Morgunblaðið - 26.08.2000, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 26. ÁGÚST 2000 59
FÓLK í FRÉTTUM
Landsmót hagyrðinga fer fram í kvöld
Af hagyröing’um
og galdrakonum
✓
I Hávamálum er að fínna ráð um það hvernig best sé að haga sér
í veislum. Það er við hæfi að lesa þau fyrir kvöldið. Birgir Örn
— —— 7 ———— 1 ——
Steinarsson spjallaði við Olínu Þorvarðardóttur um landsmót
hagyrðinga þar sem viðhlæjendur og vinir mætast.
SU LIST að kunna að skemmta sér
og öðrum hefur ávallt verið mikil-
væg í íslenskri menningu á meðan
aðrar, eins og að „höggva mann og
annan“ hafa orðið óvinsælli. Ein
mesta hetja íslendingasagnanna,
Egill Skallagrímsson, byrjaði afar
snemma að láta mjöðinn og skálda-
gyðjuna leika um sig. Þó svo að við
séum afar stolt af honum í dag vilj-
um við líklegast ekki að börn okkar
taki upp siði hetjunnar.
I kvöld verður kafað ofan í
menningar- og ljóðabrunna ís-
lendinga í Akogeshúsinu við Sóltún
3, í Reykjavík, þar sem landsmót
hagyrðinga fer fram. Þar koma
saman allir helstu hagyrðingar
landsins til þess að sýna sig, sjá
aðra og kveðast á. Húsið verður
opnar kl. 19.30 og þar verður
skemmtun fram eftir kvöldi að
hætti forfeðra okkar.
Kuklarinn Ólína
,Á landsmót hagyrðinga er smal-
að saman hagyrðingum frá öllum
landshlutum," segir Ólína Þorvarð-
ardóttir mótsstjóri. „Við köllum
Úr myndasafni Sigurðar Sigurðarsonar.
Hin göldrdtta og margslungna
Bjargey Arndrsddttir.
þetta landsliðið, ekki það að þeir
séu alltaf að keppa heima í héraði.
Þetta er það hagyrðingamót sem
hvað flestir reyna að komast á, upp
á það að hitta menn sem þeir sjá
sjaldan úr öðrum landsfjórðungum.
Þetta er svona alþingi hagyrðinga."
Það má því eiginlega segja að
þarna sé á ferðinni eins konar árs-
hátíð þeirra sem kunna að botna
fyrri parta og kasta fram sínum
eigin stökum.
Blaðamaður hafði heyrt þær
sögusagnir að Ólína væri kölluð
„galdrakona“ af félögum sínum í
Kvæðamannafélaginu.
„Já, þeir grínast með þetta,
félagar mínir. Ég fékk vísu frá
Andrési Valberg um daginn þegar
ég varði doktorsritgerð mína um
brennuöldina:
Olína við kukl er kennd,
kæn er mjög í ráðum.
Ætli hún verði ekki brennd,
einhverntímann bráðum.
Við erum tvær kallaðar „galdra-
konur“ í kvæðamannafélaginu.
Bjargey Arnórsdóttir, vegna þess
hve hún er magnaður hagyrðingur
og ég vegna þess annars vegar að
ég er náttúrulega hagyrðingur og
kveð eins og Galdra Manga gerði
og er svo með þetta sérsvið sem er
brennuöldin og galdramálin á Is-
landi. Kveðskapurinn er svoldið
viðloðandi galdrakonur."
Þegar kveðjast skal á jafn
hressilega og gert verður í kvöld er
Úr myndasafni Sigurðar Sigurðarsonar.
Hagyrðingurinn Jói í Stapa.
stinga fingri
nauðsynlegt á koma sér í rétta
veiðiskapið til þess að fanga rétta
andann.
