Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1983, Blaðsíða 20
DV. MÁNUDAGUR 21. NOVEMBER1983.
KRISTJÁN JÓHANNSSON:
WHAM — FANTASTIC:
Fjör og
fimir
fætur
Upp á síökastiö hefur breskur diskó-
dúett átt hvert hitlagið á fætur ööru á
heimaslóöum. Þeir George Michael og
Andrew Ridgeley kenna sig viö upp-
hrópunarmerkið Wham! af ókunnum
ástæöum. Báöir munu þeir vera hinir
myndarlegustu strákar og toppdans-
arar í þokkabót. Þegar þar við bætist
að þeir eru vel fundvísir á leikandi
léttar laglínur og útsetningar er ekkert
undarlegt aö þeir skuli hafa slegiö í
gegn.
Fyrsta smáskífa Wham hafði aö
geyma lagið Wham Rap sem sam-
stundis sló í gegn og sjóferö númer tvö,
Young Guns, lauk á sama hátt. Og ekki
dró úr vinsældum dúettsins þegar
næstu tvær smáskífur litu dagsins ljós,
nefnilega Bad Boys og Club Tropicana.
Svo fór auðvitað aö lokum aö þessum
lögum var safnaö saman á breiöskífu
og sú gefin út og þá fengu fleiri lög aö
fylgja meö. Breiöskífan heitir
Fantastic og þaö er skemmst frá því aö
segja aö lögin fjögur sem fylgja hit-
lögunum eru hvorki fugl né fiskur. Þaö
er nefnilega svo aö til aö lög af þessum
meiði geti slegiö í gegn veröa þau aö
byggja á grípandi og auömeltri
melódíu. Hitlögin fylgja þessari
formúlu en hin lögin ekki. Annars er
tónlist Wham skemmtileg sem dans-
tónlist; fjör og fimir fætur gætu veriö
einkunnaroröin. Þetta kallast víst
diskó og ber aö umgangast þaö sem
slíkt. Diskótekin ættu aö fagna mest
(sem þau eflaust gera) en heima í
þröngri stofu finnst mér tæplega koma
til greina aö setja plötuna á fón. Hafi
menn rýmra í kringum sig horfir málið
ööruvísi við.
Textarnir vekja helst athygli fyrir
aö vera í klúrara lagi á köflum, inni-
haldiö er takmarkaö enda ekki til
annars ætlast. Aö ööru leyti er ekki
ástæöa til aö fjölyrða um Fantastic.
Góö,,stuöplata”. -TT
FJORTAN AUKALOG
Krístján Jóhannsson. Hljómplata í útgáfu Ver-
aldar.
Söngur: Krístján Jóhannsson.
Hljómsveitarstjórn: Maurizio Barbacini.
Útsetningar: Ed Welch, Jón Þórarínsson, Jón
Sigurflsson.
Hljómsveit: London Symphony Orchestra.
Upptaka: Mike Ross-Trevor, hljóðritafl hjá
CBS London.
Skurður: Tin Young, CBS.
Umsjón: Björgvin Halldórsson.
VE-001 digital.
Þegar stórsöngvarar hafa fengið nóg
af aö syngja eilíflega ópus-músík og
annað þungmeti bregöa þeir oft á þaö
fangaráö aö slá öllu upp í glens og
hljóörita samsafn af léttu efni. Gjarn-
an aukalagasafnið, sem þeir hafa átt í
pokahominu til aö létta á yfirþrýst-
ingnum eftir allan ópusrembinginn.
Oftast er um aö ræöa stutta hvelli, meö
nokkrum innbyggöum hápunktum,
beinlínis samda til að sýna glæsileg til-
þrif og síöan, Bravo—Plaudite!
Ein hljómplata af umgetinni tegund
er nú komin út meö söng Kristjáns
Jóhannssonar. Virðist á henni fátt til
sparaö, upptakan meö digitaltækni og
sjálf London Symphony fengin til aö
leika undir. Víst er aö sú ráöstöfun ber
árangur til fulls. Tæknihliö upptökunn-
ar er af alþjóðlegum gæöaflokki svo og
önnur vinnsla tækniliös. Utsetningar
em og hinar smekklegustu, ekki síst á
islensku lögunum. Má þar nefna sem
dæmi áhrifaríka beitingu blásaranna
til aö byggja upp hápunktinn í I fjar-
lægö og skemmtilega „instrumenta-
tion” í Hamraborginni. Leikur London
Symphony er listagóður — já raunar
albesti þáttur plötunnar.
Niðurrööun laganna á plötunni er
einber flatneskja. Rétt eins og þurrk-
uöum súpujurtum sé kastaö út í pott.
Ekki er gerö minnsta tilraun til aö
byggja upp stígandi í röðuninni.
Reyndar virðist umsjón upptökunnar
og vinnslunnar (produktionin) bera
þess merki aö vera unnin af manni
sem ekki kann eöa vill hlusta á söng
ööra vísi en í gegnum hljóðnema og
magnara.
