Ný félagsrit - 01.01.1843, Blaðsíða 54

í»4 IIM VERZLUS A ISLANDI.
sinni viid, en þykjast sýna mikin velgjörníng aí> liúti
kasti ekki hinni frá 6er í rauban dauSa. þab helir
laungum heyrzt á íslandi, hversu miklar veigjörbir landií)
og landsmenn þiggi og hafi þegib hæbi af enni dörisku
stjorn og af kaupmönnum, sem hafi lánab þeim og lijálpab
frá dauba, en þab mun sannast þegar ab verbur gætt,
ab landib hefir marggoldií) allar velgjörbir þessar og
hjálp, og goldib þær með því sem meira er vert enn
peníngagjöld. þegar ein þjób er orbin annarri yfirsterkari
á þennan hátt, þá fer ab koma fram kúgun meb mörgu
móti, því þeir sem eru orbnir vanir ab drottna þykjast
ab sibustu eiga rétt á þv/, og þykir öfgar aö nokkurr
mæli á móti, en hinir, sem vanir eru al lúta í lægra hald
og þykjast eiga allt undir öSrum, þora ekki ab láta á sér
hera, og margfaldast þannlg kúgunin þángabtil úrskeibis
gengur og eitthvab verbur til rábs ab taka, einsog var
1786, þegar verzlunar-kúganin var linub á Islandi.
þab er þó aubsætt, ab mikili munur er á vib hvert
land annab er bundið meb þvilíkum einokunar-böndum.
Sú þjób, sem hefir mikla verzlun um allan heim og er
lengst komin í allri mentun, en engri annarri síðri í vís-
indum, hún hefir raiklu meira afl til aí> halda nægri
verzlun vib eitt land, t. a. m. ekki meira land enn Island
er, svo því mætti vera núg um lángan tíma, og mundi
þó bera a annmarka þeim sem nýliga var getib, þegar
ein þjóð sæti ab verzluninni, Iiver sem hún væri. En
þegar vér viröum fyrir oss Dani, þá þjób sem nú hefir
cin verzlun við landið, þá er enganvegin gjört lítib úr
þeim þó sagt sé ab þeir sé meb minnstu þjóðum í Norb-
urálfunni, og eptirhátar margra annarra einsog von er;
þeir liafa gengið margar raunir í gegnum og veldi þeirra
liefir hnignað, og með því afl og þróttur, svo þeir taka