Morgunblaðið - 26.08.2000, Blaðsíða 24

24 LAUGAIlDAGUR 26. ÁGtÍTST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
ERLENT
Kvétahæstu skipin fiskveiðiárið 2000/2001 Heildarkvóti, Hlutfall af þorskígildi, heildarkvóta, Gerð skips Eigandi skips tonn 2000/2001
1. Arnar HU1 Skagaströnd Skagstrendingur ht 6.141 1,94%
2. Tjaldur SH 270 Rif Útgerðarfélagið Tjaldurehf 6.048 1,91%
3. Páll Pálsson ÍS102 Hnífsdalur Hraðfrystihúsið- Gunnvörhf 5.931 1,88%
4. Sléttbakur EA 4 Akureyri Útgerðarfélag Akureyringa hf 4.757 1,51%
5. Hringur SH535 Grundarfjörður Guðmundur fíunóitsson hf 4.636 1,47%
6. HarðbakurEA3 Akureyri Útgerðarfélag Akureyringa hf 4.583 1,45%
7. Kaldbakur EA1 Akureyri Útgerðarfélag Akureyringa hf 4.408 1,40%
8. AkureyrinEA110 Akureyri Samherji hf 4.232 1,34%
9. Hrafn Sveinbjarnarson GK 255 Grindavík Þorbjörn hf 4.012 1,27%
10. HegranesSK2 Sauðárkrókur Fiskiðjan Skagfirðingur hf. 3.983 1,26%
Samanlagt 48.731 15,42%
Heildarkvóti 315.942 100,00%
UA með mestan kvóta
innan lögsögunnar
ÚTGERÐARFÉLAG Akureyringa
hf. er kvótahæsta sjávarútvegsfyrir-
tæki landsins miðað við úthlutun
aflamarks innan fiskveiðilögsög-
unnar í upphafi nýs fiskveiðiárs.
Frystitogarinn Arnar HU frá
Skagaströnd er sem fyrr kvótahæsta
íslenska fiskveiðiflotans.
ÚA er með rétt um 20.000 tonn í
þorskígildum eða 5,82% af heildar-
úthlutun aflaheimilda. Sé kvótanum
utan lögsögu á þessu almanaksári
bætt við er Samherji með mestan
heildarkvóta íslenskra útgerða eða
23.900 þorskígildis-tonn. UA er með
rúm 22.000 þorskígildistonn innan
og utan lögsögu.
I upphafi síðasta fiskveiðiárs réð
ÚA yfir 15.500 þorskígildistonna
kvóta og var þá þriðja kvótahæsta
útgerðin en á fiskveiðiárinu sem nú
er að ljúka hefur ÚA sameinast Jökli
hf. á Raufarhöfn og Hólmadrangur
Arnar HU sem
fyrr með mestan
kvóta
hf. á Hólmavík. Samherji hf., sem á
undanfömum árum hefur haft ráð-
stöfunarrétt yfir mestum kvóta ís-
lenskra skipa innan lögsögu, er nú í
öðm sæti með 19.000 þorskígildis-
tonn eða 5.54% af heild í stað 23.400
þorskígildistonna um kvótaáramótin
í fyrra. Það skýrist af samdrætti í
þorskveiðiheimildum, minni upp-
hafsúthlutun í loðnu og lækkun ígild-
isstuðla. Næst koma Þormóður
rammi-Sæberg hf. á Siglufirði með
15.313 þorskígildistonn, Haraldur
Böðvarsson hf. á Akranesi með
13.793 tonn, Hraðfrystihúsið-Gunn-
vör hf. í Hnífsdal með 12.350 tonn,
Grandi hf. í Reykjavík með 12.179
tonn og Þorbjöm hf. í Grindavík með
10.579 þorskígildistonn.
Kvdti Tjalds SH þrefaldast
Frystitogarinn Arnar HU frá
Skagaströnd er sem fyrr kvótahæsta
skip landsins með ríflega 6.140 tonna
kvóta eða um 1,94% heildarúthlutun-
arinnar. Athygli vekur að línuskipið
Tjaldur SH frá Rifi er nú í öðm sæti
yfir kvótahæstu skip landsins, með
6.048 tonna kvóta. Samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins er stór hluti
af kvóta Básafells hf. á ísafirði vist-
aður á Tjaldi SH en Guðmundur
Kristjánsson, útgerðarmaður skips-
ins, er stærsti hluthafi Básafells.
Þriðja kvótahæsta skip landsins er
ísfisktogarinn Páll Pálsson frá
Hnífsdal með 5.031 tonn, Sléttbakur
EA frá Akureyri er með 4.755 tonn
og Hringur SH frá Grandarfirði er
með 4.636 þorskígildistonna kvóta.
