Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.1986, Qupperneq 15

FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1986.
15
Gífiirleg þörf fyrir
félagslegar íbúðir
„Nú er starfandi milliþinganefnd í húsnæðismálum sem sérstaklega er
ætlað að fjalla um félagslegan hluta húsnæðiskerfisins. Það er skylda
þessarar nefndar að taka sérstaklega á þessu máli I Ijósi þeirra uppiýs-
inga sem fyrir liggja um þörf fyrir leiguhúsnæði og félagslegar ibúðir."
Ný húsnseðislöggjöf og frumvarp
til fjárlaga og lánsfjárlaga fyrir árið
1987 bera þess glöggt vitni að meg-
ináherslan er lögð á að efla almenna
húsnæðislánakerfið. Þetta gerist á
kostnað félagslegra íbúðabygginga
og er hlutfallslega litlu af ráðstöfún-
arfé húsnæðiskerfisins varið til
þeirra.
Þörf fyrir 3000 leiguibúðir
Undirrituð hefur á Alþingi lagt
fram fyrirspum til félagsmálaráð-
herra um áætlaða þörf á leiguhús-
næði á landinu öllu, sem og hvað
margar umsóknir liggi fyrir um
íbúðir í verkamannabústöðum. Svör
ráðherra voru, að á landinu öllu er
á vegum sveitarfélaga þörf fyrir
byggingu samtals 1750-2000 leigu-
íbúða á næstu 2-5 árum. Á vegum
félagssamtakanna Sjálfsbjargar -
Landssambands fatlaðra, Félags-
stofhunar stúdenta, Bandalags
sérskólanema og Leigjendasamta-
kanna er þörfin að auki 800-1000
íbúiðir. Samtals er því þörfin fyrir
leiguhúsnæði á allra næstu árum
fast að 3000 íbúðir. Að auki kom
fram í svari ráðherra að 520 umsókn-
ir liggja nú fyrir um byggingu eða
kaup á íbúðum í verkamannabú-
stöðum.
Tillögur Alþýðuflokksins
Af þessum upplýsingum er ljóst,
að þörfin fyrir félagslegar ibúðir er
gífurleg, það kemur mjög illa niður
á láglaunafólki, öldruðum og öryrkj-
um ef sú stefna verður ofan á að
draga úr stuðningi hins opinbera við
félagslegar íbúðir. Þessar tölur sýna
einnig ljóslega að brýn nauðsyn er
á að hrinda þegar í framkvæmd til-
lögum Alþýðuflokksins um bygg-
ingu eða kaup á 600 kaupleiguíbúð-
um á hverju ári næstu 10 árin. Ein
meginástæða þess hvernig komið er
í húsnæðismálum er sú að fólk hefúr
lítið sem ekkert val haft í húsnæðis-
málum. Það er oft knúið nauðugt
viljugt til að eignast eigið húsnæði,
þó það hafi ekki til þess fjárhagslegt
bolmagn. Afleiðing þess er sú að
KjáHarirm
Jóhanna
Sigurðardóttir
þingmaður fyrir
Alþýðuflokkinn
mörg heimili í landinu eru að kikna
undan oki gífurlegra fjárhagsskuld-
bindinga, enda fjölgar nauðungar-
uppboðum sífellt og fjölmargar
fjölskyldur sjá fram á gjaldþrot.
Þó nýja húsnæðislánakerfið veiti
nú 80% lán af kaupverði íbúðar, þá
stendur engu að síður eftir að kau-
pendur þurfa að leggja fram 20% af
kaupverði. Hámarkslánsréttur er 2,1
milljón kr. Sé um eldri íbúð að ræða
þá er veitt lán úr húsnæðiskerfinu
sem svarar 70% af þeim hámarksl-
ánsrétti. Ef sú forsenda er lögð til
grundvallar að um sé að ræða 3ja
herbergja íbúið sem kostar 2,5 millj-
ónir króna þá þarf viðkomandi
sjálfur að leggja fram allt að 1 millj-
ón króna.
Ljóst er að margir munu eiga í
erfiðleikum með að brúa þetta bil
milli kaupverðs og lánafyrirgreiðslu
Húsnæðisstofnunar.
Kaupleiguíbúðir
- hagstæðustu kjörin
Með kaupleigufyrirkomulagi hef-
ur fólk val um kaup eða leigu á
íbúðum. Það þarf ekki að taka lán,
hvorki í húsnæðislánakerfinu, hjá
lifeyrissjóðum né dýr skammtímalán
í bönkum. I tillögum Afþýðuflokks-
ins er gert ráð fyrir að sveitarfélög
og/eða félagasamtök verði fram-
kvæmdaaðilar að kaupleiguíbúðum.
