Eimreiðin - 01.01.1916, Blaðsíða 36

36
og var hávær; en við vorum vakandi, og hlustuðum með athygli á
þetta samtal.
Það brást aldrei, að karl nokkur utan úr Ólafsvík kæmi á hverj-
um vetri til okkar, og víðar um sveitina. Hann var af dönskum ætt-
um og hét Friðrik Plúrn. Og oftast var hann með dóttur sína með
sér, stóra og sterklega telpu, um 14—15 ára, er Friðrikka hét. Eitt
sinn man ég eftir því, að þeim lenti saman, Jóni rytju og Friðriki
Plúm. Það var um vökuna. Jón var að tálga eitthvað að vanda, en
Plúm að ganga um gólfið. Var hann töluvert upp með sér, og mikl-
aðist af ætterni sínu. Þessvegna var hann líka oft að »snakka«
dönsku og syngja danskar vísur. En sú skemtun það kvöld! Plúm
byrjar og segir; »Kan du ikkje at snakka dansk, rýjan mín?« —
»Nei,« segir Jón. — »Tá kan du segje gú moren.« — »Nei,« anzar
Jón, og bætir við: »Þú miklast af því, sem þú ættir að skammast
þín fyrir; þér þykir skömm að móðurmálinu þínu.« — »Je har ikkje
moersmaal, min far var dansk köbmader, og mo min vætti seng min
fars, so hun fór vekk fra han. At snakke dansk kan du ikkje, din
ræfil.« Nú reiddist Jón og segir: »Væri ég yngri, skyldi ég gefa
þér á hann, b............montarinn þinn. Talaðu íslenzku! Nei, þú
kant nú ekki svo mikið, ómyndin þín. Ég hefi aldrei verið montinn.
Ef ég hefði flakkað um landið, með fullorðna stelpu í viðbót, þá
hefði ég skammast mín. Gerðu eitthvað, mannskratti; þú nennir
bara að gaula bjagaðar danskar vísur. Spurðu húsbóndann hérna
að því, hvort nokkurt orð sé rétt hjá þér í dönskunni.« f’á segir
Plúm: »Ég er nú að kenna bömunum hér nokkur orð ( dönsku.
Að »dúkka« niður, er sama og að synda á sjónum; að »svömme«
sama og að sveima.« Síðan fór hann að syngja: »Jeg er munter
og jeg er glad, jeg er glad og munter.« Þessarar skemtunar aftr-
aði ekki pabbi, og við vorum öll orðin máttlaus af hlátri, og faðir
minn líka. Slíka skemtun höfðum við aldrei haft, og óskuðum, að
hana þryti aldrei
Þeir áttu að samrekkja um nóttina, Plúm og Jón rytja. En
þegar þar að kom, byrjaði annar þáttur leiksins. Sagði þá Plúm, að
aldrei hefði hann sofið hjá niðursetu. Jón heyrði lítt, en grunaði af
útliti Plúms, hvað um væri að vera, og segir: »Hálfdanskur narri,
hafðu hægt um þig, því Jón gamli gæti, ef til vill, lamið í þér hvert
bein.« Stúlkumar komu hlæjandi og spurðu, hvar Plúm ætti að sofa.
f*á sagði pabbi: »f*ar sem ykkur sýnist, þá í hinu rúminu.« f’ær
fóru og sögðu Plúm að fara nú að hægja á sér við Jón gamla, því
hann gæti gert hann að ketti eða hundi. Fór þá Plúm að hátta, og
ætlar upp ( hjá Jóni, því hann var orðinn hræddur um. að Jón
mundi annars gera sig að dýri. En þegar hann stígur á rúmstokk-
inn, þá vill Jón ekki sjá hann, og segir: »Skríddu nú í danskinn
þinn!« Varð þá Plúm auðmjúkur, en alt kom fyrir eitt, því Jón lét
sig ekki. Var Plúm þá fengin önnur rekkja, en dóttir hans var hátt-
uð hjá annarri vinnukonunni. Pannig endaði samvera þessara gagn-
ólíku manna. Plúm var heimskingi, en Jón gamli var greindur vel.
Lengi bjuggum við ungmennin á heimilinu að þessu skemtilega kveldi.
Pá var ég ekki syfjuð, og fékk lausn frá prjónunum. Ég man það,