Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.1983, Qupperneq 2
2
DV. FÖSTUDAGUR11. NOVEMBER1983.
Þyrlan ótryggð
— stjómvöld ákváðu að endumýja ekki kaskó-
tryggingu sem rann út fyrir tveimur mánuðum
Þyrla Landhelgisgæslunnar, TF-
RÁN, var ótryggð þegar hún fórst.
Kaskótrygging þyrlunnar rann út í
september síöastliðnum, fyrir tveimur
mánuðum, og var ekki endurnýjuð
samkvæmt upplýsingum sem DV fékk
frá Gunnari Bergsteinssyni, forstjóra
Landhelgisgæslunnar.
Gunnar sagði að verömæti þyrlunn-
ar hefði verið tæpar tvær milljónir
Bandaríkjadala, sem er um 56 milljón-
ir íslenskra króna.
Forstjórinn upplýsti jafnframt að
kaskótrygging kostaði tíu prósent af
verðmæti þyrlunnar á ári eða um 200
þúsund dali.
Hann sagði að það hefði verið
ákvörðun stjórnvalda að endurnýja
ekkitrygginguna.
Lögfræöingur Landhelgisgæslunnar,
Jón Magnússon, sagði aö þaö væri
stefna stjórnvalda að tryggja ekki
eignir ríkissjóðs. Undanfarið ár hefðu
bæöi skip og flugvélar ríkisins verið
tekin úrtryggingu.
-KMU.
Enginn einn
samnefnari fyrir
orsökum þyrluslysa
— sagði samgönguráðherra
í svari við fyrirspum á Alþingi árið 1980
Öryggismál þyriureksturs hafa
komið til umræðu Alþingi. Það
gerðist síðla árs 1980 þegar Eiöur
Guönason alþingismaöur lagöi fram
fyrirspurn til samgönguráöherra.
I svari ráðherrans sagði meöal
annars:
„Hafa ber í huga aö þyrluflug fer
eðli sinu samkvæmt oft fram í lágum
flughæðum, þar sem hættar er viö
misvindi og ýmsum hindrunum. Viö
björgunarstörf þurfa þyrlur enn-
fremur oft að athafna sig viö mjög
erfið veðurskilyrði. Þessir þættir
geta því haft veruleg áhrif á slysa-
tíðni þyrla.”
Ráðherrann benti einnig á eftirfar-
andi:
„Enginn einn samnefnari virðist
f^rir orsökum slysa og óhappa í
þy»l^£ekstn her á landi.
HvaS~~Varðar eigin þyrlur Land-
helgisgæslunnar, eða þær þyrlur,
sem á hennar vegum hafa verið,
hefur ekkert komið fram, sem bendir
til að viðhaldi þyrlanna hafi verið
ábótavant, enda hefur !,andhelgis-
gæslan lagt þunga áherslu á góða
viðhaldsþjónustu.
Þjálfun þyrlufluginanna hefur al-
mennt verið í samræmi við lög og
reglugeröir hér á landi, sem yfirleitt
eru strangari á þessu sviði en í
öðrum löndum.
Eftirlit meö flugrekstri, þar meö
töldum þyrlurekstri, er faiið loft-
feröaeftirliti Flugmálastjómar, og
ereinsnáiðogkosturer.”
I svari sínu taldi samgöngu-
ráðherra eðlilegt að fram færi ítar-
leg könnun á öllum þáttum þyrlu-
rekstrar hér á landi með þaö fyrir
augum að öryggi yrði eflt.
Flugráð fól því þriggja manna
starfshópi, skipuðum Grétari Osk-
arssjmi frá Flugmálastjóm, PáU HaU-
dórsswu. þyrluflugstjóra hjá l.aud-
helgi gæslu, og Ragnari Karlssyni,
flugvirkja hjá Flugleiðum, aö kanna
nánar á hvern hátt auka inætti
öryggið.
Starfshópurinn skilaði tUlögum
sumarið 1981. Lagt var til að kröfur-
til flugmanna yrðu enn auknar,
ákveðnum verkstæðum, sem lytu
ströngum kröfum um þekkiogu,
skipulag, aöstöðu, lágmarks vara-
hlutaeign og aðhald, yröi falið
viðhald á atvinnuflugi og að sér-
hæfður maður um J>y lurekstur yrði
ráðinn til loftferðaefluiits Flugmála-
stjómar.