„Þegar menn eru orðnir heitir og
komnir í gang, nokkrir búnir að
gefa tóninn og kasta fram góðum
vísum, þá líður ekki að löngu fyrr
en aðrir verða virkir. Það hefur oft
myndast mikil glaðværð og mikill
neisti á þessum mótum. Menn fá nú
oft forgjöf og eru kannski undir-
búnir með yrkisefni og annað. Þeir
fara svona hægt og rólega af stað
með það sem þeir eru búnir að
yrkja áður en þeir koma, en svo líð-
ur yfirleitt ekki að löngu áður en
þeir eru farnir að fleygja vísum
sem verða bara til á staðnum. Það
er eins með hagyrðingamót og
íþróttamót, þú kemur
ekki kaldur inn á
það.“
Sérstök yrkisefni
kvöldsins verða
„menningarborgin“,
„valkyijur á valda-
stólum“ og „Seltjam-
arnesið og sundin blá“.
Á þessu landsmóti,
sem verður það tólfta
í röðinni, verður gerð
tilraun til þess að
blása lífi í allsérstæða
„íþrótt“ er kallast
„dúllið". Þátttakend-
ur eru víst ekki
margir hér á landi
enda líklegast ekki á
allra manna færi að ,,
stunda það.
„Gvendur dúllari
hét maður sem var
uppi undir lok síðustu
aldar og hann framdi
undarlega tónlist sem
ég í rauninni veit
ekki hvort hann fann
upp eða hafði lært
einhvers staðar.
Hann framkallaði
hljóð með því að
í eyrað og einhvern
veginn skrollaði tungan uppi í hon-
um svo hljóðið varð eins og í ólg-
andi vatni undir lækjarbökkum.
Sigurður Sigurðarsson hefur verið
að æfa sig í þessari tónmennt og ég
hef grun um að hann muni flytja T
nokkur tóndæmi," segir Ólína með
tilhlökkunartón.
Allir sem yndi hafa af vísum eiga
því erindi á þessa samkomu og geta
allir látið að sér kveða. Gestir eru
hvattir til þess að kynna sig með
vísum og flytja nýjar vísur sínar
gerðar á staðnum eða áður óbirtar.
Fyrripartar verða á aðgöngumið-
um og verða bestu botnarnir lesnir
upp. Auk allra orðabræðinganna
verður að sjálfsögðu boðið upp á
hlaðborð og harmonikkuleik.
FORVITNILEG
TÓNLIST
Krossfiskur
á rafsundi
Starfish Pool
Rituals for the Dying
U-cover Recordings /
Lowlands 1999
TEKNÓBELGURINN Koen Lyba-
ert hefur svamlað um gróskumikla
þörungaflóru rafdjúpanna frá því
árið 1994 undir nafninu Starfish
Pool meðfram því að reka sín eigin
útgáfufyrirtæki, Silver Recordings
og síðar U-Cover Records. Á þess-
um tíma hefur hann þróast ört frá
teknó / tráns busli yfir í grófari og
andrúmsfyllri stemmningar. Sjálfur
segir hann þróunina helst felast í
því að hann hafi lært að gefa skít í
málamiðlanir og að hunsa þær
takmarkanir og afarkosti sem mark-
aðurinn og stór útgáfufyrirtæki eiga
til að setja listafólki. Lybaert segir
þessa hugarfarsbreytingu hafa gert
það að verkum að um leið og tónhst
hans varð síður aðgengileg áheyrn-
ar fyrir fjöldann, hafi hún sífellt
færst nær því að vera samkvæm
hans eigin duttlungum.
