Fjölnir - 01.01.1838, Blaðsíða 18

18
Aö \ísn má 088 Jiikja vænt um ætljörðu vora af fleíru
enn þessu, eíns og í Fjölni er á vikjib, og J>ó eínna sizt
af því (so framarlega sem ættjaröarástin hlítur, eins og
öll ást, að vera biggð á eínhvurjum skjinsamleguin rökum),
hvað Iijer er mikjið af “eldhraunum, eíðisöndum, bernin,
graslausum fjöllum, uppblásnuin meluin og fiiaflóum” —
nema að Jní leiti, sem landið verður breítilegra íirir
J)á sök; og ekkji heldnr so mikjið vegua hins, sem
af Jiessu leíðir, aö vegna fátæktariuuar gjeta ekkji líf-
ernishættirnir orðið eíns margbreíttir, og vera Jiirfti til
aljijóðlegra framfara og fullkomnunar. J>etta gjetur J)á
og verið tii merkjis um hitt, sem annað er lielzt að
brjefinu, að J)að fer heldur grunnt, J)egar rekur til hinna
almenuu sanninda, og J)ess, sem hjá visindamönnum er
að lögum haft. Jað sem sagt er um landið okkar, og
J)að sem J)ar eigi við, er flest hvað á ástæðum biggt;
enn verr hefir tekjist, þegar á að sjá leíngra frá sjer.
So er t. a. m. sagt um dönskusletturnar í Fjelagsritunum
og Kvöldvökunum, að “J)ær standi'aungvum í veigi”, “þeir
hafi ekkji af þeíin að seígja”. Ilitt átti þó betur við,
og iíkjist heldur aðferð vísindamanna, að grennslast eptir,
livurt þær væru þar eður ekkji. Ef þær eru þar ekkji,
höfum við rángt að mæla; enn ef það verður ekkji variö,
að þær sjeu þar, þá er ekkji tiltökumál, þó á þær sje
minnst, og þær j)ikji bókunum til ópríði og hnekkjis.
Líkt stendur á því, sem kjemur J)ar á eptir um timarilin.
Jeíin er varlega niðrandi, ef þau eru flestuin hlutiim
Iiæfari til, að fleíta frain lífstraumi þjóðanna, og auka
framfarir þeírra; J)ó J)au meígi vanbrúka, eins og aðra
góða hluti. Valla munu tímaritin, mina á seínustu ár-
nnum, liafa komið miklu illu til leíðar í Daninörkn; og
vel sje tímaritunum, ef þau hafa flítt stjórnarbiltínguniji
frakknesku; því hvað gjífurleg sem hún var meðan á henni
slóð, hefir þó af fáum atburðuin í verölduniii leítt eíns