Tillögurnar leiddu til þess aö
reglum um lágmarksþjálfum flug-
manna var breytt. Viöhald á öllum
íslenskum þyrlum hefur ennfremur
verið í höndum verkstæðis Landhelg-
isgæslunnar. Ixjftferðaeftírlitið hef-
ur hins vegar enn engan sérfræðing í
þyrlumálum.
í tillögum starfshópsins var talað
um lágmarksvarahlutaeign. Fram
hefur komið í fréttum, oftar en einu
sinni, aö þyrlur Landhelgisgæslunn-
ar hafi verið óflughæfar um tíma
meðan varahlutir hafi beðið á hafn-
arbakka, óleystir úr tolli sökum fjár-
skorts.
-KMU.
TF-Rón. Hún var talin meira en 50 milljóna króna virði.
DV-mynd GVA
Sikorski S-76 breytt
vegna smíðagalla
— skrúfublað hafði tilhneigingu til að brotna af á flugi
Tvær þyrlur af geröinni Sikorsky S-
76, eins og TF-RÁN, fórast erlendis
árið 1980 vegna þess að eitt af fjórum
blöðum aðalskrúfu brotnaði af á flugi.
Við það hröpuðu þyrlumar. Um dauöa-
slys var að ræða í báöum tilvikum.
Rannsókn slysanna leiddi í ljós
smiðagalla. Skrúfublað hafði tilhneig-
ingu til aö þeytast af, vegna þess að
svokallaöur spindill, sem er eiginlega
langur bolti og tengir skrúfublaðið við
skrúfuhús, vildi brotna.
Eftir þessi slys var öllum þyrlum af
þessari gerö, þar á meðal TF-RÁN,
breytt þannig að spindillinn var styrkt-
ur. Spindillinn haföi áður verið holur
aö innan. Hann var styrktur meö því
að setja bolta inn á hann. Ennfremur
var sett á hann nokkurs konar vara-
skeifa.
Fyrir utan slysiö í JökulfjÖrðum á
þriðjudag, vissi Benóný Ásgrímsson
þyrluflugmaður aöeins um tvö óhöpp
Sikorsky S-76 eftir breytinguna. I
báöum tilvikum nauðlenti þyrla án
mannskaða.
Seinna atvikiö gerðist á Michican-
vatni nýlega. Flugmaður þeirrar þyrlu
taldi aö stélskrúfá hefði brotnaö af.
-KMU.
Var tilboð Fannar lægra en rekstrarkostnaður Þvottahúss ríkisspítalanna?:
„FULLYRÐING SEM
FÆR EKKISTAÐIST”
—segir Davíð Á. Gunnarsson framkvæmdast jóri
„Eg hef ekki séð þá útreikninga sem
forstjóri þvottahússins Fannar byggir
á þegar hann segir aö rekstrarkostn-
aður Þvottahúss ríkisspítalanna sé
hærri en tilboð þaö sem hann gerði í
þvottaþjónustuna. Hins vegar er það
mitt álit að sú fullyrðing fái ekki
staðist,” sagði Davíð Á. Gunnarsson,
framkvæmdastjóri Ríkisspítalanna, í
viðtaliviðDV.
Sagði Davíð að segja mætti að fyrst
og fremst stæðu tvö atriði upp úr í
þessari umræðu. Hið fyrra væri aö
Guðmundur Arason gagnrýndi vinnslu
útboösins með tilliti til afskriftar-
prósentu. I útboðinu hefði veriö farin
sú leið að láta meta raunvirði vélanna
og miða afskriftaprósentu þeirra svo
við 20 ára endingartímabil.
Guömundur hefði hins vegar í tilboði
sínu reiknað með afskriftum til átta
ára. „Þar er ég honum ekki sam-
mála,” sagöi Davíð. „Hefði ég gert til-
boð í þetta verk þá heföi ég afskrifaö
tækin til fimm ára miðað við að vélam-
ar væra keyptar nýjar, þar sem verkiö
er í útboöi miöaö við þann tíma. En
þegar ríkissjóöur reiknar þetta út þá
miöast þeir útreikningar ekki við til-
boö í verkiö heldur hin raunverulegu
verðmæti tækjanna. Þau eru nú um tíu
ára gömul og ef viö heföum átt að miða
afskriftirnar við átta ár þá væri búið
að afskrifa þau. Við reyndum að gera
þetta eins heiðarlega og við gátum og
létum því meta tækin upp miöað viö
það sem þau kosta í dag. Þaö var gert
á dollaragengi til aö komast sem næst
sannvirði. Ekki er ólíklegt að vélarnar
endist í 25 ár og miöum við því af-
skriftirnar viö 20 ár.”
