Ný félagsrit - 01.01.1843, Page 60

60
UM VERZLUN A ISLANDI.
hafa vpriíi auftugri og ált meira undir sjálfum ser, þd
þeir hafi viljab miíiur, enda er og auSséb, aí) sá sem er
kominn í veltu, hefir mikinn skipakost og getur leitaí)
fyrir sér þángaí) sem hagkvæmast er, og þarf ekki a&
taka varníng sinn ab láni og gjalda leigu eptir, hann
stendst þar í inörgum misferlum sem hinn fátæki reisir
aldrei rönd vib, og ailrasízt jiegarhonumerhægt fráviíiskipt-
um vií) abrar þjóðir enn Dani eina, þar sem opt mundi
svo vií) bera aí) útlendir menn kæmi út til Islands ef
verzlanin væri frjáls, og hefbi þar vöru sína á bobstólum,
í stab jiess ab nú kemur jiar alls enginn. Væri
verzlanin frjáls og íjörug, þá yrbi annabhvort, ab þessir
enir fátæku menn rétti vib og yrbi enir gagnligustu,
ef Jieir væri dugligir, eba ])á ab þeir yrbi hrábum aö
hætta allri verzlun, ef J)eir væri dfærir til J)ess, og er
hvort um sig betra enn aö allt dragist fram á tréfdtum,
einsog dæmi hafa veriö hingabtil, og skaöinn lendi á
landinu. - Meö kyrkíngi þeim, sem nú er á, veröur apt-
urámóti svo háttab, ab kaupmabur gefur víba hvar lobað
vib verzlun um mörg ár, og verib ab öllu eba niestu ein-
valdur um öll kaup milli sin og landsmanna, og verib þo'
ab engu liætfari Jægar fram líba tímar, vegna þess ab
atvinnuvegirnir mirika og allt fjör dej'r mebal aljn'bu.
]>efta veldi kaupnianna hefir lýst sér einkanliga í afar-
kostum J)eim, sem þeir hafa hobib svo opt, og landsmenn
hafa kvarfab yfir, og mun ])ó mart smáræbi vera o'talib.
Afarkostir Jiessir eru nijög sprottnir af þeirri rót, ab
kaupmenn telja mjög margir landib farib ef þe i r væri ekki
til ab halda því vib. þetta er fáheyrt nijög, og einkum
ab því sé svo framfylgt sem opt heyrast dæmi til mebal
íslandsfara. þab eru mikil sannindi allstabar, ab Iand
má ckki án kaupmanna vera eba án verzlunar, því allir