Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1981, Blaðsíða 6

6
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 1981.
Spurningin
Ertu búin(n) að ákveða
jólasteikina?
Ásgrímur Jónsson: Ég hef bara ekki
hugmynd um það hvað ég mun borða á
jólunum.
Dögg Pálsdóllir: Ég er nú eiginlega
ekki búin að ákveða það alveg.
Sennilega hef ég þó hamborgarhrygg.
Pálina Jónsdóttir: Nei, það hef ég ekki
ákveðið. Mig grunar nú samt að það
verði kjúklingar, eins og undanfarin ár.
Jóel Jóelsson: Já, ég er nú hræddur um
það. Það verður kalkúnn eins og und-
anfarin ár.
Ásta Gunnarsdótlir: Ég hugsa að ég
verði með lambakjöt fyllt með ávöxt-
um og ýmsu öðru góðgæti.
Lesendur Lesendur Lesendur
Um sjónvarpið:
Betur má ef duga skal
Dallas-þættirnir eiga upp á pallboróið hjá Guðjóni Einarssyni sem einnig telur
Húsið á sléttunni vera dágott sjónvarpsefni. Annars er hann enginn aðdáandi
sjónvarpsins.
Guðjón Einarsson, Mýnesi, S-Múl,
skrifar:
Ég get ekki á mér setið að láta
heyra frá mér smágagnrýni um
blessað sjónvarpið okkar. Það er að
verða mest punt í stofum hjá fólki en
sannarlega er hægt að fá ódýrara
stofustáss. Bezt að byrja á stundinni
okkar (sem ég kalla núna Laddatíma
Bryndisar).
Það sem af er þessum vetri finnst
mér þeir þættir hafa verið lélegir,
og er það mikil breyting frá því sem
var í fyrra. Þá voru þetta næstum
undantekningarlaust góðir tímar. Ég
vona að fleiri hafi tekið eftir þessu,
en það horfa kannski ekki margir
foreldrar á bnrnatíma með börnum
sínúm, þótt ég geri það mjög oft.
Það fer lítið fram í þessum tíma hvort
það eru 50 eða 60 mín.
Spurningaleikurinn er góður, en
ekki nauðsynlegt að vera með hann í
hverri stund. Ósköp hlýtur að vera
litið um að vera i höfuðborginni að
ekki skuli vera hægt að fá neitt
efni núna í vetur, eins og stundum
hefur verið. Hvað skyldi þessi Þórður
(Laddi) eiga að tákna? Ætli hann eigi
að tákna gamalmenni? Hvað er
fyndið við það? Ég held að ætti að
gefa honum gott jólafrí.
Ég hef alltaf litið svo á að þessi
stund sé fyrst og fremst fyrir yngstu
krakkana, svona frá því þau fara
að horfa og upp i 10—11 ára aldur.
Það er gott að hafa teiknimyndir en
ekki margar í sama þætti. Ég skora á
stjórnanda þessa þáttar að bjóða upp
á barnatíma, það er ekki til mikíls
mælzt, í þessum kassa er ekkert
annað fyrir yngstu kynslóðina. En
þetta er sjálfsagt smitandi, því
sjónvarpið finnst mér vera lélegt.
Tökum dæmi eina viku, nýliðna.
Sunnudagur: helgistund, gott með
það. Húsið á sléttunni.dágott, orðið
dálítið langdregið, endirinn alltaf
fyrirfram vitaður; æviminningar
Veru, það var góð mynd, skilur
svolítið eftir og mætti vera meira í
þeim dúr. Mánudagur: þrautfúll, þó
sérstaklega leikritin, þau eru yfirleitt
ömurleg. Þriðjudagur: Lélegur.
Miðvikudagur fer skánandi meðan
Dallas er, fyrir þá sem á það horfa.
Alveg sæmilegir þættir, sýnir hvað
fólk er illgjarnt ef það getur höndlað
nógu mikið (gott til umhugsunar
fyrir suma).
Föstudagar og laugardagar ættu
aö vera miklu betri en þeir eru, sér-
staklega laugardagskvöldin, það
mætti lengja dagskrána með góðum
bíómyndum, en ekki endursýna frá í
sumar. Það er óþarfi. íslenzk leikrit
eru hætt að sjást og sama máli
gegnir um almennilega
spurningaþætti. Þátturinn Spurt og
spurt og spurt, alveg þrautfúll, finnst
mér. En ég get glatt Guðna Kolbeins
með því, að ég slekk. ekki. Ég slekk
sjaldan, þó mér finnist það
þynnkulegt sem á skerminn kemur,
eitthvað verða menn nú að hafa í
dreifbýlinu.
Sumir liðir eru auðvitað sjálf-
sagðir, eins og fþróttir, Fréttaspegill
og fl. En það er alveg nóg að hafa
einn Fréttaspegil í viku. Það eru
margar fréttir á dag um það efni sem
er í þeim. Mér hefur ofboðið hvað
fólk hefur verið lélegt að gagnrýna
sjónvarpið. Það sem ég hef séð í
blöðum hefur mér fundizt veikburða
gagnrýni.
Svo að lokum þetta: Því að vera
að eyða tíma í að blaðra um þessa
videovæðingu. Þetta lélega
sjónvarpsefni kallar einfaldlega
svona rekstur yfir sig, það er
greinilega til fólk, sem lætur ekki
bjóða sér hvað sem er. Nóg er af
hinum sem eiga sjónvarp til að horfa
á fréttir og veður og slökkva svo. Ef
svona heldur áfram verður vídeo-
væðingin að taka við, eða kannski
sjónvarpið gæti fengið leigt efni.
