Óðinn - 01.01.1924, Qupperneq 37

ÓÐINN
37
Stofnfundur fje-
lagsins var hald-
inn í Reykjavík hinn
17. janúar 1914.
Þar vóru samin lög
handa fjelaginu og
kosin stjórn og
gerðar allar nauð-
synlegar ráðstafanir
til framtíðarreksturs
þess. Hin fyrsta
stjórn var skipuð
þessum mönnum:
Sveinn Björnsson
(form.), Halldór Daníelsson (varaform.), Ólafur ]ohn-
son (ritari), Garðar Gíslason (vararitari), Eggert
Claessen (gjaldkeri), Jón Gunnarsson og Olgeir Frið-
geirsson. Hafði stjórnin samkv. lögum sjálf skift með
sjer störfum.
Hið fyrsta verk stjórnarinnar var að ráða starfs-
menn og semja um byggingu skipanna. Utgerðar-
stjóri var ráðinn Emil Níelsen, sem hafði þá í mörg
ár verið skipstjóri á skipum »Thore«-fjelagsins, en
skrifstofustjóri Sigurður Guðmundsson, afgreiðslumað-
ur sama fjelags í Reykjavík. Um allmörg tilboð var
að velja með skipin og var tekið því sem kom frá
»A/S Köbenhavns Flydedok og Skibsværft«. Var um-
samið hvenær smíði hinna tveggja skipa skyldi lokið.
En sökum tafa af völdum ófriðarins mikla, sem
hófst síðla sumars 1914, gat afhending þeirra eigi
farið fram svo snemma. Suðurlandskipið, sem hlaut
nafnið »Gullfoss«, lagði af stað heim til Islands 1.
apríl 1915, en hitt skipið, »Goðafoss«, 19. júní s. á.
Mjög var til skipanna vandað, og hlaut skipasmíða-
stöðin alment lof fyrir, hve vel hún leysti verk sitt af
hendi, enda hefur hún síðan verið stöðugur skiftavin-
ur Eimskipafjelagsins og landssjóðs.
Hin fyrsta skrifstofa Eimskipafjelagsins var í Hafn-
arstræti 10. En í bruna miklum, sem varð í Reykja-
vík, fórst það hús, og brunnu þar með mestöll skjöl
fjelagsins. þar með skráin yfir hluthafana; hana tókst
samt að semja að nýju. En mjög varð bruninn til
tjóns og óþæginda í bráð. Var svo fengið húsnæði
fyrir skrifstofuna í Hafnarstræti 16 og þar var hún
uns hún fluttist í hið nýja hús fjelagsins sumarið
1921.
Þegar skipin' komu til landsins í fyrsta sinn, var
þeim tekið með miklum fögnuði, enda var öllum ljóst,
að lengi hafði þeirra verið þörf en nú nauðsyn, þar
sem ófriðurinn var búinn að trufla allar samgöngur
milli Islands og útlanda, og hin erlendu eimskipafje-
lög farin að draga sig í hlje með ferðir hingað. Enn
fremur var það vor hafís, sem mjög hafði hindrað
skipagöngur norðanlands einkum til Húnaflóans. Goða-
foss fór hiklaust gegnum hafísinn og komst á allar
hafnir sem honum var ætlað eins og ekkert væri í
vegi. Var skipstjórinn síðar sæmdur heiðursgjöf fyrir
ferðina af Skagfirðingum og Húnvetningum.
Rekstur fjelagsins 1915 gekk að flestu vel, og varð
hagnaður af ferðunum vonum betri, þrátt fyrir það,
að engin hækkun var gerð á flutningsgjöldunum frá
venjulegum taksta á undan stríðinu, en útgerðarkostnað-
ur talsvert farinn að hækka af ófriðarins völdum beint
og óbeinlínis (tafir erlendis). Fyrsta árið var siglt til
Kaupmannahafnar og Leith, og Gullfoss fór eina
ferð til New-York.
Næsta ár, 1916, var ferðum skipanna haldið áfram
með líku fyrirkomulagi og fyrsta árið. Um haustið
Herbergi stjórnar Eimslfipafjeiagsins.
Hús Eimskipafjelagsins í Reykjavík.