Morgunblaðið - 20.08.2000, Blaðsíða 29

Morgunblaðið - 20.08.2000, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST 2000 29 þetta fyrsta sumar var einungis strákum boðin þátttaka þar sem aðstandendur samtakanna stóðu í þeirri meiningu að arabar myndu ekki leyfa stúlkum að taka þátt í starfinu. Þeim var síðan bent á að sú skoðun þeirra byggðist á þekk- ingarleysi og strax næsta ár var stúlkum einnig boðin þátttaka. „Reynsla þessa fyrsta sumars var mjög hvetjandi," segir Ned. „Þátttakendur deildu svefnhei-- bergjum og léku sér saman auk þess sem þeim tókst að ræða ágreiningsmál sín af einlægni. Það vildi síðan svo skemmtilega til að Wallach gat komið því í kring að sumardvölin endaði með ferð til Washington D.C. þar sem þátttak- endur voru viðstaddir undirritun Oslóar-samkomulagsins. Þetta var því góð byrjun og í kjölfarið uxu samtökin mjög hratt.“ Á síðasta ári tóku 435 ungmenni frá sjö arabalöndum, ísrael og Kýp- ur þátt í sumarstarfi Seeds of Peace í Bandaríkjunum. Þá voru nú í sum- ar í fyrsta skipti haldnar sumarbúð- ir fyrir ungmenni frá stríðshrjáðum löndum á Balkanskaga. „Viljum að sambúðin öðlist dýpri merkingu" Ned segir starfið í sumarbúðun- um tvíþætt. Annars vegar sé lögð áhersla á að þátttakendur kynnist og geri sér grein fyrir því að óvin- urinn sé líka manneskja sem eigi heimtingu á ákveðnum mannrétt- indum. Þá reyni ráðgjafar að leið- beina þeim við að vinna úr hatri og sársauka á daglegum fundum þar sem deilumál þjóðanna eru rædd og þátttakendum veitt tækifæri til að viðra skoðanir sínar og tilfinningar. „Við teljum mikilvægt að þátt- takendur haldi tengslum við raun- veruleikann," segir hann. ,Armars er hætta á því að þeir upplifi þenn- an tíma sem blekkingu sem eigi ekkert skylt við raunverulegt líf þeirra. Þessir krakkar hafa enn ekki klæðst hermannabúningum eða tekið virkan þátt í átökunum en þau eru alin upp við hatur og hafa mörg orðið fyrir sársaukafullri lífs- reynslu. Við viljum að þau takist á við þessar tilfinningar þannig að sambúðin við óvininn öðlist dýpri merkingu." Hann bætir því við að mikilvægt sé að unglingarnir fái tækifæri til að kynnast sjónarmiðum andstæð- ingsins sem þau hafi yfirleitt ekki aðgang að. „Við vonumst til þess að þetta verði til þess að þau læri að hlusta á önnur sjónarmið og virða skoðanir annarra," segir hann. „Þá vonumst við til þess að þau geri sér grein fyrir því að menn geti lifað saman í friði þrátt fyrir að þá greini á um ýmislegt." Bandaríkjanna þar sem þau læri margt um eigin sögu og menningu og kynnist þeim sem standa hinum megin víglínunnar. „Það eru reyndar ekki margir krakkar sem fá tækifæri til að taka þátt í starfi Seeds of Peace en þeir eru í tengslum við annað fólk, bæði unglinga og fullorðna, og halda þannig áfram að sá fræjunum," segir hann. Til að byrja með höfðu þeir Ned ekki annan samastað undir starf- semina en heimili Neds og sendi- ferðabíl Samis en á síðasta ári var ákveðið að auka starf samtakanna í Israel. I kjölfarið var starfsmönn- um fjölgað og kaup fest á fallegu húsi í einu af fáum hverfum Jerú- salem sem byggð eru bæði af gyð- ingum og aröbum. Sami kveðst hins vegar ósáttur við þá þróun sem orðið hefur á starfi samtakanna. „Eg tel okkur hafa verið að vinna mikilvægara starf áður en miðstöð Seeds of Peace tók til starfa," segir hann. „Þegar við vorum bara tveir fórum við næstum vikulega í skólaheim- sóknii- en nú förum við í mesta lagi annan hvern