Á geisladiskinum Rituals for the
Dying má segja að Lybaert hafi rif-
ið sig úr teknóskýlunni og svamli á
öllu minímalískari klæðum en á
þeim ellefu breiðskífum sem hann
sendi frá sér þar á undan. Áhrif frá
fiskum eins og Phillip Glass og
Steve Reich umlykja tónlistina á
diskinum en teknóhákarlarnir eru
aftur á móti minna áberandi. „Þúmp
tish, þúmp tish“ taktana skildi
Lybaert sem sagt eftir á laugar-
bakkanum. Svo ég haldi mig nú við
sund og sjávarlíkingarnar, þá ber að
geta þess að þó tónlistin á Rituals
for the Dying sé fljótandi þá er hún
líka mjög taktföst á köflum. Takt-
fastir rafskruðningar geta verið
mjúkir og hlýlegir alveg eins og
sykursætustu melódíur og Lybaert
hefur einstakt lag á því. Kannski
vegna þess að honum þykir svo
vænt um fyrirbærið tónlist. Svo
mikið reyndar að fjölskylda hans
sér ekki mikið meira af honum en
póstburðarmanninum því hann eyð-
ir öllum sínum stundum í hljóðver-
inu sínu. Eins og við hin þarf hann
að gera sér að góðu nirfilslega
skömmtuðum 24 tíma sólarhrings-
ins. „Ef maður vill koma einhverju í
verk þá verðm- maður einfaldlega að
Nœturqadmt
sími 587 6080
í kvöld leika fyrir dansi
Hilmar Sverrisson og
Anna Vilhjálms.
Húsið opnað kl. 22.00
(Ath. opið sunnudagskvöld ) i
gera það sem þarf að gera hvað sem
það kostar,“ sagði Lybaert einfald-
lega í viðtali við netritið Effigy fyrir
nokkru. „Ef maður eyðir tíma í að
tala eða hugsa um það sem maður
ætti að vera að gera eða langar til
að gera, þá fyrst fer maður að gera
mistök. Én ef maður gengur hreint
til verks þá getur manni ekki mis-
tekist." Það er óhætt að segja að
Lybaert veiji tíma sínum vel því frá
því Rituals for the Dying kom út í
fyrra hefur hann gefið út eða komið
nálægt um sjö plötum af ýmsum
stærðum og gerðum auk þess að
krulla saman með ýmsum lista-
mönnum. Hann hefur nefnilega un-
un af því að býtta á hljóðum eins og
frímerkjum og kanna möguleikana á
samruna þeirra út í hið óendanlega.
Meðal frímerkjavina Lybaerts eru
til dæmis Plastikman, Mark Broom,
Psychick Warriors Ov Gaia, Llips
og fleiri góðir menn, konur og fisk-
ar.
Nýjasta afrek Starfish Pool er
tólf tommu skífan Chapter Blue sem
er fyrsti kaflinn af fimm í seríu hans
Illusion of Move og munu hinir kafl-
amir fjórir einnig verða lit-tengdir.
í rauða kaflanum sem er næstur og
væntanlegur út í september, er
ástríðan viðfangsefni Lybaert á
meðan myrkur og melankóla svífur
yfir vötnum þess bláa. Sú bláa kom
reyndar við á fóninum nýverið og er
melankólað því miður heldur gos-
laust „þúmp tish“ miðað við hinn
margbreytilega Rituals for the Dy-
ing disk. Það er þó aldrei að vita
hverju við skal búast af hinum köfl-
unum fjórum eins og Lybaert sann-
aði á nýútkominni safnplötu með
endurgerðum af verkum Goem,
Extensie sem kom út fyrr á árinu.
Þar tekst honum að hrista í einn
seyð urrandi taktmynstrum sem
skírskota bæði í teknódeildina og þá
drynjandi, suðandi sem ekki er eins
auðvelt að höndla og greina frá há-
vaðanum í púströri jeppans fyrir ut-
an eða í flugvélinni sem skríður fyr-
ir ofan borgina. Þessi náttúrulegi,
óumflýjanlegi hávaði sem sumum
okkar þykir svo vænt um.
Það hefur margt vatnið runnið til
sjávar á ferli Starfish Pool en við
hin getum að minnsta kosti omað
okkur við tilhugsunina um að Koen
Lybaert er syngjandi sáttur við að
hafa aldrei setið í sama pollinum
lengur en honum líður vel með og
það ættum við hin ekki að gera
heldur.
Kristín Björk Kristjánsdóttir