Skírnir - 01.01.1902, Blaðsíða 11

Áttavísutt.
13
liin héldi honum, kæmi þó alt í sama stað niður fyrir þjóbina x heild
sinni, ef það sem löndin skiftast á af þessum vörutegundum nemur jafn-
miklu verði (en á því eru verzlunarsamningarnir bygðir); því að þótt
Spánverjar af næmu allan toll af saltfiski, en Norðmenn héldu víntoll-
inum, þá fengi þjóðin þó fiskinn þeim mun ódýrari, sem hún kynni að
fá minna fyrir vínin. '
Tollverndarmenn halda því jafnan íram, að það sé jafnan sel-
jandinn, sem beri aðflutningstollinn; hann fái þeim mun minna fyrir
vöruna. Yerzlunarfrelsismenn halda aftur hinu fram, að kaupandinn kaupi
hana þeim mun dýrara sem tollinum nemur.
Að likindum er víst hvorug reglan algihl. Þar koma önnur atvik
til greina, svo sem hve mikíð tilboð er af vörunni á heimsmarkaðinum
og hve mikil eftirspurn, því að hlutfallið milli tilboðs og eftirspurnar
skapar jafnan verðið. Svo að hér kemur mikið undir því, hvort land
er sá aðal-seljandi eða aðal-kaupandi (eða að minsta kosti svo stór
kaupandi eða seljandi) vörutegundarinnar á heimsmarkaðinum, að
lcaup eða sala þjóðarinnar geti haft áhrif á verð vörunnar á honum.
En hvað sem því liður, þá eru nú þjóðirnar farnar að nota hátolla
ekki að eins sér til tekjugreinar eða til að vernda iðnað sinn, heldur
sem vopn i verzlunar baráttu sinni. Þær leggja á hátolla, til að geta
keypt sér tollíviinun fyrir tollívilnun á móti.
Þannig liafa Þjóðverjar háan toll og stranga skoðun á flcski frá
Bandaríkjunum, til að bægja því burt frá að keppa við flesk þýzkra
bænda heima á Þjóðverjalandi. Bandaríkin liafa aftur háa tolla á
þýzkum varningi og eru að lögleiða lijá sér strangf eftirlit með, að
innfluttur varningur 'sé „ósvikinn11, og fara þeir elcki dult með, að
þeir ætli sér að beita þeirri skoðun einkanlega við þýzkan varning, til
að geia hann afturreka og tálma honum á allar lundir, og á þetta að
vera til hofnda fyrir aðferð Þjóðvorja. Enda hafði það þau áhrif, að
Þjóðverjar hættu í vetur við nýja tollhækkunar-viðbót á Bandarikja-
fleski, sem þar var frumvarp fram komið um á þingi.
Þannig berjast nú þjóðirnar með toll-lögum og verzlunar-höftum
hver gegn annari, í stað þess að berjast, með púðri og fallbyssum.
í Bretlands-þætti hér á eftir munum vér fá að sjá, hvernig toll*
álögur er hugsað t.il að nota í enn öðrum tilgangi, og vona ég það
verði lesendum skiljanlegra við það litla, sem hér er sagt að framan
um hátolla og tollstríð,