum einkennum MS og komið í veg fyrir verki og skálfta í vöðvum. Tilraunum verði flýtt Fjórir þingmenn Verkamanna- flokksins hafa lagt til að ríkisstjórnin veiti þetta leyfi, tilraunum á fólki verði flýtt og lögreglu gefin fyrir- mæli um að láta það óátalið að fólk með MS, alnæmi eða gigt noti kannabis samkvæmt læknisráði til að draga úr kvölum. Þingmennimir sögðu að sjúkling- ar ættu ekki að „neyðast til að kaupa ólögleg lyf eða eiga sífellt yfir höfði sér ákæru“. Sjúkt fólk og dauðvona ætti ekki að lenda í fremstu víglínu í baráttunni við eiturlyf. Vilja þing- mennirair að fólki verði leyft að nota hrákannabis uns þróað hefur verið lyf úr virku efnunum í því. Mun skaðlegra en tóbak Bresk heilbrigðisyfirvöld hafa þó efasemdir um notkun hrákannabis vegna þess að sum efni í því eru skaðleg. Tjörumagn í því er þrisvar sinnum meira en er í venjulegum síg- arettum og nýleg rannsókn bendir til þess að ef reyktir eru fjórir kanna- bisvindlingar valdi það jafn miklum lungnaskaða og ef reyktar eru tutt- ugu sígarettur. Nýrnaígræðsla án blóðgjafar MAÐUR sem af trúarástæðum getur ekki þegið blóð gekkst ný- lega undir aðgerð þar sem nýra úr konu hans var grætt í hann, að því er breska ríkisútvarpið, BBC, greindi frá. Óvenjulegt er að eigin- kona geti gefið manni sínum líf- færi, en einnig var óvenjulegt við að bæði hjónin, Alf og Marie Hoyle, gátu ekki þegið blóð við að- gerðina, þar eð þau eru Vottar Jehóva, sem af trúarlegum ástæð- um mega ekki þiggja blóð. Aðgerðin fór fram á St. James- sjúkrahúsinu í Leeds, þar sem læknar hafa verið að þróa aðgerðir án blóðgjafa. Er blóð sjúklingsins sjálfs varðveitt eftir því sem kost- ur er, og því veitt aftur inn í líkam- ann á meðan á aðgerðinni stendur. Bæði hjónin eru á góðum batavegi, en ef neyðarástand hefði skapast á meðan aðgerðinni stóð hefðu bæði hjónin getað látist þar eð ekki hefði verið hægt að bjarga þeim með blóðgjöf. Þessi aðferð er oft notuð við að- gerðir í Bandaríkjunum, t.d. við hjartaaðgerðir, en í Bretlandi eru svona flóknar aðgerðir sjaldan gerðar án blóðgjafar. Einn lækn- anna, sem tók þátt í aðgerðinni, Steve Pollard, hefur áður fram- kvæmt lifrarígræðslu án blóðgjaf- ar. Vottar Jehóva segja að í Bibl- íunni séu að minnsta kosti 400 til- vitnanir þar sem bann sé lagt við því að þiggja blóð. Pollard sagðist vita að á sumum sjúkrahúsum myndu menn ekki vera reiðubúnir til að framkvæma aðgerðir með þessum hætti. „En við erum ekki að taka áhættuna, það eru sjúk- lingarnir sem taka hana.“ Fótkuldi og járnskortur Magnús Jóhannsson læknir svarar spurningum lesenda Fyrir nokkru var birt spurning um hand- og fótkulda og í svar- inu voru raktar ýmsar hugsan- legar ástæður fyrir honum. Síðan þetta svar var birt hefur mér borist vitneskja um að hand- og fótkuldi geti stafað af járnskorti. Jámskortur er algengt vandamál og þess vegna er ástæða til að lýsa honum nánar. Járn er nauðsynlegt fyrir líkamann til að mynda blóðrauða sem flytur súrefni og kolsýru um blóðrásina en það er einnig nauð- synlegt fyrir ýmis ensím eða efnahvata til að þeir starfi eðli- lega. Járnskortur leiðir til blóð- leysis en vegna ensímanna veld- ur hann ýmsum öðrum einkennum í líkamanum. Heild- armagn járns í líkamanum er 2-4 g og er meira magn í körlum en konum. Mikill meirihluti þessa járns er í blóðrauðanum í rauðu blóðkornunum eða 70-95% af heildarmagni í líkamanum. Af- ganginn er að finna í ýmsum frumum víðs vegar í líkamanum. Eðlilegt er að líkaminn tapi um 1 mg af járni á sólarhring, einkum í frumum sem losna af húðinni og úr þekju meltingarfæranna, og þetta þurfum við að bæta okkur upp með fæðunni. Það magn sem konur tapa með tíðablæðingum skiptir miklu máli og er að meðaltali sem svarar 0,7 Blóðleysi mg á sólarhring. Sumar konur tapa þó mun meiru eða allt að 5 sinnum þessu magni og getur það auðveldlega leitt af sér jára- skort. Á Vesturlöndum er talið að allt að 25% kvenna á bam- eignaaldri séu með járnskort. Járnskortur er því langalgeng- asti hörgulsjúkdómur sem við þekkjum. í flestum tilfellum staf- ar járnskortur af langvarandi blóðmissi, með tíðablóði, blæð- ingu í meltingarfærum eða þvag- færum. Við blæðingu í meltingar- færum verður saurinn dökkur eða jafnvel kolsvartur og við blæðingu í nýrum eða annars staðar í þvagfærum verður þvag- ið rautt eða brúnt. Miklu sjaldn- ar stafar járnskortur af aukinni þörf, t.d. þegar einstaklingurinn vex hratt eða á síðari hluta með- göngu, eða af minnkuðu frásogi frá meltingarfærum, t.d. eftir brottnám magans eða við vissa meltingarfærasjúkdóma. Járn- skortur vegna lélegrar fæðu er þekktur en er ákaflega sjaldgæft fyrirbæri. Sum einkenni járn- skorts eru vegna járnskortsblóð- leysisins en önnur eru vegna áhrifa á ensím og má nefna fölva, þreytu, minnkað úthald, særindi í munni og tungu, kyngingar- örðugleika, aflagaðar neglur og hand- og fótkulda. Járnskort er tiltölulega auðvelt að greina með blóðrannsókn og ef hann er til staðar er mikilvægt að finna or- sökina sem oft er langvarandi blæðing eins og áður greinir. Ef um blóðtap er að ræða verður að stöðva það og síðan gefa járn. Járn er best að gefa til inn- töku, oftast á töfluformi, og einn- ig er gott að neyta járnríkrar fæðu eins og t.d. sláturs og lifrar. Þeir sem ekki þola járntöflur geta þurft að fá sprautur. C- vítamín í hóflegu magni (t.d. 100 mg á dag) eykur nýtingu járns úr fæðu og töflum og er því gott að taka það með. • Á NETINU: Nálgast má skríf Aíagnúsar Jtf/iannssonar um lækn- isfræðileg efni á heimasíðu hans á Netinu. Slóðin er: http:// www.hi.is/~magjoh/ Lesendur Morgunblaðsins geta spurt lækninn um það sem þeim liggurá lijarta. Tekið erá móti spurningum á virkum dögum milli klukkan 10 og 17 ísíma 5691100 og bréfum eða súnbréfum merkt: Vikulok. Fax 5691222. Einnig geta lesendur scnt fyrirspumir sínar með tölvupósti á netfang Magnúsar Jóhannssonar elmag- (ShotmaU.com
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.