Skírnir - 01.01.1894, Blaðsíða 54
54
England.
það ganga pðlitiskri ðhæfn næst, að vel.ja sjer stjðrnarformann úr þeirri
málstofu einmitt á þeiin tímum, er augu manna væru að uppljúkast betnr
en nokkru sinni áður fyrir því, að vaid og jafnvel tilvera þeirrar mál-
stofu ætti með öllu að afnemast.
Þess var heldur eigi langt að bíða, að örðngleikarnir, sem Rosebery
og stjðrn hans áttu við að stríða, kæmu í ljðs í þinginu. í sama mánuð-
inum sem hann tðk við stjðrnarformennskunni beið hann ðsigur í fulltrúa-
málstofunni. Þingsetningarræða drottDÍngarinnar var til umræðu, og
skyldi málstofan samþykkja svar upp á þá ræðu. Labouchere bar fram
þá tillögu, að í svarið skyldi sett sú yfirlýsing málstofunnar, að hún álíti
rjett að atnema lávarðamálstofuna. Stjðrnin andmælti tillögunni öfluglega,
en þrátt fyrir það var hún samþykkt með tveggja atkvæða mun, 147 gegn
145. Keyndar gerði málstofan bragarbðt, skömmu síðar. Stjórnin kom
með þá tillögu, að málið væri íhugað af nýju, kvaðst ekki geta fært
stjðrninni þetta svar og því hljðta að víkja úr valdasessinum, svo framar-
lega sem málstofunni væri alvara með að standa við þessa samþykkt.
Tillega Laboucheres var þá felld, enda hafði hann unnið sigur við fyrri
atkvæðagreiðsluna af því að þingmönnum hafði yfirleitt verið ókuunugt
um, hvað á seiði var, og höfðu því vanrækt að koma á fund. En ljóslega
bar þó atkvæðagreiðslan vitni um tvennt: að vald Koseberys stðð á held-
ur völtum fæti, og að lávarðamálstofan hafði mjög æst almenningsálitið
gegn sjer. Örðugastir voru írar, að því er lávarðamálstofuna snerti, enda
áttu þeir um sárast að binda, voru með sífelldar hðtanir allt árið um það,
að þeir mundu snúast með öllu gegn stjórninni, svo framarlega sem hún
tæki ekki röggsamlega í málið. Prjálslyndi flokkurinn í heild sinni ljet
og til sín taka. Á fulltrúaþingi, sem flokkurinn hjelt í Leeds í júnímán-
uði, var samþykkt yflrlýsing í þá átt, að hvenær sem lávarðaraálstofan felii
lagafrumvarp, sem samþykkt hafi verið af fulltrúamálstofunni, skuli það
frumvarp verða að lögum, hvað srin lávarðamálstofan segi, svo framarlega
sem fulltrúamálstofan samþykki það af nýju, og það þótt með nokkrum
breytingum sje — að lávarðamálstotan, með öðrum orðum, skyldi að eins
hafa frestandi neitunarvald. Blöð flokksins Ijetu yfirleitt hið bczta yfir
þeirri yfirlýsing, kváðu þetta aðvörun til lávarðamálstofunnar frá þjóðinni,
og ekkert gerði til, hvort lávarðarnir tækjn haDa til greina eða ekki, því
að það fyrirkomulag sje dauðadæmt, að menn taki í erfðir rjettinn til að
stöðva löggjöf landsÍDs. En eins og nærri má geta töluðu blöð íhalds-
flt'kksins nm þessa samþykkt sem hina megnuBtu heimsku. Það var ekki