Gangleri - 01.08.1870, Side 4

4
menn sjer nú allan afganginn breyífan f liifa, þá væri
sá hiti nógur til þess að hita jafnvægi alis sólkcrfisins
af vatni um 28 milljónir hitastiga, og þótt allt sóikerf-
ið væri úr lireinu kolaefni, og þvf væri brennt, þá mundi
að eins myndast T5Vd- Þessum hita. Nú á dögum
þekkjum vjer ekki meiri liita en hjer um bil 2000 °.
Eptir þvf sem þokuhnötturinn þjettist, myndaðist
líka meiri og meiri hiti, svo að bæði aðalhnötturinn og
hinir urðu glóandi, og hafa jarðfræðingarnir með mörg-
um rökuin sýnt, að svo hafi verið, hvað jörðina snertir;
en að hinir hnettirnir einnig hafi verið glóandi og bráðn-
ir eða fljótandi, má ráða af lögun þeirra, því að allir
eru þeir, eins og jörðin, llatari um möndulendana, en
um miðjuna. En mikið af hitanum er myndaðist í sól-
kerfi voru, hefir þó streymt út í hinn óendanlega himin-
geim, og er þannig að álíta sem missi fyrir sólkerfi
vort, en engan veginn fyrir alheiminn, ekki fremur en
þann hita er daglega streymir frá öllum hnöttum út í
geiminn.
En þótt vinnumagn það, sem nú er í sólkerfi voru,
sje að eins lítill hluti af hinu upprunalega, þá jafngild-
ir það þó engu að síður mikluin hita. Setjum t. a. ra.
að jörðin á rás sinni kring um sólina mætti einhverri
þeirri fyrirstöðu, að hún stöðvast allt í einu, þá mundi
af því höggi myndast jafn mikill hiti, og af því, ef
kolastykki væri brennt, sem væri 14 sinnum stærra ea
jörðin; jörðin mundi við höggið hitna um 112,000
mælistig, en óðar en hún væri stöðvuð, inundi hún hrapa
inn í sólina, og þá mundi verða svo mikið högg, að við
það mundi myndast 400 sinnum meiri hiti, en við hið
fyrra höggið. Lítið sýnishorn slíkra viðburða sjáum