Dagblaðið Vísir - DV - 05.11.1982, Blaðsíða 6
DV. FOSTUDAGUR 5. NOVEMBER1982
6
Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur
Heimilisbókhald DV:
Kostnaður fyrir einstakling
tæpar sjö þúsund krónur
7. seði/l
Kostnaöur viö heimilishald fer aö
jafnaði eftir þörfum hvers heimilis
og þarfirnar hljóta aö mótast af
tekjunum. Grunnurinn í heimilis-
rekstri hlýtur hjá flestum aö byggj-
ast á gamla skólabókardæminu aö
tekjur og gjöld standist. Eyðsla
umfram tekjur leiöir í fen, sem
aðeins stærri bú leyfa sér aö drepa
niöur fæti í, eins og til dæmis ríkisbú-
iö. Þar viröast þarfimar vera í for-
sæti, síðan gjöldin og tekjurnar
hrökkva engan veginn til. Um síö-
ustu mánaðamót geröum við saman-
burö á heimiliskostnaöi eftir
upplýsingaseölum september-
mánaöar og höfum birt tölur undan-
fama daga. I gær greindum við frá
heUdargjöldum tíu fjölskyldna, sem
vom tæp 428 þúsund krónur. Af þeirri
upphæö höföu fjölskyldurnar eytt
tæpum 50 þúsund krónum í mat og
hreinlætisvörur. Fjörutíu manns em
í þessum tíu f jölskyldum, sem teknar
voru í þetta dæmi, og var því meðal-
eyösla á einstakling rúmar tíu þús-
und krónur. Þessir tíu seölar voru
aUir í hærri kantinum og virtust
miklar tekjur koma inn á heimUin
tíu. Gera má ráö fyrir aö þarna hafi
verið um húsbyggjendur aö ræða og
fleiri en ein fyrirvinna á þessum
búum. 1 dag höfum viö tekið saman
aöra tíu upplýsingaseöla, sem fyrr
valda víös vegar af landinu. Hér er
dæminu snúiö viö og teknar tölur í
lægri kantinum. I fyrra dæminu var
erfitt aö átta sig á rniklum tekjum
fólks en í þessu dæmi hvarflar aö
manni aö erfitt hljóti aö láta dæmiö
standast mánaöarlega, þaö er dæmiö
umtekjurog gjöld.
1 þessu seinna dæmi eru einnig
settir fram tíu upplýsingaseðlar og
eins og fyrr eru það fjörutíu manns í
tíu fjölskyldum.
Heildarútgjöldin á seölunum voru
fyrir september kr. 124.894,00.
Kostnaður í mat og hreinlætisvörur
kr. 44.764,00, meðaltal á einstakling
kr. 1.119,00, sem er undir lands-
meöaltali mánaöarins (kr. 1.240). I
fýrra dæminu var matur 11,68% af
heildargjöldum en í þessu seinna er
matarkostnaöur 35,8% af heildar-
gjöldum f jölskyldnanna.
Meöaltal á heildargjöldum í seinni
hópnum er rúmar þrjú þúsund
krónur á einstakling, en var í fyrri
hópnum rúmar tíu þúsund krónur.
Utgjöld seinni hópsins eru 29,2% af
útgjöldum fyrri hópsins. En ef viö
leggjum heildarútgjöld beggja hóp-
anna saman verður heildartalan kr.
552.151,00. Meöaltal á einstakling
(átttíu manns) kr. 6.902 yfir mánuö-
inn. 1 mat hafa þessir áttatiu
einstaklingar eytt samtals kr.
94.669,00 semer 17,1% af gjöldum.
Eins og sést á samanburöi á milli
hópanna tveggja eru tekjur heimila
ákaflega misjafnar og þar með
stakkamir sem sniönir eru eftir
þeim. Margur er víst óánægður meö
sinn stakk og segir ósnið á honum.
En verri veröur hann ef angar gervi-
þarfa teygja sig alls staöar út úr,
sem endar ekki nema á einn veg,
meö sultarólina um miðjan stakkinn.
Þó tölur á upplýsingaseölum séu
misjafnar í hópunum tveimur, sem
viö höfum gert samanburð á, má lík-
lega telja að meöaltalsútkoman úr
þessu áttatíu manna úrtaki gefi
nokkuö rétta mynd af raunkostnaöi
einstaklings í einn mánuö, sem er
tæpar sjö þúsund krónur.
-ÞG
1. seðill
Frá tveggja manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 2.641,-
Annað 9.200,-
Allskr. 11.841,-
2. seðill
Frá fimm manna f jölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 5.073,-
Annað 7.738,-
Allskr. 12.811,-
3. seðill
Frá þriggja manna f jölskyldu:
kr.
