Skírnir - 01.01.1894, Qupperneq 61

Rússland.
61
átti sjer stað í ríki hans meðan hann var keisari Rússlands, en hitt er
samt sem áður víst, að hann sá ekkert annað ráð til að stjórna þjóð sinni
en það, að halda henni i hinum ríkustu ófrelsis-fjötrum. Reyndar má
afsaka þá blindni að nokkru, þegar hliðsjón er höfð á ástandi í Rússlandi
um hans daga: sjálfur kemst hann til ríkis á þann hátt að faðir hans er
myrtur af spillvirkjum, og öll sin stjórnarár getur hann engan dag um
frjálst höfuð strokið fyrir morðþyrstum óaldarseggjum. En blindni er það
engu að síður, að geta ekki sjeð, að það er ófrelsið og kúgunin, sem ó-
öld þessi á uppruna sinn til að rekja, og að það er þaðan að hún fær
sína aðal-næring.
Keisarinn lá banaleguna og ljezt í Lívadíu suður við Svartahaf.
Þaðan var líkið fyrst fiutt til Moskwa, hins forua höfuðstaðar Rússaveldis,
og voru viðtökurnar þar hinar hátiðlegustu af hálfu klerka, aðalsmanna
og alþýðu. Til Pjetursborgar kom líkið 13. nóvember, og var líkfylgdin
þá heil míla á lengd. 19. nóvember fór útförin fram, en dagana, sem
kistan stóð á líkstallanum, var óþrjótandi straumur til kirkjunnar af öll-
um stjettum manna. Þúsundir kerta loguðu umhverfls líkið og allur um-
búnaður var hinn dýrðlegasti, og komu menn þangað til að sjá alla þá
dýrð og kyssa hönd keisarans eða dýrðlingamyndina á brjósti hans. Silfur
og gull-kransarnir, sem margir voru gimsteinum settir, og sumpart höfðu
komið frá Rússlandi, sumpart frá öðrum löndum, voru metnir á 6 miljón-
ir króna.
Að Alexander III. látnum, tók elzti sonur hans og Dagmarar, dóttur
Kristjáns IX. Danakonungs, við ríkisstjórn á Rússlandi, og nefnist Nikulás
II. Hann var 26 ára gamall er hann varð keisari, og var þá trúlofaður
Alix stórhertogadóttur frá Hessen, dótturdóttur Viktoríu Bretadrottningar.
Brúðkaup þeirra fór fram 26. nóvember, en áður hafði hún auðvitað orðið
að taka grisk-kaþólska trú, til mjög mikillar gremju fyrir marga próte-
stanta á Þýzkalandi. Brúðkaupsdaginn voru mörgum þúsundum manna
gefnar upp sakir, sektir og skattskuldir, og bæði þann dag og útfarar-
daginn og dagana á undan var fátæku fólki í Pjetursborg gefinn matur,
40—50 þúsundum á dag, og auk þess mátti hver hafa heim með sjer ilát
þau er fyrir hann voru sett.
Margir hugðu gott til hins unga keisara og bjuggust við ýmsum um-
bótum í stjórnarfarinu eptir keisaraskiptin. Nikulás H. var sagður alls
óhræddur um líf sitt og geflnn fyrir að grennslast vandlega eptir atferli
embættismanna. Hollustukveðjum Finna, er áttu von á hinni sömu kúg-