Athugasemdir vegnabréfs
um Kennaraháskóla íslands
Á.E.A., 0501-0403 (1. árs nemi við
K.H.I.) skrifar:
J.G. sem ritaði bréf það (DV, 8.
des. *.sl.), er ég geri að umtalsefni,
virtist sérstaklega í nöp við það sem
hún kallaði erlendar slettur í okkar
ylhýru tungu. Málinu til stuðnings
var nefndur ákveðinn fyrirlestur sem
haldinn var í Kennaraháskóla ís-
lands, nánar tiltekið í þemanámi (vel
að merkja, hvernig á að þýða orðið
„Þema”) á fyrstu önn fyrstaárs-
nema. Eru þar fyrirlesari og nokkrir
ágætir kennarar skólans gagnrýndir
fyrir óhóflega notkun erlendra fræði-
orða. Ekki man ég í svipinn hver
þessi orð voru og mun því ekki á
nokkurn hátt reyna að bera blak af
þeim. Heldur vil ég í tilefni af þessu
minnast lítillega á almenna notkun
fræðiorða, íslenzkra og erlendra.
liIFPftillRll
IIÍllllllííí
iiliiiiiiili
llllÍPFIIIII
ÍEÍÍlíIljíl
Á.E.A. tekur upp hanzkann fyrir skólann sinn, Kennaraháskóla tslands.
Lesendur
Franzisca
Gunnarsdóttir
íslenzka tungu vilja margir - líta á
sem hreina óspjallaða mey, sem eng-
an ljótan blett megi hljóta, og ljótasti
bletturinn er oft eitthvert slanguryrði
(gott orð, komið af enska orðinu
„slang”). Hafa menn því sezt niður
og reynt að koma sér saman um það
sem þeir vilja meina góða þýðingu.
Þessar þýðingar hafa margar hverjar
verið mjög góðar, og orð eins og
„sími” og ,,útvarp”sannaþað vel. En
oft á tíðum vilja þessar þýðingar fara
út í afbakanir á öðrum orðum og
upptöku gamalla útdauðra orða i
nýrri mynd. Þetta á ekki hvað sízt við
í þýðingu erlendra fræðiorða, þegar
sama erlenda orðið getur fengið
margar merkingar eftir að búið er að
þýða það.
Máli mínu til stuðnings ætla ég að
velja af handahófi nokkur orð úr
„Orðaskrá úr uppeldis- og sálar-
fræði”, fjölritað sem handrit K.H.Í.
1979. Enska orðið „resignation” fær
undirstrikuðu þýðinguna „bölró”
(ég hef aldrei heyrt það áður). Enska
orðið „impression” fær þýðinguna
„íhriF’ (hvaða orð er það?) Orðið
„heterosexual”, sem merkir
mann/konu sem aðhyllist gagnstætt
kyn, fær þýðinguna „kynvís” (ef til
vill skylt orðinu ratvís). Örðið „glia”
fær þýðinguna „taugatróð”, orðið
„cell” fær þýðinguna „fruma”, en
orðið „gliacells” fær þýðinguna
„fylgdarfrumur”. Orið „function”
fær undirstrikuðu þýðinguna „starf-
semi”, sem er gott orð, en ef aðeins
allir gætu verið sammála um þýðingu
þessa orðs. Orðið „functional”, sem
er lýsingarorð dregið af orðinu
„function”, fær sex mismunandi
þýðingar, eftir því með hvaða orði
það stendur. Orðið „conformity”
fær þýðinguna „samsnið” (ja,
hérna), ég heyrði þó betri þýðingu á
þessu orði hjá einum af kennurum
okkar J.G., þ.e. orðið „norm-
hlýðni”. En hvað segir orðaskráin
um orðið „norm”, jú, það fær
hvorki meira né minna en fjórar und-
irstrikaðar þýðingar.
Nei, við megum ekki hræsna svona
fyrir íslenzkri tungu. Við getum
aldrei þýtt öll orð svo gott þyki og við
verðum að sætta okkur við að erlend
orð eru ol't á tíðum einu orðin sem við
getum notað yfir það efni sem við
ræðum í okkar daglegu umræðu. Við
skulum frekar krydda mál okkar heil-
brigðum erlendum orðum, ef islenzk-
an ræður ekki við þau, heldur en að
setja ljótan blett á okkar „ylhýru
tungu” með því að sletta vansköpuð-
um orðskrípum sem hvergi eiga ann-
ars staðar heima en í ruslakörfunni
með öðrum leirburði.
Lausn á vandamálum Sjálfsfæðisflokksins
— hugarfarsbreyf ing og ný andlif
Gamli Dagur skrifar:
Vandamál Sjálfstæðisflokksins
undnafarin ár, sem leitt hefur til
stöðnunar, klofnings og margvíslegra
ósigra, er að áliti margra tvímæla-
laust sú staðreynd, að þar hafi á vant-
að örugga forustu, rismikla og virðu-
lega. Hinsvegar hafi sú skoðun þró-
azt innan raða þingmanna flokksins
og annarra áhrifamanna han.s, að þar
væri enginn einn öðrum fremri né
betur til forustu fallinn.
Ef Sjálfstæðisflokkurinn á í fram-
tiðinni að verða stærsti og áhrifa-
mesti stjórnmáiaflokkur landsins og
másvari allra stétta þjóðfélagsins,
eins og hann var eitt sinn, verður að
koma til hugarfarsbreyting og ný
andlit meðal framámanna flokksins,
fastmótuð af skörungsskap, reisn og
virðuleika.
Tvískinnungur og meðalmennska
eru atkvæði til handa Alþýðubanda-
laginu.