Morgunblaðið - 01.10.2000, Síða 64

VIÐSKIPTAHUGBÚN AÐUR
A HEiMSMÆLíKVARÐA
SAP
r
NÝHERJI
S: 569 7700
ÉMÍlÍLpásTuR,N
Einn heimur
- eitt dreifikerfi!
www.postur.is J
UORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1,103 REYKJAVÍK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF5691181, PÓSTHÓLF3040,
ÁSKRIFT-AFGREWSLA 5691122, NETFANG: RI1STJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTl 1
SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 2000
VERÐ í LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK.
>
Æ algengara að menn losni við skatta með stofnun eignarhaldsfélaga erlendis
Lagasetningin hvetur til
fjármagnsflutninga úr landi
BREYTINGAR sem Alþingi gerði á tekjuskatts-
lögunum 1996 og 1998 hafa stuðlað að því að fjár-
magn hefur flust úr landi. Fyrir áhrif lagabreyt-
ingar frá 1996, um frestun skattlagningar á
söluhagnað af hlutabréfum, hafa verið stofnuð
fjölmörg eignarhaldsfélög erlendis. Lagabreyting
frá árinu 1998, um skattlagningu söluhagnaðar
erlendra aðila af hlutabréfum í íslenskum félög-
um, felur síðan í sér hvatningu til að þessi eignar-
haldsfélög fjárfesti ekki í íslensku atvinnulífi.
Arið 1996 samþykkti Alþingi að heimila ein-
staklingum að fresta skattlagningu á söluhagnað
i hlutabréfum. í stað þess að greiða fullan tekju-
skatt af hagnaðinum geta einstaklingar frestað
skattlagningunni með því að fjárfesta í hlutafé-
lögum. Tilgangur löggjafans var fyrst og fremst
sá að peningamir yrðu áfram í íslensku atvinnu-
lífi, en í raun hafa margir farið þá leið að fjárfesta
fyrir söluhagnaðinn í eigin eignarhaldsfélögum
erlendis þar sem skattaumhverfið er hagstæðara.
Þetta þýðir að maður með 98 milljóna króna
söluhagnað greiðir ekki 42 milljónir í skatt eins
og hann gerði ef hann greiddi skattinn strax
heldur greiðir hann innan við 2 milljónir í skatta
og kostnað í Lúxemborg þegar hann stofnar þar
eignarhaldsfélag. Einu skattarnir sem hann
greiðir til íslands eru eignarskattur, sem greidd-
ur er af nafnvirði hlutafjár, og 10% fjármagns-
skattur ef hann greiðir sjálfum sér arð.
Viðmælendur Morgunblaðsins eru á einu máli
um að þetta lagaákvæði hafi haft allt aðrar afleið-
ingar en stefnt hafi verið að. „Það var aldrei til-
gangurinn með lagaákvæðinu að menn gætu
frestað tekjufærslu söluhagnaðar með því að fjár-
festa í eigin eignarhaldsfélögum, hvort sem þau
væru á Islandi eða erlendis. Tilgangurinn var
væntanlega sá að reyna að beina fjármagninu inn
í fyrirtækin aftur,“ sagði endurskoðandi í samtali
við blaðið.
Nýtt lagaákvæði stuðlar að því að fjár-
magnið leitar ekki aftur heim
Til viðbótar við þetta var gerð breyting á
tekjuskattslögunum árið 1998 og stuðlar hún
beinlínis að því að eignarhaldsfélög í eigu Islend-
inga erlendis fjárfesta ekki í fyrirtækjum á Is-
landi. Um er að ræða ákvæði um að erlendir aðil-
ar greiði 20% skatt af söluhagnaði þeirra í
íslenskum hlutafélögum. Ákvæðið er óvíða að
finna í löggjöf nágrannalanda okkar og er því
fallið til að stuðla að því að fjármagn í eignar-
haldsfélögunum leiti ekki heim. Erfitt er að fram-
fylgja þessu lagaákvæði og eftirlit með fram-
kvæmd þess hefur ekkert verið af hálfu
skattayfirvalda enn sem komið er enda mun það
ekki hafa skilað ríkissjóði neinu.
