Morgunblaðið - 26.08.2000, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 26. ÁGÚST 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Kenndu
mér að
kyssa rétt
Fréttaskýrendur tóku kipp og ræddu
fram og til baka um pýðingu kossinspar
til almenningur varfarinn að átta sig á
að petta var alls ekki neinn venjulegur
koss, heldur sérstakur atburður í stjórn-
málasögu Bandaríkjanna.
Eftir Hönnu
Katrínu
Friðriksen
NÚ er liðin rúm vika
fráþvíaðkarlí
Ameríku greip
konu sína í fangið
og smellti á hana
vænum kossi og enn eru fjölmiðlar
að velta fyrir sér þýðingu kossins
og hugsanlegum áhrifum hans á
úrslit forsetakosninganna þar í
landi næsta haust.
Þetta var víst enginn venjulegur
koss. Aðdragandinn var sá að frú
Tipper Gore, eiginkona varafor-
setans og forsetaframbjóðandans
A1 Gore, steig í pontu á landsþingi
demókrata í Los Angeles og talaði
VIÐHORF fúhega um
■ wnwnr manmnn sinn.
Það átti eng-
inn von á öðru,
landsþing
flokksins er
ekki vænlegasti staður til að rægja
frambjóðandann, frúnni hefur allt-
af legið sérstaklega gott orð til
eiginmannsins og enginn veit ann-
að en samlíf þeirra hafi alltaf verið
með mestu ágætum.
En svo dró til tíðinda. Frúin bað
fundargesti að taka vel á móti sín-
um góða manni sem þeir gerðu
auðvitað svikalaust enda allt sam-
an demókratar á eigin landsþingi
og þetta var frambjóðandinn
þeirra. Aðalmaðurinn stökk inn á
sviðið, gekk að eiginkonunni, greip
hana þétt í fangið og kyssti hana
beint á munninn.
Kossinn þótti einstaklega ást-
ríðufullur. Þetta var ekki bara lítill
og léttur koss á kinnina, eins og al-
gengt er uppi á sviði á landsþing-
um allra flokka, heldur þéttings-
fastur, ástríðuþrunginn koss beint
á hálfopnar varirnar. Og að sögn
fréttaskýrenda var þetta mjög
langur koss því hann stóð í heilar
sjö sekúndur. Ein, tvær, þrjár,
fjórar, fimm, sex, sjö. Þetta var
koss af sama skala og Rodin
greypti í höggmyndina frægu.
Frúin var að sjálfsögðu andstutt á
eftir en frambjóðandinn skeiðaði
reigður í pontu og þótti flytja góða
ræðu. Hún mun hafa snúist um
pólitík.
Nú halda kannski margir að
málið hafi átt að vera úr sögunni
enda hefur írambjóðandinn verið
kvæntur þessari sömu frú í nærri
þrjá áratugi og því vart í frásögur
færandi þótt hann smelli á hana
kossi, jafnvel þótt í heilar sjö sek-
úndur sé. En ballið var rétt að
byrja. Demókratamir á eigin
landsþingi voru auðvitað yflr sig
hrifnir og sögðu ánægjulegt að sjá
hamingju frambjóðandans og
frúarinnar. Þeim er reyndar vork-
unn því sá frambjóðandi sem var
næstur á undan Gore, Bill Clinton,
fyllti þá engu sérstöku stolti að
þessu leyti.
En það voru ekki bara demó-
kratamir sem höfðu tekið sérstak-
lega eftir kossinum langa. í þætt-
inum Today á NBC-sjónvarps-
stöðinni spurði fréttamaður A1
Gore hvað hann hefði verið að
hugsa þegar hann kyssti frúna.
„Þetta var algjörlega óundirbúið,"
sagði frambjóðandinn sem kvaðst
hafa verið snortinn af fogrum orð-
um frúarinnar um sig. Hann ítrek-
aði þetta í viðtali í þættinum Good
Moming America á ABC sjón-
varpsstöðinni og sagðist telja að
flestir hefðu áttað sig á að hann
hefði gert þetta nánast ósjálfrátt,
snortinn af tilfinningaþranginni
stundinni og fagnaðarlátum
flokksfélaga. Og í þættinum The
Early Show á CBS-sjónvarpsstöð-
inni var hann spurður hvort hann
hefði verið að reyna að senda ein-
hver sérstök skilaboð. Hann sagð-
ist reyndar hafa verið að því; hann
hefði verið að reyna að senda sér-
stök skilaboð til elskulegrar eigin-
konunnar sem hann hefði elskað
frá þeirra fyrstu kynnum. Og kon-
an hans hefur fullyrt að kossar af
þessu tagi hafi verið aðalsmerki
hjónabands þeirra frá upphafí.