Davíö sagöi ennfremur að í útboðinu
heföi verið miöaö viö að þjónustuaöil-
inn ætti allt líniö. Áður fyrr heföi mál-
um verið hagað þannig að spítalamir
hefu sjálfir átt línið. I þvottahúsi heföi
þurft aö flokka líniö eftir því hvaöa
spítali heföi átt þaö. Því hefði verið
hætt fyrir nokkrum árum og nú ætti
Þvottahús ríkisspítalanna líniö og sæi
um að endurnýja þaö eftir þörfum.
„Viö myndum aö sjálfsögðu selja
okkar línbirgðir ef af samningum hefði
orðið,” sagði Davíð. „Meö því hefðum
við komist hjá flokkun þess í þvotta-
húsi. Einnig heföi verið tryggð ekki
lakari meöferð á því í þvotti þar sem
það hefði verið í eigu viðkomandi þjón-
ustuaðila.
Aöspurður um viðræður þær sem
Guðmundur hefur fariö fram á við
stjómarnefnd Ríkisspítalanna vegna
þessa ágreinings sagöi Davíð ekkert
mæla gegn því að af þeim gæti orðiö.
Oskaö heföi veriö umsagnar Ríkisend-
urskoðunar í þessu máli og væri þaö nú
ívinnsluþar.
-JSS.
HREYFILL 40 ÁRA
Ekki liggja neinar tölur fyrir um
hversu mörg dekk hafa slitnaö né
hversu margir skósólar sparast á þeim
40 árum sem samvinnufélagiö Hreyfill
hefur verið starfrækt. Hitt er aftur á
móti ljóst að Hreyfill var stofnaöur 11.
nóvember 1943 í baöstofu iðnaðar-
manna af 70 sjálfseignarbilstjórum.
Fram að þeim tíma höfðu verið starf-
ræktar einar 8 bifreiðastöðvar í
Reykjavík sem allar voru í einkaeign
og bílstjórar því launþegar hjá
eigendum stöðvanna. Strax í upphafi
festi hiö nýja samvinnufélag kaup á
bifreiöastööinni Geysi sem var
staðsett neöst í Arnarhólstúninu og
kostaði hún þá 225 þúsund krónur. 1951
kaupir félagið svo Litlu bílastöðina á
Hlemmi og flytur starfsemi sína
þangaö og 1960 er ráðist í stórbyggingu
við Fellsmúla og er þeirri byggingu nú
lokið. þar geta bílstjórar sest niður á
milli feröa og fylgst með sjónvarpi og
útvarpi. Þar hafa þeir einnig aðgang aö
þrekþjálfun, bööum og kaffistofu fyrir
35manns.
Forráðamenn Hreyfils hafa nú í
— gef ur 100 þúsund krónur til
væntanlegrar
hjartaskurðlækningadeildar
hyggju að festa kaup á nýju simaborði
sem hannaö er eftir því nýjasta sem
fram hefur komiö í tölvumálum og
mun þaö aö öllum líkindum valda
byltingu í afgreiðsluháttum bifreiða-
stöðva hér á landi.
I tilefni fertugsafmælisins afhenti
Einar Geir Þorsteinsson, núverandi
framkvæmdastióri Hreyfils, Davíð A
Gunnarssyni, framkvæmdastjóra
Ríkisspítalanna, 100 þúsund krónur
sem er gjöf frá bílstjórum á Hreyfli og
ætlaðar til tækjakaupa á væntanlegri
hjartaskurðlækningadeild við Land-
spítalann.
220 bílstjórar stunda nú akstur á
Hreyfli.
-EIR.
Hreyfill við Arnarhól 1943.
Hreyfill við Hlemm 1951.
Hreyfill við Fellsmúla 1983.