Samkvæmt lögum eru íslensku verðbréfafyrir-
tækin ábyrg fyrir því að halda eftir staðgreiðslu
af söluhagnaði hlutabréfa erlendra aðila. Það
hafa þau ekki gert fram til þessa samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins. Ein af ástæðunum
fyrir því að allir bankar og stærri verðbréfafyrir-
tæki á íslandi hafa að undanförnu stofnað dóttur-
fyrirtæki erlendis er sú að þar með geta þau ver-
ið örugg um að þurfa ekki að gefa skatta-
yftrvöldum á Islandi upplýsingar um söluhagnað
erlendra aðila í íslenskum hlutafélögum.
■ Lögin stuðla/10-11
Sveinbjörn Björnsson
Breytingar
með frelsi í
orkumálum
SVEINBJÖRN Bjömsson, jarð-
eðlisfræðingur og verkefnisstjóri
rammaáætlunar um nýtingu vatns-
afls og jarðvarma, segir að hvorki al-
menningur né þingmenn virðist hafa
gert sér nægilega vel grein fyrir því
að með nýjum raforkulögum verði
orkuframleiðsla væntanlega gefin
fijáls innan tveggja ára.
Sveinbjörn telur að sú leið verði
farin að ríkið eða sterkt fyrirtæki
fyrirtæki á vegum ríkisins taki að sér
rekstur dreifmets um landið fyrir
raforkuna: „Hver sem er getur síðan
framleitt rafmagn og samið við fyrir-
tækið um flutning á Netinu. Eftir að
breytingin hefur tekið gildi verða
það ekki stjómmálamenn heldur
sjálfstæð orkufyrirtæki sem taka
ákvörðun um hvaða virkjanir verða
byggðar og hvenær."
Hann segir spennandi að sjá hvort
raforkubændur spretti nú upp og
orkubúskapur verði aukabúgrein.
■ Leið úr/22-23
*
Madeleine Albright um varnarsamstarf Bandarfkj anna og Islands
Telur ósætti um
kostnað auðleyst
MADELEINE K. Albright, utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna, seg-
ist ekki búast við því að neinar
meiriháttar breytingar verði á
^arnarsamstarfi ríkjanna þótt
samningar um endurskoðun þess
séu framundan.
Á blaðamannafundi eftir viðræð-
ur Albright við hinn íslenzka starfs-
bróður sinn, Halldór Ásgrímsson, í
Ráðherrabústaðnum við Tjarnar-
götu í gær, sagðist hún sannfærð
um að þau fáu ágreiningsmál sem
uppi á borðinu væm í tengslum við
framkvæmd varnarsamningsins -
og snera að því er sér skildist aðal-
lega að kostnaðaratriðum - yrði
auðvelt að leysa.
Ráðherrarnir sögðust hafa komið
víða við í viðræðum sínum og tæpt
bæði á alþjóðlegum og tVíhliða mál-
efnum. Albright átti einnig viðræð-
ur við Davíð Oddsson forsætisráð-
rierra, heimsótti Þingvelli og varn-
arstöðina á Keflavíkurflugvelli og
hitti aðstandendur alþjóðlegrar
ráðstefnu um konur og lýðræði.
Hvað tvíhliða samskipti landanna
varðar ber nú hæst að á næsta ári
verða 50 ár liðin frá því að varnar-
samningur ríkjanna var gerður og
endurskoðun gildandi samþykkta
um varnarsamstarfið er framund-
an. Núgildandi bókun um fram-
kvæmd varnarsamningsins, sem
gerð var 1996, rennur úr gildi í
apríl á næsta ári. Að sögn Halldórs
Ásgrímssonar munu samninga-
nefndir háttsettra embættismanna
ríkjanna hefja viðræður um endur-
skoðun varnarsamstarfsins nú
strax eftir helgina.
„Fimmtíu ára afmæli varnar-
samningsins er gott tækifæri til að
treysta gagnkvæmar skuldbinding-
ar okkar um að standa vörð um
friðinn og óbifanlegt gildi tengsl-
anna yfir Atlantshafið,“ sagði Al-
bright.
