Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1928, Page 43

43
Flosi bíður sinna manna við Holtavað. Það hefir verið vestan
frá Þingskáianesi, dáiítið breytilegt, ofar og framar eftir sandburði,
— fjöldi gatna. Utanmegin tóku við Holtin og er því nafnið á vaðinu
mjög eðlilegt og rétt. Holtin hafa jafnan haft víðtækt nafn, að sínu
leyti eins og Þríhyrningshálsar, Flóinn o. fl. Bær er þar skammt vest-
ur frá ánni, sem heitir Austvaðsholt, má vera dregið af árvöðum,
Austmannavað, Austvað. Grein,t hefir á um bæjarnafnið, og fæ ég
enga úrlausn af þeim útleggingum; vænti því, að þeir, sem að bæn-
um standa, geti orðið skírnartollsfríir, þó ambaganir síðari alda séu
í ljós leiddar. Að bærinn sé oflangt frá ánni, þegar enginn annar var
nær eða í milli, og land hennar lá að, segir lítið. Tökum t. d. Keldur
og Reynifell, hvar Eystri-Rangá fer á milli; þar er jafnan kallað Reyni-
fellsvað vestan-frá, en Keldnavað austan-frá, eitt og sama vaðið.
Svona máltak mun víðar mega finna, hvernig sem það er þegið. En
vöðin austan yfir hafa verið um lækjarmynnin og upp-eftir, á milli
Austvaðsholts og Kýraugastaða.
Ingjaldur bjó sig þegar við 15. mann. Hann ríður um Knafahóla,
skammt fyrir neðan Víkingslæk, og beint til Holtavaðs, samkvæmt boði
Flosa. Ófært er að halda Ingjald svo fijótan að búa sig og lið sitt,
að stutt áning þyldi biðin, og Flosi auðvitað mænt eftir, að hann
kæmi albúinn til þingfarar, þó á hálku stæði gegnt honum, enda var
Ingjaldur ekki ákveðinn fyr en eftir samfundi þeirra, og þó viljatreg-
ur, vegna tengda við Njál. »Þat er líkast, segir Ingjaldr, at ek geri
svá, en þó vil ek nú heim ríða fyrst, ok þaðan til þings«. Honum
var töf að ríða heim, og missti af samfylgd Flosa.
Nokkuð öðru máli var að gegna með Mörð, bls. 269. Hann reið
ótilkvaddur til fundar við Fiosa, og kvaðst riða vilja til þings með
honum, með öllu liði sínu. Varla eru líkur til, að Flosi hafi talið hann
liðsmann sinn fyr en þarna, en hitt er víst, að Mörður hefir vitað allt
um ferðir þeirra, og búið sig jafnhliða Sigfússonum.
Sigfússynir og sá flokkur að austan riðu Þríhyrningshálsa, efra út
Hólmslönd, Rangá milli Árholts og Orustuhóla, um Knafahóla, og það-
an til Holtavaðs; þar komu vegir saman. Flosi fagnar þeim glaðlega;
þeir ganga fram að ánni. Mjer finnst þessi orð lítið segja. Maður
getur á öllum árbökkum sagt: Gakktu fram að ánni, þar sem hún er
framundan og maður ætlar yfir, án tillits til átta. Sjáum bls. 332:
»En um morguninn snemma tóku þeir hesta sína og riðu fram á leið«.
Þessir voru eins og fyr á útleið, en ekki austur; annars gat verið
ágætur áfangastaður utanmegin við Holtavað, hvað landkosti snerti,
og öllu fegurra pláss, vallendi hærra, umgirt lækjum, og norðan-við
nes mikið frá Kýraugastöðum, en vegna þinghalda austanmegin, sem