Morgunblaðið - 26.08.2000, Blaðsíða 6
6 LAUGARDAGUR 26. ÁGÚST 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Orkudrykkir
markaðssettir
fyrir unglinga
MAGNÚS Jóhannesson, læknir og
forstöðumaður rannsóknarstx)fu í
lyfja- og eiturefnafræði, segir það
liggja ljóst fyrir að hvað svo sem fuli-
trúar framleiðanda og innflytjenda
orkudrykkja segi í fjölmiðlum liggi
það Ijóst fyrir að markhópur þeirra sé
ungt fólk, unglingar og jafnvel börn.
„Ef maður lítur á auglýsingar þess-
ara drykkja þá er eingöngu ungt fólk
í þeim. Þessir aðilar hafa auðvitað
frítt spil í auglýsingum þó að þeir hagi
sér í öllu rétt gagnvart reglum.“
Þetta er áhyggjuefni, að mati
Magnúsar, þar sem koffein er örv-
andi efni sem hefur áhrif á miðtauga-
kerfið og alls ekki við hæfi bama, áð-
ur en þau verða fullvaxta. „Það hefur
að mér vitanlega ekki verið rannsak-
að nákvæmlega hvaða áhrif koffein
hefur á böm og fullorðna ef út í það er
farið. En ég get nefnt sem dæmi að
koffein veldur litningabrotum í dýr-
um sem gerðar hafa verið tilraunir á.
Það er ekki vitað hvaða áhrif þetta
hefur, en það kann að hafa áhrif á
erfðastofna.“ Magnús nefnir einnig
að sumir hafi einnig áhyggjur af því
að ofbeldi í skólum fari vaxandi og
aukin neysla gosdrykkja sé hluti
skýringa þessa. Magnús segist telja
að merkja þyrfti betur umbúðir orku-
drykkja. Hann segir ekki nóg að vara
böm og unglinga við neyslu þeirra
heldur einnig ófrískar konur. „I
mörgum löndum em þær varaðar
kerfisbundið við neyslu koffeins, það
þyrfti að taka upp hér.“
Helgi Haraldsson, markaðsstjóri
hjá KÁ, segir hafa komið til tals í
þeirra verslunum að vara við orku-
drykkjum sem boðið er upp á með
einhvers konar sérmerkingum á hill-
um. „Við komum að minnsta kosti til
með að skoða mjög vel hvaða drykki
við bjóðum upp á.“ Helgi segist hafa
orðið var við að foreldrum hafi ekki
verið kunnugt um koffeininnihald
orkudrykkja, en í kjölfar umræðunn-
ar undanfarið sé það e.t.v. að breyt-
ast. Helgi segir þó óhjákvæmilegan
fylgifisk umræðunnar að drykkimir
verði enn meira spennandi fyrir ungl-
ingana.
Aida Sigurðardóttir, innkaupa-
stjóri hjá Nóatúni, tekur í sama
streng. Hún segir að starfsfólk hafi
orðið vart við að unglingar sæki í
orkudrykkina í kringum próf. Hins
vegar sé sjaldgæft að krakkar kaupi
þá. Alda segir ekki standa til að vara
sérstaklega við orkudrykkjunum.
„Þetta er heit umræða núna og við
munum að sjálfsögðu bregðast við
eins og til er ætlast af okkur. En við
emm hins vegar komin út á grátt
svæði ef við forum að vara sérstak-
lega við þessum drykkjum vegna
koffeininnihalds, eigum við þá ekki
líka að vara við öðmm vömm sem
innihalda koffein eins og kaffi- og
kóladrykkjum?"
Fjórtán sóttu um
starf bæjarstjóra
Garðabæjar
FJÓRTÁN umsóknir hafa borist um
starf bæjarstjóra Garðabæjar en
umsókarfrestur rann út á miðnætti á
fimmtudaginn. Ingimundur Sigur-
pálsson bæjarstjóri hefur sagt starf-
inu lausu, en hann tekur við starfi
forstjóra Eimskipafélags íslands í
október.
Laufey Jóhannsdóttir, forseti
bæjarstjómar, sagði að umsóknir
sem póstlagðar hefðu verið í fyrra-
dag gætu enn verið í pósti og því
gæti enn bæst í hóp umsækjenda.
Hún sagði að farið yrði yfir allar um-
sóknimar á bæjarráðsfundi á þriðju-
daginn, en að bæjarstjóm myndi síð-
an ráða í stöðuna. Laufey sagði að
næsti bæjarstjómarfundur yrði
þann 7. september, en að vel gæti
svo farið að hún myndi flýta ráðning-
unni og boða til aukafundar.