Aðspurð hvort endurskoðun gild-
andi samþykkta um varnar-
samstarfið mundi hafa breytingar á
starfsemi varnarliðsins í för með
sér, sagði Albright aðeins að þau
Halldór hefðu rætt hvernig form-
legum samningum þar að lútandi
yrði háttað. Þau væra sammála um
mikilvægi þess að varnarsamstarfið
Bestu ár lífsþíns...
www.namsmannalinan.is
Geisladiskataska j Skipulagsmappa j Penni
Námsmannalínudebetkort j Biiprófsstyrkir
Námsmannalinureikningur j Netklúbbur
Framfærslulán j Lægri yfirdráttarvextir
Námsstyrkir / Námslokalán j Tölvukaupalán
ISIC afsláttarkort j Heimitisbankinn
@ BONAÐARBANMNN námsÆilnalfnan
yrði áfram á traustum granni. „Mér
skilst að það séu einhverjar spum-
ingar óleystar varðandi kostnaðar-
hliðina en ég tel að lausn finnist á
þeim öllum og þær muni ekki verða
til þess að draga úr mikilvægi varn-
arsamvinnu þjóðanna á neinn hátt,“
sagði Albright.
Samstiga í NATO-málum
Um þær deilur sem staðið hafa
um samninga um sjóflutninga fyrir
varnarliðið og afskipti bandaríska
öldungadeildarþingmannsins Ro-
berts Torricellis af því máli sagðist
Albright aðspurð að sá árangur
hefði að minnsta kosti náðst að nú
væri búið að koma upp fyrirkomu-
lagi fyrir sættir í málum á borð við
þetta. Halldór Ásgrímsson tók fram
að þetta mál hefði ekki verið rætt á
fundi þeirra en yrði tekið fyrir í við-
ræðum embættismannanefndanna.
Ráðherrarnir sögðust einnig hafa
rætt stöðuna í Júgóslavíu og Kos-
ovo, stækkunarhorfur Atlantshafs-
bandalagsins og fleiri alþjóðleg
málefni. Albright lýsti ánægju sinni
yfir hinni virku þátttöku íslendinga
í friðargæzlu- og uppbyggingar-
verkefnum í Bosníu og Kosovo.
Sagðist hún oft hafa rætt stækk-
un NATO við íslenzka utanríkis-
ráðherrann og svo hefði einnig ver-
ið að þessu sinni. Þau væra mjög
samstiga hvað þetta mál varðaði.
„Ekkert ríki á að geta haft neitun-
arvald um fjölgun aðildarríkja
NATO,“ sagði hún er hún var sér-
staklega spurð um horfur Eystra-
saltsríkjanna á að fá inngöngu í
NATO. Stefna hinna „opnu dyra“
stæði óhögguð. „Það er mikilvægt
fyrir þau ríki sem sækjast eftir inn-
göngu, þar á meðal Eystrasaltsrík-
in, að skilja að aðild að NATO er
mikil skuldbinding en engin gjöf.
Fyrir þessi ríki hafa verið samdar
Morgunblaðið/Kristínn
Utanríkisráðherrarnir Madeleine K. Albright og Halldór Ásgrúnsson á
blaðamannafundinum í Ráðherrabústaðnum í gær.
Morgunblaðið/Ómar
Davíð Oddsson forsætisráðherra tók á móti Albright í stjómarráðinu.
aðlögunaráætlanir sem eiga að
hjálpa þeim að verða ábyrg aðildar-
ríki bandalagsins í framtíðinni,"
sagði Albright.
Gladdist yfir árangri
Völu Flosadóttur
Þá óskaði Albright íslendingum
öllum sérstaklega til hamingju með
árangur Völu Flosadóttur stangar-
stökkskonu á Ólympíuleikunum
sem hún sagði hafa sýnt aðdáunar-
verðan baráttustyrk. „Mér er það
ávallt mikil ánægja að sjá konur ná
miklum hæðum,“ sagði Albright
sem sjálf er sú kona sem gegnt hef-
ur hæsta embættinu í bandarískri
stjórnmálasögu.