Meira að segja elsta dóttir þeirra
hjóna hefur verið látin bera vitni í
fjölmiðlum um að mamma og
pabbi hafí kelað í gegnum árin.
En það skipti auðvitað engu
máli hvað frambjóðandanum sjálf-
um, konu hans og bömum þótti
um kossinn. Fréttaskýrendur allra
fjölmiðla tóku mikinn fjörkipp og
ræddu fram og til baka um þýð-
ingu kossins þar til almenningur
var farinn að átta sig á að þetta var
alls ekki neinn venjulegur koss
heldur sérstakur atburður í
stjómmálasögu Bandaríkjanna.
Þannig er nefnilega mál með
vexti að A1 Gore hefur sætt tölu-
verðri gagnrýni fyrir að vera
óspennandi og drumbslegur en
kossinn var hins vegar bæði
spennandi og ástríðufullur. Þetta
gat ekki verið nein tilviljun. Fram-
bjóðandinn og kona hans hlutu að
hafa tekið meðvitaða ákvörðun um
að kyssast í sjö sekúndur til að
breyta ímynd hans svo hann ætti
meiri möguleika á að ná kjöri í for-
setakosningunum í nóvember.
Sumir fræðinganna sögðu að
vissulega hefði kossinn verið mjög
,yaunveralegur að sjá“ en þeir
gátu að sjálfsögðu ekki viðurkennt
að málið væri svo einfalt enda
myndi fólk þá fljótt átta sig á að
allar löngu skýringamar þeirra
væra óþarfar.
Fréttaskýrendur era hins vegar
að fá alla spekina í hausinn aftur
því nú er almenningi nóg boðið.
Hvort sem það vora óbreyttir
demókratar á landsþingi eða
áhorfendur heima í stofu telur
þetta fólk sig einfaldlega hafa séð
hjón kyssast. Kannski hugsuðu
einhverjir með sér: „Sko til, þetta
getur hann“ og þar með dró dáh'tið
úr drambsímyndinni en lengra
náðu ekki vangaveltur þeirra um
ástæður þess að karl kyssti konu
sína. Kannski hlýnaði meira að
segja einhveijum um hjartarætur
að sjá fólk tjá ást sína opinberlega
og varla hægt að amast við því.
Þetta fólk virðist fremur tilbúið til
að taka áhættuna af því að það sé
ráðskast með það í pólitískum til-
gangi með einum litlum kossi en
að sætta sig við endalausar vanga-
veltur um annarlegar ástæður fyr-
ir því að karl kyssir konu sína.
JÓNAS
INGVARSSON
+ Jónas Ingvars-
son fæddist á
Reynifelli á Rangár-
völlum 27. mars
1921. Hann lést á Sel-
fossi 15. ágúst síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Ingvar Ingvarsson
frá Minna-Hofi og
Guðrún Jónasdóttir
frá Reynifelli. Jónas
ólst upp í foreldra-
húsum á Reynifelli
og í Hallgeirseyjar-
hjáleigpi í A-Landeyj-
um. Bróðir Jónasar
er Ingvi Ingvarsson, fyrrverandi
sendiherra, nú til heimilis í
Reykjavík.
Jónas kvæntist 16. febrúar 1947
Ingveldi Kristmannsdóttur, f. 7.
október 1927, frá Stokkseyri, og
bjuggu þau á Selfossi. Börn
þeirra: 1) Örlygur, f. 21.7. 1947,
kvæntur Rannveigu Þórðardóttur
og eiga þau fjögur böm og tvö
bamaböm. 2) Guðrún, f. 2.12.
1952, gift Guðmundi Gunnarssyni
og eiga þau þrjú böm og þijú
bamabörn. 3) Ing-
var, f. 30.9.1962.