Umsækjendur um stöðu bæjar-
stjóra Garðabæjar em:
Ásdís Halla Bragadóttir, fram-
kvæmdastjóri þróunar- og nýsköp-
unarsviðs Háskólans í Reykjavík,
Ella Kristín Karlsdóttir félagsráð-
gjafi, Gísli Þór Gunnarsson sálfræð-
ingur, Guðmundur Bjömsson við-
skiptafræðingur, Gunnar Valur
Gíslason, sveitarstjóri í Bessastaða-
hreppi, Halldór Ingólfsson verk-
fræðingur, Hjálmar Kjartansson
rekstrarhagfræðingur, Kristinn
Hugason, MA-nemi i opinb. stefnu-
mótun og stjómsýslu, Ólafur Hilmar
Sverrisson Viðskiptafræðingur, Páll
Jóhann Hilmarsson framkvæmda-
stjóri, Sigbjörn Gunnarsson, sveitar-
stjóri í Mývatnssveit, Viðar Helga-
son rekstrarráðgjafi og Þorsteinn P.
Einarsson verkstjóri.
Fagmennska BM»ValIá
í steypuframleiðslu tryggir þér
betra hús. Allt um góða
steinsteypu á www.bmvalla.is
Söludeild « Fornalundi
Brcíðhöfða 3 • Sími 585 5050
www.bmvalla.is
Morgunblaðið/Júlíus
McLaren-Mercedes Formúlu-l-bíll Davids Coulthard.
Keppnisbíllinn breytist um
75% fram að lokamóti ársins
KEPPNISBÍLL úr Formúlu-1 er
nú til sýnis í Kringlunni og hefur
vakið athygli gesta verslunarhúss-
ins. Fjölmenni var við verslunina
BOSS er fulltrúi McLaren-liðsins
kynnti bílinn í morgun, liðið og það
sem að baki keppni býr. Fram
kom í máli Jo Penn að svo ör væri
þróun bíla í Formúlu-1 að þegar
komið væri að lokamóti ársins
væru einungis eftir um 25% eftir
af bílnum sem brúkaður var í
fyrsta mótinu átta mánuðum fyrr.
„Það er aldrei kyrrstaða í For-
múlu-1 og milli ára breytist hönn-
un bílanna það mikið að einungis
um 5% íhluta er nothæfur tvö ár í
röð, sagði Jo Penn, kynningarfull-
trúi McLaren. Hún sagði keppnis-
bílinn að mestu leyti byggðan úr
koltrefjaefni sem væri fimm sinn-
um léttara en tvisvar sinnum
sterkara en stál. Bíllinn verður í
lok kappaksturs ásamt ökuþór að
vega a.m.k. 600 kíló. Rúmar hann
135 lítra af bensíni og verður því
að setja bensín á a.m.k. einu sinni í
keppni þar sem rúmlega 200 lítra
þarf til að komast í mark en
keppnislengdin í mótum er jafnan
um 305 km.
Penn sagði að McLaren-bíll
kæmist á tæpum fimm sekúndum í
160 km hraða úr kyrrstöðu.
Skemmri tíma tæki að bremsa
hann niður úr þeim hraða og í fullt
stopp eða þrjár sekúndur. Væri
bíllinn knúinn Mercedes-vél sem
framleiddi yfir 750 hestöfl við
17.000 snúninga á mínútu.
Liggjandi í bflnum
eins og í baði
„Ökuþórarnir eru oftast í sviðs-
ljósinu en árangur í móti byggist á
náinni samvinnu fjölda manna þar
sem þeir eru einungis hlekkur í
stórri keðju. Þeir hafa um 60 menn
í þjónustu sinni á hverju móti, vél-
virkja og tæknimenn hvers konar.
Það er sá fjöldi sem McLaren
sendir á hvert mót og í farteski
þeirra eru 25 tonn. Ökuþórarnir
starfa við mjög erfiðar aðstæður.
Þyngdaraflið virkar þannig í
beygjum að þeir gætu ekki náð
andanum í þeim þótt þeir reyndu.
Af þeim sökum verða þeir að þenja
lungun rétt fyrir beygju og anda
frá sér er út úr henni kemur til að
líða ekki súrefnisskort. Þá er hiti
það mikill í bílnum í keppni, jafn-
vel 50-60 gráður á celcíus, að þeir
léttast um nokkur kíló í keppni.
Það er enginn leikur að stýra
svona bíl. Lega ökuþóranna í bíln-
um líkist helst því að þeir liggi í
baði með lappirnar á krananum,
þeir liggja nánast láréttir og út-
sýnið því ekki mikið, sagði Penn.