En aöalatriöi plötunnar er jú söngur
Kristjáns Jóhannssonar. Enn einu
sinni sýnir hann hér hversu makalaust
sérstæöa rödd hann hefur. Eg get hins
vegar ekki sagt aö ég sé hrifinn af því
hvernig hann brúkar hana. Kristján
hefur tamið sá þann stíl að renna sér
fjóröungs til hálftóns fótskriöu aö
hverjum tóni sem liggur fyrir ofan
miöju og jafnvel þar fyrir neöan líka.
Auk þess hættir honum til aö hanga
neöan í tóninum. Hann á þaö líka til að
klemma, sérstaklega ef hann syngur
veikt í hæöinni. En Kristján er síður en
svo eini tenórinn sem stundar þaö að
renna sér svona fótskriðu upp á tóninn.
Sumum þykir meira aö segja fínt aö
syngja meö þessum stíl. Ef strengja-
leikari spilaöi svona fengi hann hvergi
inni í hljómsveit og blásari af því tagi
væri ekki metinn til margra fiska. Eg
hef alist upp viö það aö hinn hreini tónn
sé ekki síöur keppikefli söngvarans en
hljóöfæraleikarans. Fyrir mér er því
svona söngmáti ekkert annað en „dilli-
ttantismi” — í besta falli billeg
afsökun fyrir því aö syng ja ekki hreint.
Umbúöimar um plötuna líta vel út
viö fyrstu sýn, skreyttar „listrænum”
Ijósmyndum Zoe Dominic, en eru
þegar nánar er skoöaö, dæmigeröar
stórmarkaðaumbúöir — nokkuö
hugguleg, innpökkun á fjórtán auka-
lögum. EM
J.J.CALE
Ljúfíingsstef
KISS, UCKIT UP:
Svanasöngur
Gömlu piltungamir í barna- og ungl-
ingahljómsveitinni KISS eru heldur
farnir aö lýjast. Enda mun Lick It Up
eiga aö vera síöasta hljómplata þeirra
og hefði aö ósekju fyrr mátt vera. Kiss-
karlarnir vom fyrir margt löngu
orðnir illa staönaöir í músík sinni.
Alltaf hefur mér fundist oröiö „graö-
hestarokk” hafa átt best viö tónlist
Kiss af öllum þungarokksgrúppum.
Lög þeirra hafa nær öll verið afar ein-
föld aö uppbyggingu, mikiö um hvers-
konar endurtekningar og þessi eilífi
rembingur í þá átt að gera þau gríp-
andi sem hartnær alltaf hefur mistek-
ist, nema einstaka lag sem náö hefur
Nýjar plötur
athygli og gert þá fræga fyrir bragöiö.
Þessi kveðjuplata Kiss er sama
marki brennd og flestar ef ekki allar
fyrri plötur hljómsveitarinnar. I lögin
er lítið spunniö og þar eö enginn
grúppumeðlimanna getur talist hæfi-
leikaríkur hljóöfæraleikari er reynt
aö keyra tónlistina áfram af æpandi
söng og oft á tíðum öskrum inn á milli í
ofanálag. Gítar- og trommusóló fara
fyrir litiö því að hvort tveggja er aö
þau eru illa undirbúin og koma á tíðum
eins og skrattinn úr sauöarleggnum
auk þess sem þau eru ekki mikiö
eyrnakonfekt á aö hlusta.
Þaö er fátt meira um þennan
" svanasöngKissaðsegja,nemaþaðeitt
aö sá söngur heföi betur mátt vera
kyrjaöurmunfyrrenþetta. -SER
Kjósi maður þægilega æsingalausa
tónlist er auövelt aö ráöa fram úr því.
Plötum J. J.Cale er einfaldlega brugöiö
undir nálina og gítarplokkarinn ljúfi
gefur tóninn og réttu afslöppuöu
stemmninguna. Margir álíta aö bak-
grunnstónlist (laid back) geti ekki
veriö annaö en tónhrat, innihaldslaust
jukk og uppsuður hverskonar. Þeir
hinir sömu ættu aö hlusta á J. J.Cale.
Það hefur aldrei fariö mikiö fyrir
Cale. Aö því leyti samsvarar hann tón-
list sinni. Þó hefur hann verið býsna
afkastamikill og áttunda platan á tíu
ára tímabili sýnir aö framleiðnin er í
góöu meöallagi. Því er þó ekki aö leyna
aö frumleikinn er heldur farinn aö
dofna og þessi síöasta plata bætir litlu
viö þaö sem á undan var komiö. Samt
er hún þægileg og líður áreynslulaust í
gegn.
J.J. Cale var framan af óþekktur aö
kalla og jafnvel samneyti viö Leon
Russel um árabil varö honum enginn
stökkpallur út í frægðina. Þaö var ekki
fyrr en Eric Clapton hljóðritaði lag
hans, After Midnight, sem fólk fór aö
renna á hljóöið úr barka höfundar. Sér-
kennilega afslappaður og letdegur
söngur var annað helsta vörumerkiö
en mesta athygli vakti gítarstíllinn og
helsti lærisveinn hans í gítarleik er
ekki ómerkari maður en Mark
Knopfler í Dire Straits. Og fer ekki dult
með upprunann.
