Óðinn - 01.08.1933, Blaðsíða 9

ÓÐ I N N
65
Grænlandsför
Arnljóts Ólafssonar alþm. sumarið 1860.
Dagbðk. Niðurlag.
Laugardaginn 14.x) var veitsla haldin í Sout-
hampton; þar voru mörg minni drukkin, Dana-
konungs og fleiri. Þá fórum við frá Lundúnum
og biðum í »konungsskitningi« þar til hinn 19.
er drotningin og maður hennar komu að sjá
skipið. Daginn eftir var undið upp segl og eigi
fyr en að áliðnum degi — um nón — því föstu-
dagur er óheilladagur hjá Englum. Síðan hefur
lítið borið til tíðinda; fyrst fengum vjer byr
austur Sundið og hjeldum norður með Eng-
landi að austan, þá kom á andviðri í þrjá daga
og miðaði oss lítið, þá varð lygnt, síðan vestan
og sunnan andvari og höfðum vjer reyk
uppi.
Laugardag 28. vorum vjer fyrir framan Apar-
djón, þá var hægur andvari á landnorðan og
miðaði oss lítt. Þá las jeg steinafræði: »A
manual of Scientific Enquiry«. Þar er einkum
vitnað til Dufrénoy: »Traité de minéralogie« og
henni fylgt. Vjer biðum lengi dags hjá Apar-
djóni og fengum þar mann á skip, er nefndist
Slesser m. D.
Sunnudaginn var á andviðri og höfðum vjer
reyk uppi, miðaði oss lítt. Svona gekk ferðin
hægt og stilt. Nokkrar rannsóknir voru gerðar
með sjópöddur, hita og kulda í sjónum og
fleira.
Föstudag 3. ágúst komum vjer til Færeyja,
þá var á veður fagurt og sýndist oss öllum fagrar
eyjarnar, sem allar eru sígrænar til að sjá, háar,
með sundum mjóum, sem á Vest- og Austfjörð-
um, hæsti toppurinn er um 2400 fet. — Heim-
sóktur Finsen og amtmaður og fleiri. Daginn
eftir fórum vjer af stað. Þeir Shafner, dr. Rae
og luktafantur Zeilau fóru landveg frá Þórshöfn
til Halldórsvíkur norðarlega á Straumey — um
8 færeyskar milur. — Þeir voru ljett búnir, enda
var þá veður gott. Hinir sigldu suður um eyna
og vestur Hrosseyjarsund, sáum Tröllkonufing-
urinn og hjeldum síðan norður Vestmannafjörð
millum Straumeyjar og Vogeyjar. Þá tók að
hvessa og lögðum vjer þá inn í Vestmannahöfn.
E*að er höfn ágæt, þar hefur kaupmaður Siem-
1) Petta var 14. júlí, sbr. Th. Zeilau: »Fox Expe-
ditionen« Kbhn 1861. Fr. Waldikes Forlagsboghandel.
sen sölubúð eina, faktor hans er Regner, lag-
legur maður; þar á höfninni skutum vjer 15
fugla: kríur og skegglur (er Færeyingar kalla
»skeggva«). Hásetar drukku í landi. — Alt eru
trapfjöll, eður stuðlaberg með skeiðum, á Fær-
eyjum, og af því undirlendið vantar, þá er sem
eyjunum hafi að eins skotið upp til hálfs. —
Daginn eflir, 5. ágúst, fórum vjer á áliðnum
degi til Halldórsvíkur, þar sem ætlað er að
þráðurinn skuli liggja frá Færeyjum til íslands.
Þá var á veður hvast, regn og kuldi svo mikill
að snjóaði á fjöll. Vjer vorum nær reknir í
land, efri ráin á framsiglutrjenu brotnaði og
5 hásetar sködduðust, og 2 af þeim mjög, svo
að hælt er við, að þeir verði eigi jafn-góðir,
brandurinn laskaðist og nokkuð.
Hinn 6. ágúst biðum vjer fjelaga vorra, jeg
gekk á fjall upp og safnaði grösum og steinum
og ritaði Grími brjef. Þá komu þeir fjelagar um
miðjan dag. Teknar myndir af mönnum og
bænum í Halldórsvík.
Dr. Rae ætlar, að hann hafi fundið hraungrjót
á Færeyjum, og að ætlun hans er stuðlaberg
(basalt) og stallaberg (stallagrjót, tuf), brunnið
grjót, og munurinn eigi annar, en að stuðla-
bergið (eður stönglagrjótið) hefur eigi færst úr
lagi, en stallagrjótið hefur lagst flatt í byltingum
jarðarinnar, þvi hvorttveggja sje í öndverðu
(kristallað, crystalliseret) sem ísstönglar, þar sem
vatnið frís, og er það harðla merkilegt, að eldur
og frost eður hiti og kuldi skuli orka sömu
myndun — en eftir er að athuga, hvort ísstöngl-
arnir eru fimmstrendir (pentagonal prismatisk)
eður eigi. Þelta gæti menn kallað frumhraun,
og væri það rjettnefni.
Mál Færeyinga er mjög blandað orðið, en þó
eru sum orð íslensk enn, svo sem tjald =
tjaldur (fuglinn) reka-trje = rekaviður, bjarga
= bjarga undan sjó.
Þeir sýndu mjer bark-gras, þar sem rótin
undir er höfð til að barka skinn með, jeg hef
það með mjer. Rótin er þvegin og þurkuð,
síðan mulin í smátt. Skinnið er fyrst bleytt í sjó-
vatni og rótinni núið í skinnið og síðan er
skinnið lagt saman. Þetta er gert í 8 daga einu
sinni á dag, en eigi bleytt nema um sinn. —
Litið er til af skinni á Færeyjum og ganga menn
því oft berfættir langar leiðir, vegir eru engir,
eigi troðningar einu sinni. Þeir hafa hesta að
vísu, en eigi marga; þeir eru minni en islenskir