mánuð. í miðstöðinni er megináhersla lögð á vinnu með þeim sem tekið hafa þátt í sumar- búðum samtakanna en ég tel mikil- vægara að færa starfsemina út í samfélagið þannig að fleiri en þeir sem valdir hafa verið til þess að fara til Bandaríkjanna fái tækifæri til að kynnast samtökunum og starfi þeirra." Ned Lasarus yfirgaf heimahagana og flutti til Israels „Hef trú á því að ég geti stuðlað að breytingum“ Bandaríski gyðingurinn Ned Lasarus og Palestínumaðurinn Sami Al- Jundi eru bjartsýnir á að þeim takist að endurmennta fólk. EFTIR þriggja ára sumarstarf ákváðu forsvarsmenn Seeds of Peace að færa úr kvíarnar og senda Ned Lasaras til starfa í Israel og á palestínsku sjálfstjórnarsvæð- unum. Ned, sem er bandarískur gyðing- ur, segir fjölskyldu sína hafa haft mikinn áhuga á réttindabaráttu minnihlutahópa. Þá hafi hann verið alinn upp við ákveðin tilfinninga- tengsl við Israel og orðið fyrir per- sónulegu áfalli þegar uppreisn Pal- estínumanna, Intifada, hófst. „Eg varð að horfast í augu við það að ísrael væri ekki það fyrirheitna land sem ég hafði verið alinn upp við að trúa á,“ segir hann. „í framhaldi af því fór ég að fylgjast með þróun mála í Miðausturlöndum og þegar ég hóf háskólanám vissi ég að ég vildi á ein- hvern hátt vinna að því að koma á friði í Israel." Ned lagði stund á sögu og bók- menntir Miðausturlanda og var að útskrifast úr háskóla þegar hann sá myndir af fulltrúum Seeds of Peace við undirritun Óslóar-samkomulags- ins. Hann hafði áður unnið í sumar- búðum fyrir unglinga úr fátækustu hverfum New Orleans og segist þarna hafa séð tækifæri til að nýta hæfileika sinn til að vinna með ungu fólki og uppfylla um leið drauminn um að stuðla að friði í Miðaustur- löndum. Hann leitaði því samtökin uppi og sumarið 1995 hóf hann störf í sumarbúðum þeirra í Maine. „Eg kynntist mörgum þátttakend- um náið og um haustið varð ég var við það að margir þeirra áttu mjög erfitt eftir heimkomuna," segir hann. „Eg hafði samband við Seeds of Peace og í framhaldi af því var ákveðið að ég færi til ísraels til að reyna á einhvem hátt að styðja við bakið á krökkunum.“ Ned segist hafa flutt til ísraels án þess að hafa hugmynd um hvað hon- um bæri að gera. Hann hafi þó fljót- lega komist að því að krakkarnir þyrftu hjálp bæði við að halda sam- bandi við vini sína hinum megin víg- línunnar og stuðning við að takast á við viðhorfið heima fyrir. „Það býr svo mikið hatur í ísraelskum og pal- estínskum unglingum að það kemur mér sífellt á óvart,“ segir hann. „Og það getur verið mjög erfitt fyrir krakka sem eru að koma heim úr sumarbúðum Seeds of Peace að tak- ast á við það.“ Annars segir hann íyrsta árið að mestu hafa farið í það að kynnast að- stæðum og koma á tengslum við unglingana og fjölskyldur þeirra. Þá hafi hann hafið nám í hebresku og arabísku. Hann segir það þó hafa gert gæfumuninn að hann kynntist palestínska sendibílstjóranum Sami Ai-Jundi á fundi samtaka sem vildu koma á fót sameiginlegri menningar- miðstöð Israela og Palestínumanna. „Eg sá strax að hann var enginn venjulegur bílstjóri og réð hann til að keyra mig um Vesturbakkann enda hafði ég ekki önnur ráð til að ferðast þar um. Við smullum alveg ótrúlega vel saman og smátt og smátt varð hann minn nánasti sam- starfsmaður. Hann hafði bæði áhuga og trú á því sem ég var að gera og ég hafði þörf fyrir palestínskan sam- starfsmann þar sem palestínskir for- eldrar eiga erfitt með að treysta gyð- ingi fyrir bömum sínum.