Ljósmynd/Jón Páll Ásgeirsson
Nóta- og togveiðiskip Samheija hf., Þorsteinn EA, verður lengdur um 18 metra og seldur til Þýskalands.
Rússneska móðirin sem var sprautuð
á fundi um Kúrsk-slysið
Segir ekki hafa
verið þaggað
niður í sér
MÓÐIR eins rússnesku sjóliðanna á
kjarnorkukafbátnum Kúrsk vísaði
því á bug í gær að hún hefði verið
sprautuð með róandi lyfi á fundi sem
haldinn var með aðstandendum skip-
verja og embættismönnum á fimmtu-
dag. Hún segist hafa fengið lyf vegna
hjartakvilla.
Konan, Nadja Tylík, er 42 ára göm-
ul og sonur hennar Sergej var 24 ára
og einn af skipverjunum 118 sem fór-
ust með Kúrsk á Barentshafi. Skildi
hann eftir sig eiginkonu og 11 mán-
aða dóttur. Eiginmaður Tylík, Nikol-
aj, er íyrrverandi skipherra í flotan-
um og hafa þau búið í 22 ár ár í
Vídjejevo, sem er byggð flotastarfs-
manna á Kólaskaga.
Breska sjónvarpsstöðin BBC birti
fréttamyndir þar sem hún sást í mik-
illi geðshræringu er hún gagnrýndi
ákaft frammistöðu stjómvalda í sam-
bandi við Kúrsk-slysið. Á fundinum
var meðal annars Ilja Klebanov, að-
stoðarforsætisráðherra Rússlands.
Sást frakkaklædd kona sprauta Tylík
og missti hún meðvitund skömmu síð-
ar. Hún segir að eiginmaður hennai’
hafi beðið lækni á fundarstaðnum í
Vídjejevo um aðstoð.
„Ég vísa því harðlega á bug að þeir
hafi sprautað mig niður til að þagga
niður í mér,“ sagði Tylík. Hún bætti
því við að vestrænir fjölmiðlar
breiddu út „mikið af lygi“. Á hinn
bóginn væri hún sem fyrr mjög reið
út í rússnesk stjómvöld vegna þess
að mistekist hefði að bjarga mönnun-
um úr kafbátnum. „Ég tel að ekki hafi
verið nægilega mikill kraftur í að-
gerðum björgunarmanna," sagði hún.
í breska blaðinu The Times var
fjallað ítarlega um mál Tylík og kem-
ur þar fram að myndir af atvikinu
vom ekki sýndar í sjónvarpsstöðvum
í Rússlandi. Fréttaskýrandi blaðsins í
Moskvu sagði atburðinn minna skýrt
á það hvemig sovésk yfirvöld hefðu á
sínum tíma misnotað geðsjúkrahús til
að þagga niður í andstæðingum kerf-
isins. Blaðið sagði frá skýringum Tyl-
íks á því sem gerðist á fundinum en
hafði eftir breskum sérfræðingum að
hún hefði fengið sprautu sem hefði
verið svipuð og dýralæknar gefa.
The Times sagði að Tylík hefði
heitið því að láta ekki deigan síga í
baráttu sinni fyrir réttlæti til handa
fórnariömbum slyssins. Hún krefst
þess að náð verði í lík mannanna í
flaki Kúrsk og þeir hljóti kristilega
greftmn.
„Þegai- harmleiknum er lokið eram
við gleymd, öllum dymm skellt á okk-
ur,“ sagði hún. „Gamla sovét-hugar-
farið er enn býsna algengt meðal
margra rússneskra ráðamanna - þeir
telja öraggast að þegja.“
SÞ svari ekki
beiðni Færeyinga
Þórshöfn. Morgunblaðið.
NIELS Helveg Petersen, utanrík-
isráðherra Danmerkur, hefur sent
aðalstöðvum Sameinuðu þjóðanna
þau skilaboð að ekki skuli sinna ósk
frá færeyskum embættismönnum
um að útskýrðar verði reglur um
aðild þriðja aðila að samningum
milli tveggja þjóða.
„Færeyjar hafa víðtæka heima-
stjórn - sérstaklega hvað snertir
innanlandsmál. En heimastjórn
Færeyja hefur ekki rétt til að koma
fram á sviði þjóðarréttar án þess að
hafa fengið til þess leyfi hjá dönsku
ríkisstjórninni í samræmi við lögin
um heimastjórn og dönsku stjórn-
arskrána,“ segir ráðherrann í til-
mælum sínum til SÞ.
