Óðinn - 01.07.1920, Blaðsíða 41
ÓÐINN
89
og vanþakklátu störfum með miklum dugnaði og
lægni og sjerstakri samviskusemi og trúmensku.
Á þeim árum sem Sigurður byrjaði búskap, þekt-
ist ekki jarðeplarækt þar um slóðir. Hann byrjaði
á því þar fyrstur manna, og með stökum dugnaði
og hagsýni tókst honum að verða þar brautryðj-
andi í þeirri grein, og stóð jarðepla-ræktin í
Krossgerði með mikiuin blóma, þegar lrann brá
þar búi, auk þess sem hann bælti jörðina mikið
að öðru leyti.
Áður var það margra manna trú, að jarðepla-
iækt væri þýðingarlaust að reyna á Austurlandi,
en Sigurður sýndi hið gagnstæða í verki, enda
kom það í Ijós við reynsluna, bæði hjá honum
og íleirum, að jarðepli bera vist óvíða bjer á
landi margfaldari ávöxt en einmitt á Austurlandi.
— Sigurður hefur altaf verið gestrisnismaður hinn
mesli. Hann er greindur maður vel og fróður og
hinn skemtilegasti í viðræðum, hann er forn og
fastur í lund og hefur skýrar og ákveðnar skoðanir
í samræmi við lífsreynslu sína, og stendur það alt
föslum fótum, á góðum og gömlum íslenskum
merg, sem því miður virðist nú á sumum sviðum
vera að fjara út úr þjóðlífi voru. Pó að Sigurður
sje með allra rammíslenskustu mönnum í hugs-
unarhætti, á jeg þar alls ekki við að hann sje
afturhaldssamur í skoðunum, þvert á móti hefur
hann alla daga fylgst flestum mönnum betur með
í öllum framförum lands og þjóðar í orði og
verki. Hann er trúmaður mikill og áhugamaður
um þau mál. Hann er nú kominn á áltræðisaldur
og enn er hann síhugsandi um hag og velferð
lands og þjóðar á flestum sviðum, og hef jeg
þekt fáa menn á hans aldri, sem hafa eins vak-
andi og stöðugan áhuga sem hann, og hefur hann
þó verið blindur í tæpan tug ára, og hefur borið
þann kross með framúrskarandi stillingu. í öll
þau ár sem jeg hef þekt Sigurð, hef jeg ekki
heyrt hann æðrast eða óstillast yfir því að ljós
augnanna var svo snemma frá honum tekið.
í*að hefur löngum verið mín mesta ánægja að
tala við gamalt, greint fólk, heyra það lýsa sam-
tíðarmönnum sínum og öðru ennþá eldra fólki,
og lífsbaráttu þess, ástríðum, kreddum og aldar-
anda-sjerkennum. Sigurður er einn þeirra manna,
sem hefur gott lag á að veita slíkar ánægjustundir.
Sigurður Þorvarðsson hefur verið sá maður í
sinni stjett, að þá væri vel ef að ísland ætti sem
flesta hans líka.
Ríkarður Jónsson.
Prestshjónin á Tjörn.
Síra Kristján Eldjárn Þórarinsson fæddist að
Bægisá 31. maí 1843. Faðir hans var Þórarinn
prófastur Kristjánsson prests á Völlum Þorsteins-
sonar prests í Stærra-Árskógi Hallgrímssonar prests
á Grenjaðarstað Eldjárnssonar prests á Möðru-
vallaklaustri. Móðir Krisljáns var Ingibjörg Helga-
dóttir frá Vogi á Mýrum. Ólst hann upp að
mestu hjá afa sínum, Kristjáni presti á Völlum.
til 14 ára aldurs, lærði undir skóla hjá Halldóri
Friðrikssyni yíirkennara í Reykjavík og kom í
latínuskólann 1864. Úlskrifaðist þaðan 1869, gekk
síðan á prestaskólann og tók guðfræðispróf 1871
og vígðist að Stað í Grindavík. Var þar prestur
í 8 ár og fluttist síðan að Tjörn í Svarfaðardal,
var þar prestur i 38 ár eða til ársins 1917, að
hann sagði af sjer og dó af Iungnabólgu nálega
missiri síðar, 16. sept 1917.
Síra Kristján var tæplega meðalmaður á hæð,
en þrekvaxinn og feitlaginn á efri árum. Höfuð
stórt með enni hvelft, hátt og fagurt, eldsnörp
augu og yfirbragð alt göfuglegt og mikilúðlegt.
Hár og skegg bjart. Síra Kristján var gáfumaður
mikill, stálminnugur, næmur og skáldmæltur og
svo mikill smekkmaður á íslenska tungu, að
hreinna mál í ræðu og riti getur ekki en hans.
Fór þar saman gnótt orða, val þeirra og skipun.
Hafði hann og miklar mætur á kraft- og kjarn-
yrðum eldra og yngra máls og notaði þau jafnan.
Gleðimaður var hann með afbrigðum og eru vin-
um hans og öðrum, er á heyrðu, ógleymanlegar
stundir þær er hann sagði kýmnisögur, er hann
kunni ógrynni af og sagði með svo miklu fjöri
og fyndni að gneistar stukku at hverri setningu.
Var hann þó ætíð hinn kurteisasti og vel á verði
um virðing sína og prúðmenni í framgöngu, enda
þá er mesta glaðværð var á ferðum. »GIeðin
lifir allan heims um aldur, og Eldjárn þarf hún
til að lifa í«, kvað Jón Ólafsson skólabróðir hans.
Göfugmenni var hann í skapi, en skapstór og þó
stiltur vel, en napuryrtur mótstöðumönnum; trú-
maður sterkur og þróttmikill, en þó frjálslyndur.
Fremur lítið gaf hann sig að opinberum málum
og mun þar hafa kosið að forðast deilur og sveitar-
krit, enda var öllum sóknarbörnum hlýtt til hans
og báru virðingu fyrir honum, vegna göfugrar
framkomu, ekki síður utan kirkju en innan. Sjá
eftirmæli í Lögrjettu 24. júlí 1918, 34. tbl.