Óðinn - 01.01.1930, Side 21
ÓÐINN
21
Hf. Völundur var þá stofnað fyrir ekki löngu.
Og á þeim tíma, er hjer um ræðir, átti jeg sæti
í stjórn þess fjelags. Stofnendur fjelagsins voru
allir trjesmiðir.
Nú hafði það fram að þessum tímum verið
nokkurnveginn algild regla, að þegar reist voru
stórhýsi hjer í þessum bæ, eða þær byggingar,
er eitthvað þótti meira um vert en alment gerist
um smærri hús, þá voru ætíð fengnir útlendir
byggingameistarar til þess að hafa yfirumsjón
með byggingu slíkra húsa. Skiftir hjer ekki
máli, hvort heldur
húsin voru bygð
úr timbri eða
steini.
Pað ræður að
likum, að oss
smiðum þessa
bæjar — bæði trje-
og steinsmiðum —
hafi með þessu
fyrirkomulagi þólt
gengið full nærri
virðingu okkar.
Það atvikaðist
svo, að það fjell í
hlut hf. Völundar,
að sjá um bygg-
ingu hinna tveggja
áðurgreindu húsa: íslansbanka og Safnahússins.
Og með því að stjórn »Völundar« fanst virð-
ing iðnaðarmannasljettarinnar í landinu liggja við,
að ekki yrði haldið uppteknum hætti um út-
lenda yfirsmiði, þá ákváðum við nú að leita
innanlands, og bárum þá auðvitað niður á þeim
manninum, er við treystum best, en það var
Guðjón Gamalíelsson. Tók hapn við verkinu,
þótt mikið væri hjer í húfi, að vel tækist. En
honum skildist líka hitt, að ekki átfi hf. Völ-
undur, sem trúði honum fyrir verkinu, minna
i húfi.
En það fór hjer sem oftar endra nær, að
hepnin fylgir áræðinu, þegar hyggindi eru með.
Guðjón leysti störf sín við bæði þessi hús
svo prýðilega af hendi, að ekki varð að fundið.
Hefur og síðan, mjer vitanlega, aldrei verið
fenginn útlendur maður til þess að standa fyrir
stórbyggingum hjer á landi. Varð Guðjón þannig
brautryðjandi iðnaðarmannastjettarinnar í þeirri
grein.,
Ein af bestu endurminningum Guðjóns frá
byggingu þessara húsa mun hafa verið sú, að
hann þar steypti hið fyrsta steinsteypuloft hjer
á landi, loftið yfir lestrarsal Safnahússins.
Það, sem mjer fanst mest um vert hjá Guð-
jóni sem starfsmanni, var áræði hans og orka,
ráðdeild og stjórnsemi, verkhygni og trúmenska.
Honum varð aJdrei ráðafátt, ef leitað var upp-
lýsinga hjá honum í hans iðngrein, og þótt í
fleiru væri.
Iðnaðarmannafjelagið hefur stundum veitt efni-
legum mönnum
innan sinna vje-
banda lítilsháttar
styrk til siglingar,
til þess að þeir
mættu fá víðtæk-
ari þekkingu í
sinni iðngrein.
Guðjón var einn
i þeirra tölu. Er
það álit mitt, að
enginn hafl borg-
að betri vexti af
sínum litla styrk
en hann gerði.
Af því, sem hjer
hefur sagt verið
um Guðjón Gama-
líelsson, mun það ekki undra neinn, að hann um
allmörg síðustu ár æfi sinnar var trúnaðarmaður
landsstjórnarinnar við opinberar byggingar.
Guðjón Gamalíelsson var fæddur að Hækings-
dal í Kjós hinn 7. des. 1862. Árið 1902 kvænt-
ist hann eftirlifandi eiginkonu sinni Maríu Guð-
mundssdóttur frá Bergstöðum hjer í bænum,
hinni mestu ágætiskonu. Er María fyrirmyndar
kona, ekki aðeins í framgöngu allri og prúð-
mensku, heldur og að mannkostum. Hjá þeim
hjónum hefur heimilislíf og heimilisbragur ávalt
verið fyrirmynd. — Þau hjón hafa eignasl 3
börn, tvo sonu og eina dóttur. Hafa þau öll
slundað nám í Þýskalandi. Eldri sonurinn, Guð-
mundur, nam húsb)rggingarlist, en yngri sonur-
inn, Oddur, les hagfræði. Dóttirin, Sigríður,
stundaði hljómlistarnám.
Enginn maður kemst jafnvel áfram og nýtur
sín jafnvel í sinu æfistarfi eins og Guðjón heit-
inn Gamalíelsson gerði nema því aðeins að
Guðjón Gamalielsson.