Ný félagsrit - 01.01.1849, Side 105

UM JAHDIRKJU A ISLANDI.
iOS
laka liana til sín bæbi af jörb og lopti. Siban hefir
pfnafræbin leidt menn til gannfæríngar nm, ab í næring
Jiessari ern bæbi loplefni og steinefni; og þó ininna
sfe ab vöxtunuin af hinum sibari, ern þau þtí engu ab
síbnr naubsynleg grösununi, til þess þau geii náb
þroska. Menn liafa og koniizt ab raun nin, ab ekki
þrifast allar grasalegnndir á hinu sama, heldur þarf
serhver ávaxlarlegund þá næríngu, sem söinu efni erni
og þau, seui vib epiirgrenslun finnsl í þeini ávexti, þegar
hann er fullþroska. Menn liafa og komizt ab raun
nni þab nieb eplirgrenslun, ab nieira hlula loplefnanna
draga grösin til sin af loptinu , gegnnni blöbin,
steinefnin jiarámót af jörbinni, gegnuni rælurnar. Af
þessn liafa incnn seb, ab til þess vænta niætli niikils
gróburs þarf ab vera nægb af stcinefnnin þe'nn i
akrinuin, sem sáblegund sú Jiarf til næringar sem
menn vilja rækta ]>ar. Ekki nægir þab heldur, ]>ó
efnin se til í akrinuin, ef þau ern harbir steinar, þvi
ekki gela þau orbib grösununi ab næríngu nema þan
«e leyst i siindur og rennandi. Af þessu hafa nienn
og öblazt Ijósari hugiiiynd unr, hversvegna nanbsynlegt
er ab mylja jörbina ineb plógnin og öbriini þesskyns
verkfæruni, því reynslan hefir bent iiiönniiiu á, ab
því helur seni jörbin er iiiulin og losub, því heiur
nær loptib ab verka á hana, á þann hált, ab leysa
siindur efnasainhönd þau, sem í henni eru, sanieina
•ig þeini og gjöra þan ab grasanæríngar-efninn.
Efnafræbin hefir og henl niönniini lil, hverjar jarb-
tegundir hezt geyma í sfer þau loptefni, er grösin
draga til sín gegnuin rætnrnar, hnn hefir og leib-
beint inönnuin til ab aubga jarbveginn ab þeim efnuiri.
Síban inenn fóru ab |>ekkja liver ab sfe frnniefni
yinsra sáblegunda, liafa menn tekib til hragbs ab hiia