Auk náms við Hér-
aðsskólann á Laug-
arvatni stundaði
Jónas nám við Sam-
vinnuskólann og
lauk þaðan prófí árið
1941. Að námi loknu
starfaði hann hjá
Kaupfélagi Ámes-
inga á Selfossi 1941-
1942 og var útibús-
stjóri hjá sama félagi
á Stokkseyri 1942-
1946. Að loknu námi
og vinnu hjá sænska
Samvinnusambandinu 1946-1947
hóf Jónas aftur störf hjá Kaupfé-
lagi Árnesinga á Selfossi og starf-
aði þar til ársins 1978, er hann tók
við starfí forstöðumanns í útibúi
Búnaðarbankans á Selfossi sem
hann gegndi allt tfl starfsloka í
byijun síðasta áratugar. Jónas tók
þátt í félagsstörfum, m.a. innan
Lionshreyfíngarinnar.
Utfór Jónasar fer fram frá Sel-
fosskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Þegar ég, fyrir liðlega þrjátíu ár-
um, kom fyrst á heimili Jónasar
Ingvarssonar og Ingu konu hans,
Þóristúni 5, var erindið eins konar
formleg kynning á líklegum tengda-
syni. Drengurinn var svona fremur
óstyrkur, reyndar óvanur slíku, en
viðtökurnar vora þannig að það
breyttist fljótt. Jónasi fannst reynd-
ar sjálfsagt að taka drenginn á ein-
tal fyrst; hverra manna ertu, hverj-
ar era framtíðaráætlanirnar?
Honum var auðvitað ekki sama um
framtíð dóttur sinnar. Þetta segir
nokkuð um afstöðu Jónasar til fjöl-
skyldunnar, hann fylgdist alla tíð
einstaklega vel með hvers konar
áföngum í lífi fjölskyldumeðlima,
hvort sem um var að ræða próf, hús-
byggingar, bílakaup eða hvað annað
sem fengist var við. Jafnvel má
segja að sumum hafi fundist að próf-
um væri ekki lokið fyrr en afi Jónas
hefði fengið fréttir af gangi mála.
Ennfremur var hann boðinn og
búinn til aðstoðar hvenær sem var,
bæði við húsbyggingar og annað.
Tengdafaðir minn var í öllu hátt-
erni sínu afar nægjusamur maður,
nýtinn á alla hluti og óljúft að henda
hlutum sem hugsanlega mætti nýta
síðar. Eflaust hefur hann þar notið
uppeldis síns, því kynni mín af Guð-
rúnu móður hans bera sömu nægju-
semi vitni. Stærstan hluta starfsævi
sinnar tileinkaði Jónas Kaupfélagi
Arnesinga, en þar starfaði hann um
37 ára skeið. Eflaust hafa þar ráðið
að einhverju leyti viðhorf hans til
Samvinnuhreyfingarinnar og mark-
miða hennar, enda líklegt að Jónas
hafi alla tíð fylgt skoðunum nafna
síns frá Hriflu í stjórnmálum. Síð-
asta áratug starfsævi sinnar og
rúmlega það, söðlaði Jónas nokkuð
um og starfaði sem forstöðumaður
útibús Búnaðarbankans á Selfossi,
en einhvem veginn hefur mér alltaf
fundist að honum hafi líkað kaupfé-
lagsstörfin betur. I starfi sínu hjá
Kaupfélaginu fannst honum hann
hafa verið í „betra sambandi við
kallana", þ.e. bændur og aðra við-
skiptamenn Kaupfélagsins. Þó að
Jónas væri ekki beinlínis pólitískur,
a.m.k. ekki samanborið við móður
sína Guðrúnu, fylgdist hann mjög
vel með stjórnmálum, og sleppti
helst ekki neinum „eldhússdagsum-
ræðum“ eða öðram slíkum viðburð-
um.
