Skírnir - 01.01.1889, Side 93

ÍSLAND.
95
allur á lopti, en kemur þó stundum hart niður; optast er
skáldskapur hans svo traustur og fastur, að hann er á borð
við hið bezta í skáldskap fornaldarinnar. Honum finnst mest
til um karlmennsku og kjark. Dauðinn, hinn alvarlegi, voldugi,
ósveigjanlegi banamaður lífsins er honum næst hjarta. Hann
hefur þunglyndisblæ eins og ísland sjálft en þunglyndi hans og
sorg eru aldrei svartagallssjúk (eins og Byrons) eða tilhaldssöm
•og viðkvæmnisleg; sorg hans, eins og hún lýsir sér i kvæðum
hans, er karlmannleg og kröptug; hann treystir auðmjúklega
guði og sögunni. þýðing á kvæðinu «Vetur».
Önnur jafnbjört stjarna á hinum íslenzka skáldhimni er J ón as
Hallgrímsson (1807—45). þegar kvæði hans Gunnarshólmi
kom út í Fjölni 1838, sagði Bjarni: Nú held jeg mér sé bezt
að hætta að yrkja. þeir eru báðir alíslenzkir að náttúrufari.
Bjarni er kraptameiri, Jónas liprari og léttari; Bjarni leggur
meiri stund á hið innra, Jónas á hiðytra; Bjarni brúkaði mest
hina gömlu Eddukveðandi og hafði afi til að blása lifi i hana;
hérumbil sjötti hluti af ljóðum Jónasar er dróttkvæður, og er
honum ákaflega vel gefið að yrkja undir því lagi. Hann hefur
ekki látið sér nægja að yrkja undir íslenzkum háttum, heldur
hefur hann innleitt ýmsa nýja suðræna hætti í íslenzkan kveð-
skap og gert hann auðugri. Kvæði Bjarna voru ljóð sem hon-
um urðu á munni, likt og Goethe; þau komu ósjálfrátt og
voru strax fullkomin á augnablikinu sem þau fæddust á; hann
togaði aldrei Ijóð út úr sér og var ekki «stofuskáld»; hann
tók þátt í daglegu lifi rétt eins og hann vissi ekki hver skáld-
andi í honum bjó. Kvæði Jónasar eru snildarsmíði, sem hann
hefur hugsað sér og smiðað fagurlega og vel. Bjarni ber ofur-
liði með háu hugmyndaflugi og brennandi krapti, sem liggur
bak við orðhans; Jónas ber ofurliði með hljómfegurð og unaðs-
legum hugmyndum. Jónas hefur lika stórkostlegt hugmyndalif
og hátt andans flug og þó skap hans sé ekki eddukennt og tröll-
aukið eins og Bjarna, þá er hann samt sannur Noiðurlanda-
búi gagnvart hinum suðrænu tilfinningaöfgum, jafnvel þar sem
hann líkir eptir sinum uppáhaldsskáldum Ossian og Heine.
Hann dvelur fúslega við náttúrulýsingar og landslag vegna
náttúrunnar sjálfrar, en Bjarni litur á hana sem búning utan