Skírnir - 01.01.1842, Blaðsíða 98

100
lielður ágtuuduin gjört sumt livaö, er miðaöi til að
drepa [laö niður; en [>ó tókst aldrei svo að ejöa
[iv(, aÖ eigi lifÖi nokkrar menjar af því með ['jóö-
inni, var [>að þó einkum upp til sveita, [>ví f
kaupstöðuniim var það þvf nær liÖiS undir lok, og
höf&u menu þar með öllu gleymt móðnrmáli síiiu,
en vóru tekuir til að tala þvi nær óbrjálaða döusku.
En er Noregur aptur komst undan Dönum 1814
og varð ríki útaf fyrir sig, hlutu þjóðernin aptur
að taka til að aðskiljast; Norðmenu gátu nú cigi
leugur verið danskir þó þeir hefði viljað, því með
því þjóðin sjálf var tekin til að ráða gjörðum sín-
um, eöur frjáls orðin, hlaut af hinu almenna þjóða
lífi nð kvikna nýtt lif með henni, er þá ogsvo
varð að lýsa sér í einhverjn og mcð timanum að
ná sér festn. En hvor einkénni þessa nýa lífs
verða skjldi, var sumpart undir því komið hvernig
þjóðin var undir það búin, sumpart undir stöðu
þeirri, er liún komst í tH annarru þjóða. Að
vísu komu Norðmenn nú í nákvæmasta sarnbaiul
við Svía, en liatur það, er þeir höfðu borið til
þeirra, hamlaði þó mjög að þeir vildi taka sér
þjóðerni þeirra til munsturs; undir þessum kríng-
umstæðum urðu iiú leifar þær, er eptir vóru af
gamla norska þjóðlifinu aptur að lifna við og fá
nýan kraft og nýtt fjör í sig, niun til hvoru-
tveggja mjög hafa lijálpað stjórnarlag það, er Norð-
menn fengu; að vísu gjiirði danska þjóðernið í
fyrstu mikla mótspvrnn, en varð þó að linast með
tímanum, — og mun gjöra það betur, er fram
líða stundir, — er nýir lffs straumar hættu að
renna í það frá Danmörku, en það í sjálfu sér