Jónas bar ótakmarkaða virðingu
fyrir veðrinu og náttúranni, fannst
t.d. alfarið ástæðulaust að taka
nokkra áhættu ef fara þurfti „yfir
Heiðina" eða annað, betra var að
sleppa ferðinni. Hann var m.ö.o.
varkár í öllum háttum, athugaði
hlutina fumlaust og skipulagði fyrst,
áður en framkvæmt var. Þetta kom
t.d. vel fram í öllum ferðum og
ferðalögum, hann lagði yfirleitt af
stað með það fyrir augum að eitt-
hvað gæti gerst á leiðinni til að tefja
för hans og þar með seinka honum á
fyrirfram ákveðinn fund eða önnur
mannamót. Sömu reglu fylgdi Jónas
heima fyrir, t.d. við viðhald húss
síns, betra var að vera lengur að
framkvæma hlutinn og gera það vel,
en að skila illa unnu verki. Við sem
teljum okkur enn til yngri kynslóð-
arinnar mættum gjarnan taka upp
svona lífshætti.
Á samferð okkar tengdaföður
míns hefur aldrei borið skugga; ég
minnist þess ekki að okkur hafi
nokkurn tíma orðið sundurorða.
Jónas kunni einfaldlega mjög vel þá
list að hafa sína skoðun á hlutunum
án þess að reyna endilega að hafa
áhrif á skoðanir samferðamanna.
Jónas var farsæll mjög í einkalífi
sínu, með konu sína Ingu sér við
hlið. Eftir að heilsu Jónasar fór að
hraka fyrir nokkram misseram kom
enn betur fram en áður innri styrk-
ur Ingu og skaphöfn sem fáir geta
státað af. Sjálfsagt er og eðlilegt að
geta Ingvars sonar þeirra sem enn
býr í foreldrahúsum og stutt hefur
foreldra sína eftir megni.
Með Jónasi er genginn vandaður
maður sem sárt verður saknað,
bæði meðal fjölskyldu og vina. Hon-
um er þökkuð samferðin.
Guðmundur Gunnarsson.
Hann afi minn, Jónas Ingvarsson,
er látinn. Með honum er horfinn
merkur maður. Þegar ég hugsa til
baka minnist ég þess helst hversu
skemmtilegur maður afi var og hve
gott og gaman var að ræða við hann.
Ahugi hans á málefnum fjölskyldu
sinnar var ómældur og hrósið var
mikið ef vel var gert. Um sjálfan sig
talaði hann ætíð af mikilli hógværð
og æðraleysi sem endurspeglaði í
rauninni allt í hans fari. Þegar ég
flutti aftur á Selfoss fyrir nokkrum
áram fagnaði afi minn komu minni
þangað og kom oft við á heimili okk-
ar þar sem við bjuggum ekki langt
frá. Um dóttir mína Sif spurði afi
reglulega og sýndi henni mikinn
áhuga bæði í leik og námi, talaði við
hana sem fullorðinn væri, hvatti
óspart og hrósaði þegar við átti.
Þegar ég byrjaði aftur í námi sem
ég hafði tekið mér hlé frá og lauk
svo við var afi óspar á hrósyrði í
minn garð og þótti mér ákaflega
vænt um þennan áhuga. Einnig þeg-
ar ég flutti inn í nýtt hús stuttu fyrir
síðustu jól var áhugi hans og ánægja
svo mikil fyrir okkar hönd að það
var rétt eins og húsið væri hans eig-
ið. Afi var glæsilegur maður og
snyrtilegur enda ber heimili þeirra
ömmu og afa glöggt merki um það,
allt fint og fágað að innan sem utan.
Afi var afar greindur maður, víðles-
inn og fróðleiksfús. En áhugi hans á
fjölskyldunni sem stóð honum næst
var svo mikill að þegar maður hugs-
ar um afa Jónas fyllist maður krafti.
Elsku amma Inga, Ingvar, Guðrún,
pabbi og öll fjölskyldan. Nú kveðj-
um við afa Jónas með sárum sökn-
uði en minningin um góðan mann
mun ætíð lifa í huga okkar og hjarta.
Elsku afi, hvíl þú í friði.
María Kristín Örlygsdóttir.
Elsku afi minn. Það var á
brúðkaupsafmælinu okkar Gunna
að mamma hringdi og sagðir mér að
þú værir dáinn. Mikið er það sárt að
kveðja þá sem eru manni næstir.
