Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Blaðsíða 144

136
þegar Jón prestur Pórðarson ritaði Ólafssögu upp í Flateyjarbók, tók
hann upp þriðja kapítulann á eftir aðalkapítulanum, þann er getið var
um nú (92. kap. í Stb.), allan, nema fyrstu málsgreinina, en hana hafði
hann fellt inn mestalla þegar á eftir aðalkapítulanum (89. kap. í Stb.),
og fór vel á því1). — Pegar Gustav Storm gaf út Eiríkssögu 1891,
fann hann einnig til þess, eins og þessir fornu sagnaritarar, að betur
fór á að setja þessa viðbót við 2. kap. í sögunni og tók hann hana
upp úr Ólafssögu í Flateyjarbók. — Sýnist engin ástæða til að líta
svo á, að þetta beri vott um skort á hæfilegri virðingu fyrir Eiríkssögu
í heild, og var enn farið líkt að í síðustu útgáfu sögunnar, en viðbót-
in merkt greinilega í báðum útgáfum, sett í hornklofa.
Er þessum 2. kap. sögunnar var skeytt við frásagnirnar norð-
lenzku um Eirík rauða og börn hans og tengdadóttur, og seinni mann
hennar, mátti segja, að hjer var komin saga Eiríks, þótt stutt væri og
fjallaði eðlilega um ýmislegt annað en hann sjálfan, og þótt mikið
vantaði á, að svo gjör væri frá honum sagt, sem vjer hefðum nú helzt
kosið á. Við því er nú ekkert að segja, og hitt skiptir minna máli, að
ritari sögunnar af einni eða annari ástæðu tók ekki með allt það, sem
betur hefði farið á, að hann sleppti ekki, úr því að hann hafði það
fyrir augunum, að því er helzt virðist.
Pað sýnist nú eftir þessum athugasemdum, sem hjer hafa verið
settar fram, einkar eðlilegt, að þessi saga, sem hér er um að ræða,
hafi verið kölluð »Saga Eiríks,« eða »Eiríks saga rauða,« enda þótt
ritari hennar hafi ekki beinlínis tekið hana saman í þeim tilgangi, að
semja ævisögu Eiríks rauða »rjetta og sljetta«, svo að segja án þess
að líta til hægri eða vinstri, eða án þess að taka með merkilegar frá-
sagnir ástvina hans um æfintýri þeirra og æviatriði undir handarjaðri
hans. Vjer vitum ekki, hvort ritari sögunnar hefir gefið henni nafnið
Eiríkssaga eða hvort hann hefir yfirleitt gefið henni nokkurt nafn, en
hitt virðist oss koma berlega í ljós, að brátt hafi hún hlotið það nafn, ver-
ið kölluð það þegar á 13. öld, og algjörlega af eðlilegum ástæðum.
Er það er athugað með fullum skilningi á vorri fornu sagnaritun og
jafnframt öllum samsetningi þessarar sögu sjerstaklega, hve eðlilegt
það var, að hún bæri þetta forna nafn, »mun fáum geta dulizt, hve
fráleitt það er, að nefna hana« nú öðru nafni.
í september 1940
M. Þ.
i) ísl. fornr.: IV. b., bls. 242—43.