Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1983, Qupperneq 5

1
DV. FIMMTUDAGUR1. DESEMBER1983.
Elín Sigurvinsdóttir og John Speight ihlutverkum sinum i óperu Menottis,
Símanum.
Síminn og Miðillinn
—frumsýning Islensku óperunnar
Á morgun, föstudag, sýnir Islenska
óperan tvær stuttar óperur eftir Gian
Carlo Menotti, sem er eitt kunnasta
óperuskáld tuttugustu aldar. Öperum-
ar em „Síminn” og „Miðillinn” sem
eru meðal vinsælustu verka hans.
Operurnar eru mjög ólíkar. Síminn
segir frá ungum manni sem keppir við
símann um hylli stúlku og hefur ekki
betur fyrr en honum hugkvæmist að
hringja í sína heittelskuðu. Miðillinn er
hins vegar harmleikur sem segir frá
svikamiðli sem verður að lokum fyrir
ásókn anda.
Það em þau Elín Sigurvinsdóttir og
John Speight sem syngja i ,,Símanum”
en í „Miðlinum” fer Þuríður Pálsdóttir
með aðalhlutverkið. önnur hlutverk
syngja þau Katrín Sigurðardóttir,
Sigrún V. Gestsdóttir, Snæbjörg Snæ-
bjarnardóttir og Jón Hallsson. Þá
leikur Viðar Eggertsson hlutverk mál-
leysingja á heimili miðilsins.
Hljómsveitarstjóri er Marc Tardue,
leikstjóri Hallmar Sigurðsson og leik-
mynd gerir Steinþór Sigurðsson.
SKATTBYRÐIN
FLUTT YFIR Á
EINKANEYSLU
— samkvæmt frumvarpi
fjármálaráðherra um virðisaukaskatt
Albert Guðmundsson fjármálaráð-
herra hefur lagt fram fmmvarp um
viröisaukaskatt sem koma skuli í staö
núverandi söluskattskerfis. Frum-
varpið er lagt fram til kynningar fyrir
þingmenn en ekki til meðferðar á Al-
þingi.
I bréfi sem ráöherra lét fylg ja fmm-
varpinu segir meöal annars: „Vakin
er sérstök athygli á því, aö af hálfu rík-
isstjórnarinnar hefur hvorki verið tek-
in afstaöa til málsins í heild né til ein-
stakra þátta þess, þar með talið skatt-
skyldusvið, skatthlutfall, uppgjörsað-
ferð og greiöslutímabil. Rétt þykir hins
vegar að dreifa frumvarpinu í þessari
mynd í fræösluskyni og til að vekja
umræðu um breytt fyrirkomulag á
skattlagningu neyslu.” Frumvarpið
verður tekið til skoðunar í nefndum Al-
þingis og gefst þeim þá strax kostur á
að leita álits hagsmunaaöila. Albert
Guðmundsson sagði í samtali við DV í
gær að hann ætlaðist til þess að flokk-
arnir létu í ljós®'lit sitt á því, hvort rétt
væri að ráðast í þessa kerfisbreytingu,
þegar í þessum mánuöi og myndi
fmmvarpið þá þegar verða lagt fram
sem stjórnarfmmvarp. Talið er að
það muni taka eitt ár aö koma breyt-
ingunni í f ramkvæmd.
Fmmvarpið gerir ráð fyrir að
virðisaukaskatturinn verði 21% og
skuli greiðast af öllum stigum við-
skipta innanlands og af innflutningi
vöra og þjónustu.
Einn aðalókostur söluskattskerfis-
ins er talinn uppsöfnunaráhrif skatts-
ins þar sem í endanlegu söluverði vöru
eða þjónustu hefur hann verið lagður
oft á ýmsa liði án þess að kæmi tjl frá-
dráttar á síðari liðum. Undanþágur frá
söluskatti em hins vegar orðnar svo
margar að það hefur veruleg áhrif á
framkvæmd kerfisins og öryggi þess,
segir í athugsasemdum við frumvarp-
ið.
Aðaleinkenni virðisaukaskattsins er
aö hann leggst i raun aðeins einu sinni
á sama verðmætið hversu oft sem það
gengur milli viöskiptastiga og verður
því hlutlaus gagnvart verði til hins
endanlega neytanda. Skatturinn er
lagður á söluverð vöm og þjónustu á
öllum viöskiptastigum en hefur ekki
margsköttun í för með sér, því við skil
á skattinum til rikissjóðs mega fyrir-
tækin draga frá innheimtum skatti af
heildarsölu þann skatt sem þau greiða
við kaup á vömm og aðföngum. Ef 21%
virðisaukaskattur er innheimtur á öll-
um viðskiptastigum svarar hann því
aðeins til 21% af söluverði til endan-
legs neytanda. Forsenda þess að þetta
kerfi geti virkað er að skattskyldusvið-
ið verði víkkað verulega og að nær all-
ar undanþágur verði felldar niður.
Með þessu kerfi hverfur að mestu
skattur á aöföng atvinnurekstrar en
skattbyrðin flyst yfir á einkaneyslu.
Ekki er þó gert ráð fyrir að þetta skili
meiri tekjum í rikissjóð eða að
heildarskattbyrðin þyngist, en skatt-
skilin verða betri. Með þessu kerfi
fjölgar einnig þeim sem telja verða
fram, þannig að framteljendur verða
19500 að því er áætlað er í stað 9000 við
núverandikerfi.
Þar sem virðisaukaskattskerfið
gerir ekki ráð fyrir undanþágum frá
skattinum á matvæli eins og nú er
munu matvæli hækka um 1,7%. Hús-
næði, ljós og hiti hækka um 3,1%, sam-
göngur um 0,5% og menntun,
skemmtanir og önnur neysla um 0,8%.
A móti kemur að drykkjavörur og
tóbak lækka um 1,7%, fatnaöur og
einkamunir lækka um 1,7% og varan-
legir búsmunir um 1,6%. Talið er að í
heild muni einkaneysla hækka um
3,8% ef viröisaukaskattur verður tek-
inn upp.
í f löskustærðum 0,251. og 1 lítri
Látið bragðié ráöa
-ÓEF