Ég gerði aldrei ráð fyrir því að þú
færir svona snöggt, afi minn. Ég var
búin að ákveða, eins og þú vissir, að
þegar að því kæmi að þú yrðir
veikari myndi ég sitja hjá þér daga
og nætur og halda í höndina á þér
þar til að þú segðir skilið við þennan
heim. Sárast þykir mér að vita til
þess að ekkert af þínu fólki náði að
vera hjá þér þegar þú kvaddir, svo
snöggt varstu tekinn frá okkur.
Síðustu vikur og mánuði höfum
við verið í miklu sambandi. Þér þótti
svo gott að leita ráða hjá mér og þú
barst ýmislegt undir mig varðandi
veikindin.
Þessi samtöl okkar gáfu mér svo
mikið og era dýrmætar minningar
um þig, elsku afi, nú þegar þú ert
farinn.
Margar góðar minningar era til
um svona yndislegan afa. Ég bjó
mín fyrstu æviár hjá þér og ömmu í
Þóristúni á Selfossi þar til ég fluttist
til Hafnarfjarðar með foreldrum
mínum. Þegar ég horfi til baka eru
það jólin sem standa upp úr. Það var
svo mikil tilhlökkun og spenningur
að fara austur á Selfoss og eyða með
ykkur aðfangadagskvöldinu. Það
vora engin jól nema farið væri á Sel-
foss. Ætli ég hafi ekki verið um tví-
tugt er þið komuð á Suðurhvamm-
inn á aðfangadagskvöld. Þessi
fyrstu jól með ykkur ömmu í Hafn-
arfirði þótti mér þau undarlegustu
sem ég hef upplifað. Mér fannst ég
vera að missa af einhverju og þrátt
fyrir að þið væruð hjá okkur var
eins og eitthvað vantaði.
Það er svo margt sem rifjast upp
þegar litið er til baka, því við höfum
gert svo margt saman. Mér er sér-
staklega minnisstæður sjómanna-
dagurinn fyrir rúmu ári, þá komum
við Gunni ásamt dætrum okkar
tveimur til ykkar og fórum við í góð-
an bíltúr saman. Við byrjuðum á að
fara á málverkasýningu á Stokks-
eyri og þar á eftir buðuð þið okkur
svo í kaffihlaðborð í íþróttahúsinu
þar í bæ. Síðan var haldið í Eden í
Hveragerði. Okkur Gunna þótti
þessi dagur virkilega skemmtilegur
og nutum þess að eyða honum með
ykkur og verður hann lengi í minn-
um hafður.
Þú hafðir alltaf gaman af því að fá
gesti í heimsókn og þið amma svo
ákaflega gestrisin. Sérstaklega
fannst þér gaman að því að fá börnin
þín og fjölskyldur þeirra í heimsókn
og fylgjast með barnabörnum og
barnabarnabömum vaxa og þrosk-
ast. Þegar komið var á Selfoss í
heimsókn fannst ykkur ömmu aldrei
nóg að við kæmum bara í kaffi held-
ur var það oftar en ekki, að borðað-
ur var kvöldmatur með ykkur í
Þóristúni. Það var alltaf svo vinalegt
þegar þú baðst okkur svo að hringja
til ykkar þegar heim var komið, þá
sérstaklega yfir vetrartímann, til
þess að láta vita að allir hefðu kom-
ist heilir heim þar sem þú hafðir
alltaf áhyggjur af færðinni á Hellis-
heiðinni. Bara þetta segir meira en
mörg orð um umhyggju þína í garð
þinna nánustu. Það verður tómlegra
að koma í Þóristúnið og hafa engan
afa til að spjalla við á meðan amma
finnur til kaffi eins og vant var.
Það sem einkenndi þig þó sér-
staklega var hversu mikinn áhuga
þú sýndir öllu því sem fólkið í kring-
um þig tók sér fyrir hendur. Þú viss-
ir alltaf hvað var á döfinni hjá hverj-
um og einum og þú hrósaðir fólki
óspart. Þú fylgdist svo vel með
hvernig gengi í skólanum, hringdir
nánast eftir hvert einasta próf til að
kanna hvernig til hefði tekist, það
skipti þig svo miklu máli og það
hvatti mann líka áfram. Ég man
hvað þú hafðir miklar áhyggjur af
því, þegar ég lauk stúdentsprófi og
tók mér frí í eitt ár til að hugsa mig
betur um hvað ég vildi gera í fram-