Allt þetta vita flestir lesendur og litlu
viö að bæta. Hafi menn á annað borö
ráð á því aö kaupa sér plötu meö
J.J.Cale mæli ég þó frekar meö plötum
eins og „5”, „Okie” eöa „Trouba-
dour”.
-Gsal
iSVEINN HAUKSSON - DROPI í HAFIÐ:
GLEYMT EN
EKKIGEYMT
UB40 — LABOUR OF LOVE:
SKEMMTILEGUR UTURDUR
Þaö er ekki hægt aö vera reiður
ungur maður alla ævi. Fyrr eöa síðar
kemur aö þvi að menn eru annaöhvort
ekki lengur ungir eöa þeim runnin
reiöin, nema hvort tveggja sé.
Strákarnir sjö í bresku hljómsveitinni
UB40 hafa til þessa verið reiðir ungir
menn og sagt sínar skoðanir
umbúöala ust. En hér kveöur við annan
tón. Þeir eru enn ungir og því sjálfsagt
aö ætla aö reiðin sé þeim runnin.
En svo einfalt er það ekki. Þessi
gömlu lög sem hljómsveitin hefurtekiö
upp á arma sína og túlkað á sína raggí-
vísu áttu í raun aö vera fyrsta plata
UB40, — hún átti að veröa platan sem
kæmi nafni hljómsveitarinnar hátt á
loft, platan sem átti aö renna stoöum
undir framhaldiö: pólitiska
raggítónlist með bresku ívafi. Reyndin
varö hins vegar önnur og eftir að
fyrsta breiðskífan, Signing Off, haföi
slegið rækilega í gegn fylgdu aörar
pólitískt þenkjandi plötur í kjölfarið.
Þessi plata, Labour Of Love, er
sjötta stóra platan frá UB40 og fyrsta
platan með aöfengnu efni. öll lögin
eiga þaö sammerkt aö hafa veriö leikin
af raggí-flytjendum á árunum 1969—
1972 þegar raggítónlist hafi ekki veriö
skipaö á sérstakan bás heldur litiö á þá
tónlist eins og hverja aðra danstónlist.
Þá voru strákamir í UB40 komungir
menn og hlustuðu grannt eftir þessari
danstónlist á skemmtistööum í
Birmingham.
Þó lagið vinsæla, Red Red Wine,
hafi veriö samiö af bandaríska
söngvaranum Neil Diamond var þaö
ekki útsetning höfundarins sem
heillaöi Ubbana heldur raggíútsetning
Tony Tribe’s frá árinu 1969. Þetta lag
hefur aldrei oröiö viölíka vinsælt og í
flutningi UB40 þó margir hafi spreytt
sig á því og gefið út á 2ja laga plötum.
Annaö lag af þessari plötu, Please
Don’t Make Me Cry, fór inn á topp tíu í
Bretlandi en Ijóst er að það fylgir ekki
fordæmi Red Red Wine og sest í
toppsætið. Annars er þessi plata ákaf-
lega jöfn aö styrkleika og fátítt að lög
úr ýmsum áttum nái svo sterkum
heildarblæ sem hér. Gamlir aðdáendur
Ubbanna vona þó ugglaust aö þessi
skemmtiskúr stytti upp um síðir og
hljómsveitin taki til viö fýrri iðju að
semja eigin lög og benda á það sem
miður f er í ríki j árnf rúarinnar.
Ekki þar fyrir: þessi útúrdúr er alls
góðs maklegur eins og hljómsveit-
arinnar var von og vísa því það er ekki
af engu sem UB40 hefur veriö talin ein
merkasta hljómsveit síöustu ára.-Gsal.
Ef eitthvaö er dropi í hljómplötu-
hafiö þá er það þessi plata Sveins
Haukssonar. Það er mér meö öllu
óskiljanlegt hvernig nokkrum manni
dettur í hug aö gefa út plötu þó hann
geti búiö til nokkrar laglínur á hljóö-
gervil, klúörað saman textum og sé
partífær á hljóöfæri.
Sem betur fer dettur ekki mörgum,
sem uppfylla framangreind skilyröi,
þetta í hug því þeir eru án efa ófáir á
meðal vor. Svona nokkuð eiga menn
að taka upp á segulbandsspólu og spila
prívat vilji þeir endilega halda upp á
eigin snilli.
Á þessari plötu rekur hver lagleysan
aöra með textum sem falla afleitlega
aö lögunum, þannig aö „söngvarinn”
veröur aö teygja lopann á hverjum tón
svo aö passi saman. Ekki bætir úr skák
aö „söngvarinn” er gjörsamlega
sneyddur öllum sönghæfileikum.
Athygli vekur aö textamir virðast
hafa gengið til þurrðar h já höfundinum
á fyrri hliö plötunnar því síöari hliðin
er því næst samfellt raul og væl sem
slær allt út í leiöinlegheitum.
Þessuerbestgleymt. SÞS