McLaren var stofnað 1963 af ný-
sjálenska ökuþórnum Bruce
McLaren. í millitiðinni hafa sex
ökuþórar liðsins orðið heimsmeist-
arar 11 sinnum. Þá hafa bílar þess
komið 129 sinnum á mark í fyrsta
sæti í Formúlu-1, aðeins tvisvar
sinnum sjaldnar en bflar Ferrari.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Hreinn Hreinsson, félagsráðgjafí sem á sæti í úthlutunarneftid sjóðsins,
Lára Bjömsdóttir, félagsmálastjóri Reylqavíkurborgar, Ottó Karl Túl-
infus, nemandi f félagsráðgjöf við HÍ, og Sigrún Júlíusdóttir, dósent við
félagsvísindadeild HÍ.
Námsstyrkur Félagsþjónustunnar
í Reykjavík í samvinnu við HI
Karlmenn styrktir til
náms í félagsráðgjöf
FÉLAGSÞJÓNUSTAN f Reykjavík
veitti í gær Ottó Karli Túlinfus,
nemanda f félagsráðgjöf í Háskóla
íslands, 150.000 króna námsstyrk.
Styrkur þessi er veittur í samstarfi
við félagsvísindadeild Háskóla ís-
lands og er hann ætlaður karl-
mönnum sem hyggjast ljúka starfs-
réttindanámi f félagsráðgjöf. Þetta
er í fyrsta sinn sem styrkurinn er
veittur, en ráðgert er að veita hann
árlega. Ætlast er til að styrkþegar
starfi hjá Félagsþjónustunni í
a.m.k. tvö ár að námi loknu.
90% starfsmanna Félags-
þjónustunnar eru konur
Við afhendingu styrksins sagði
Lára Björnsdóttir, félagsmálasljóri
Reykjavfkurborgar, að hann væri
liður íþví að jafna kyiyahlutfoll
meðal starfsmanna hjá Félags-
þjónustunni. Að jafnaði væm 90%
starfsmanna þar konur og af þeim
56 félagsráðgjöfum sem þar störf-
uðu væra yfirleitt aðeins 2 til 3
karlmenn. Lára sagði slíkt ójafn-
vægi óheppilegt, því mikilvægt
væri í störfum á borð við félags-
ráðgjöf, að þar störfuðu karlar og
konur hlið við hlið til að mæta þeim
Qölbreytta hópi fólks sem sækti
þjónustu þeirra.
Lára sagði einnig að ákveðið hafi
verið að styrkurinn yrði kenndur
við prófessor Þóri Kr. Þórðarson,
einn af fmmkvöðlum nútímalegrar
félagsþjónustu á Islandi.
Nemendur beðnir um
að skilja hlaupahjólin
eftir heima
Ekki hægt að
geyma hjólin
í skólunum
HLAUPAHJÓL eru vinsæl um
þessar mundir og víða má sjá börn
og unglinga hlaupa um á slíkum
hjólum. Skólastjórar í nokkrum
skólum sem Morgunblaðið ræddi
við í gær sögðust flestir mælast til
þess að börn kæmu ekki á hlaupa-
hjólum í skólana en í sumum skól-
um eru hlaupahjól með öllu bönn-
uð. Hlaupahjólin eru yfirleitt
geymd innanhúss en í skólunum er
ekki pláss fyrir þau.
í Mýrarhúsaskóla á Seltjarnar-
nesi eru hjólreiðar bannaðar á
skólalóðinni og það sama gildir um
hlaupahjólin. Fríða Regína Hösk-
uldsdóttir skólastjóri segist mæl-
ast til þess að nemendur komi ekki
á hlaupahjólum enda engin aðstaða
í skólanum til að geyma þau innan-
húss. Hún segir að skólinn hafi þá
reglu að börn innan við 10 ára eigi
ekki að koma á hjólum í skólann.
Þórður Kristjánsson, skólastjóri
Seljaskóla, segir að notkun hlaupa-
hjóla, reiðhjóla, hjólabretta og
línuskauta sé bönnuð á skólalóð-
inni á skólatíma vegna slysahættu.
Börnin geti þó komið á þeim í
skólann. Hins vegar hljóti að
myndast vandræði með geymslu-
pláss því börnin vilja geyma hjólin
innanhúss. Lítið pláss sé til þess í
skólanum. Sömu sögu er að segja
af Árbæjarskóla en Þorsteinn
Sæberg skólastjóri segir að nem-
endur verði að bera ábyrgð á hjól-
unum sjálf komi þau á þeim í skól-
ann. Vegna plássleysis sé ekki
hægt að geyma hjólin fyrir þau.
Sigurður Björgvinsson, skóla-
stjóri Víðistaðaskóla í Hafnarfirði,
segist fagna því að krakkar hreyfi
sig, hvort sem er á hlaupahjólum
eða með öðrum hætti.