Maturoghreinlætisvörur 2.084,-
Annaö 13.542,-
Alls kr. 15.626,-
4. seðill
Frá þriggja manna fjölskyldu:
kr.
Maturoghreinlætisvörur 3.836,-
Annað 8.792,-
Allskr. 12.628,-
5. seðiii
Frá sex manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 6.980,-
Annað 6.836,-
Alls kr. 13.816,-
6. seðill
Frá f jögurra manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 6.144,-
Annaö 6.952,-
Allskr. 13.096,-
Frá sex manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 5.960,-
Annað 10.292,-
AUskr. 16.252,-
8. seðiii
Frá þriggja manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 2.930,-
Annaö 6.392,-
AUs kr. 9.322,-
9. seði/l
Frá f jögurra manna fjölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 3.509,-
Annað 4.165,-
AUskr. 7.674,-
10. seðill
Frá fjögurra manna f jölskyldu:
kr.
Matur og hreinlætisvörur 5.607,-
Annað 6.221,-
AUskr. 11.828,-
Kjötið brún-
að i or-
bylgjuofni
Örbylgjuofnaæði hefur gripiö um sig
meðal landsmanna. Margar tegundir
ofna eru fluttar til landsins, einnig
allavega fonn til aö setja í örbylgju-
ofn. Þau Uát sem eru látin í þessa ofna,
þá einkum gler- og leirUát, ná ekki að
hitna þó svo aö maturinn soöni í gegn.
Þaö er því hægt að taka Uátin út meö
berum höndum. Eins og sagt er, alger
bamaleikur.
Flestir vUja fá sunnudagssteikina
vel brúnaöa þó svo aö hún sé matreidd
í örbylgjuofni. En ef notuð eru venju-
leg gler eöa leirUát soðnar hráefniö án
þess að brúnast. Sérstakir „brúninga-
diskar” eru fáanlegir frá fyrirtækinu
Corning, en þaö hefur einkaleyfi á
þessum Uátum.
flát tU aö brúna í eru meö sérstaka
málmblöndu í botninum, sem óljóst má
sjá ef litið er undir ílátiö. Þaö þarf aö
forhita þau ílát sem hafa þessa sér-
stöku húöun. Þau taka í sig örbylgju-
orku og botninn á ílátinu gulnar, en
hvítnar aftur þegar þaö kólnar. Steik-
ingarflöturinn hitnar mjög mikið og
hráefni, sem matreitt er á þessum
heita fleti, brúnast á sama hátt og á
heitri pönnu eöa grilli.
Notkun og verð
Með þessum Uátum fylgja leiöbein-
ingar á íslensku, einnig verður sérstök
kynning á þessum vörum næstkom-
andi laugardaga frá klukkan 10—16 í
versluninni Astra í Síöumúla 32.
Þá segir meöal annars í hinum ís-
lensku leiöarvísum. .^Setjiö tómt Uátiö
loklaust inn í örbylgjuofninn, stillið
hitastUlinn á „high” (hámarkshita) og
veljiö tíma samkvæmt steikingartöfl-
inni.” Forhitunartími er allt frá einni
og upp í sex mínútur, fer hann eftir því
hvaöa ílát eru notuð og hvaö skal
steikja á þeim.
Sú hliö brúnast sem snýr niöur að
hitafletinum á diskinum, hráefninu er
síðan snúið viö, svo báöar hUðar brún-
ist, þá um leið er mikUvægt að snúa
Uátinu ef örbylgjuofninn hefur ekki
snúningsdisk.
Pott sem er ætlaður tU að brúna í er
einnig unnt að nota sem eldfast mót í
örbylgjuofni ef steikingarflöturinn er
þakinn mat og þá er hann ekki forhit-
aöur. Þá er tUvaUð aö nota þessi ílát til
aö brúna lauk, sveppi og fleira, en ör-
litió smjör eða smjörlíki þarf að vera
undir.
Efniö i þessum ílátum er þannig að
þaö þolir miklar hitasveiflur, þau má
taka úr frysti og láta beint í ofn. En
ílátin flokkast sem munaðarvara í toU-
álagningu, sem er 137% fyrir utan sölu-
skatt sem leggst á verð hverrar vöm.
Verð á þessum Uátum er frá 500—1000
krónur algengast. Þau minnstu eru þó
ódýrari og stærstu fötin með loki kosta
uml.300krónur.
-RR
Úát fyrir örbylgjuofno tH aö brúna mat ieru á myndinni.fat með loki sem kostor 1.165krónur. Ferhyrndur disk-
ur meó konti i kring fyrir fituna, sem rennur af matnum, eöa fyrir vatnið, sem rennur niður þegar matur er
þiddur, kr. 1.298. Riffíaða brettið kostar kr. 543 og smáskálarnar báðar kr. 477.