Byggingasjóðimir leggi fram
80-85% kaupverðs og framkvæmda-
aðilar 15-20% kaupverðs. Þeir sem
ganga inn í kaupleigufyrirkomulag-
ið greiða einungis fast mánaðargjald
með viðráðanlegum kjörum, sem fer
til greiðslu afborgana og vaxta af
lánum byggingasjóðanna og til
framkvæmdaaðilanna ef um kaup
er að ræða.
Langir biðlistar
Á undanfömum árum hefur ekki
verið staðið við ákvæði laga um fé-
lagslegar íbúðir, þ.e. að Bygginga-
sjóður verkamanna geti fjármagnað
a.m.k. Vi af árlegri fbúðaþörf lands-
manna.
Það er athyglisvert að skoða hve
mikið hefur verið byggt af leiguhús-
næði á undanfömum árum þegar nú
liggur fyrir að á allra næstu árum
sé þörf fyrir allt að 3000 leiguíbúðir.
Á sl. 5-6 árum hafa einungis verið
byggðar á vegum sveitarfélaga 67
íbúðir, þar af 3 íbúðir 1983, 8 íbúðir
1984 og 1 íbúð 1985. Leiguhúsnæði
á vegum borgarinnar er nú 1077
íbúðir. Um sl. áramót vom 306 (16
ára-67 ára) á biðlista eftir leiguhús-
næði hjá Reykjavíkurborg. Að auki
vom 1035 ellilífeyrisþegar á biðlista
hjá borginm eftir leiguhúsnæði.
Nú er starfandi milliþinganefhd í
húsnæðismálum sem sérstaklega er
ætlað að fjalla um félagslega hluta
húsnæðiskerfisins. Það er skylda
þessarar nefhdar að taka sérstaklega
á þessu máli í ljósi þeirra upplýsinga
sem fyrir liggja um þörf fyrir leigu-
húsnæði og félagslegar íbúðir.
Áskorun
til félagsmálaráðherra
Margir í verkalýðshreyfingunni
hafa tekið mjög afdráttarlaust undir
tillögur Alþýðuflokksins um kaup-
leiguíbúðir og því m.a. verið lýst að
hér sé um að ræða athyglisverðustu
lausn á húsnæðismálum sem fram
hefur komið um langt árabil. Nýlega
hafa einnig stór verkalýðsfélög, þ.e.
Starfsmannafélagið Sókn, Verka-
kvennafélagið Framsókn og Fram-
tíðin í Hafnarfirði, sent félagsmála-
ráðherra og milliþinganefnd
áskomn um að kaupleigufyrirkomu-
lagið verði tekið upp, því það sé
augljóslega lausn á húsnæðisvanda
láglaunafólks og muni best henta
hagsmunum þess. Jafnframt er í
þessari álvktun bent á að kannað
verði hvort kaupleigufyrirkomulag-
ið geti hentað til að tryggja öldmð-
um og öryrkjum í stórauknum mæli
aðgang að þjónustuíbúðum, sem
henta þörfum þess, gegn hóflegum
mánaðargreiðslum með vali um
leigu eða kaup á slíkum íbúðum. í
ályktun þessara verkalýðsfélaga er
hvatt til þess að heildarsamtök
launafólks beiti afli sínu og sam-
takamætti til að kaupleigufyrir-
komulagið verði að vemleika. Með
því verður fylgst hvemig félagsmála-
ráðherra bregst við þessari áskomn
og hvaða tillögur hann hefúr fram
að færa til að leysa þá gífúrlegu
þörf sem er fyrir félagslegar íbúðir.
Jóhanna Sigurðardóttir
„Það kemur mjög illa niður á láglauna-
fólki, öldruðum og öryrkjum ef sú stefna
verður ofan á að draga úr stuðningi hins
opinbera við félagslegar íbúðir.“
Kynslóðaskipti í stjómmálum
„Þessi nýja kynslóð ieggur áherslu á að búið sé i haginn fyrir framtíðina,
að um auðlindir lands og sjávar sé gengið með fyrirhyggju og framtiðar-
hagsmuni i huga þvi aðeins með þeim hætti er hægt að byggja upp fyrir
framtíðina."
Það em að eiga sér stað kynslóða-
skipti í íslenskum stjómmálum. Ný
kynslóð fólks með annan hugsunar-
hátt' er að hasla sér völl á þeim
stöðum þar sem ákvarðanir um sam-
félagið em teknar. Þetta fólk berst
fyrir lýðræðislegri vinnubrögðum og
dreifingu valdsins á sem flestar herð-
ar. Þetta fólk vill að þeghar sam-
félagsins greiði réttláta skatta eftir
réttlátum reglum og án undandrátt-
ar. Þetta fólk vill að hinn stórkost-
legi bati íslensk efnahagslífs skili sér
til þeirra mörgu sem þurfa á honum
að halda. Þetta fólk er einkum að
finna í Framsóknarflokknum.