“ Hafa ekki fengið leyfi til að heimsækja skóla á palestínsku sjálfstjórnarsvæðunum Ned segist hafa haft það eitt að leiðarljósi er hann hóf starfsemina í ísrael að reyna að koma til móts við óskir og þarfir unglinganna. Þannig hafi hann til dæmis farið að lóðsa þá á milli Israels og palestínsku sjálf- stjórnarsvæðanna eftir að einn ísra- elsku þátttakendanna bað um aðstoð við að komast í heimsókn til Betle- hem. Vinaheimsóknir hafi síðan und- ið upp á sig og nú hafi samtökin farið í sjö ferðir til Jórdaníu og eina ferð til Egyptalands. í þessum ferðum búa þátttakend- ur á heimilum vina sinna og því fá heilu fjölskyldurnar tækifæri til að kynnast „andstæðingnum". „Þetta krefst auðvitað mikils trausts af for- eldranna hálfu,“ segir Ned. „En þeir hafa smám saman verið að læra að treysta okkur.“ Þá hafa margir ísraelsku þátttak- endanna haldið fyrirlestra í skólum sínum og jafnvel fengið palestínska vini sína til að koma og taka þátt í umræðum. „Þetta hefur gengið mjög vel,“ heldur hann áfram. „Krakkar hafa sýnt verkefninu mikinn áhuga enda er það ekki á hverjum degi sem ísraelskir unglingar fá tækifæri til að hitta palestínska jafnaldra sína og komast að því að þeir geti verið bæði gáfaðir og áhugaverðir." Samtökin hafa hins vegar ekki fengið leyfi palestínskra yfirvalda til að heimsækja skóla á palestínsku sjálfstjórnarsvæðunum. Þá hefur það brunnið við að palestínskum unglingum sé bannað að hafa nokkuð saman við samtökin að sælda eftir heimkomuna. Sami Al-Jundi, sem er nýkominn inn í herbergið, segir samtökin hafa verið sökuð um að stuðla að því að unglingarnir gleymi uppruna sínum en að það sé ekki rétt. „Þau koma til okkar sem fulltrúar þjóðar sinnar og fá því einstakt tækifæri til að kynn- ast og kynna öðrum uppruna sinn,“ segir hann. „Ég tel að þau komi yfir- leitt heim frá Bandaríkjunum með sterkari sjálfsmynd og stoltari af uppruna sínum en þau voru áður en þau lögðu af stað.“ „Við reynum ekki að hafa áhrif á stjórnmálaskoðanir þeirra," heldur Ned áfram. „Starf samtakanna hefur ekkert með stjómmálaskoðanir að gera sem sést kannski best á því að nokkrir af áhugasömustu þátttak- endunum búa í landnemabyggðum gyðinga. Þá starfar einn þátttakenda innan ungliðahreyfingar Likud- bandalagsins, sem mér finnst mjög spennandi þar sem ég tel líklegt að hann eigi eftir að komast til áhrifa innan flokksins." „Þarf að endurmennta fólk“ Þeir segja starfsmenn Seeds of Peace oft fá að heyra það að þeir séu barnalegir draumóramenn. Þeii- hafi hins vegar virkilega trú á því sem þeir séu að gera og að það geti stuðl- að að breytingum. „Við höfum auð- vitað okkar takmarkanir," segir Ned. „En ég trúi því að. við séum að mennta fólk sem eigi eftir að koma á raunverulegum friði. Friður kemst ekki á við það eitt að leiðtogar skrifi undir friðarsamkomulag. ísraelar og Palestínumenn hafa lifað við hatur kynslóð fram af kynslóð og hatrið hverfur ekki við undirskrift leiðtog- anna. Það þarf að endurmennta fólk. I fyrsta lagi þarf það að vilja breyt- ingar og í öðru lagi að vera reiðubúið til að leggja sitt af mörkum til þess að gera þær mögulegar. Ég trúi því að þessir krakkar séu að þroska með sér hæfileika til þess að leiða þjóðir sínar í gegnum þessar breytingar." Þakklæðning -álog stál Ptonnfa Royai Piannja Rapid ASETA Byggingarvörur - byggingartækni Ármúla 16 • sími 533 1600 • fax 533 1610
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.