Embættismennirnir höfðu að
tilstuðlan Hogna Hoydal, ráðherra
sjálfstæðismála, sent bréfið til að fá
upplýsingar um fordæmi.
Áð sögn Hoydals er ekki um inn-
legg í stjórnmál að ræða heldur
tæknilega vinnu embættismanna
en Helveg Petersen hefur samt
ákveðið að koma í veg fyrir að bréf-
inu verði svarað. Danski utanríkis-
ráðherrann hefur tjáð SÞ að þegar
Færeyingar hafi reifað þá hug-
mynd að fá þriðja aðila inn í við-
ræðurnar hafi Poul Nyrup Rasmus-
sen, forsætisráðherra Dana, gert
bæði landsstjórninni í Færeyjum
og Lögþinginu ljóst að ekki væri
grandvöllur fyrir slíkum afskiptum.
Færeyska stjórnin hafi því enga
heimild til þessara aðgerða.
Helveg Petersen sendi Anfinn
Kallsberg, lögmanni Færeyja, afrit
af tilmælunum til SÞ. Hogni
Hoydal segir að viðbrögð dönsku
stjórnarinnar séu undarleg en hann
geri sér grein fyrir því að ekki
verði aðhafst frekar þar sem Danir
séu mótfallnir því að þriðji aðili taki
þátt í fullveldisviðræðunum.
Hann segir að Færeyingar hafi
sótt ráð til margra alþjóðastofnana
og annarra aðila.
„Við höfum búið til hvítbók og
fengið við gerð hennar mikla sér-
fræðihjálp, m.a. frá Svíþjóð og Is-
landi,“ segir Hoydal.
Þorsteinn EA verður
lengdur um 18 metra
NÓTA- og togveiðiskip Samherja hf.
á Akureyri verður lengt um 18 metra
í haust en skipið mun á næsta ári
stunda veiðar á uppsjávarfiski fyrir
dótturfélag Samheija í Þýskalandi,
Deutsche Fischfang Union.
Stjóm Samherja hf. hefur ákveðið
að selja Þorstein EA til dótturfélags
síns í Þýskalandi en uppsjávar-
heimildir DFFU hafa ekíd verið
nýttar af félaginu undanfarin tvö ár.
Að sögn Kristjáns Vilhelmssonar,
framkvæmdastjóra útgerðarsviðs
Samheija, verður skipið lengt um 18
metrá í Póllandi til að auka afkasta-
getu og vinnslumöguleika þess og
verður skipið þá nærri 70 metra
langt. Kristján segir að nú sé verið
að ljúka við smíði hlutans sem síðan
verði settur inn í skipið í haust. Hann
segir að um sé að ræða umtalsverðar
heimildir í makríl, síld og kolmunna.
„Togarar félagsins nýttu þessar
heimildir áður en það var ekki hag-
kvæmt. Þá var leigt færeyskt skip,
Þrándur í Götu, hálft árið 1998 til að
nýta heimildirnar. Þetta era einkum
veiðiheimildir í Norðursjónum og
þar sem Evrópusambandið hefur
heimildir.“
Nú er verið að leggja lokahönd á
smíði nýs nóta- og togveiðiskips íyrir
Samherja í Noregi, Vilhelms Þor-
steinssonar EA, og er von á skipinu
til heimahafnar á Akureyri í byrjun
september.
Ellemann beðinn
afsökunar
BANDARÍSKI tóbaksverkandinn
Philip Morris hefur beðið danska
stjómmálamanninn Uffe Ellemann-
Jensen afsökunar á því að í innan-
hússskjali hjá fyrirtækinu kemur
fram að árið 1988 hafi það reynt að fá
Ellemann, sem þá var utanríkisráð-
herra Danmerkur, til að tala máli
tóbaksiðnaðarins gegn greiðslu.
Danska blaðið Jyllandsposten
greindi frá þessu í gær.
„Ég get ekki neitað því að þetta
skjal sé til, en það endurspeglar ekki
raunveraleikann," hefur blaðið eftir
Jules Wilhelmus, framkvæmdastjóra
Philip Morris á Norðurlöndunum og
í Hollandi. Á fimmtudag skrifaði
Ellemann-Jensen harðort bréf til
fyrirtækisins og lýsti þar furðu sinni
á að það skuli hafa látið sér detta í
hug að „fjárfesta" í honum.
Wilhelmus segir það rangt að fyr-
irtækið hafi nokkurntíma ætlað að
„fjárfesta" í utanríkisráðherra. Um-
rætt skjal gefi misvísandi mynd af
því sem um hafi verið rætt.