Fjölmennt flokksþing
Nú um síðustu helgi hélt Fram-
sóknarflokkurinn fjölmennasta
flokksþing í sögu flokksins, samhliða
því að haldið var upp á 70 ára af-
mæli Framsóknarflokksins. Tæplega
600 fúlltrúar sóttu þingið og um 1000
manns sóttu afmælishátíð sem hald-
in var í Háskólabíói f síðustu viku.
Þessi mikli fjöldi fólks, sem þama
tók þátt í flokksstarfi, baráttu og
stefnumótun Framsóknarflokksins,
sýnir lífið og styrkinn sem er í Fram-
sóknarflokknum nú. Alþýðuflokkur-
inn hélt upp á 70 ára aftnæli sitt í
tengslum við flokksþingið fyrr í
haust. Það þing sóttu tæplega 300
manns. Ungkratasamtökin héldu
landsfund sinn viku eftir að Sam-
band ungra framsóknarmanna hélt
150 manna sambandsþing norður í
Eyjafirði í byrjun september. Ung-
kratalandsfundinn sóttu 27 fulltrúar.
27 fulltrúar!! Þetta segir sína sögu.
Aukið lýðræði og valddreifing
Á flokksþingi framsóknarmanna
lét ungt fólk, hin nýja kynslóð í
Framsóknarflokknum, mikið að sér
kveða. Miklar breytingar verða nú
gerðar á flokksstarfi Framsóknar-
flokksins. Flokksþing flokksins
verða nú haldin á tveggja ára fresti
í stað fjögurra áður. Þetta hefur um
nokkurn tíma verið baráttumál SUF
og sýnir styrk sambandsins að þetta
skuli nú vera samþykkt. Sömuleiðis
er að nú skuli æðsta stjóm flokksins
vera kosin á flokksþingi og að fram-
kvæmdastjóm skuli nú velja sér
formann. Áður kaus miðstjórn æðstu
stjóm flokksins og formaður flokks-
ins var sjálfkrafa formaður fram-
kvæmdastjómarinnar. Hér em á
ferðinni breytingar til að auka lýð-
ræði og valddreifingu í flokknum.
Hér em á ferðinni breytingar sem
sýna enn sem fyrr að ungliðahreyf-
ing Framsóknarflokksins er öflug-
asta ungliðahreyfing íslenskra
stjómmálaflokka. Hin nýja kynslóð,
sem vísað var til í upphafi, á samleið
með Framsóknarflokknum vegna
þess að það er í engum stjómmála-
flokki sem kynslóðaskiptin em
jafhlangt komin og jafnaugljós og i
Framsóknarflokknum. Þessi nýja
kynslóð leggur áherslu á að búið sé
í haginn fyrir framtíðina, að um
—--------------------:----i----r
auðlindir lands og sjávar sé gengið
með fyrirhvggju og framtiðarhags-
muni í huga, því aðeins með þeim
hætti er hægt að byggja upp fyrir
framtíðina. Það er skylda hverrar
kynslóðar að skila landi og þjóð
betri í hendur þeirrar næstu en hún
tók við.
Efnishyggjunni hafhað
Það er tími breytinga, tími nýs
hugsunarháttar. Við viljum huga að
KjáUaiinn
Finnur Ingólfsson
aðstoðarmaður
sjávarútvegsráðherra
umhverfinu því stór hluti okkar lífs-
gæða er að lifa í hreinu og óspilltu
umhverfi. Við megum ekki láta
tæknivæðinguna ná á okkur taum-
lausum tökum. Þess vegna fengum
við, ungt fólk i Framsóknarflokkn-
um, samþykkta mjög viðamikla
ályktun um imihverfismál á flokks-
þinginu nú um helgina. Þess vegna
létum við ganga undirskriftalista á
flokksþinginu þar sem mótmælt er
byggingu verksmiðju til endur-
vinnslu kjamorkuúrgangs í Donerey
á Norður-Skotlandi.
Hinni taumlausu efnishyggju sem
ryður sér til rúms innan hinna
stjórnmálaflokkanna, henni er hafn-
að.
Það er frjálslynt félagshyggjufólk
sem nú haslar sér völl í samfélaginu.
Fólk sem er hlynnt réttsýnu velferð-
arkerfi. hlynnt samvinnuátaki,
hlynnt heilbrigðum einkarekstri og
ríkisrekstri þegar það hentar best.
Fólk sem leggur áherslu á jöfnuð
milli landsmanna og samvinnu
þeirra og samkennd. Baráttuvett-
vangur þessa fólks er í Framsóknar-
flokknum.
Finnur Ingólfsson,
aðstoðarmaður sjávarútvegsráð-
herra
„Ný kynslóð fólks með annan hugsunar-
hátt er að hasla sér völl á þeim stöðum
þar sem ákvarðanir um samfélagið eru
teknar.“